Του Jaapde Hoop Scheffer – Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ.-

 Η οικονομική κρίση μονοπωλεί το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης εδώ και μήνες. Οι κυβερνήσεις διοχετεύουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια στις αγορές και ενισχύουν τους εποπτικούς και ελεγκτικούς τους μηχανισμούς. Επιπλέον, υιοθετούν συντονισμένες δράσεις – με πρόσφατο παράδειγμα τη Σύνοδο του G20 που μόλις ολοκληρώθηκε στο Λονδίνο – καθώς έχει καταστεί σαφές ότι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε διαπερνά τα εθνικά σύνορα και απαιτεί λύσεις στηριγμένες στην πολυμερή συνεργασία.

Πολλοί από τους ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο του Λονδίνου, μετέβησαν χθες στο Στρασβούργο και στο Κελ για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπου θα ασχοληθούν με ζητήματα ασφάλειας. Τα δύο θέματα δεν είναι τελείως διαφορετικά. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τις επιπτώσεις που θα είχε στο ήδη εύθραυστο χρηματοοικονομικό μας σύστημα μία μεγάλη τρομοκρατική επίθεση. Τι θα σήμαινε για την παγκόσμια ανάπτυξη μία ενδεχόμενη αναταραχή στη ροή ενέργειας; Πώς θα ανταποκρίνονταν οι δοκιμαζόμενες οικονομίες σε ενδεχόμενη γενικευμένη κυβερνοεπίθεση, ανάλογη με εκείνη που χτύπησε την Εσθονία πριν από δύο χρόνια; Τα παραπάνω ερωτήματα θα όφειλαν να μας ανησυχούν. Η ασφάλεια δεν είναι κάτι προαιρετικό, το οποίο μπορούμε να στερηθούμε όταν αντιμετωπίζουμε οικονομικά προβλήματα. Είναι το θεμέλιο, επάνω στο οποίο χτίζουμε την ευημερία μας. Οπως και η οικονομική κρίση, έτσι και οι κίνδυνοι ασφάλειας απαιτούν τη διακρατική συνεργασία. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, η εν εξελίξει Σύνοδος του ΝΑΤΟ δεν είναι απλώς μια γιορτή, αλλά μία συνάντηση όπου οι ηγέτες της Συμμαχίας καλούνται να λάβουν σοβαρές αποφάσεις.

 Πρώτα απ' όλα, πρέπει να καταλήξουν σε ένα σαφές σχέδιο για το Αφγανιστάν. Φέτος, συμπληρώνονται οκτώ χρόνια από την ανατροπή των Ταλιμπάν και τη συνακόλουθη αποστέρηση της Αλ Κάιντα από το ασφαλές της καταφύγιο. Εκτοτε, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος: η ζωή επιστρέφει στους φυσιολογικούς της ρυθμούς, οι γυναίκες της χώρας απολαμβάνουν ελευθερίες και πρόσβαση σε δημόσια αξιώματα που δεν είχαν ποτέ στο παρελθόν και οι τρομοκράτες βρίσκονται υπό συνεχή πίεση. Αν θέλουμε όμως να είμαστε ειλικρινείς, δεν έχουμε φτάσει στο σημείο που θα θέλαμε να βρισκόμαστε σήμερα. Το αντάρτικο συνεχίζεται, τόσο στο Αφγανιστάν, όσο και πέρα από τη μεθόριο, στο γειτονικό Πακιστάν. Η διαφθορά και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών δεν έχουν καταπολεμηθεί, ενώ η διανομή της διεθνούς βοήθειας δεν είναι αρκούντως συντονισμένη. Πρέπει να βελτιώσουμε τη θέση μας, πριν εξαντληθεί η υπομονή της διεθνούς κοινότητας και του αφγανικού λαού.

 Ο πρόεδρος Ομπάμα είχε συνεχείς διαβουλεύσεις με τους συμμάχους τους τελευταίους μήνες και αναδιάρθρωσε την αμερικανική στρατηγική στο Αφγανιστάν. Η Σύνοδος της Συμμαχίας αποτελεί επομένως μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις και να καταλήξουμε σε μια κοινή πορεία, λαμβάνοντας υπόψη τη νέα αμερικανική στρατηγική, η οποία περιλαμβάνει ενίσχυση της βοήθειας προς το Πακιστάν, έμφαση στην εκπαίδευση της αφγανικής αστυνομίας, συντονισμό της διεθνούς αρωγής και την απαίτηση από την αφγανική κυβέρνηση να καταπολεμήσει τη διαφθορά.

 Οι σχέσεις με τη Μόσχα

Οι ηγέτες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας συζητούν ακόμη ένα σημαντικό ζήτημα για την ασφάλεια στον 21ο αιώνα: τη συνεργασία τους με τη Ρωσία. Το ΝΑΤΟ και η Ρωσία μπορούν να συνεργαστούν σε πολλούς τομείς προς αμοιβαίο όφελος, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης στο Αφγανιστάν, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της αντιπυραυλικής άμυνας. Ωστόσο και εδώ οφείλουμε να βελτιώσουμε τις επιδόσεις μας. Είναι κοινό μυστικό ότι τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ διαφωνούν μεταξύ τους ως προς τη στάση που πρέπει να υιοθετήσουμε απέναντι στη Ρωσία. Αλλοι προκρίνουν επιφυλακτική στρατηγική και άλλοι πιο επιθετική. Πρέπει οπωσδήποτε να μειώσουμε το χάσμα μεταξύ των διαφόρων απόψεων που διατυπώνονται. Από την άλλη πλευρά η Μόσχα καλείται να αποφασίσει αν επιθυμεί την ειλικρινή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, ή θα συνεχίσει να βλέπει τη Συμμαχία υπό το πρίσμα των συνθηκών που επικρατούσαν στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

 Η μεγάλη πρόκληση της Συνόδου είναι να αρχίσουμε από σήμερα τις προετοιμασίες μας για προκλήσεις που ενδεχομένως θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Οι ηγέτες της Συμμαχίας θα συνυπογράψουν μάλιστα διακήρυξη η οποία όχι μόνο θα επιβεβαιώνει τον παραδοσιακό ρόλο του ΝΑΤΟ, αλλά θα περιγράφει σε αδρές γραμμές, τη μελλοντική του πορεία. Ελπίζω ότι με αυτή τη διακήρυξη θα ξεκινήσει και ο διάλογος για την αναθεώρηση του στρατηγικού δόγματος του ΝΑΤΟ, το οποίο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα για την κατεύθυνση της Συμμαχίας στον 21ο αιώνα. Νομίζω ότι σε αυτό το κείμενο θα πρέπει να δίνεται έμφαση σε θέματα όπως η κυβερνοασφάλεια και η ενεργειακή ασφάλεια.

 Εν ολίγοις, σε αυτές τις λίγες ώρες που θα διαρκέσει η Σύνοδος, οι 28 ηγέτες θα έχουν πολλή δουλειά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχουν και λόγους να γιορτάσουν. Θα καλωσορίσουν και πάλι τη Γαλλία στο στρατιωτικό σκέλος της Συμμαχίας, αλλά και δύο νέα κράτη, που αναλαμβάνουν από σήμερα τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή τους ως ισότιμα μέλη του ΝΑΤΟ: την Αλβανία και την Κροατία. Τέλος, στη Σύνοδο γιορτάζουμε την 60ή επέτειο από την ίδρυση του ΝΑΤΟ. Γνωστός αρθρογράφος είχε σημειώσει πρόσφατα ότι «όταν οι συμμαχίες κερδίζουν, διαλύονται». Κι όμως, το ΝΑΤΟ παραμένει ζωντανό γιατί επιτελεί έναν μοναδικό ρόλο: διασφαλίζει την κοινή αντιμετώπιση των απειλών που αντιμετωπίζουν η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική.