ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ*
Στόχος μας : 3 νίκες σε 3 χρόνια Ευρωεκλογές του ‘ 9, δημοτικές του ‘ 10, βουλευτικές του ‘ 11.
O Ανδρέας Λοβέρδος, πρώην υπουργός, βουλευτής της Αθήνας και σήμερα πολιτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, ένας από τους δημοφιλέστερους ( βάσει δημοσκοπήσεων) πολιτικούς σ΄ όλο το φάσμα της σημερινής μας σκηνής, δεν είναι βέβαια ούτε αρμόδιος, ούτε και εξουσιοδοτημένος να μιλήσει για «τους πάντες και τα πάντα».
Γνωρίζοντάς τον αρκετά καλά – και όχι μόνο μέσα από την πολιτική μας συναδελφικότητα- ξέρω πολύ καλά ότι παρά την απαράμιλλη ευφράδειά του και την προσωπική του ρητορική δεινότητα και γοητεία, ουδέποτε έχει υποπέσει σ΄ αυτό το ολέθριο σφάλμα: Του «ξερολισμού».
Αλλά η έντονη , δυναμική και συνειδητή ανάμιξή του με όλες τις εκφάνσεις του πολιτικού και κοινωνικού μας γίγνεσθαι, ανεξάρτητα από «στρατόπεδα», «ομάδες» ή «τάσεις» κι αν τον έχουν κατατάξει οι πολυπράγμονες πολιτικοί αναλυτές, του δίνει το δικαίωμα και του δημιουργεί την υποχρέωση να είναι πάντα παρών. Η συνέντευξή του στη «ΧΩΡΑ της Κυριακής» μου δόθηκε με αφοπλιστική για μένα ευκολία, τη στιγμή που (και συγχωρέστε μου όλα αυτά τα κολακευτικά αλλά τον εκτιμώ ιδιαίτερα, εκτός του γεγονότος ότι ανήκει στο ΠΑΣΟΚ) είναι ίσως ο νούμερο 1 «ζητούμενος» πολιτικός της αξιωματικής αντιπολίτευσης από όλα τα Μ.Μ.Ε.
Κρίνοντας από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, πολλοί ισχυρίζονται ότι το ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται σ΄ ένα κρίσιμο και επικίνδυνο "τρίστρατο" : Να πάει , έτσι όπως είναι, μπροστά κι όπου "βγει"; Να γυρίσει πίσω , να τηρήσει στάση αναμονής μέχρι να γιατρευτούν οι πληγές και να ανασυνταχθεί; Ή να ξεκαθαρίσει εδώ και τώρα τα πράγματα, να εκλέξει μια νέα ηγεσία και ν ΄αλλάξει;
Το σύνθετο αυτό ερώτημα θα το κάνω απλό : Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να γίνει το ένα σκέλος του διλήμματος για τον Έλληνα πολίτη. Εξηγούμαι : σήμερα ο κόσμος αντιλαμβάνεται ως πόλους του διλήμματος αφενός τον Κ. Καραμανλή και αφετέρου τα μεγάλα προβλήματα της ακρίβειας και της οικογενειακής οικονομικής ανασφάλειας. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να καταφέρει να γίνει ο φορέας του δεύτερου πόλου του διλήμματος. Με άλλα λόγια ο κόσμος να σκέφτεται Καραμανλής ή ΠΑΣΟΚ ; Τους τελευταίους δύο μήνες υπάρχουν δείκτες ότι βρισκόμαστε σε σωστή κατεύθυνση.
Σε τι σημείο βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι διαπροσωπικές σχέσεις των -ας πούμε- "αντίπαλων πλευρών" μέσα στο ΠΑΣΟΚ ; Παπανδρέου-Βενιζέλος, Παπανδρέου-Λοβέρδος, Βενιζέλος-Λοβέρδος, Παπανδρέου-Κομματική βάση, Βενιζέλος-Κομματική βάση;
Συνολικά μπορώ να σας πω πως βρισκόμαστε στο καλύτερο σημείο μετά την 16η Νοεμβρίου. Η ζωή πολλές φορές απαιτεί την πάροδο κάποιου χρόνου για να ξεπεραστούν τα προβλήματα και, ως φαίνεται, ο χρόνος παρήλθε αποδοτικά. Σε ό,τι με αφορά, η συνεργασία μου με τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου, είναι πολύ αποδοτική , όπως ήδη αποδείχθηκε στην αντιπολίτευσή μας στη Ν.Δ. για τα εξωτερικά θέματα. Η σχέση μου με τον Β. Βενιζέλο, πρέπει να ξέρετε ότι έρχεται από πολύ παλιά ,από το 1974. Είναι αδιατάραχτη σχέση φιλίας, εμπιστοσύνης και συντροφικότητας. Σε ό,τι αφορά τη σχέση των Γ.Παπανδρέου και Β.Βενιζέλου νομίζω πως αρκεί η υπογράμμιση ότι ο ένας είναι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και ο έτερος ο Κοινοβουλευτικός του Εκπρόσωπος. Οι πολιτικές αυτές ιδιότητες προϋποθέτουν συνεργασία. Να γιατί σας απήντησα προηγουμένως, ότι τα δύσκολα πράγματα χρειάζονται το χρόνο τους.
Ήταν ανθρωπίνως επιβεβλημένο
Ήσασταν ο πρώτος που επισκέφθηκε τον Γιώργο Παπανδρέου στο νοσοκομείο όταν τραυματίστηκε και η ταχύτητα (ή "σπουδή") σας ερμηνεύτηκε ποικιλότροπα. Πήγατε – σχεδόν αμέσως- επειδή το αποφασίσατε με τον κ. Βενιζέλο; Πήγατε επειδή αυτό έπρεπε να κάνετε; Πήγατε επειδή θέλατε;
Πήγα γιατί ήταν ανθρωπίνως επιβεβλημένο . Επέστρεφα στο σπίτι μου από τη Σαλαμίνα όπου μίλησα σε μια σχεδόν προεκλογική, από πλευράς όγκου, συγκέντρωση (πραγματικά έμεινα έκπληκτος από το πόσο πολύς ήταν ο κόσμος που με περίμενε), όταν μου τηλεφώνησε ένας νοσηλευτής στο ΚΑΤ – μη ξεχνάτε ότι το νοσοκομείο αυτό βρίσκεται στην εκλογική μου περιφέρεια της Β΄ Αθηνών – και μου είπε πως μόλις εισήχθη ο Γ. Παπανδρέου μετά από τραυματισμό. Αντί για το σπίτι μου , ήταν λογικό, πήγα στο ΚΑΤ. Έτσι θα έκανε κάθε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Τα πράγματα εν προκειμένω είναι πολύ απλά και πεντακάθαρα.
Ειλικρινά κ. Λοβέρδο, πόσο δρόμο και πόσες δυσκολίες πιστεύετε ότι έχει μπροστά του το ΠΑΣΟΚ ώσπου να ξαναγίνει ανταγωνιστικό κόμμα εξουσίας;
Με βάση όσα σας είπα στην πρώτη ερώτηση της συνέντευξής μας, ελπίζω μετά ότι μετά τις θερινές διακοπές , προς τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο δηλαδή, θα φανεί η δυναμική των πραγμάτων και η πορεία του συσχετισμού των δυνάμεων. Ο στόχος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι η νίκη σε όλα τα προαπαιτούμενα έως τις βουλευτικές εκλογές του 2011. Δηλαδή, νίκη στις εκλογές στα μεγάλα συνδικάτα (π.χ. εκλογές στους υγειονομικούς τον ερχόμενο Οκτώβριο), νίκη στις ευρωεκλογές του 2009, νίκη στις δημοτικές εκλογές του 2010.
Επιτίθεστε λυσσαλέα στην κυβέρνηση ό,τι κι αν κάνει, ό,τι κι αν πει, ακόμη κι όταν είναι αυταπόδεικτο ότι κάνει το σωστό. Γιατί έχετε επιλέξει αυτό το δρόμο όταν βλέπετε και στις δημοσκοπήσεις ότι ο κόσμος σας εξακολουθεί να μην θεωρεί ότι ασκείτε αξιόμαχη και αξιόπιστη αντιπολίτευση;
Δεν συμφωνώ με την ερώτηση. Ασκούμε σκληρή κριτική αλλά και επαινούμε όταν γίνεται κάτι καλό. Επί παραδείγματι : επαινέσαμε τη στάση του Πρωθυπουργού στο Βουκουρέστι ή , ακόμη, την εντολή της κυρίας Μπακογιάννη στον Πρέσβη κ. Βασιλάκη να διαμηνύσει στον κ. Νίμιτς πως εφόσον δεν υπάρχει κάτι καινούργιο σε σχέση με το σκοπιανό δεν υπάρχει λόγος να επισκεφθεί την Αθήνα αυτές τις ημέρες. Ακόμη , στελέχη μας στάθηκαν θετικά απέναντι στην υπογραφή του Μνημονίου για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream.
H «εσφαλμένη στάση» της κυβέρνησης στο Σκοπιανό.
Τελικά τι δέχεστε και τι απορρίπτετε στην υπόθεση των Σκοπίων; Γιατί προαναγγέλλετε τέλος στη γραμμή Εθνικής Συναίνεσης; Υπάρχει τέλος στην Εθνική Συναίνεση στα μεγάλα Εθνικά θέματα; Και τι θα πει "Το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται στην υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών"; Ποιός το είπε ή το υπονόησε;
Το υπονόησε η κυβέρνηση με τη συμπεριφορά της. Έδωσα απερίφραστη απάντηση και η φράση μου σε τρεις ραδιοφωνικές συνεντεύξεις έχει ακριβώς ως εξής : «το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα εξουσίας που ως κυβέρνηση είχε μεγάλες και σοβαρές επιτυχίες στα εξωτερικά θέματα και δεν αποτελεί υπηρεσιακή διεύθυνση του Υπουργείου Εξωτερικών». Η σύμπτωσή μας με την κυβέρνηση στο πλαίσιο της εθνικής συνεννόησης στην περίπτωση του σκοπιανού, προϋποθέτει την εφαρμογή της εθνικής κόκκινης γραμμής που έχουμε χαράξει τα τέσσερα από τα πέντε κόμματα του ελληνικού κοινοβουλίου : μια ονομασία, για όλες τις χρήσεις, σύνθετη , αλλά με γεωγραφικό προσδιορισμό. Η Ν.Δ. με πρωτοβουλία της Υπουργού Εξωτερικών, μίλησε δημόσια για τα περί «Νέας Μακεδονίας» και εισέπραξε εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ την κριτική που επιβαλλόταν από την εσφαλμένη της στάση και από τα συμφέροντα της χώρας.
Η Ν.Δ. έμαθε για την αναγνώριση των Σκοπίων από τις ΗΠΑ από την …tv!
Ως κυβερνητικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ βρεθήκατε κοντά στην εξουσία, στα κέντρα λήψης αποφάσεων, ασκήσατε μάλιστα εξουσία για ένα διάστημα δυο και πλέον ετών. Πως φανταζόσασταν ότι θα εξελιχθεί η υπόθεση των Σκοπίων;
Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. αντιμετωπίζει το θέμα του ονόματος επειδή ήρθε η ώρα να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ και όχι επειδή πήρε κάποιες πρωτοβουλίες. Εμείς , το 2001, μετά από τη σταθερή και συνεχή μας πρωτοβουλία φτάσαμε πολύ κοντά στην αποδοχή μιας κοινά αποδεκτής, συμβιβαστικής λύσης για μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, που θα ίσχυε έναντι όλων. Ο περίπου εμφύλιος πόλεμος που εκεί έγινε δεν επέτρεψε να ολοκληρωθούν οι προσπάθειές μας. Όλα αυτά έγιναν τα έξι χρόνια που επακολούθησαν την ενδιάμεση συμφωνία του 1995 στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
Αλλά και μετά το 2001 συνεχίσαμε τις προσπάθειές μας . Προωθήσαμε την ευρωατλαντική πορεία των Σκοπίων, στηρίξαμε τη χώρα αυτή και η επίλυση του ονόματος ήταν ένα συνεχώς ανοιχτό και σφόδρα πιθανό ενδεχόμενο. Για αυτό άλλωστε είχαμε τους Αμερικανούς να μην αναγνωρίσουν το Σκόπια με το συνταγματικό τους όνομα. Η Ν.Δ. με την απόσυρσή της από το διεθνές προσκήνιο και ακολουθούσα το δόγμα «μην κινείς τα θέματα γιατί δεν ξέρεις τι μπορεί να σου συμβεί» έμαθε την αναγνώριση των Σκοπίων από τις ΗΠΑ από την τηλεόραση.
Τα όνειρά του
Ξεφεύγοντας από τα πολυσυζητούμενα, πέστε μου: Τι ονειρεύεται ο Ανδρέας Λοβέρδος για τον εαυτό του, το κόμμα του και την Ελλάδα; Που στοχεύει; Και που αποσκοπεί;
Πρώτα από όλα πάνω από όλα , να συμμετάσχω αποφασιστικά στην αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος της ελληνικής πολιτείας : στη ριζοσπαστική μεταρρύθμιση του κράτους . Και για να γίνει αυτό πρέπει το ΠΑΣΟΚ να κερδίσει τις εκλογές και εγώ να αναλάβω ένα σχετικό ρόλο.
Πόσο κοντά ή πόσο μακρυά από το μοντέλο ηγέτη που εκπροσωπεί ο Αλέξης Τσίπρας είστε;
Το δικό μου πρότυπο είναι πολύ διαφορετικό από αυτό του Προέδρου του Συνασπισμού. Σύμφωνα με τη δική μου φιλοσοφία ο πολιτικός πρέπει να συνδυάζει δύο αρετές : α. από τη μία πλευρά να έχει σχέδιο για τη χώρα , πολύ συγκεκριμένο σχέδιο και β. από την άλλη, να ξέρει να το αφηγηθεί πολιτικά, δηλαδή να μπορεί να επικοινωνήσει με τον κόσμο.
Οι πολίτες έχουν δυναμώσει τη φωνή μου
Δικαιωθήκατε που ασχοληθήκατε με την πολιτική; Ή υπάρχουν στιγμές που το μετανοιώνετε, δεδομένης και της επιτυχημένης ακαδημαικής καριέρας που είχατε;
Μέχρις στιγμής αισθάνομαι δικαιωμένος. Νομίζω ότι έχω προσφέρει, και οι πολίτες έχουν δυναμώσει τη φωνή μου. Υπάρχουν στιγμές απογοήτευσης που σκέφτομαι γιατί ασχολήθηκα με όλα αυτά, αλλά σε αυτή τη φάση είναι οι λιγότερες.
*ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ
