ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 

Προβλήματα στο νομοσχέδιο για την ψήφο των ομογενών

Συντάκτης: Κατερίνα Θανασούλα
Κοινοβουλευτικό αδιέξοδο φαίνεται πως προκύπτει για το νομοσχέδιο που προβλέπει ψήφο των ομογενών στις εθνικές εκλογές, καθώς η αντιπολίτευση εκφράζει επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο επηρεασμού των εσωτερικών εξελίξεων από εξωγενείς παράγοντες, ενώ ταυτόχρονα δεν θα διασφαλίζονται τα δικαιώματα των ομογενών.   Το προσχέδιο νόμου που αφορά στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, κατά τις γενικές βουλευτικές εκλογές, από τους Έλληνες εκλογείς, που κατοικούν στο εξωτερικό, συζήτησαν χθες τα μέλη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής για τον Απόδημο Ελληνισμό. Το προεδρείο και τα μέλη της επιτροπής ενημέρωσε ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, κ. Προκόπης Παυλόπουλος.

Ο κ. Παυλόπουλος, υπεραμύνθηκε των προτάσεων που κατατίθενται μέσω του προσχεδίου νόμου και διαφώνησε με την λογική δημιουργίας εκλογικών περιφερειών εκτός Ελλάδας, της εκλογής ομογενών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, αλλά και της εφαρμογής της Επιστολικής ψήφου για τους Ομογενείς. Οι θέσεις που εξέφρασε ο κ. Παυλόπουλος ουσιαστικά δεν ικανοποιούν τα αιτήματα και τις προτάσεις που έχει καταθέσει το ΣΑΕ με επιστολή-υπόμνημά του προς την Ελληνική Κυβέρνηση.   Για να ψηφιστεί το σχετικό προσχέδιο νόμου, το οποίο παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών Πρ. Παυλόπουλος, απαιτείται με βάση το Σύνταγμα να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 2/3 της Βουλή.  

Οι εκπρόσωποι του ΠΑΣΟΚ, του ΚΚΕ και του ΣΥΝ εξέφρασαν τη διαφωνία τους στην επιλογή της κυβέρνησης να ψηφίζουν οι ομογενείς για να εκλέγουν βουλευτές στον τόπο καταγωγής τους, ζήτημα για το οποίο ενστάσεις είχαν και βουλευτές της ΝΔ. Αναφέρθηκαν στην δραματική αλλαγή που θα επιφέρει η εφαρμογή του στους συσχετισμούς κομμάτων και βουλευτών, ενώ διατύπωσαν ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής της προεκλογικής εκστρατείας στο εξωτερικό, αλλά και τον τρόπο αντικειμενικής αξιολόγησης των ελλήνων βουλευτών από τους ομογενείς.  

Οι θέσεις της Κυβέρνησης  

Ο κ. Π. Παυλόπουλος ανέφερε ότι η επιλογή του συγκεκριμένου εκλογικού συστήματος στο προσχέδιο νόμου έχει να κάνει με δύο παράγοντες :

1. Την ιδιομορφία που παρουσιάζει η Ελληνική ομογένεια, η οποία είναι διασπαρμένη σε πολλές χώρες. «Έπρεπε να βρούμε ένα σύστημα σεβόμενοι όλους του έλληνες σε ολόκληρο τον πλανήτη, ανεξάρτητα από την πληθυσμιακή τους παρουσία σε κάθε χώρα. Η ουσία είναι ότι αναλογικά με τον ελληνικό πληθυσμό, δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει άλλη χώρα με τόσους ομογενείς σε τόσα πολλά μέρη.» είπε ο κ. Παυλόπουλος.  

2. Την δυνατότητα εφαρμογής του εκλογικού νόμου σε εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε να υπάρξει χρόνος προετοιμασίας των κρατικών μηχανισμών. «Έπρεπε από την στιγμή που κατατεθεί το νομοσχέδιο να μην ισχύσει άμεσα ο εκλογικός νόμος, καθώς χρειάζεται μια πολύ σημαντική οργάνωση. Είμαστε μια πολύ μικρή χώρα από πλευράς πληθυσμού οι Έλληνες  άρα έπρεπε να έχουμε χρόνο να οργανώσουμε τις υπηρεσίες μας και εφόσον η σύγχρονη τεχνολογία μας δίνει αυτή την δυνατότητα» είπε ο υπουργός.   Διευκρίνισε δε, ότι από πλευράς εκλογικής διαδικασίας ο νόμος θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές, δηλαδή το 2012, και αυτό γιατί, όπως εξήγησε, χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερα χρόνια προετοιμασίας για να γίνει εφαρμοστεί σωστά η διαδικασία και να αντιμετωπιστούν οποιαδήποτε προβλήματα ή ενστάσεις προκύψουν από την εκλογική διαδικασία.

Αυτό σημαίνει ότι δεν θα ψηφίσουν στην περίπτωση κατά την οποία προκηρυχθούν εκτάκτως εκλογές πριν από την 1η Νοεμβρίου 2007.   Ο υπουργός Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης τόνισε ότι η επιλογή του εκλογικού συστήματος βασίζεται στο γεγονός ότι η βασική επιδίωξη είναι η σύσφιξη των δεσμών με την πατρίδα, αλλά και η ουσιαστική συμμετοχή των Ομογενών στην πολιτική ζωή του τόπου. Διατύπωσε δε την διαφωνία του για την δημιουργία εκλογικών περιφερειών εκτός επικρατείας, κάτι που όπως είπε δεν θα φέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα.   «Ποιος είναι ο στόχος δίνοντας στους ομογενείς της δυνατότητα ψήφου; Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι δίνω την δυνατότητα να εκπροσωπούνται οι ομογενείς στην Βουλή. Αυτή είναι η πεμπτουσία του άρθρου 108, όπου είναι δεδομένη η φροντίδα για τον απόδημο Ελληνισμό και του άρθρου 51, παρ.4;

Τι είναι αυτό που επιδιώκουμε δίνοντας την δυνατότητα ψήφου; Να εκπροσωπούνται οι ομογενείς στο ελληνικό κοινοβούλιο ή να δώσουμε την δυνατότητα σε κάθε έλληνα όπου και αν βρίσκεται αυτός που βρίσκεται εκτός επικρατείας να έχει λόγο στα πολιτικά πράγματα του τόπου. Δεν είναι καλύτερα να μετέχει ευθέως με τον τρόπο αυτό ο ομογενής στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας; Έτσι, το ενδιαφέρον του γίνεται μεγαλύτερο, οι δεσμοί γίνονται μεγαλύτεροι. Το θέμα είναι δηλαδή αν εκπροσωπούν συγκεκριμένες περιφέρειες και τα προβλήματα που έχουν αυτές οι συγκεκριμένες περιφέρειες απέναντι στην Ελλάδα ή αν θα πρέπει οι ομογενείς να έχουν ψήφο στην Ελλάδα για να μπορούν να εκφραστούν σε ότι αφορά την ετυμηγορία του Ελληνικού λαού;" είπε.  

Ο κ. Παυλόπουλος είπε ότι ακόμη και αν δημιουργηθούν νέες εκλογικές περιφέρειες, δεν θα είναι εφικτή η καλύτερη δυνατή εκπροσώπηση του Ελληνισμού, ενώ θα προκύψουν και άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν και με την μείωση των βουλευτικών εδρών στο Κοινοβούλιο, αφού ορισμένες έδρες θα δοθούν σε ομογενείς.   Τόνισε ακόμη ότι με την βοήθεια της τεχνολογίας μπορούν να αντιμετωπιστούν οι τεχνικές δυσκολίες που θα προκύψουν από την εφαρμογή του εκλογικού νόμου.   Για το θέμα της επιστολικής ψήφου ανέφερε ότι υπάρχει δυσκολία εφαρμογής της, καθώς δεν είναι συμβατή με την δυνατότητα έκδοσης αποτελεσμάτων την ίδια ώρα, την ίδια μέρα και διευκρίνισε ότι όπου έχει εφαρμοστεί έχουν προκύψει πολλά προβλήματα.  

Η Αντιπολίτευση για το θέμα της ψήφου των Αποδήμων  

«Επιχειρηματολογία απόρριψης της πρότασης του ΠΑΣΟΚ για το θέμα της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των ελλήνων του εξωτερικού» χαρακτήρισε τις προτάσεις του κ. Παυλόπουλου ο Ι. Μαγκριώτης, βουλευτής ΠΑΣΟΚ και πρώην υφ. Εξωτερικών με αρμοδιότητα για τον Απόδημο Ελληνισμό.   Ο κ. Μαγκριώτης είπε ότι τα δύο μεγάλα κόμματα υποκρίνονται λέγοντας ότι θέλουν πολιτική εκπροσώπηση των ομογενών και αυτό γιατί εάν το επιθυμούσαν θα είχαν συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και ομογενείς.  

Για τις τρομακτικές επιπτώσεις στον πολιτικό, κομματικό και εκλογικό χάρτη της Ελλάδας, που θα φέρει η ενδεχόμενη εφαρμογή των διατάξεων του προσχεδίου νόμου, έκανε λόγο ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Νιώτης, αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής για τον Απόδημο Ελληνισμό.   Ο κ. Νιώτης διευκρίνισε ότι το προσχέδιο νόμου είναι σε πλήρη δυσαρμονία με το τι ζητά ο απόδημος και οι επτά περιφέρειες του ΣΑΕ, ενώ επεσήμανε τους κινδύνους κομματικοποίησης των ομογενών σε περίπτωση που κληθούν να ψηφίζουν για τους βουλευτές στον ελλαδικό χώρο.

Επεσήμανε δε, ότι με αυτόν τον τρόπο δεν θα επιτευχθεί η ενεργοποίηση της δεύτερης και τρίτης γενιάς των αποδήμων και η συμμετοχή θα είναι πολύ περιορισμένη. Μίλησε για τον κίνδυνο αποδυνάμωσης των μικρών κομμάτων με την προσθήκη περισσοτέρων ψηφοφόρων, και ανέφερε ότι η μη εφαρμογή της επιστολικής ψήφου θα δημιουργήσει προβλήματα.   Ο κ. Νιώτης είπε ότι το προσχέδιο νόμου πρέπει να θεωρηθεί ως η αρχή ενός διακομματικού διαλόγου, εξετάζοντας και της ευρωπαϊκή εμπειρία.   Στην συνεδρίαση της Επιτροπής της Βουλής παρέστησαν ο Γενικός Δ/ντης της ΓΓΑΕ κ. Ι. Κυπαρισσίδης και η Γραμματέας του ΣΑΕ Δρ. Όλγα Σαραντοπούλου.    

Οι βασικοί άξονες του προσχεδίου νόμου  

Βασικοί άξονες του παρόντος προσχεδίου, που αρθρώνεται σύμφωνα με την επιταγή του άρθρου 51 παρ. 4 του Συντάγματος, είναι οι ακόλουθοι :
Το δικαίωμα ψήφου παρέχεται στους Έλληνες που κατοικούν σε οποιαδήποτε χώρα του εξωτερικού ή υπηρετούν σε ελληνική αρχή της αλλοδαπής. Δεν προσδιορίζεται ωστόσο σαφώς η ημερομηνία διενέργειας της ψηφοφορίας στο εξωτερικό, δεδομένου ότι θα συνεκτιμώνται οι μεγάλες αποστάσεις και η διαφορά ώρας.  

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος συναρτάται και με τη χωρική αρμοδιότητα των Ελληνικών Πρεσβευτικών και έμμισθων Προξενικών αρχών στο οικείο Κράτος.   Oι προϋποθέσεις που τίθενται για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι, πρώτον, η εγγραφή στα δημοτολόγια και στους εκλογικούς καταλόγους δήμου ή κοινότητας του ελληνικού κράτους και, δεύτερον, να συντρέχουν οι λόγοι του εκλέγειν. Όσοι εκλογείς ψηφίζουν σε μία από τις χώρες του εξωτερικού απαγορεύεται να ψηφίζουν σε άλλη χώρα της αλλοδαπής, καθώς και στην Ελλάδα.

Oι εκλογείς του εξωτερικού θα ψηφίζουν κατά τον ίδιο τρόπο με τους Έλληνες της ημεδαπής.   Η ψήφος στοιχείται με τους υποψήφιους βουλευτές των Κομμάτων της οικείας εκλογικής Περιφέρειας, που αφορά η εγγραφή των ψηφοφόρων στα δημοτολόγια και τους εκλογικούς καταλόγους.

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στο εξωτερικό προϋποθέτει απλή δήλωση του ενδιαφερομένου, που απευθύνεται στην κατά τόπο αρμόδια ελληνική πρεσβευτική ή έμμισθη προξενική αρχή.
Η σύνταξη των ειδικών εκλογικών καταλόγων, μετά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων και με βάση τις εγγραφές στο γενικό εκλογικό κατάλογο, γίνεται με ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Η αναθεώρηση των ειδικών εκλογικών καταλόγων πραγματοποιείται, όπως ισχύει και για τους γενικούς εκλογικούς καταλόγους, ανά δίμηνο.

Η δόμηση της διεξαγωγής της ψηφοφορίας με υπεύθυνους τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών και με γνώμονα την αποφυγή οιασδήποτε ταλαιπωρίας των ψηφοφόρων, καθώς και την έγκαιρη εξαγωγή των αποτελεσμάτων, επιστηρίζεται στο πλέγμα των ρυθμίσεων των ειδικών νόμων που αφορούν τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας για την ανάδειξη των Ελλήνων Αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και στις διατάξεις για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των ετεροδημοτών.