Μακρόθεν
Της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη
Οι μέρες της δημοπρασίας των βασιλικών αντικειμένων στο Λονδίνο έγιναν για μας τους μακρινούς απόδημους, μέρες αφόρητης λύπης και εθνικής ντροπής. Παρακολουθώντας απο τους δορυφορικούς δέκτες μας την έλλειψη συνέπειας του κράτους, την ασυντόνιστη στάση της κυβέρνησης μπροστά στην δημοπράτηση των θησαυρών που κάποτε ανήκαν στους Ελληνες νιώσαμε μια αφόρητη ταπείνωση.
1. Αποκαλύφθηκε ότι η μόνη λεπτομερής καταγραφή των βασιλικών αντικειμένων της βίλας του Τατοϊου είχε γίνει απο την επάρατο χούντα.
2. Εκτοτε ακολούθησαν δύο κλοπές και ποτέ δεν ξανάγινε καταγραφή των αντικειμένων προκειμένου να διαλευκανθεί ποιοί θησαυροί έφυγαν στα χέρια των κλεπτών.
3. Οι δύο διευθύντριες της Εθνικής Πινακοθήκης, υπεύθυνες για τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς του Τατοϊου, ποτέ δεν ολοκλήρωσαν την μετά τις κλοπές καταμέτρηση πετώντας το μπαλάκι της εγκληματικής αμέλειας η μιά στην άλλη.
4. Κάποια ακριβά αντικείμενα- δώρα εθυμοτυπίας προφανώς για τους βασιλείς των Ελλήνων απο ομοτίτλους τους- έφυγαν με συνοπτικές διαδικασίες για το Λονδίνο, αναγραμμένα σε μιά λίστα που δεν ανέφερε λεπτομερή χαρακτηριστικά, αρκούμενη απλά και αφαιρετικά στο είδος, πχ ασημικό, πίνακας , χρυσαφικό (ούτε χρονολογία ούτε καλλιτέχνης ούτε τίποτε)
5. Το υπουργείο Πολιτισμού δήλωνε άγνοια, το υπουργείο Οικονομίας παντελή αποστασιοποίηση και μόνο οι έμποροι των έργων τέχνης κράδαιναν τις λίστες των αντικειμένων προσφέροντάς τις με αντάλλαγμα την προβολή στα φιλόδοξα πρόσωπα των τηλεοπτικών δημοσιογράφων.
6. Ο τέως βασιλέας των Ελλήνων Κωνσταντίνος χωρίς το παραμικρό τάκτ απέναντι στον πρώην λαό του, έδωσε προς δημοπράτηση τα αντικείμενα τα οποία προς χάρην αυτού του ελληνικού λαού η οικογένειά του είχε εισπράξει κάποτε.
Βέβαια, ο τέως πήρε για μια φορά ακόμη την εκδίκησή του απο τον ελληνικό λαό, επιλέγοντας να δημοπρατήσει σε επώνυμο οίκο του Λονδίνου τα βασιλικά αντικείμενα. Επέλεξε να το πράξει επί κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, αφού η κόντρα με την οικογένεια καλά κρατεί απο το 1974.
Αφού ο ίδιος κέρδισε στο ευρωπαϊκό δικαστήριο τη δίκη για την αποζημίωση σχετικά με τα βασιλικά κτήματα και ανάκτορα, μερικά χρόνια αργότερα έβγαλε επιδεικτικά στο σφυρί τα δώρα των παπούδων και προπαππούδων του για να εισπράξει τα εκατομμύρια αργύρια, ρίχνοντας ένα γερό ράπισμα στον πρωθυπουργό, την κυβέρνηση και πρώτιστα στον ελληνικό λαό.
Φυσικά, απο καιρό βοούσαν οι φήμες πως τα βασιλικά αντικείμενα είχαν δοθεί για δημοπρασία στο μεγάλο οίκο του Λονδίνου. Και όλοι γνώριζαν πως ο τέως βασιλέας επί Μητσοτάκη είχε κατορθώσει να εξάγει με νομότυπες διαδικασίες όσα αντικέιμενα είχε παρουσιάσει ως προσωπικά δώρα προς την οικογένειά του. Δεν τόλμησε να πάρει μαζί του ελληνικά αρχαιολογικά αντικείμενα καθώς και κάποιους πίνακες –σύμβολα της ελληνικής τέχνης.
Το υπουργείο Πολιτισμού όφειλε να γνωρίζει ποιός ήταν ο μακρύς πολύτιμος κατάλογός των θησαυρών του τέως και όφειλε να δώσει μια συνολική προσφορά αγοράζοντας τα αντικείμενα πριν η υπόθεση κατρακυλήσει στο σφυρί και στην ταπεινωτική δημοσιότητα.
Ο Γιώργος Βουλγαράκης αντί αυτής της κίνησης τακτικής (που θα είχε βέβαια πολιτικό κόστος ) επέλεξε ένα πυροτέχνημα εντυπωσιασμού, στέλοντας μετά εορτήν ένα εξώδικο στον οίκο Κρίστις για να σταματήσει τη δημοπρασία. Φυσικά, δεν υπήρξε σοβαρότητα χειρισμών της υπόθεσης απο την ελληνική κυβέρνηση.
Οπως ποτέ καμιά κυβέρνηση (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) δεν έδειξε υπευθυνότητα και ευαισθησία για τα θερινά ανάκτορα του Τατοϊου και τους αμύθητους θησαυρούς που ακόμη παραμένουν κρυμμένοι σε σκοτεινές αποθήκες, θύματα της αμέλειας, του σκότους και της υγρασίας.
Πάντως, όλη αυτή η θλιβερή ιστορία αποκάλυψε ότι απο τη συλλογή του Τατοϊου λείπουν δύο μεγάλης αξίας πίνακες του Γύζη και του Λύτρα (και ποιός ξέρει ποιά άλλα πολύτιμα έργα τέχνης που δεν γνωριζουμε κάν).
Σήμερα θεωρούνται έτσι απλά και ατιμώρητα «μάλλον κλεμμένα». Απο χθές κιόλας οι τηλεοπτικοί αστέρες έπαψαν να ασχολούνται με το θέμα της δημοπρασίας των βασιλικών αντικειμένων, αφού εξάντλησαν και την τελευταία λεπτομέρεια σε επίπεδο κουτσομπολιού. Με την ύστερη έστω καταγραφή των υπολειμμάτων του Τατοϊου ποιός θα ασχοληθεί και πότε;
Το υπουργείο πολιτισμού, που δεν μπόρεσε να αναχαιτίσει τον καταιγισμό ντροπής απο το σφυρί του τέως, πρέπει να δώσει εξηγήσεις για τους αθάνατους πίνακες του Γύζη και του Λύτρα,τώρα που τα φώτα της δημοσιότητας θα έχουν χαμηλώσει!
