Του Παναγιώτη Ήφαιστου,
Καθηγητή, Διεθνών Σχέσεων-Στρατηγικές Σπουδές
Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές κτίζονται αστάθειες στα θεμέλια της "διεθνούς γειτονιάς μας". Σε κάθε βιώσιμο κράτος υπάρχουν κάποια συμφέροντα που θεωρούνται νόμιμα, νομιμοποιημένα και θεμιτά. Αυτά είναι τα συμφέροντα που συνάδουν με φιλειρηνικές στάσεις ενός κράτους. Δηλαδή, εμμονή εφαρμογής των συνθηκών όσον αφορά την διεθνή τάξη και ετοιμότητα ειρηνικής επίλυσης των διαφορών αν ο διεκδικών δέχεται προσφυγή στους αρμόδιους διεθνείς θεσμούς. Την τελευταία ενάμιση δεκαετία στην Ελλάδα κυριαρχεί μια έξωθεν επιβληθείσα -από ανυποψίαστους περιφερόμενους γενίτσαρους του "πνεύματος"- αντίληψη, ότι δηλαδή το διεθνές δίκαιο μπορεί να παραμερίζεται, να επικρατούν οι λογικές των ρευστών συμφερόντων των ηγεμονικών δυνάμεων, να εφαρμόζεται συστηματική κοσμοθεωρητική απονεύρωση των πολιτών, να κατευνάζονται αμέριμνα οι απειλές και να θεωρείται «φρονιμάδα» η κυριαρχική συρρίκνωση (και vice versa, … «εθνικισμός» η προάσπιση της κυριαρχίας και των νομίμων σου συμφερόντων). Αυτό που επιβάλλεται στους έλληνες και που αργά ή γρήγορα θα θέσει σε κίνδυνο την ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή, είναι ότι αποτελεί ενδεδειγμένη στάση εξωτερικής πολιτικής το καθημερινό χαμήλωμα του πήχη των νομίμων, νομιμοποιημένων και θεμιτών ελληνικών συμφερόντων.
Όταν ο πήχης θα φτάσει πολύ χαμηλά απλά θα υπάρξει ρήξη και διένεξη. Οι «γενίτσαροι» και οι ανόητοι, όπως συμβαίνει σε κάθε ιστορική περίπτωση, είτε θα κρυφτούν είτε θα ζουν στον απέραντο διεθνικό παράδεισο που τους θρέφει. Οι ενδιαφερόμενοι λαοί, όμως, θα υποστούν τις συνέπειες. Μεγάλα προβλήματα που οδηγούν μαθηματικά σε διένεξη είναι το Αιγαίο, τα Βόρεια σύνορά μας και η Κύπρος. Στην πρώτη περίπτωση απλά ο κατευνασμός οδηγεί στην δημιουργία γόρδιου δεσμού που οι έλληνες όντας πλέον παντελώς αδύναμοι να λύσουν θα οδηγήσει την Τουρκία στο να πιστέψει πως μια "τελική λύση" με τα όπλα την συμφέρει. Στην δεύτερη περίπτωση, ερασιτεχνισμοί που οφείλονται στο έλλειμμα κατανόησης της σημασίας των αλυτρωτικών και αναθεωρητικών αξιώσεων οδηγεί σε δημιουργία ενός τόξου αστάθειας που εκτείνεται σε όλο το φάσμα και πιο μακριά από τα σύνορά μας. Ενώ ο ρόλος μας στα Βαλκάνια θα μπορούσε να είναι καταλυτικά σταθεροποιητικός εάν λειτουργούσαμε ως ήρεμη δύναμη στήριξης της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, μετατρεπόμαστε στον τελευταίο τροχό της άμαξας μιας προαναγγελθείσης διένεξης. Στην Κύπρο, εφαρμόζεται η μέθοδος της ευθανασίας, νομίζοντας πως έτσι και με ευκολία θα "ξεφορτωθούμε", σύμφωνα με την κρατούσα πλέον παρακμιακή αντίληψη, εκατοντάδες χιλιάδες έλληνες. Χθες μόλις, ο νέος πρόεδρος που εξελέγη να διακυβερνήσει νομίζει, φαίνεται, ότι έχει δικαίωμα να καταλύσει το κράτος, την δημοκρατία και την ελευθερία.
Έτσι, εξερχόμενος της συνάντησης με τον αντιπρόσωπο του κατοχικού καθεστώτος μόλις χθες (25.5.2008) δηλώθηκε πως θα φτιάξουν ένα συνεταιρικό κράτος. Ο άπιστος Θωμάς είναι ελεύθερος να βρει ένα οποιοδήποτε κράτος διαιρεμένο σε δύο εσωτερικά κράτη που πρέπει να αποφασίζουν ομόφωνα και υπό την υψηλή εποπτεία ξένων στρατευμάτων. Ακόμη και το γεγονός ότι μιλάμε για τέτοια πράγματα είναι έσχατη κατάντια και προπομπός δεινών που επέρχονται στο "μητροπολιτικό" νεοελληνικό κράτος. Έτσι έχουν τα πράγματα, εκτός και αν κάποιος ανεύθυνος ή βαλτός ισχυριστεί πως δεν είναι χωρίς συνέπειες για το νεοελληνικό κράτος ο εγκλωβισμός των κυπρίων σε ένα κρατίδιο-βάσανο, ο σταδιακός θάνατός τους και ο τελικός εκμηδενισμός μιας μεγάλης ελληνικής κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρχές της δεκαετίες του 1990 κάποιοι το πρόβλεψαν.
Σε συζήτηση με τον Κύριο Θοδωρή Κουλουμπή στην κυπριακή τηλεόραση, όταν εγώ υποστήριζα την υποβολή υποψηφιότητας της Κύπρου στην ΕΕ και την αμυντική ενίσχυση της μεγαλονήσου ως προσέγγιση ειρηνικής επίλυσης (και αυτός, όπως και η ομάδα του στο γνωστό ίδρυμα προτάσεων πολιτικής, χαρακτηριστικά, απέρριπτε τέτοιες «ακραίες θέσεις»), του απάντησα: "Αυτά που λέτε αγαπητέ συνάδελφε είναι ως να αναγνωρίζετε σε μια κοινωνία το δικαίωμα της ευθανασίας". Θα μπορούσα, «επιστρέφοντας στο μέλλον», να του είχα πει, "είναι ακρότητα και απερισκεψία να υποστηρίζετε την πολιτική θανάτωση των Κυπρίων με κάποιο σχέδιο Αναν!". Στην παρούσα σελίδα εγκαινιάζω παράθεση κειμένων, δικών μου και άλλων, τα οποία καταδεικνύουν αυτή την διολίσθηση σε διπλωματικό τέλμα. Γράφοντας όλα αυτά δεν τρέφω αυταπάτες. Εχθρικές σκέψεις κατακυρίευσαν, όπως φαίνεται τους νεοέλληνες, και πολλοί από αυτούς είναι μάλλον ανυποψίαστοι ή «ώριμοι» -μια ωριμότητα για την οποία οι «τεχνικοί» της «μαλακής ισχύος» ξέρουν τι εννοώ– να υποστούν μεγάλες ζημιές.
Γνωρίζω επίσης ότι ο Μεγάλος Αρχιτέκτονας του διπλωματικού σκότους που ευθύνεται για όλα αυτά γελάει σαρδόνια για την επιτυχία του και απτόητος συνεχίζει να ρίχνει λάδι στην φωτιά με απίστευτα ρηχές επιφυλλίδες. Αυτά, όμως, του υποσχέθηκα, θα τα επιλύσουμε δια της συγγραφικής οδού. Το μέλημά μας τώρα, όμως, δεν είναι να ασχολούμαστε με τα σαρδόνια χαμόγελα. Εγώ δεν θα καταφύγω σε χαρακτηρισμούς και δολοφονίες επιστημονικών χαρακτήρων. Όσα αναφέρω είναι όροι και έννοιες που περιγράφουν τον υπαρκτό κόσμο της διεθνούς πολιτικής στο εσωτερικό της οποίας αναπτύσσεται ένα ακαδημαϊκά μεταμφιεσμένο εξωπολιτικό σύστημα προπαγανδιστικών θέσεων που υποστηρίζουν εθνικές, ηγεμονικές και διεθνικές σκοπιμότητες και συμφέροντα. Με αυτά τα ζητήματα ασχολήθηκα στην τελευταία μονογραφία μου, και θα επανέλθω.
Το ζήτημα μακροχρόνια είναι μετά τις αναπόδραστα μεγάλες ζημιές να υπάρχουν αναλύσεις για το τι είναι ένα σοβαρό κράτος και για το τι είναι μια ορθολογιστική διπλωματία, ούτως ώστε όσοι και όποτε θέλουν να μπορούν να ενσκήψουν και να ψάξουν για μια νέα πορεία. Έτσι πάντα κατανοούσα τον ρόλο του στοχαστή. Αυτούς που κυριολεκτικά οικτίρω δεν είναι τον οποιοδήποτε Μεγάλο Αρχιτέκτονα -αυτός είναι ένα "εργαλειακό πρότυπο αναδιανομής συμφερόντων στην διεθνή πολιτική" που σε κάθε ιστορική εποχή κάνει την δουλειά του, δηλαδή, νομίζοντας ενδεχομένως ότι εξυπηρετεί κάποιο καλό σκοπό, προκαλεί ζημιές και αθέμιτες ανακατανομές συμφερόντων- αλλά το κάθε τσούρμο στοχαστικών τιτλούχων τα αυξανόμενα μέλη του οποίου χωρίς φαίνεται να το αντιλαμβάνονται βυθίζονται ολοένα και περισσότερο σε κοινωνικοπρακτική αχρηστία. Τα κείμενα που παραθέτω πιο κάτω, από διαπρεπείς συμπολίτες μας, μιλούν από μόνα τους.
Παναγιώτης Β. Ρουμελιώτης, για το βιβλίο του Αναστάση. Πεπονή
Χριστόδουλου Χριστοδούλου, τα οικονομικά στις τεχνικές επιτροπές
Χριστόδουλου Χριστοδούλου, οι διαφορετικές γλώσσες στις τεχνικές επιτροπές
