Ὁμιλία τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὰ θυρανοίξια τοῦ Ἱ. Ναοῦ τῆς Κοινότητος Πασάμπαχτσε
(14 Δεκεμβρίου 2008)
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Χαλκηδόνος κύριε Ἀθανάσιε καὶ λοιποὶ Ἱερώτατοι Ἀδελφοί,
Ἐντιμολογιώτατε Ἄρχον Πριμηκήριε καὶ Πρόεδρε τῆς Κοινότητος ταύτης κύριε Ἀγγελίδη,
Τέκνα τῆς Ἐκκλησίας ἀγαπητὰ καὶ ἐπιπόθητα,
Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ τῶν ἁγίων Προπατόρων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀνέτειλεν ἰδιαιτέρως εὐφρόσυνος καὶ χαροποιὸς διὰ τὴν θεόσωστον Μητρόπολιν Χαλκηδόνος καὶ τὴν εὐλογημένην ταύτην Κοινότητα. Ὁ Ναὸς τῶν Ἁγίων θεοστέπτων Μεγάλων Βασιλέων καὶ Ἰσαποστόλων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης Πασάμπαχτσε, ὁ ἀκολουθήσας τὰς περιπετείας τῆς συρρικνωθείσης Ὁμογενείας καὶ εἰς ἀξιολύπητον κατάστασιν τέως εὑρεθείς, κατόπιν μακρῶν, ἐπιπόνων, πολυδαπάνων καὶ προσεκτικῶν εἰς τὰς λεπτομερείας ἀναστηλωτικῶν ἐργασιῶν, ἀποκατεστάθη ἤδη εἰς τὴν παλαιὰν εὐπρέπειαν καὶ λαμπρότητά του, καὶ ἰδού, ἀξιούμεθα σήμερον νὰ τελέσωμεν τὰ Θυρανοίξιά του καὶ νὰ τὸν παραδώσωμεν ἐκ νέου εἰς λειτουργίαν.
Δὲν ταιριάζει, ἀγαπητοί, εἰς τὴν εὐγένειαν τοῦ Γένους, δὲν ταιριάζει εἰς τὴν ἀξιοπρέπειαν τῆς Ρωμιοσύνης, δὲν ταιριάζει εἰς τὴν εὐσέβειάν μας ἡ ἐγκατάλειψις τῶν ἱερῶν σεβασμάτων μας εἰς τὴν καταλυτικὴν ἐπίδρασιν τοῦ πανδαμάτορος χρόνου καὶ εἰς τὴν ποικίλην φθοράν. Γνωρίζοντες ὅτι ἡ Ἐκκλησία προσεύχεται λέγουσα: «ἁγίασον, Κύριε, τοὺς ἀγαπῶντας τὴν εὐπρέπειαν τοῦ οἰκου Σου», ἐφιλοτιμούμεθα ἀνέκαθεν, παρὰ τὰς κατὰ καιροὺς δυσκολίας, νὰ ἔχωμεν τοὺς ἱερούς μας Ναοὺς καλῶς συντηρημένους, εὐπρεπεῖς, ἀρχοντικῶς καὶ σεμνοπρεπῶς καλλωπισμένους καὶ ἀρτίως ἐξωπλισμένους διὰ πάντων τῶν τῇ λογικῇ ἡμῶν λατρείᾳ ἀναγκαίων, ὡς πράγματι Οἴκους τοῦ Θεοῦ. Σαφῶς ἐπιστάμενοι ἐπίσης ὅτι τὰ ἐπίγεια τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀντίτυπα τῶν ἐπουρανίων, καὶ τὰ κάτω θυσιαστἠρια τοῦ ἐν οὐρανοῖς αἰωνίου θυσιαστηρίου, φροντίζομεν, ὅπως καὶ οἱ πατέρες μας, νὰ εἶναι οἱ Ναοί μας εἰς τοιαύτην κατάστασιν, περιωπὴν καὶ ἐμφάνισιν, ὥστε εἰσερχόμενοι εἰς αὐτοὺς διὰ νὰ προσευχηθῶμεν νὰ δυνάμεθα νὰ λέγωμεν: «Ἐν τῷ Ναῷ ἐστῶτες τῆς δόξης Σου, ἐν οὐρανῷ ἐστάναι νομίζομεν»!
Ὁ Ναὸς αὐτός, εἰς τὸν ὁποῖον εὑρισκόμεθα σήμερον, τῆ εὐλογίᾳ καὶ ἀνυστάκτῳ μερίμνῃ καὶ φροντίδι τοῦ Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Χαλκηδόνος καὶ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ κυρίου Ἀθανασίου καὶ τῇ ἀόκνῳ ἐργασίᾳ, συστηματικῇ ἐπιστασίᾳ καὶ πολυειδεῖ φιλοτίμῳ προσφορᾷ τοῦ Ἐντιμολογιωτάτου κυρίου Ἀθανασίου Ἀγγελίδου, Προέδρου τῆς Κοινότητος καὶ Ἄρχοντος Πριμηκηρίου τῆς καθ' ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἀνεστηλώθη, ηὐπρεπίσθη, ἐλαμπρύνθη, ἀνεδείχθη εἰς τὸ ἀρχαῖον κάλλος του καὶ προσφέρεται ἤδη ὡς γενέθλιον δῶρον εἰς τὸν ἐπειγόμενον νὰ σαρκωθῇ δι' ἡμᾶς Μονογενῆ Υἱὸν καὶ Λόγον τοῦ Θεοῦ, τὸν Λυτρωτὴν ἡμῶν καὶ Σωτῆρα Ἰησοῦν Χριστόν, μὲ τὴν εὐλαβῆ παράκλησιν ὅπως τὸν ἀποδεχθῆ εὐμενῶς, ὅπως προσεδέχθη τὸν χρυσόν, τὸν λίβανον καὶ τὴν σμύρναν, τὰ εὐσεβῆ δῶρα τῶν Μάγων. Προσφέρεται εἰς τοὺς Ἁγίους Ἰσαποστόλους Κωνσταντῖνον καὶ Ἑλένην, ὡς δίκαιον ὄφλημα ἀντὶ τῶν ὅσων ἀγαθῶν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, τὸ Γένος ἡμῶν, τὴν Πόλιν καὶ τὴν εὐρυτέραν αὐτῆς περιοχὴν εἰργάσαντο, καὶ τῆς διαχρονικῆς εἰς ἡμᾶς προστασίας των. Προσφέρεται ὡς εὐῶδες θυμίαμα ὑπὲρ μακαρίας μνήμης καὶ αἰωνίου ἀναπαύσεως τῶν ἀειμνήστων κτητόρων, ἐφημερίων καὶ ἐνοριτῶν τοῦ παρελθόντος, συνδρομητῶν καὶ ἀφιερωτῶν, διδασκάλων καὶ λοιπῶν ἐργατῶν τῶν ἐπὶ μέρους τομέων τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ, κοινοτικοῦ καὶ κοινωνικοῦ ἔργου. Προσφέρεται, τέλος, ὡς εὐλογία εἰς τὸ μικρὸν ποίμνιον τῆς σήμερον, ὄχι ἁπλῶς τῆς Κοινότητος ταύτης, ἀλλὰ ὅλης τῆς Πόλεως, καταφύγιον ἐλπίδος, οἶκος παρακλήσεως καὶ στηριγμοῦ, τόπος ἁγιασμοῦ καὶ σωτηρίας.
Ἀλλ' ἡ ἀναστήλωσις, ὁ εὐπρεπισμὸς καὶ ἡ ἀποκατάστασις τοῦ Ναοῦ τοῦ Πασάμπαχτσε εἶναι ταυτοχρόνως, ἀγαπητοί, καὶ ἕνα μεγαλόφωνον μήνυμα πρὸς πᾶσαν κατεύθυνσιν ὅτι δὲν ἀπεκάμαμεν, ὅτι δὲν ἐκάμφθημεν, ὅτι δὲν ἀπηλπίσθημεν, ὅτι δὲν ἐσκέφθημεν οὐδὲ πόρρωθεν νὰ ἐγκαταλείψωμεν τὰς Θερμοπύλας μας, ὅτι δὲν προτιθέμεθα νὰ ἀφήσωμεν οὐδὲ κατ' ἐλάχιστον τὰς ἰδιοτροπίας τῆς Ἱστορίας νὰ μᾶς ἀφανίσουν εἰς τέλος. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐπίγειος πατρίς μας, ἐδῶ ἔχομεν τὰς ρίζας μας, ἐδῶ εἶναι ἡ ἱστορία μας, ἐδῶ εἶναι οἱ τάφοι καὶ τὰ ἱερὰ ὀστᾶ τῶν πατέρων μας, ἐδῶ εἶναι ἡ καρδία μας καὶ ἐδῶ θὰ μείνωμεν! Εἴμεθα ὀλίγοι, ἀλλὰ ταυτοχρόνως καὶ πολλοί. Ὁ μαρτυρικὸς Οἰκουμενικὸς Θρόνος ἔχει πολλὰ τέκνα ἀνὰ πᾶσαν τὴν ὑφήλιον. Εἴμεθα ἀδύναμοι, ἀλλὰ ταυτοχρόνως καὶ ἰσχυροὶ ἐν τῷ δικαίῳ μας καὶ ἐν τῇ ἰσχύϊ τὴν ὁποίαν μᾶς δαψιλεύει ἐξ οὐρανοῦ ὁ Θεὸς τῆς δικαιοσύνης. Εἴμεθα πτωχοὶ ἀλλὰ καὶ πλούσιοι εἰς ἀξιοπρέπειαν, εἰς πίστιν, εἰς εὐσέβειαν, εἰς ἐλπίδα, εἰς ἀγάπην, εἰς ὑπομονήν, εἰς ἐγκαρτέρησιν καὶ θείαν συναντίληψιν. Εἴμεθα πλήρως παραδεδομένοι εἰς τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ, ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν Ἁγίων!
Ἀλλὰ κατὰ τὴν εὔσημον καὶ ἱστορικὴν αὐτὴν ὥραν, ἀφοῦ συγχαρῶμεν ἐγκαρδίως τὸν Ἱερώτατον Ποιμενάρχην ἅγιον Χαλκηδόνος διὰ τὸ μέγα ἐπίτευγμα, ἐπιθυμοῦμεν νὰ ἐκφράσωμεν τὸν δίκαιον ἔπαινον καὶ τὰς θερμὰς ἡμῶν εὐχαριστίας πρὸς ὅλους ὅσοι συνέβαλον εἰς τὴν πραγματοποίησιν τοῦ ἔργου τούτου. Ἐπίσης νὰ ἀπονείμωμεν ὁλόθυμον τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐαρέσκειαν πρὸς τὸν ἀκαταπόνητον Ἐντιμολογιώτατον κύριον Ἀγγελίδην, ὁ ὁποῖος δὲν ἔδωκεν ὕπνον τοῖς ὀφθαλμοῖς του οὐδὲ τοῖς βλεφάροις του νυσταγμόν, ἕως ὅτου ἀχθῆ εἰς πέρας τὸ ἱερὸν καὶ θεάρεστον ἔργον τῆς ἀναστηλώσεως τοῦ Ναοῦ. Εἴμεθα μάρτυρες τῆς ἀγωνίας του καὶ τῆς ἀδημονίας του ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια καὶ ἀποδέκται τῶν παρακλήσεών του νὰ τελειώσῃ ἐπὶ τέλους τὸ ἔργον, νὰ ξαναλειτουργήσῃ ἡ Ἐκκλησία του! Μνημονεύομεν ἐν συγκινήσει τὸν αὐτάδελφόν του ἀείμνηστον Εὐάγγελον Ἀγγελίδην, ὁ ὁποῖος ἐπίσης ἀγαποῦσε περιπαθῶς τὸ χωριό του τοῦτο καὶ ὁ ὁποῖος δὲν ἠξιώθη νὰ ζήσῃ τὴν σημερινὴν εὐφρόσυνον καὶ ἱστορικὴν διὰ τὸ Πασάμπαχτσε ἡμέραν. Αἰωνία αὐτοῦ ἡ μνήμη! Εἴθε τὸ παράδειγμά των νὰ μιμηθοῦν καὶ ἄλλοι, ὥστε, τὸν ἕνα μετὰ τὸν ἄλλον, ὅλους τοὺς Ναούς μας, τόσον τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅσον καὶ τῶν λοιπῶν ἐν τῇ Χώρᾳ Μητροπόλεων, νὰ δυνηθῶμεν νὰ ἀναστηλώσωμεν καὶ συντηρήσωμεν κατ'ἀξίαν. Εὐλογοῦντες, τέλος, ἕνα ἕκαστον τῶν παρισταμένων, εὐχόμεθα ὁλοψύχως νὰ διέλθωμεν ὅλοι ἐν ὑγιείᾳ καὶ χάριτι τὰς ἐπὶ θύραις μεγάλας ἑορτὰς τῆς θείας Σαρκώσεως καὶ Ἐπιφανείας καὶ ὁ ἐρχόμενος Λυτρωτὴς νὰ στερεώσῃ τὸν Ναὸν τοῦτον εἰς αἰῶνα αἰῶνος. Ἀμήν!-
