Της Ιουστίνης Φραγκούλη- Αργύρη
Εκλεισε ο πικρός μήνας οκτώβρης που σε κάθε γύρισμα του βλέμματος υπενθύμιζε τη τραγική μοίρα των γυναικών, τον δυσβάσταχτο καρκίνο του στήθους.
Ολάκερη η Αμερική απ΄άκρη σ΄’ άκρη ήταν στολισμένη στο φούξια χρώμα της Μπάρμπι, το συμβολικό χρώμα της επάρατης νόσου του γυναικείου στήθους. Οι μεγάλες βιομηχανίες ρούχων και καλλυντικών είχαν φτιάξει ειδικά ρόζ δώρα, που τα έσοδα της αγοράς τους θα πήγαιναν στο ταμείο της έρευνας για τον καρκινο του στήθους. Ολάκερες πόλεις ήταν ντυμένες στα ρόζ, υπενθυμίζοντας την πιό πολυσυζητημένη ασθένεια της εποχής. Ακόμη κι εδώ στην Αθήνα η Μεγάλη Βρετανία ήταν λουσμένη στο ρόζ φώς του θλιβερού υπαινιγμού.
Ακουσα για τον καρκίνο του στήθους πρώτη φορά όταν ήμουν μαθήτρια του δημοτικού. Η μητέρα ενός συμμαθητή μου είχε ένα μικρό όγκο στο στήθος. Εκείνος το αντιμετώπιζε με στωικότητα, όπως κάνουν όλοι οι ανθρωποι όταν αλέθονται στη δυσκολία. Κι εμείς, παιδάκια τότε, κλαίγαμε απο λύπηση γιατί ξέραμε πως η ζωή αυτής της μαννούλας ήταν μετρημένη.
Αργότερα η ζωή με έφερε κοντύτερα στο καρκίνο του στήθους. Η αγαπημένη αδελφή της μητέρας μου έπεσε θύμα της επάρατης νόσου. Φοιτήτρια ούσα, παρακολουθούσα με την ξενοιασιά της νιότης μου την κάθετη πτώση της αισιόδοξης θείας μου απο τη μία χημειοθεραπεία στην άλλη. Εβλεπα τη γελαστή γυναίκα να αλλοιώνεται απο τα φάρμακα , να υφίσταται τα εγκαύματα των ακτινοβολιών, να μάχεται τον άνισο αγώνα με την καλπάζουσα ασθένεια που εξαπλώθηκε γρήγορα κι αλλού.
Υστερα, στην αρχή της δημοσιογραφικής μου καριέρας γνώρισα την πιό λαμπερή γυναίκα της ζωής μου. Η Νίκη, λίγες εβδομάδες μετά τη γνωριμία μας, μου αποκάλυψε πως έπασχε απο καρκίνο του στήθους. Εμεινα άναυδη, ήθελα να φύγω να κρυφτώ, να τη διαγράψω απο τη ζωή μου για να μην ξαναζήσω την εμπειρία της θείας μου.
Ομως η Νίκη δεν μού επέτρεψε να δραπετεύσω απο τη ζωή της. Με παρέσυρε γρήγορα στους δικούς της ρυθμούς, με έκανε να ξεχάσω πως το πλούσιο στήθος της ήταν μια πληγή. Αρνήθηκε να κάνει χημειοθεραπείες για να μην χάσει τα μαλλιά της, ζήτησε να σταματήσουν οι ακτινοβολίες για να μην καίγεται το δέρμα της. Φερόταν σαν μια κανονική γυναίκα που ερωτευόταν, ταξίδευε, έγραφε, ονειρευόταν. Ωσπου μια μέρα αναχώρησε για την Κύπρο κι έκτοτε δεν την είδα ξανά.
Στο μεσοδιάστημα πύκνωσαν οι φίλες και οι γνωστές που ανακάλυψαν μια μέρα ξαφνικά πως είχαν καρκίνο στο στήθος. Αλλες με την ψηλάφιση, άλλες με τη μαστογραφία, άλλες με τον υπέρηχο έμαθαν το πικρό μυστικό της φύσης τους. Μετά την πρώτη ψυχρολουσία προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν την ασθένεια με τον ευδοκιμότερο τρόπο. Κάποιες απ αυτές κατέθεσαν στο νυστέρι τα στηθη τους τα καμωμένα να δίνουν ζωή. Εκλαψαν πολύ για την ατυχία κι όμως αποφάσισαν να δώσουν τον αγώνα για να κερδίσουν την επιβίωση.
Σήμερα είμαι εξοικειωμένη με αυτή την πραγματικότητα. Ξέρω πως στην εμμηνόπαυση οι πιθανότητες για την παρουσία του επάρατου ρεβυθιού στο στήθος είναι πολλαπλασιασμένες. Ξέρω πως οι ορμόνες γίνονται ανεξέλεγκτες και χτυπούν αδιακρίτως. Εχω συνειδητοποιήσει πως τα μηχανήματα και η ψηλάφιση δεν είναι αρκετά για την πρόληψη της νόσου. Γνωρίζω όμως πως στα πρώτα στάδια ίσως και να είναι αναστρέψιμη η λαίλαπα.
Η ενημερωτική εκστρατεία για τον καρκίνο του στήθους έχει σώσει πολλές γυναίκες ανα τον πλανήτη. Εχει δημιουργήσει όμως και στρατιές δυστυχισμένων γυναικών απο τον φόβο πως μπορεί να πέσουν θύματα της νόσου, ιδιαίτερα αν υπάρχει κρούσμα στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον.
Πρόσφατα διάβασα σε άρθρο της Vogue, πως μια νεαρή γυναίκα- συγγραφέας που είχε ιστορία καρκίνου στην οικογένειά της (μητέρα και αδελφή) έκοψε προληπτικά και τα δύο της στήθη, κάνοντας τεχνητή ανάπλαση. Ηταν ανύπαντρη, νέα και χωρίς παιδιά ακόμη. Η ειρωνία είναι πως μετά απ’ αυτό τον ακρωτηριασμό οι γιατροί δεν της εγγυώνται ότι δεν θα πάθει καρκίνο στο στήθος.
Τούτη η μοναδική εμπειρία της θηλυκότητας πόσο αναπόδραστη παγίδα θανάτου μπορεί να γίνει! , σκεφτόμουν με πόνο ξανά και ξανά κάθε φορά που αντίκρυζα τα φούξια και ρόζ χρώματα του Οκτώβρη.
