Συναντήθηκαν για να ξανασυναντηθούν;… Πρώην συγκάτοικοι και συμφοιτητές στο πανεπιστήμιο Αμχερστ της Μασαχουσέτης στις αρχές της δεκαετίας του ‘70. Δικτατορία στην Ελλάδα. Ως μαθητές στο Κολέγιο Αθηνών γνωρίζονταν φυσιογνωμικά. Ως φοιτητές έκαναν στενή παρέα για τρία χρόνια στο Αμχερστ.Ο Γιώργος σπούδαζε Κοινωνιολογία και ο Αντώνης Οικονομία.

Μετά από μακρά «περιήγηση» σε πανεπιστήμια, χώρες και αντιλήψεις (κυρίως ο Γιώργος, ο περισσότερο «ταξιδευτής») ξαναβρέθηκαν στην Ελλάδα. Διατηρούν τις αναμνήσεις και την καλή διαπροσωπική σχέση, αλλά είναι «απέναντι». Στην πολιτική, στα πρώτα βήματά τους, σε διαφορετικά «στρατόπεδα». Και τώρα, αντίπαλοι σε επίπεδο κορυφής στην ελληνική πολιτική σκηνή.Ο Γιώργος Παπανδρέου πρωθυπουργός και ο Αντώνης Σαμαράς αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Κολλητοί φίλοι τους από το Αμχερστ, οι άλλοι δύο της τετράδας που φωτογραφήθηκε κουβαλώντας στο σήμερα το «τότε» της εποχής στην Αμερική, δεν …μπορούν να φανταστούν πως θα συμβεί… εάν συμβεί. Ότι, δηλαδή, δύο πρώην συμφοιτητές που ξενύχτησαν μαζί βράδια με την παρέα αναλύοντας το… σύμπαν θα βρεθούν έτοιμοι για μετωπική σύγκρουση στην ελληνική Βουλή. Και μάλιστα στην πλέον δύσκολη φάση για τη χώρα…

«Ήταν και οι δύο αγαπητοί στο πανεπιστήμιο. Ο Γιώργος μαχητής αλλά πιο εγκρατής και εξίσου επικοινωνιακός. Ο Αντώνης πιο εξωστρεφής, ανοιχτός, χειμαρρώδης. Και οι δυο είναι ακέραιοι χαρακτήρες», λέει ο κ. Στέφανος Μανουηλίδης, εις εκ της «ομάδας» των τεσσάρων στα φοιτητικά τους χρόνια. Οι πλάκες ατελείωτες μεταξύ τους, αλλά και με άλλους από κάθε γωνιά της γης. «Ο Γιώργος είναι «πιο διεθνής» εκ των πραγμάτων. Γεννήθηκε στην Αμερική, έφυγε με την οικογένειά του επί χούντας από την Ελλάδα στη Σουηδία και στον Καναδά, μετά σπουδές…».

Ο κ. Μανουηλίδης θυμάται ότι όταν ο Γ. Παπανδρέου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα επί δικτατορίας και να αποχωριστεί τους συμμαθητές του από το κολέγιο, πολλοί ήθελαν να του συμπαρασταθούν χωρίς να τον φέρουν σε δύσκολη θέση. «Διάλεξα ένα βιβλίο για να το διαβάζει στο αεροπλάνο», διηγείται ο κ. Μανουηλίδης, οικονομολόγος και σύμβουλος επιχειρήσεων στην Αθήνα σήμερα.

Τρία χρόνια μαζί. Οι τρεις τους μαζί με τον διεθνούς φήμης φωτογράφο, ζωγράφο, γλύπτη και εικαστικό Φίλιππο Τσιάρα (στη φωτό των «4») έζησαν τρία χρόνια στο ίδιο πανεπιστήμιο. Επί δικτατορίας λοιπόν ο Αντώνης Σαμαράς έστελνε επιστολές στο Κωνσταντίνο Καραμανλή στο Παρίσι. Ο Γιώργος Παπανδρέου μοίραζε εφημερίδες του ΠΑΚ. Θυμούνται τις αγορεύσεις του για το πολιτικό σκηνικό. «Γεια σου αρχηγέ μου», του έλεγαν χαριτολογώντας οι Ελληνες συμφοιτητές, ελάχιστοι εκ των οποίων πέτυχαν τον Ανδρέα Παπανδρέου σε μία από τις επισκέψεις του στο Αμχερστ.

Λίγοι ξέρουν ότι 1.000 άνθρωποι από το Αμχερστ, μεταξύ των οποίων όχι μόνο ο Γιώργος Παπανδρέου και ο επίσης συμμετέχων, Στέφανος Μανουηλίδης, αλλά και ο Αντώνης Σαμαράς ξεκίνησαν για την καθιστική διαμαρτυρία σε αεροπορική βάση και ακινητοποίησαν τα Β52 -συνεχιζόταν ο πόλεμος με το Βιετνάμ. Μπιτλς, Ρόλινγκ Στόουνς, Νιλ Γιανγκ, αντιπολεμικά τραγούδια, Τζόαν Μπαέζ, Θεοδωράκης, Σαββόπουλος. Αυτά τραγουδούσαν με ξένους και Ελληνες εκείνη την εποχή.

Οι διαδηλωτές ξάπλωσαν στον διάδρομο. Τους συνέλαβαν αλλά η τοπική φυλακή, λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα του Αμχερστ, δεν χώραγε πάνω από… τρεις! Τελικά τους άφησαν όλους…

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΦΙΛΟΙ.

Ο εγκρατής Γιώργος και ο ανοιχτός Αντώνης.

Στο μικρό πανεπιστήμιο, που στις ΗΠΑ ονομάζονται liberal arts. Γιώργος Παπανδρέου, Αντώνης Σαμαράς, Στέφανος Μανουηλίδης και Φίλιππος Τσιάρας έχουν, όπως και άλλοι, να σχεδιάσουν ένα μάθημα. Επιλέγουν την ελληνική λογοτεχνία για την εργασία. Περνούν μερόνυχτα διαβάζοντας και αναλύοντας, Καζαντζάκη, Πορφύρα, Σεφέρη και Καβάφη. Αμείβονται για την κοινή εργασία, με τον βαθμό άριστα δέκα στα δέκα! Αριστα δέκα παίρνουν συνήθως και άλλοι φίλοι τους από την Ελλάδα.

Ο Παπανδρέου διατηρεί πολύ ζεστές σχέσεις και σήμερα με τον αρχιτέκτονα, Αλέξανδρο Σαμαρά (αδερφό του Αντώνη), που δεν τον πρόλαβαν για πολύ αφού έκλεινε τον κύκλο του στο εκεί πανεπιστήμιο. Στην παρέα όμως μετά. Γιάννης Ζαφειρίου, γνωστός τραπεζίτης στη Ζυρίχη, ο γιατρός Χρήστος Κουτίφαρης και ο Αρης Μακρής που έμεινε στην Αμερική ως χημικός-μηχανικός. Το πανεπιστήμιό τους ήταν αρρένων αλλά περιστοιχιζόταν από κολέγια θηλέων.

Ετσι γνωρίστηκαν με τη σπουδαία φοιτήτρια (άριστα σε όλα τα μαθήματα, λένε) Λούκα Κατσέλη, καλλονή, όπως και η Μυρτώ Παράσχη. Ο Παπανδρέου, αν και προσεκτικός, εγκρατής και συνεσταλμένος άνθρωπος, κυριαρχούσε στις πλάκες, όταν άφηνε τις αγορεύσεις για την πολιτική κατάσταση και τα οράματά του. Συμφοιτητές του του ζητούσαν μάλιστα να μιμηθεί τον χαιρετισμό του Γέρου της Δημοκρατίας, για να κλείσει την αγόρευση. Ο Σαμαράς πρωταγωνιστούσε ως πιο εξωστρεφής στις πλάκες μεταξύ της φοιτητικής παρέας. «Ευαίσθητος και ρεαλιστής», πιστεύει άνθρωπος εκείνης της ευρύτερης παρέας στη Μασαχουσέτη.

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΟΡΕΙΕΣ.

Το «reunion» του 1976 και οι… εκλεκτικές συγγένειες.

Πότε ξαναβρέθηκαν Παπανδρέου και Σαμαράς στην Ελλάδα; Τυχαία. Το 1976, σε κέντρο της Αθήνας, όπου τραγουδούσαν Μητσιάς, Γαλάνη και Τσανακλίδου. Ο Σαμαράς ήταν μαζί με τον Κώστα Καραμανλή και εμφανίστηκε με άλλη παρέα ο Γ. Παπανδρέου.

Οι τέσσερις φίλοι από το Αμχερστ είχαν διαφορετικές πορείες. Εντός και εκτός Ελλάδας. Ο Στ. Μανουηλίδης υποδέχτηκε την Παρασκευή το απόγευμα στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» τον Φίλιπππο Τσιάρα, ο οποίος κατευθυνόταν προς Θεσσαλονίκη.

Για την έκθεση φωτογραφίας στο Μουσείο στο λιμάνι με τον ίδιο «πρωταγωνιστή». Εκεί πήγαινε με αφορμή το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και ο νυν υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος -συγγενής του Αντώνη Σαμαρά, του εγγονού της Πηνελόπης Δέλτα (οι δυο τους έχουν συγγένεια από την οικογένεια Μπενάκη).

Διλήμματα. Και τώρα; Οι φίλοι τους θα μπουν σε σοβαρά διλήμματα. Το σκηνικό Παπανδρέου εναντίον Σαμαρά και τούμπαλιν θεωρείται θέμα της ημερήσιας διάταξης.

Οι «μυημένοι» στην πολιτική λένε ότι η πολιτική αναγκάζει τους ανθρώπους να ξεχνούν, να χτυπούν delete όταν αντιπαρατίθενται και να θυμούνται τους πρώην συμφοιτητές τους σε κάθε δύσκολη ή χαρούμενη προσωπική στιγμή, όπως όλοι οι άνθρωποι… Ακόμη και χωρίς επικοινωνία…

Εθνος