Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη
Η συνέντευξη
Πιστεύετε κ. Χουρμουζιάδη πως ο θάνατος του 16χρονου μαθητή αποτέλεσε μόνο την αφορμή για να συμβούν όλα αυτά τα γεγονότα από νέους ανθρώπους σε ολόκληρη τη χώρα; Η ανεργία, η φτώχεια, η στέρηση βασικών αναγκών που μαστίζει τις περισσότερες Ελληνικές οικογένειες ποιο ρόλο έπαιξαν σε αυτή την πρωτοφανή κινητοποίηση; Εκτιμάτε πως στο απώτερο μέλλον θα έχουμε και συνέχεια τέτοιων αντιδράσεων από τους νέους και όχι μόνο;
«Όλες οι λαϊκές εξεγέρσεις έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά: από τη μια πλευρά ένα περιβάλλον φτώχιας, απελπισίας, αβεβαιότητας και αυταρχισμού αντιλαϊκών πολιτικών και κοινωνικών αποκλεισμών. Και από την άλλη μεμονωμένες και ανοργάνωτες ομάδες χωρίς συγκεκριμένο πολιτικό προσανατολισμό και σαφή αιτήματα εξεγείρονται εκδηλώνοντας ακραίες συμπεριφορές που πολλές φορές στρέφονται ενάντια στο κοινωνικό σύνολο. Όταν όμως το «περιβάλλον» εξακολουθεί να συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο και να μη δίνει λύσεις στα προβλήματα αυτών των ομάδων, τότε η εξέγερση συγκεκριμενοποιείται. Τα αιτήματα αποκτούν σαφήνεια και πολιτικό προσανατολισμό. Η εξέγερση μαζικοποιείται και μια αφορμή της δίνει το δικαίωμα να απαιτήσει νομιμοποίηση των εκδηλώσεών της. Όταν, μάλιστα, η αφορμή αυτή είναι ο θάνατος ενός αθώου παιδιού τότε η «κινητοποίηση» παίρνει τη μορφή της Οργής. Και όταν ο λαός οργίζεται, τότε ο «Θεός» φοβάται, είτε λέγεται αυτός Καραμανλής είτε Παπανδρέου. Αυτές τις μέρες ζούμε το πρώτο στάδιο, το στάδιο της θορυβώδους ασάφειας, γι' αυτό μια γενικευμένη υποστήριξή του με θυμικές δηλώσεις είναι πρώιμη και επικίνδυνη».
Πώς κρίνετε τις πολλές καταστροφές που σημειώθηκαν σε ιδιωτικές περιουσίες; Δεν πρέπει να υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός
«Σε συνθήκες ενός άκρατου καπιταλισμού οι μόνες αρχές που γίνονται σεβαστές είναι το Κέρδος και η Εκμετάλλευση. Οι σπασμένες προθήκες και τα καμένα αυτοκίνητα μπορεί να είναι οι κατεστραμμένες ιδιωτικές περιουσίες, ταυτόχρονα όμως είναι και τα τεκμήρια ενός συστήματος που καταρρέει. Καλά θα κάνουμε να μην μένουμε στην επιφάνεια, αλλά να την ερμηνεύουμε. Ο Μαρξ είπε πως η επιφάνεια δεν ταυτίζεται ποτέ με την ουσία».
Μπορούμε να μιλάμε πλέον για δομική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και επιλογών των κυβερνήσεων της Ευρώπης; Μήπως ήρθε η ώρα που θα γινόταν κι αυτά;
«Αυτό είναι μια ιστορικά σωστή παραδοχή. Ο καπιταλισμός, ως ένας αντικειμενικά προσδιορισμένος τρόπος παραγωγής, έπρεπε κι αυτός να διαγράψει μια συγκεκριμένη, χρονικά, πορεία και να καταρρεύσει. Ο Μαρξ το «προφήτευσε» αυτό. Το κακό όμως είναι ότι στα 200 χρόνια της ζωής του κατάφερε να αποκτήσει γερές ρίζες που τρέφονται από τις θρεπτικές ουσίες της Εξουσίας. Αυτή πρέπει να ανατραπεί, γιατί αυτή θα τα καταφέρει με την παρέμβασή της να τον νεκραναστήσει την τελευταία στιγμή χρησιμοποιώντας τα χρήματα των εργαζομένων».
Είχατε γράψει πώς ο καπιταλισμός αγνοεί σκόπιμα το τι σημαίνει «σύνολο», κοινωνία, εργαζόμενοι, ανάγκη, ικανοποίηση, σχέση προσφοράς και ζήτησης, επένδυση, επιτόκιο, τιμή, αξία. Αγνοεί σκόπιμα το τι σημαίνει καθημερινό όνειρο, μελλοντική προοπτική. Μπορείτε να μας πείτε από τι καταλαβαίνει μόνο σήμερα ο καπιταλισμός;
«Και πρώτα απ' όλα πρέπει να συμφωνήσουμε πως ο Καπιταλισμός δεν καταλαβαίνει τίποτε. Δεν έχει νόηση, έχει μόνον ένστικτα κι αυτά τρέφονται από τη δίψα του κέρδους και επανατροφοδοτούνται από τα ερεθίσματα της εκμετάλλευσης. Κι αυτό είναι το δύσκολο: ότι έχουμε να κάνουμε με έναν αντίπαλο που δεν μπορεί να καταλάβει, όπως ακριβώς θα συνέβαινε με έναν επικίνδυνο, ηλίθιο δεινόσαυρο. Πρέπει να βρούμε τρόπο να του στήσουμε μια παγίδα. Από βόμβες μολότοφ δεν παίρνει χαμπάρι, είναι εφιαλτικά παχύδερμος».
Πιστεύετε πώς μέσα από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, τις "φούσκες" των τραπεζών θα προκύψει ένας νέος πολιτισμός; Αν ναι ποιος θα είναι αυτός; Θα συνεχίσει να παράγει μόνο ανθρώπινη φτώχεια;
«Νομίζω πως ήδη βιώνουμε ένα νέο πολιτισμό. Τα χαρακτηριστικά του μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε ακόμα και στη δική μας συμπεριφορά. Αγανακτούμε, χωρίς να αγωνιζόμαστε. Και την άλλη στιγμή, γεμάτοι από αγανάκτηση, καβαλάμε το χρεωμένο αυτοκίνητό μας και «φεύγουμε», αφήνοντας πίσω την εφιαλτική πραγματικότητα για τους άλλους που «μένουν». Δε γίνεται έτσι όμως. Σε λίγο θα έχουμε ξεχάσει τι θα πει πολιτισμός. Ή, μάλλον, θα έχουμε εγκλιματιστεί στους «παγετώνες» τους Μάαστριχ και της Λισαβόνας και θα ψάχνουμε μια σπηλιά για να καταφύγουμε εκεί να επιζήσουμε».
Τηλεόραση και πολιτικοί, των δύο κομμάτων που βρίσκονται στην εξουσία στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια… Ποια η σχέση τους; Και κυρίως πού οδηγούν το σημερινό Έλληνα;
«Η εικόνα σήμερα έχει αντικαταστήσει την ιδεολογία, κι αυτή η κατάσταση ευνοεί τα κόμματα της Εξουσίας, γιατί στηριγμένη σε μια εφιαλτική εικονική πραγματικότητα, κατορθώνει να προβάλει έναν αφόρητο κόσμο ως τη μόνη συνθήκη επιβίωσης. Καιρός είναι να καταλάβουμε πως όλοι αυτή παρέα TV,ΝΔ και ΠΑΣΟΚ λειτουργούν με το «ρεύμα» που παράγεται από τη δύναμη των χεριών και του μυαλού μας. Δεν μένει τίποτε άλλο, λοιπόν, από το να κλείσουμε μια και καλή το Διακόπτη!».
Και μια τελευταία ερώτηση…Βλέπετε φως στο τούνελ; Τι θα πρέπει να κάνουν οι νέοι άνθρωποι που βιώνουν στο πετσί τους την περιθωριοποίηση του συστήματος;
«Φαίνεται πως το «διακόπτη», τον οποίο ανάφερα στην προηγούμενη απάντησή μου τον κρατάνε στα χέρια τους άλλοι, όπως στα παλιά τα παραμύθια οι δράκοι κρατούσανε στα χέρια τους τα κλειδιά του νερού και δεν άφηναν τους ανθρώπους να ποτίσουν τα χωράφια τους. Έτσι φοβάμαι πως για την ώρα, όσο ζούνε οι «δράκοι», τα πάντα είναι κατασκότεινα. Όσον αφορά τους νέους, νομίζω πως πρέπει να καταλάβουν πως το «ανένταχτος», «Αναρχικός» και «αντιεξουσιαστής» δεν οδηγούν πουθενά, ίσως, μάλιστα, αργά ή γρήγορα στη θλιβερή ενσωμάτωση. Πρέπει να αποκτήσουν ταξική συνείδηση, να πολιτικοποιηθούν. Η κοινωνία που οραματίζονται δε στήνεται ούτε με SMS, ούτε με τον πετροπόλεμο. Με πολιτικούς αγώνες στήνεται. Κι αν δεν του αρέσουν τα κόμματα, ας φτιάξουν το δικό τους σώμα, ας προσδιορίσουν τη δική τους δύναμη. Δυστυχώς έχει αποδειχθεί πως η heavy metal είναι ένας ουτοπικός, χωρίς μελωδία θόρυβος. Πρέπει να αναζητήσουν τη δική τους μελωδία εγκαίρως».
