Δέσποινα Συριοπούλου

Νέα Υόρκη

Ολοκληρώθηκε αργά την Πέμπτη το βράδυ το συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων στο Σαίντ Πολ της πολιτείας της Μινεσότα, όπου και τυπικά πήρε το χρίσμα ο γερουσιαστής της Αριζόνα, ο 72χρονος Τζον ΜακΚέιν, ο οποίος θα είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία πρόεδρος -στην περίπτωση που εκλεγεί- στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Το συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων, λίγες μέρες μετά αυτό των δημοκρατικών, θέλησε να κερδίσει το χαμένο έδαφος, να ανατρέψει τις καλές εντυπώσεις που πήρε ο Μπάρακ Ομπάμα, και να επικεντρωθεί στην προσπάθεια να δημιουργήσει το προφίλ του Τζον ΜακΚέιν, ως του καταλληλότερου για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, ασκώντας φυσικά κριτική στο πρόσωπο του υποψηφίου των δημοκρατικών. Ωστόσο τα πράγματα για τους ρεπουμπλικάνους δεν εξελίχθηκαν -τουλάχιστον στην αρχή του συνεδρίου- όπως είχαν αρχικώς προγραμματιστεί. Εξαιτίας του τυφώνα Γκούσταβ και της επικινδυνότητάς του, η οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου προχώρησε την πρώτη μέρα στην ακύρωση των περισσοτέρων από τις εκδηλώσεις και όπως ανακοινώθηκε από το στρατόπεδο των ρεπουμπλικάνων, θα περιλάμβανε μόνο όσες εργασίες κρίνονται απαραίτητες, με το πρόγραμμα να καθορίζεται μέρα με την ημέρα. Με θεματική της πρώτης μέρας «πρώτα η χώρα», οι εργασίες του συνεδρίου επικεντρώθηκαν στην παροχή βοήθειας -με τη διεξαγωγή τηλεμαραθώνιου- στις πληγείσες πολιτείες από τον τυφώνα, με κυρίαρχες παρουσίες αυτή της πρώην πρώτης κυρίας Λόρα Μπους και της συζύγου του Τζον ΜακΚέιν, Σίντι.

Σε περίπου μια ώρα, συγκεντρώθηκε το ποσό πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια, τα οποία και θα δοθούν στις πέντε πολιτείες από όπου πέρασε ο τυφώνας, ενώ η οικογένεια του Τζον ΜαικΚέιν προσέφερε 25, 000 δολάρια. Αναλυτές επισήμαναν ότι ακόμα και αν τα σχέδια του ρεπουμπλικανικού κόμματος για ένα συνέδριο που θα μπορούσε να κερδίσει πολλά, κυρίως από την άσκηση κριτικής στο πρόσωπο του Μπάρακ Ομπάμα και στο σημείο που θα μπορούσε να αποδειχτεί ο «αδύνατος κρίκος» της πορείας του προς τον Λευκό Οίκο, ο Τζον ΜακΚέιν είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί πολιτικά την κατάσταση προς όφελός του, έστω και αν το συνέδριο δεν εξελίσσεται, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, υπογραμμίζοντας πως η ικανότητα του κάθε υποψηφίου φαίνεται από τον τρόπο που χειρίζεται μεταβαλλόμενες καταστάσεις. Οι ρεπουμπλικάνοι θέλησαν -κυρίως κατά την πρώτη μέρα, όσο υπήρχε η απειλή για περισσότερες και μεγαλύτερες καταστροφές από την επικείμενη επέλαση του Γκούσταβ- να δώσουν την εικόνα ότι βρίσκονται πέρα και πάνω από το κόμμα, επικεντρώνοντας στην ενίσχυση του πατριωτικού συναισθήματος των Αμερικανών. Ακολουθώντας την ίδια τακτική, ο γερουσιαστής από την Αριζόνα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο το συνέδριο να μετατραπεί σε ένα κάλεσμα του έθνους για δράση, κάνοντας λόγο ότι δεν είναι ώρα για πολιτικούς πανηγυρισμούς. Και ο Λευκός Οίκος εναρμονίστηκε στο ίδιο πνεύμα, με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο να απέχουν των εργασιών μένοντας στην Ουάσιγκτον για παν ενδεχόμενο. Τζορτζ Μπους και Ντικ Τσένει δεν πήγαν τελικά στο Σεν Πολ, όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί, με τον αμερικανό πρόεδρο να απευθύνεται στους συνέδρους μέσω δορυφόρου. Για τον αμερικανό πρόεδρο, αυτό ήταν μια κίνηση, η οποία πέρα από την άμεση κινητοποιήση για επιπρόσθετη ομοσπονδιακή παροχή βοήθειας, -πέρα από την τοπική και την πολιτειακή- στις πληγείσες περιοχές, στόχο είχε την πρόληψη εκ μέρους του Λευκού Οίκου προς αποφυγή μιας μελλοντικής κριτικής προς την κυβέρνηση Μπους για κωλυσιεργία, όπως συνέβη πριν από 3 χρόνια με τον τυφώνα Κατρίνα.  

Τελικά η επικινδυνότητα του τυφώνα υποχώρησε, δίνοντας την ευκαιρία στους ρεπουμπλικάνουν την δεύτερη, τρίτη και τέταρτη μέρα να αφιερωθούν αφενός στην προβολή της υποψηφιότητας του ΜακΚέιν, στην ενίσχυση της υποψήφιας για την αντιπροεδρία Σάρα Πέιλιν και σε ένα δεύτερο επίπεδο της άσκησης κριτικής στο πρόσωπο του Μπάρακ Ομπάμα.

Τα μεγάλα ονόματα των ρεπουμπλικάνων, κυρίως οι πρώην υποψήφιοι για το χρίσμα Ρούντολφ Τζουλιάνι, Μαικ Χάκαμπι και Μιτ Ρόμνει, Φρεντ Τόμσον αλλά και ο ανεξάρτητος πλέον -πρώην δημοκρατικός- Τζο Λιμπερμαν δεν ξέφυγαν στο ελάχιστο από το γενικό πνεύμα του συνεδρίου.  Σύμφωνα με τους επιτελείς του ρεπουμπλικανικού κόμματος, πολλοί από τους ομιλητές επικεντρώθηκαν να προβληθεί η εικόνα του Τζον ΜακΚέιν στους αμερικανούς ψηφοφόρους, μια εικόνα ικανή να προσελκύσει το εκλογικό σώμα. Χαρακτηριστικό ωστόσο ήταν ότι πολλοί μίλησαν, χρησιμοποιώντας το σύνθημα των δημοκρατικών περί αλλαγής, με τρόπο φυσικά διαφορετικό, προβάλλοντας την εμπειρία του Τζον ΜακΚέιν ως απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να επέλθει αυτό που οι κοινή γνώμη ζητά. Οι επιτελείς του ρεπουμπλικανικού κόμματος, παρακολουθώντας το σαφές αίτημα των αμερικανών για αλλαγή, παράλληλα όμως και την δυσαρέσκεια για την πολιτική που άσκησε ο Λευκός Οίκος και ιδίως ο ρεπουμπλικάνος Τζορτζ Μπους, του οποίου σημειωτέον τα ποσοστά που επικροτούν την πολιτική που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια και ιδίως την δεύτερη θητεία του είναι πολύ χαμηλά, προσπαθούν μέσω της στρατηγικής που ακολούθουν να πείσουν το εκλογικό σώμα και κυρίως τους αναποφάσιστους, ότι αυτό που προσφέρει ο γερουσιαστής από την Αριζόνα θα είναι κάτι το διαφορετικό, βασισμένο στην εμπειρία του και στις ικανότητές του.    

Σάρα Πέιλιν & Τζον ΜακΚέιν

Το δίδυμο των ρεπουμπλικάνων που διεκδικεί την προεδρία, Σάρα Πέιλιν & Τζον ΜακΚέιν την Τετάρτη και Πέμπτη αντίστοιχα, αφού απεδέχθησαν αρχικά τις υποψηφιότητές τους, επικεντρώθηκαν -ιδίως ο Τ. ΜακΚέιν- σε όλα όσα συνιστούν την πολιτική που φιλοδοξεί να εφαρμόσει στην περίπτωση που εκλεγεί. Ειδικά όμως για την Σάρα Πέιλιν η ομιλία της προσπάθησε να δώσει απαντήσεις στην κριτική που της έχει  ασκηθεί τις τελευταίες μέρες. Η κυβερνήτης της Αλάσκα στην ομιλία της κατά την τρίτη μέρα του συνεδρίου, την Τετάρτη το βράδυ, αφού έκανε μια εκτενή παρουσίαση της προσωπικής της πορείας, εξήρε την προσωπικότητα του υποψηφίου Τζον ΜακΚέιν, ως ο άνθρωπος που ξέρει πώς κερδίζονται οι σκληρές μάχες. Η Σάρα Πέιλιν επεκτάθηκε και στην άσκηση αιχμηρής κριτικής στον υποψήφιο για τους δημοκρατικούς, Μπάρακ Ομπάμα, -όπως είναι άλλωστε και ο ρόλος της- θεωρώντας τον μην ικανό να ηγηθεί, ενώ επιτιθέμενη στο έγχρωμο γερουσιαστή είπε ότι υπάρχουν πολιτικοί που χρησιμοποιούν την αλλαγή για να προωθήσουν την καριέρα τους, ενώ υπάρχουν και άλλοι, όπως ο Τζον ΜακΚέιν που χρησιμοποιούν την καριέρά τους για να προωθήσουν την αλλαγή. Στην ομιλία της, δεν άφησε εκτός -έστω και ακροθιγώς- τα θέματα της ενέργειας, καθώς επίσης και της εξωτερικής πολιτικής, επισημαίνοντας τις επικριτικές απόψεις τις για την πρόθεση του Μπάρακ Ομπάμα να χρησιμοποιήσει την διπλωματική οδό με χώρες που αποτελούν απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Προσπερνώντας την κριτική που της ασκήθηκε τις τελευταίες μέρες μετά από την αποκάλυψη της εγκυμοσύνης της 17χρονης κόρης της, η Σαρα Πέιλιν ανέφερε ότι στόχος της δεν είναι να αποσπά καλές κριτικές στην Ουάσιγκτον, αλλά να υπηρετήσει τους πολίτες, «ενάντια στους λομπίστες και τα συμφέροντα». Στο τέλος της ομιλίας της, και -προφανώς- ακολουθώντας αυτό που έκανε ο Μπάρακ Ομπάμα μετά το τέλος της ομιλίας του Τζο Μπάιντεν, εμφανίστηκε εκτός προγράμματος ο Τζον ΜακΚέιν, συγχαίροντάς την. Έχοντας ιδιαίτερα έντονη την αίσθηση του χιούμορ, η πρώτη γυναίκα υποψήφια για την αντιπροεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών θέλησε να κερδίσει τις εντυπώσεις από την πρώτη της ουσιαστικά μεγάλη ομιλία, και να δικαιώσει τον Τζον ΜακΚέιν για την επιλογή του (ιδίως μετά την έκπληξη όλων από την ανακοίνωση του ονόματός της για την θέση της αντιπροέδρου), ανταποκρινόμενη επάξια στο σκληρό ρόλο που έχει κληθεί να παίξει. Από την άλλη πλευρά, ο υποψήφιος γερουσιαστής από την Αριζόνα την Πέμπτη το βράδυ, αποδεχόμενος την υποψηφιότητά του, εξέφρασε την πεποιθησή του ότι θα κερδίσει τις εκλογές. Σε μια προσπάθεια να καταρρίψει το επιχείρημα των δημοκρατικών και θέλοντας προφανώς να διαχωρίσει την πολιτική που θα ακολουθήσει από αυτή που μέχρι τώρα ακολούθησε η κυβέρνηση Μπους, ο Τζον ΜακΚέιν υποσχέθηκε ότι θα φέρει την χώρα πίσω στο δρόμο της ευημερίας και της ειρήνης. Η παραδοχή αυτή ενίσχυθηκε ακόμη περισσότερο όταν ανέφερε ότι έχει χαθεί η εμπιστοσύνη στους ρεμπουμπλικάνους, δηλώνοντας ότι «η αλλαγή έρχεται». Στην περίπου μιας ώρας ομιλία του, έθιξε το θέμα της οικονομίας, της εκπαίδευσης, της ενέργειας, κάνοντας λόγο για το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα, που προβλέπει περισσότερη παραγωγή ενέργειας εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ πρόθεσή του είναι να σταματήσει να στέλνει 700 δισεκατομμύρια το χρόνο σε χώρες που δεν συμπαθούν τις Ηνωμένες Πολιτείες (!). Παρουσιάζοντας την προσωπική του ιστορία με μνήμες από το Βιετνάμ, με έντονο το στοιχείο του πατριωτισμού, αλλά και την εικόνα ενός πολιτικού που είναι πολέμιος της διαφθοράς και της σπατάλης, προσπάθησε να δώσει το προφιλ ανθρώπου που δεν νοιάζεται για το κόμμα περισσότερο από ότι για την χώρα του, υποσχόμενος ότι στην θητεία του ο κόσμος θα δει πώς ηγούνται οι αμερικανοί (!). Στα όσα είπε ο γερουσιαστής από την Αριζόνα, δεν έλειψε η κριτική στον δημοκρατικό υποψήφιο, Μπάρακ Ομπάμα, καθώς και η άμεση σύγκριση του προγράμματος του με αυτό του έγχρωμου γερουσιαστή.

Μπορεί οι ρεπουμπλικάνοι να μην άγγιξαν το μέγεθος της φιέστας των δημοκρατικών στο συνέδριό τους, ωστόσο προσπάθησαν να δώσουν την εικόνα των πολιτικών που πάνω από όλα νοιάζονται για την χώρα τους περισσότερο από ότι για το κόμμα. Από την άλλη πλευρά, θέλησαν να δώσουν την δική τους οπτική για την αλλαγή μέσα από την εμπειρία του γερουσιαστή από την Αριζόνα. Κατά πόσο έπεισαν, καλύπτοντας την υπεροχή του Μπάρακ Ομπάμα, θα φανεί τις επόμενες μέρες στις δημοσκοπήσεις. Η επιλογή της Σαρα Πέιλιν θεωρείται από αρκετούς σκληροπυρηνικούς ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους εδώ στην Νέα Υόρκη ικανή να δώσει ώθηση στον Τζον ΜακΚέιν, κερδίζοντας από το, όπως χαρακτηριστικά λένε, λάθος του Ομπάμα να μην τοποθετήσει την Χίλαρι Κλίντον στην θέση της αντιπροέδρου. Οι δυσαρεστημένοι δημοκρατικοί, υποστηρικτές της Χίλαρι Κλίντον που ήθελαν την πρώην πρώτη κυρία, έστω και στην θέση της αντιπροέδρου, θεωρητικά μπορεί και να ικανοποιούνται από την εικόνα που προβάλλει το δίδυμο ΜακΚέιν-Πέιλιν, υποστηρίζοντας τελικά την μια ακόμα πρωτιά (πρώτη γυναίκα υποψήφια για αντιπρόεδρος) που υπάρχει σε αυτές τις εκλογές.