Η ΑΞΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Δέσποινα Συριοπούλου
Νέα Υόρκη/Washington
Μια εβδομάδα μετά την υπογραφή της ιστορικής -όπως χαρακτηρίστηκε- συμφωνίας για τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρωσίας, συμφωνία με την οποία η Ελλάδα μπαίνει για τα καλά στον ενεργειακό χάρτη αποκτώντας μια θέση γεωστρατηγικής σημασίας στην ευρύτερη περιοχή, η Ελληνίδα Υπουργός των Εξωτερικών επισκέφτηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες για μια σειρά από επαφές, με επίκεντρο -φυσικά- την συνάντηση της με την αμερικανίδα ομόλογό της Κοντολίζα Ράις.
Πριν την άφιξή της στην αμερικανική κυβερνητική πρωτεύουσα, η κα Μπακογιάννη έφτασε στην Νέα Υόρκη για να έχει την πρώτη της συνάντηση με τον νέο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Μπαν Κι Μουν. Στην κατοικία του Έλληνα Μόνιμου Αντιπροσώπου στα Η.Ε. κ. Αδαμάντιου Βασιλάκη το βράδυ της Τρίτης η επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας υποδέχθηκε τον νοτιοκορεάτη Γ.Γ. και το επιτελείο του σε δείπνο εργασίας, κατά τη διάρκεια του οποίου συζητήθηκαν θέματα του ΟΗΕ και οι εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται και το καθεστώς του Κοσόβου και η κατάσταση στο Λίβανο, αλλά το κύριο βάρος -όπως είναι φυσικό- επικεντρώθηκε στα θέματα ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος.
Η κα Μπακογιάννη ενημερώσε τον Μπαν Κι Μουν για το Κυπριακό αλλά και για το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, χωρίς ωστόσο να διαφανεί κάποια προοπτική για πιθανή πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα στο άμεσο μέλλον. Η ελληνική πλευρά πάντως μετά την συνάντηση εξέφρασε την ικανοποίησή της, χαρακτηρίζοντας την «ως χρήσιμη και εποικοδομητική, αλλά και μια συζήτηση σε βάθος». Το γεγονός αυτό καθαυτό της συνάντησης, μόλις τρεις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του από τον Μπαν Κι Μουν θεωρήθηκε ως πολύ θετικό, αφ' ης στιγμής ο νέος επικεφαλής ΟΗΕ ήρθε στην συνάντηση όντας αφενός αρκετά διαβασμένος αναφορικά με τα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος και αφετέρου δείχνοντας κατανόηση στις θέσεις που του εξέθεσε η Ελληνίδα ΥΠΕΞ, η οποία του έδωσε μάλιστα και την γραπτή πρόσκληση του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Κων/νου Καραμανλή να επισκεφτεί την Ελλάδα. Πρόσκληση που απεδέχθη με ιδιαίτερη χαρά ο γ.γ., απαντώντας θετικά.
Η επίσκεψη στην αμερικανική κυβερνητική πρωτεύουσα -εν αντιθέσει με την Νέα Υόρκη- περιελάμβανε σειρά συναντήσεων για την αεικίνητη και ακούραστη ΥΠΕΞ η οποία φυσικά επενδύει και προσωπικά έχοντας στο πίσω μέρους του μυαλού της και τις ηγετικές φιλοδοξίες και επιδιώξεις της για το πολιτικό της μέλλον. Η ατζέντα των επαφών της στην Washington κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του ταξιδιού της στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Πρώτη και πιο σημαντική υπήρξε η συνάντησή της την Πέμπτη το πρωί με την αμερικανίδα ομόλογό της Condoleezza Rice. Εν συνεχεία η πρόεδρος της βουλής των Αντιπροσώπων Nancy Pelosi παρέθεσε γεύμα προς τιμή του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ.κ. Δημητρίου επ' ευκαιρία του εορτασμού της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου παρουσία και της υπουργού στο οποίο εκπροσώπησε την Ελλ. Κυβέρνηση.
Συναντήσεις επίσης είχε με τους γερουσιαστές Harry Reid, και Mitch McConnell, αρχηγούς της δημοκρατικής πλειοψηφίας και ρεπουμπλικανικής μειοψηφίας αντίστοιχα, ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας συναντήθηκε με τον Σύμβουλο εθνικής Ασφαλείας Stephen Hadley. Το βράδυ της Πέμπτης η κα Μπακογιάννη παρακάθησε σε δείπνο που παρέθεσε η ελληνικής καταγωγής Σύμβουλος του Αμερικανού Προέδρου για θέματα εσωτερικής ασφάλειας, κα Frances Frangos Townsend για την ημέρα της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Τέλος την Παρασκευή το πρωί, η ελληνίδα ΥΠΕΞ είχε συναντήσεις με τον επικεφαλής της επιτροπής της βουλής των Αντιπροσώπων για θέματα εξωτερικών σχέσεων, T. Lantos, καθώς και με τον επικεφαλής της υποεπιτροπής για θέματα Ευρώπης, k. R. Wexler. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας συναντήθηκε με τον Nicholas Burns, ενώ στις 3 το μεσημέρι της ίδιας μέρας η κα Μπακογιάννη εκπροσώπησε την ελληνική κυβέρνηση στην καθιερωμένη ειδική εκδήλωση στο Λευκό Οίκο για την Ημέρα της Ελληνικής Εθνικής Ανεξαρτησίας, αφού πρώτα προηγήθηκε μια σύντομη κατ' ιδίαν συνάντηση με τον αμερικανό πρόεδρο George Bush.
Αναμφισβήτητα το επίκεντρο του ενδιαφέροντος εστιάστηκε στην συνάντηση της επικεφαλής του ελληνικού υπουργείου εξωτερικών με την αρχηγό του State Department. Η συζήτηση με την Κοντολίζα Ράις, σύμφωνα με πηγές στην Washington, επικεντρώθηκε στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, στο Κυπριακό, στο καθεστώς του Κοσόβου, στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, καθώς και στην πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων, τόσο στο διμερές επίπεδό τους, όσο και στην ευρωπαϊκή διάστασή τους. Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η Κοντολίζα Ράις φαίνεται να υπενθυμίζει στην Ελληνίδα ΥΠΕΞ αναφορικά με το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων την προοπτική μιας βιώσιμης και κοινά αποδεκτής λύσης, δίνοντας διακριτικά το στίγμα της αμερικανικής βούλησης (και γιατί όχι και πίεσης) για πρόοδο στο ζήτημα. Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι τι είναι αυτό που είπε η αμερικανίδα υπουργός των εξωτερικών στην κα Μπακογιάννη, στο περιθώριο της ατζέντας, αναφορικά με την συμφωνία που υπέγραψε η Ελλάδα με τις κυβερνήσεις της Ρωσίας και της Βουλγαρίας για την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές στην Washington, η αμερικανίδα ΥΠΕΞ έθεσε με μια καταρχήν διακριτική νύξη -με βαθύτερο ωστόσο νόημα- το θέμα, κάνοντας μνεία στις παραδοσιακές καλές Ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Τα «δύσκολα» εκ μέρους της Αμερικανικής κυβέρνησης ανέλαβε ο δεύτερος τη τάξη, παλιός γνώριμος της Ελλάδας, ο υφυπουργός εξ. Νίκολας Μπέρνς, ο οποίος στην κατ' ιδίαν συνάντηση του με την κ. Μπακογιάννη, αφού συζήτησαν τα γνωστά θέματα που ανακοινώθηκαν επισήμως (Κυπριακό-Σκοπιανό-Ευρωπαική διάσταση της Τουρκίας-Κόσσοβο), κάπου στο περιθώριο της συνάντησης άφησε να εννοηθεί και μια «ισχνή» ενόχληση για αυτή την στροφή της Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής προς ένα εν δυνάμει και εν ισχύει πολιτικό αντίπαλο της Υπερδύναμης. Έναν αντίπαλο που έρχεται να αναβιώσει ένα νέο ψυχροπολεμικό κλίμα στις σχέσεις των δυο υπερδυνάμεων αυτή τη φορά σε άλλα επίπεδα. Κοντολογίς. Διακριτικά σε λίγο διάστημα και ανάλογα τις παράπλευρες οικονομικές εξελίξεις(φυσικό αέριο και άλλες συμφωνίες που εν τω μεταξύ έρχονται) θα τεθεί και ευθέως το δίλημμα: Αμερική ή Ρωσία; Δίλημμα που ξεπροβάλλει σα φάντασμα από το πρόσφατο παρελθόν, όταν η Ελλάδα επέλεγε μέσα από τη δύνη ενός εμφύλιου την Αμερική και όχι την Κόκκινη Ρωσία. Μόνο που σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει και η Ρωσία του Μεγάλου Πούτιν δεν έχει καμία σχέση με τη Ρωσία του Στάλιν και του Μπρέζνιεφ.
Για να επιστρέψουμε στην Ελληνίδα ΥΠΕΞ και την επίσκεψή της στην αμερικανική πρωτεύουσα, κάποιοι υψηλά ιστάμενοι λένε ότι τα οφέλη που αποκόμισε περιορίζονται μόνο σε προσωπικά, οφέλη που προορίζονται για εσωτερική κατανάλωση και για μια επιβεβαίωση της ισχυρής (;) παρουσίας της κας Μπακογιάννη, αναφορικά τόσο με την εικόνα της εντός της Ελλάδας, όσο και στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Γιατί το ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν απέφερε κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως νίκη ή διπλωματική επιτυχία ή έστω ως σημαντική πρόοδος σε κάποιο από τα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Αυτό όμως που σίγουρα εισπράττει σε κάθε ταξίδι της στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η συμπάθεια των αμερικανών αξιωματούχων, ακόμα και του αμερικανού προέδρου.
Η μακρά φιλία άλλωστε που συνδέει τον πρώην πρόεδρο των Ηνωμένων πολιτειών και πατέρα του νυν, George Bush με τον πρώην πρωθυπουργό και επίτιμο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη είναι γνωστή. Αλλά και ο νυν πρόεδρος αφορμής δοθείσης, έστω και για λίγα λεπτά βρίσκει την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί της, δείχνοντας τη συμπάθεια του προς το πρόσωπο της κας Μπακογιάννη. Μετά το Γιώργο Παπανδρέου ως υπουργό των εξωτερικών, η Ντόρα Μπακογιάννη γίνεται άλλο ένα πρόσωπο που γίνεται αποδέκτης των θετικών σχολίων και συναισθημάτων των αμερικανών αξιωματούχων, γεγονός που επαγωγικά βοηθά πολύ στην προσωπική προβολή της, την οποία φροντίζει στο μέγιστο και -όπως φαίνεται- πολύ προσεκτικά… εννοείται πάντα προς όφελος της Ελλάδας.
