ΑΝΘRΩΠΙΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ "ONE EARTH" 

Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη

«Είναι ντροπή για την ανθρωπότητα στον εικοστό πρώτο αιώνα να μη έχει εξαλείψει, ως όφειλε, τις κραυγαλέες ανισότητες, να μην έχει δώσει λύση στο δικαίωμα της πρόσβασης σε καθαρό και ασφαλές νερό για όλους. Να μην έχει εξασφαλίσει  επάρκεια τροφής και ελεύθερη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης. Η παγκόσμια φτώχεια πρέπει να γίνει παρελθόν». Αυτά δηλώνει σήμερα ο κ.  Γιάννης Γρηγορίου ο οποίος είναι πρόεδρος της Ελληνικής ανθρωπιστικής οργάνωσης One Earth η οποία δραστηριοποιείται με προγράμματα επείγουσας και αναπτυξιακής βοήθειας σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής με αφορμή τη γιορτή του Πάσχα. Η One Earth είναι μια ελληνική οργάνωση η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της στις αρχές του 2002 με στόχο να συμβάλλει στην ανάπτυξη της αλληλεγγύης και προσφοράς στον αναπτυσσόμενο κόσμο.  

 

Η συνέντευξη

-Παρότι υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την εξάλειψη της παγκόσμιας φτώχειας βλέπουμε μια απάθεια και αδιαφορία σε διεθνές επίπεδο όπου ακόμα κυριαρχεί ο νόμος του ισχυρού και το αυστηρά εθνικό συμφέρον. Πού οδηγείται πλέον ο κόσμος; Γιατί κι αυτό το Πάσχα εκατομμύρια πολιτών θα νιώσουν τη φτώχεια τη δυστυχία και την ανέχεια;

«Έχετε δίκιο. Είναι ντροπή για την ανθρωπότητα στον εικοστό πρώτο αιώνα να μη έχει εξαλείψει, ως όφειλε, τις κραυγαλέες ανισότητες, να μην έχει δώσει λύση στο δικαίωμα της πρόσβασης σε καθαρό και ασφαλές νερό για όλους. Να μην έχει εξασφαλίσει  επάρκεια τροφής και ελεύθερη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης.

Η παγκόσμια φτώχεια πρέπει να γίνει παρελθόν. Έχει φτάσει ο χρόνος για την πλήρη αμφισβήτηση της τόσο από πολίτες των πλούσιων και ανεπτυγμένων χωρών όσο και από πολίτες των φτωχών αναπτυσσόμενων χωρών.

Όπως και να το δει κανείς ζούμε σε ένα παγκόσμιο «χωριό». Έχουμε γνώση του τι συμβαίνει σε άλλα σημεία του πλανήτη, ή οφείλουμε να έχουμε γνώση, παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες των ΜΜΕ και ειδικά της τηλεόρασης για μαζική αποχαύνωση. Άρα το κακώς εννοούμενο «εθνικό συμφέρον» μας οδηγεί στον αποκλεισμό και στην εθνική μιζέρια, μας τυφλώνει και τελικά η χώρα μας χάνει την ευκαιρία να συμβάλλει με το δικό της μερίδιο στην παγκόσμια προσπάθεια για τον τερματισμό της φτώχεια και της ανισότητας».

-Εκτιμάτε πως τα πλούσια κράτη του βορρά έχουν την υποχρέωση να υιοθετήσουν άμεσα πρακτικά μέτρα που θα επιτρέψουν την καταπολέμηση της απόλυτης φτώχειας που με τη σειρά της θα επιτρέψει τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και να μπουν οι βάσεις για σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη; Μπορείτε να αναφερθείτε σε κάποια από αυτά τα μέτρα;

«Τα ανεπτυγμένα κράτη έχουν δεσμευτεί, μεταξύ αυτών και η χώρα μας, να προσφέρουν αναπτυξιακή βοήθεια που αντιστοιχεί στο 0.7% του ΑΕΠ μέχρι το 2012 και στο 0.5% μέχρι το 2007. Δυστυχώς ελάχιστες είναι οι χώρες που έχουν κάνει πράξη τις υποσχέσεις τους. Σε αυτές δεν περιλαμβάνεται η χώρας μας η οποία το 2007 διέθεσε σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το 0.26% του ΑΕΠ για βοήθεια σε αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ από αυτό το μεγαλύτερο μέρος πήγε σε βοήθεια που υποκρύπτει πολιτική σκοπιμότητα σε χώρες μεσαίου εισοδήματος, κύρια στα Βαλκάνια.

Η φτώχεια όμως δεν καταπολεμάτε μόνο με περισσότερη και ποιοτικότερη αναπτυξιακή βοήθεια. Το αίτημα πλέον της κοινωνίας των πολιτών και χιλιάδων οργανώσεων από όλο των κόσμο, που συμμετέχουν στο Παγκόσμιο Κάλεσμα για τον τερματισμό της Φτώχειας, εστιάζεται και στην ανάγκη αλλαγής συσχετισμών στο παγκόσμιο εμπόριο υπέρ των αναπτυσσόμενων χωρών».

-Θα πρέπει να προσθέσουμε πως καθημερινά τα πλούσια κράτη ξοδεύουν δισεκατομμύρια ευρώ…

«Καθημερινά τα πλούσια κράτη ξοδεύουν ένα δις ευρώ την ημέρα σε αγροτικές επιδοτήσεις, ποσό έξι φορές μεγαλύτερο από την οικονομική βοήθεια που χορηγείται συνολικά προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι από τη μια μεριά η εντατικοποίηση της καλλιέργειας και η περιβαλλοντική υποβάθμιση ολόκληρων περιοχών του πλανήτη και από την άλλη η συσσώρευση πλεονασμάτων τα οποία στη συνέχεια προωθούνται στη διεθνή αγορά σε τεχνικά χαμηλές τιμές με ακόμη μεγαλύτερες επιδοτήσεις αυτή τη φορά  στις εξαγωγές. Η πρακτική αυτή έχει σαν συνέπεια να εκτοπίζονται από περιφερειακές αγορές χώρες που είναι αδύνατον να αντεπεξέλθουν τον ανταγωνισμό.

Από την άλλη μεριά τα πλούσια κράτη δείχνουν ένα υπερβάλλοντα ζήλο στην προστασία των δικών τους αγορών, υψώνοντας τείχη φορολογικών δασμών που καθιστούν εισαγόμενα προϊόντα από αναπτυσσόμενες χώρες τεχνητά ακριβά. Η πρακτική αυτή έχει υπολογιστεί ότι στοιχίζει τα αναπτυσσόμενα κράτη περίπου 100 δις Ευρώ, ποσό διπλάσιο της βοήθειας που  τα πλούσια κράτη χορηγούν στις φτωχιές χώρες.

Η φιλελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου αγροτικών προϊόντων μπορεί να γίνει μοχλός ανάπτυξης των αναπτυσσόμενων χωρών με την προϋπόθεση ότι οι όροι και οι κανόνες υπακούουν στις πραγματικές ανάγκες των φτωχών του κόσμου και όχι μιας μικρής αλλά ισχυρής μειοψηφίας συμφερόντων και πολυεθνικών στις ανεπτυγμένες χώρες.

Με κάθε δυνατό τρόπο πρέπει οι ισχύοντες κανόνες στο διεθνές εμπόριο να αλλάξουν προς όφελος των φτωχότερων εθνών, να εξασφαλιστεί η πρόσβαση όλων των φτωχών του κόσμου σε φτηνά φάρμακα, να αρθούν τα εμπόδια και ο προστατευτισμός των αγορών που επιβάλλουν τα πλούσια κράτη, να εμποδιστεί με κάθε μέσο η επιβολή νέων κανονισμών για τις επενδύσεις που καταληστεύουν τον εθνικό πλούτο των χωρών εγκατάστασης»

-Εκείνο όμως που μπορούμε πλέον να πούμε με σιγουριά είναι πως και στις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός πολιτών που βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη φτώχεια. Είναι οι απόκληροι των κοινωνιών που στην ίδια τους τη δομή έχουν ενσωματώσει  τη φτώχεια και την ανισότητα σαν δομικά χαρακτηριστικά τους…Εκτιμάτε πώς ο αγώνας για μια  δίκαιη κοινωνία, για διεθνή αλληλεγγύη και συνεργασία περνάει μέσα από την παράλληλη δράση για εξάλειψη της ανισότητας και των αιτίων που τη συντηρούν και στις δυτικές κοινωνίες είναι περισσότερος επίκαιρος σήμερα από ποτέ;

«Η φτώχεια στις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου είναι δομική του ίδιου του συστήματος αξιών που παράγει τη διεθνή φτώχεια και εξάρτηση.  Ένα μεγάλο μέρος των ανεπτυγμένων κοινωνιών, περίπου το 20% ζει στα όρια της φτώχειας ή κάτω από αυτά. Εδώ φυσικά δεν ισχύουν τα παράλογα κατά τη γνώμη μου κριτήρια του ενός ή δύο δολαρίων τη μέρα ως δείκτης φτώχειας άλλα οικονομικοί δείκτες που σχετίζονται με το μέσο εισόδημα.

Καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού στη ρίζα του σημαίνει ότι κοινωνίες επενδύουν συλλογικά σε κοινωνικά αγαθά, με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων και όχι τη διεύρυνση έτσι όπως συμβαίνει σήμερα. Συνταγές και λύσεις υπάρχουν. Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους, ανατροπή του απαρχαιωμένου εκπαιδευτικού μοντέλου, ουσιαστική μεταρρύθμιση των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής προστασίας, δημιουργία ευκαιριών για απασχόληση και ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας».

-Σύμφωνα με στοιχεία που έχετε στη διάθεσή σας αυξάνεται η φτώχεια και η ανέχεια και στη χώρα μας; Αν ναι ποια χαρακτηριστικά αυτή έχει;

«Σύμφωνα με στοιχεία το επίπεδο φτώχειας στην Ελλάδα είναι από υψηλότερα στην ευρωπαϊκή ένωση και αγγίζει το 21%, δηλαδή 2,2 εκατ άτομα. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι όλοι αυτοί οι πολίτες ζουν με εισόδημα που αντιστοιχεί σε λιγότερο του 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των φτωχών στη χώρα μας καταλαμβάνουν άτομα τρίτης ηλικίας και άτομα προερχόμενα από τις λεγόμενες ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, μονογονεικές οικογένειες, κλπ.

Θα ήθελα να κλείσω αυτή τη συνέντευξη με την παρατήρηση ότι η φτώχεια στην Ελλάδα δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή που βιώνουν οι πληθυσμοί των αναπτυσσόμενων χωρών. Υπάρχει διαφορά στο να ζεις με λίγα χρήματα και να βιώνεις τον κοινωνικό αποκλεισμό με το να πεθαίνεις γιατί δεν έχεις καθαρό νερό και επαρκή τροφή».