Του Αφεντούλη Λαγγίδη
Ερευνητή- Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών
Την περασμένη εβδομάδα, το σύνολο σχεδόν των Ελληνικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, απασχόλησε η είδηση για την επ' αφορμή της αναδιοργάνωσης και επανασχεδίασης της σχετικής Ιστοσελίδας του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, σκλήρυνση της επίσημης τουρκικής στάσης έναντι περίπου του συνόλου των ζητημάτων που απασχολούν τις διμερείς σχέσεις.
Αφορμή για το παρόν σχόλιο, δεν είναι αυτή τη φορά η ουσία των όσων διαλαμβάνονται στην σχετική Ιστοσελίδα, (και που σε τελευταία ανάλυση είναι γεγονότα και αντιλήψεις Déjà vu), ούτε η σημειολογία που θα μπορούσε ν΄ αναπτυχθεί για την εμφάνιση και τη δομή του γενικότερου layout των κειμένων (από το «ευρωπαιζον» μπλε-γκρι μέχρι πρότινος, στο «εθνικό» κόκκινο ως φόντο ), αλλά πολύ περισσότερο η αντίδραση της ελληνικής πλευράς σε αυτές τις τουρκικές κινήσεις, οι οποίες σε κάθε περίπτωση δεν είναι τυχαίες και δεν στερούνται σημασίας.
Αυτό που διαφοροποιεί σχετικά την πάντοτε αμήχανη (στην καλύτερη περίπτωση) ελληνική αντίδραση, ομού μετά των ομοθυμαδόν συναφών παραινέσεων urbi et orbi για «ευρωπαϊκό αέρα» στην συμπεριφορά, είναι όχι μόνο η έτσι όπως φαίνεται από το διάβασμα μέσα από τις γραμμές, κοπιώδης πλέον «αιτιολόγηση» των τουρκικών συμπεριφορών αλλά, πολύ περισσότερο, η δια της απλής λογικής διαπίστωση, ότι όλες οι «εκλογικευμένες» δικαιολογήσεις που επικαλούνταν κατά καιρούς και κατ' εξακολούθηση οι έλληνες ιθύνοντες για να εξηγήσουν τα «ανεξήγητα», έχουν εξαντληθεί και αποτυγχάνουν στο σκοπό τους.
Όλες, μα όλες οι ελληνικές δικαιολογίες – από την συγκυριακή εσωτερική πολιτική αστάθεια, στις «διαφημιστικές εκστρατείες» πολιτικών προσωπικοτήτων, στις εσωτερικές ισορροπίες στο Τουρκικό ΥΠΕΞ, στις «προσωπικές πρωτοβουλίες» «θερμοκέφαλων» εθνικιστών, στις απειλές που αισθάνεται η Τουρκία από την κατάσταση πέριξ των συνόρων της, στην άσπονδη φιλία των στρατιωτικών με τους γραφειοκράτες του ΥΠΕΞ, στον ακήρυκτο -ακόμη- πόλεμο των ισλαμιστών με τους Κεμαλιστες, και άλλες πολλές ων ουκ εστί αριθμός – , έχουν ακουστεί, προβληθεί κατά κόρον και έντεχνα, πάντοτε όμως με το ίδιο απογοητευτικό αποτέλεσμα. Την μεταφυσική σχεδόν ανάγκη των διαμορφωτών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής (με λαμπρές βέβαια εξαιρέσεις) να αποφύγουν το «ραντεβού» με το «πεπρωμένο» (κισμέτ;) , που πολύ απλά είναι η αλήθεια γυμνή.
Έχουν δοκιμαστεί όλες οι κινήσεις που θα περιλαμβάνονταν σε ένα «εγχειρίδιο κατευνασμού» (εάν αυτό υπήρχε) και μάλιστα η ελληνική πλευρά, έχει προχωρήσει πολύ παραπέρα και έχει προσθέσει πολλές περισσότερες, στις οποίες πραγματικά αξίζει να συμπεριληφθούν στην Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια «Τι μας διδάσκει η Ιστορία περί θανάσιμων λαθών».
Οι Ισλαμιστές του Ταγιπ Ερντογαν, σε συνδυασμό με την «ευρωπαϊκή προοπτική» της γείτονος, εμφανίζονταν ως η τελευταία σανίδα σωτηρίας, μετά το σχέδιο Ανναν, μετά την «διπλωματία των σεισμών – ζεϊμπέκικων», μετά την Μαδρίτη, μετά…μετά…κτλ.
Ο κ. Ερντογαν μέρα με τη μέρα αποδεικνύει πως οι αλλαγές στον εσωτερικό συσχετισμό δυνάμεων με τους Κεμαλιστες που ευαγγελιζόταν και πρόκρινε ως πολιτικές προτεραιότητας, έναντι των «αγκυλώσεων» της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας σε σχέση με την Ελλάδα, είτε υπήρξαν απλά μέσο για την εδραίωση του στην εξουσία είτε εκτός πλέον δυνατοτήτων του, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, γίνεται ορατή σήμερα από την Άγκυρα μόνο με τηλεσκόπιο των προδιαγραφών του Hubble.
Σε πείσμα όλων αυτών των αντιληπτών δια γυμνού οφθαλμού πλέον εξελίξεων, η αντίληψη/ κοσμοθεωρία της «ήσσονος προσπάθειας» σε όλα και σαφώς και στην εξωτερική πολιτική, βλέπει την «αποκατάσταση του καλού κλίματος» μέσα από προσωπικές επαφές σε ανώτατο επίπεδο. Εξακολουθεί δε να χαρακτηρίζει όλους αυτούς που εκφράζουν διαφορετική άποψη για την φιλοσοφία των διεθνών σχέσεων εν γένει και ειδικά αυτή που διέπει τα ελληνοτουρκικές σχέσεις, ως «Αχιλλεις» (άρα γραφικούς, στην πιο ευγενική εκδοχή) έως παρανοϊκούς πολεμοκάπηλους και έτι χειρότερα.
Εάν ολόκληρη αυτή η προβληματική εστιαζόταν σε ένα επιστημονικό κοινωνιολογικό πείραμα, σε συνθήκες εργαστηρίου, με περιορισμένο ανθρώπινο δείγμα, και με εξασφαλισμένες τις συνθήκες ασφάλειας των συμμετεχόντων, τα συμπεράσματα θα ήταν πραγματικά χρήσιμα για την επιστημονική έρευνα, ως μια ακόμη αναγνώριση ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά δεν μπορεί να εξηγηθεί πάντοτε με κριτήρια Ορθού Λόγου.
Στην περίπτωση μας όμως, πρόκειται για μια χώρα -την Ελλάδα-, για την οποία η απειλή από πλευράς Τουρκίας, είναι όπως φαίνεται από τα γεγονότα της τρέχουσας πλανητικής επικαιρότητας (περιβάλλον, ενεργειακοί πόροι, επισιτιστική κρίση), μια ακόμη μεταξύ πολλών απειλή, για αυτή ακόμη ίσως καθεαυτή την φυσική επιβίωση των πολιτών της.
Οι «Μαθητευόμενοι Μάγοι», πολιτικοί, κρατικοί αξιωματούχοι, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι-αναλυτές και όλως ιδιαιτέρως ακαδημαϊκοί εκπαιδευτικοί, που στηρίζουν λογικές πέραν της λογικής και της πραγματικότητας και επικροτούν συμπεριφορές που ανατρέπονται διαρκώς από τις κινήσεις της Άγκυρας, θα πρέπει να ένιωσαν πραγματικό δέος και πολύ περισσότερη οδύνη ίσως, αντικρίζοντας στην νέα Ιστοσελίδα του Τουρκικού ΥΠΕΞ, την τραγικά «λίγη» μια (1) σελίδα που αναφέρεται στις Ελληνοτουρκικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, (με ένα απλό πίνακα με στατιστικά στοιχεία τριών ετών και κάποιες σύντομες επεξηγήσεις) παραλείποντας εξ' ολόκληρου να αναφερθεί στο αποτέλεσμα που σύμφωνα με τη σχετική θεωρία έχει η θα μπορούσε να έχει η ανάπτυξη τους για τις διμερείς σχέσεις. Και αυτό τη στιγμή που η Τουρκία συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των έξι μεγαλυτέρων οικονομικών «εταίρων» της χώρας μας.
Είναι αλήθεια πως μια πτώση καθίσταται ολοένα και περισσότερο οδυνηρή, όταν αυξάνεται το ύψος από το οποίο γίνεται, πολύ δε περισσότερο όταν δεν συμπεριλαμβάνεται το αλεξίπτωτο στον «εξοπλισμό» ανάγκης.
Ακριβώς όπως όταν διαψεύδονται και οι υψηλές προσδοκίες, είτε από άγνοια περιβάλλοντος και κίνδυνου, και επιπολαιότητα, είτε -φευ- από πρόθεση.
Το βασανιστικό ερώτημα που τίθεται πλέον, είναι πόση ζημία προξενείται στα συμφέροντα της χώρας και των πολιτών της ως μονάδων, με την αυτιστική εμμονή σε μια εικονική πλέον πραγματικότητα, αφ ης στιγμής οι δικαιολογίες και οι συνταγές που προέρχονται από το εξ αλλοδαπής συνταγολόγιο[1] τελείωσαν.
[1] Κάθε σχέση με Κίνα, με επωνυμία Su Li η με φαινόμενα ντόπινγκ στην Εθνική Ομάδα Άρσης Κωλυμάτων Εξωτερικής Πολιτικής, είναι ανύπαρκτη.
