Επίκαιρα Ανεπίκαρα
Του Χρύσανθου Λαζαρίδη
Υπάρχουν μερικές αλήθειες, που τις γνωρίζουμε εδώ και χρόνια και τις ψιθυρίζουμε μεταξύ μας. Ήλθε η ώρα να τα τις πούμε. Έξω από τα δόντια…
Μεγάλος «φταίχτης» για την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος είναι οι ίδιες οι «τοπικές κοινωνίες» – ή μάλλον αυτοί που τις ελέγχουν και συχνά τις εκπροσωπούν: Κυκλώματα εργολάβων, καταπατητών, γραφειοκρατών της «τοπικής αυτοδιοίκησης» (του πιο διεφθαρμένου κομματιού της ελληνικής δημόσιας διοίκησης), περίεργοι τοπικοί «οικολόγοι», ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων που έχουν λογγέψει, «αγρότες» που έχουν χρόνια να ανέβουν σε τρακτέρ, κτηνοτρόφοι που αμολάνε τα ζώα τους στα καμένα και δεν αφήνουν την φυσική αναδάσωση, όλοι αυτοί επωφελούνται, άμεσα ή έμμεσα, από την κερδοσκοπία πάνω στην (καμένη) γη.
* Οι τοπικές κοινωνίες αφήνουν να ξεφυτρώνουν αυθαίρετα στα καμένα. Διότι αν γίνει αναδάσωση, η γη τους θα έχει μικρή εμπορική αξία. Ενώ αν επιτραπεί η ανοικοδόμηση στα καμένα, τότε και δικά τους τεμάχια (που δεν τα καλλιεργούν πια) μπορούν να γίνουν οικόπεδα και να αποκτήσουν πολλαπλάσια αξία.
* Οι τοπικές κοινωνίες έχουν γεμίσει σκουπιδότοπους τα δάση – και μάλιστα κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Αυτές οι παράνομες χωματερές – πολύ περισσότερες από τις οκτακόσιες τόσες που έχουν καταγραφεί και για τις οποίες έχουν υποβληθεί πρόστιμα στην Ελλάδα από την Κομμισσιόν – είναι αληθινές πυριτιδαποθήκες μέσα στα δάση.
* Οι τοπικές κοινωνίες έχουν γεμίσει και μπάζα τα δάση. Τα μπάζα αποτελούνται από υλικά εν πολλοίς εύφλεκτα, που τροφοδοτούν τις δασικές πυρκαγιές.
* Πολλές τοπικές οικολογικές οργανώσεις εμποδίζουν κάθε άλλη παραγωγική ενασχόληση στην περιφέρεια: Δεν αφήνουν να δημιουργηθούν μεγάλες και σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες (αλλά δεν τους ενοχλούν τα «ενοικιαζόμενα δωμάτια»), δεν αφήνουν να δημιουργηθούν μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας, κυνηγάνε και την παραδοσιακή αλιεία, κυνηγάνε την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικές γεννήτριες). Εμποδίζουν κάθε νέα παραγωγική ενασχόληση στην επαρχία, όπου η γεωργία έχει ήδη παρακμάσει και εγκαταλείπεται. Έτσι δεν αφήνουν άλλη διέξοδο στον πληθυσμό από την οικοπεδοποίηση, την ανοικοδόμηση ή την παραδοσιακή κτηνοτροφία. Και οι τρεις καταστρέφουν τα δάση…
* Οι μεγάλοι Καποδιστριακοί δήμοι ξοδεύουν τεράστια ποσά κάθε χρόνο για «πολιτιστικές εκδηλώσεις», συχνά αμφίβολης ποιότητας. Οι ίδιοι δήμοι όταν ξέσπασαν πυρκαγιές στην περιοχή τους «ανακάλυψαν» ότι δεν είχαν δικά τους βυτία για να ρίξουν νερό! Περίμεναν να έλθουν τα οχήματα της πυροσβεστικής, που δεν έφταναν, γιατί έτρεχαν παντού, ή τα εναέρια μέσα, που κι αυτά είχαν ξεπεράσει τα όριά τους.
Τόσο χρόνια θα μπορούσαν να είχαν αποκτήσει δικά τους μέσα. Θα μπορούσαν να είχαν φροντίσει τα δάση δίπλα από τα χωριά τους. Δεν το έκαναν. Έχουν μάθει να εξαρτώνται σε όλα από το κράτος, κι όταν έχουν δικούς τους πόρους τους δαπανούν στο… «γάμο του καραγκιόζη…
Ασφαλώς και το κράτος έχει τεράστιες ευθύνες – κυρίως για τις παραλήψεις του. Αλλά οι «τοπικές κοινωνίες» έχουν ακόμα μεγαλύτερες ευθύνες – κυρίως για τις πράξεις τους, για τις στρεβλές προτεραιότητές τους, για τα κίνητρα που έχουν να κερδοσκοπούν στην οικολογική καταστροφή.
Όσο δεν μιλάμε για τις ευθύνες των τοπικών κοινωνιών, όσο τους χαϊδεύουμε τα αυτιά και πλειοδοτούμε σε λαϊκισμό, τόσο τροφοδοτούμε μιαν ανυπόφορη υποκρισία και διαιωνίζουμε μιαν ανελέητη οικολογική καταστροφή. Για την οποία συχνά οι ίδιες οι «τοπικές κοινωνίες», είναι κυρίως υπεύθυνες. Κακά τα ψέματα…
