Μαρτυρία Τ/Κ αυτόπτη μάρτυρα για μαζική ταφή στη Μια Μηλιά
Τάφος 150-200 Ε/Κ αγνοουμένων
ΠΟΛΙΤΗΣ Γράφουν Σεβγκιούλ Ουλουτάγκ – Ανδρέας Παράσχος
Ο μεγαλύτερος ίσως μαζικός τάφος Ελληνοκυπρίων πεσόντων και φυσικά αγνοουμένων του 1974, βρίσκεται στη Μια Μηλιά, σύμφωνα με μαρτυρία Τουρκοκύπριου αυτόπτη μάρτυρα στη συνεργάτιδα του "Π" δημοσιογράφο Σεβγκιούλ Ουλουτάγκ. Σύμφωνα με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις, σε εκείνο τον τεράστιο τάφο-χαντάκι τοποθετήθηκαν 150-200 νεκροί Ε/Κ.
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αποκάλυψη που δημιουργεί προϋποθέσεις για τη διακρίβωση της τύχης μεγάλου αριθμού αγνοουμένων της τραγωδίας του 1974. Η σκυτάλη τώρα φεύγει από τα χέρια της δημοσιογραφικής έρευνας και πάει στα χέρια της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων…
Άλλη μια φόρα τα στοιχεία της δημοσιογραφικής έρευνας ρίχνουν φως στην πιο τραγική πτυχή της τραγωδίας του 1974, αυτή των αγνοουμένων.
Με στοιχεία που συνέλεξε η δημοσιογράφος συνεργάτιδα του "Π" Σεβγκιούλ Ουλουτάγκ ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διακρίβωση της τύχης Ελληνοκυπρίων που τα ίχνη τους χάθηκαν στην περιοχή της Μιας Μηλιάς στη δεύτερη φάση της εισβολής τον Αύγουστο του 1974 και πιο συγκεκριμένα όταν έσπασε η γραμμή Κουτσοβέντη. Στην περιοχή εκείνη ενεργούσε ο Τάσος Μάρκου με το τάγμα του, το 305ο Τάγμα Πεζικού, σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέξαμε. Υπήρχαν επίσης δύο τάγματα εφέδρων από την περιοχή Λευκωσίας, το ένα εκ των οποίων από το Δάλι. Επίσης, στην ίδια περιοχή υπήρχαν δύο πυροβολαρχίες της 181ης Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού με έδρα την Πρώτη Τακτική Διοίκηση Αμμοχώστου, καθώς επίσης και κάποια τεθωρακισμένα οχήματα τύπου "Μάρμον Χάριγκτον". Ωστόσο, όπως μας ελέχθη από τον υποστράτηγο εν αποστρατεία Χαράλαμπο Λόττα, αφού έσπασε η γραμμή Κουτσοβέντη οι άλλες μονάδες υποχώρησαν και η μόνη συγκροτημένη δύναμη που υπήρχε στην περιοχή ήταν το τάγμα του Τάσου Μάρκου.
Αυτόπτης μάρτυρας
Τουρκοκύπριος αυτόπτης μάρτυρας, ο οποίος μίλησε με τη Σεβγκιούλ Ουλουτάγκ περιγράφει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η ταφή εκατοντάδων Ε/Κ που σκοτώθηκαν στην περιοχή.
"Το 1974, στη Μια Μηλιά σκάφτηκε ένα τεράστιο χαντάκι για να ταφούν Ελληνοκύπριοι που σκοτώθηκαν στη διάρκεια του πολέμου στην περιοχή. Ο αριθμός των νεκρών ήταν πολύ μεγάλος. Με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις οι νεκροί θα ήταν τουλάχιστον 150-200. Πιστεύω όμως ότι ήσαν περισσότεροι. Μπορεί και να πρόκειται για το μεγαλύτερο ομαδικό τάφο σε όλη την Κύπρο. Εξ όσων θυμάμαι ο μαζικός αυτός τάφος βρίσκεται στην έξοδο της Μιας Μηλιάς στην αριστερή πλευρά. Φυσικά, όλα αυτά τα χρόνια η περιοχή άλλαξε πολύ. Εκεί έχει δημιουργηθεί νέος δρόμος και φυτεύτηκαν και δέντρα. Περνώντας τότε από εκεί, είδα τον Μ.Α. να θάβει τους νεκρούς με ένα εκσκαφέα. Ο Μ.Α. είχε έρθει για διακοπές στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974 από τη Βρετανία, όπου διαμένει μέχρι και σήμερα και είχε τότε εγκλωβιστεί εδώ λόγω του πολέμου. Όταν άρχισε ο πόλεμος και πήγε να καταταγεί οι αρμόδιοι του είπαν "εσένα δεν θα σε εντάξουμε στις στρατιωτικές μονάδες, θα σου αναθέσουμε άλλα καθήκοντα" κι έτσι του ανέθεσαν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, μαζί με άλλους Τ/Κ να μαζέψουν τους νεκρούς Ε/Κ και να τους θάψουν.
"Αγνοούμενος" κι ο ίδιος
Η ιστορία του ανθρώπου εκείνου κατέληξε να είναι θλιβερή. Μάζευε πτώματα σε προχωρημένη αποσύνθεση, σώματα σάπια, κορμιά ακρωτηριασμένα. Το πιο άγριο, το πιο αδυσώπητο πρόσωπο του πολέμου διαπερνούσε το σώμα και την ψυχή του. Η μπόχα της πτωμαΐνης μαζί με τις ανατριχιαστικές εικόνες δημιούργησαν ένα ολέθριο μίγμα στο μυαλό του, που τον ακολουθούσε όπου κι αν πήγαινε και ίσως ακόμα τον ακολουθεί. Οι μέρες που περνούσαν έκαναν το πρόβλημα πιο μεγάλο, καθώς οι εικόνες επαναλαμβάνονταν.
Έφυγε επιστρέφοντας στην Αγγλία. Μόνο που οι εφιάλτες τον ακολούθησαν. Έβλεπε τα πρόσωπα των νεκρών να περνούν μπροστά του μελανιασμένα και με την οδύνη του πόνου ανεξίτηλη να τα συνοδεύει στην αιωνιότητα. Έβλεπε άδεια μάτια που έμειναν ανοικτά να τον κοιτάζουν και να τον διαπερνούν. Έβλεπε, έβλεπε, έβλεπε… ώσπου το μυαλό του δεν άντεξε. Σάλεψε. Η γυναίκα του δεν άντεξε. Τον άφησε. Κι εκείνος βγήκε στους δρόμους της γκρίζας πόλης, όπου περιπλανιέται μέχρι σήμερα…
