ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΗΣ Ε.Ε., ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΚΟΠΙΑ
Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ
Αρχίζει σήμερα στις Βρυξέλλες «η μάχη» για τα ευρωτουρκικά αλλά και το θέμα των Σκοπίων, η οποία θα λήξει την Παρασκευή με τα συμπεράσματα του συμβουλίου κορυφής της Ε.Ε. Εκ προοιμίου, δύο πράγματα μπορούν ήδη να θεωρούνται σίγουρα:
Αναλυτικότερα:
Φιλοτουρκικό μπλοκ
Μπροστά στο ισχυρό και πολυάριθμο φιλοτουρκικό μπλοκ, που έχουν σχηματίσει κυρίως η Βρετανία, μαζί με τη σουηδική προεδρία και τη Φινλανδία, οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να εμπλακούν σε ατέρμονες συζητήσεις για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Με «οδηγό» τα σχέδια συμπερασμάτων της σουηδικής προεδρίας, η σκέψη και μόνον διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας είναι ανύπαρκτη, παρά το γεγονός ότι η Αγκυρα έχει γράψει στα παλιά της τα παπούτσια την υποχρέωσή της να εφαρμόσει το Πρόσθετο Πρωτόκολλο για την Κύπρο, ανοίγοντας σ’ αυτήν λιμένες και αεροδρόμια και έχει σημειώσει ελάχιστη πρόοδο στη διαπραγμάτευση των ενταξιακών κεφαλαίων της (σ.σ. πέραν των 8 που έχουν ήδη παγώσει εξ αρχής).
Το αμέσως κατώτερο στάδιο αντίδρασης των «27» απέναντι στην «απείθαρχη» Τουρκία -δηλαδή οι κυρώσεις σε βάρος της- αντιμετωπίζεται και αυτό με εχθρότητα από την πλειονότητα των εταίρων. Στόχος τους η «απρόσκοπτη» ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Η Λευκωσία
Το βάρος, επομένως, πέφτει πρωτίστως στη Λευκωσία αλλά και στην Αθήνα για το πώς θα περάσουν απλώς με «αξιοπρέπεια» μια εκ των προτέρων κριθείσα «μάχη».
Η Λευκωσία (βοηθούσης και της Αθήνας) έχει προ πολλού εγκαταλείψει τον στόχο της «τιμωρίας» της Τουρκίας, με αναστολή διαπραγματεύσεων. Επιδιώκει τώρα να «κατοχυρώσει» το δικαίωμά της να επιβάλει μονομερείς κυρώσεις σε βάρος της Αγκυρας. Πιο συγκεκριμένα, να επιδιώξει το πάγωμα πέντε ακόμα ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας με πρώτο -και από μόνο του ιδιαιτέρως σοβαρό για την Αγκυρα και το σύνολο της Ε.Ε.- το κεφάλαιο της ενέργειας.
Η Αθήνα, από την πλευρά της, διαμηνύει ότι θα κρίνει «αυστηρά και δίκαια» (;) την Τουρκία, αλλά δεν έχει αποκαλύψει τίποτα το συγκεκριμένο για τη στάση της, πέραν της πεποίθησής της ότι δεν πρέπει να ανακοπεί η διαπραγματευτική πορεία της Τουρκίας. Μόνον προχθές, η Αθήνα επανέλαβε την «εκ καθήκοντος» πάγια και σταθερή θέση της ότι «θα στηρίξει τη Λευκωσία».
Στο προηγούμενο διάστημα, ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση δεν έδειξε ιδιαίτερο ζήλο να προσεγγίσει παρασκηνιακώς (πλην Βρετανίας) τους Ευρωπαίους εταίρους, για μια πιθανή μεταβολή των σκέψεών τους και πολύ περισσότερο «να δώσει μάχη» για τη διαμόρφωση και διατύπωση του σχεδίου συμπερασμάτων της σουηδικής προεδρίας.
Αντιθέτως, η Αθήνα έκανε ό,τι μπορούσε να δείξει ότι επείγεται για μια διμερή προσέγγιση με την Τουρκία, η οποία μόλις την προηγούμενη εβδομάδα επικυρώθηκε με τη συνάντηση Παπανδρέου-Νταβούτογλου στην Αθήνα στο περιθώριο του ΟΑΣΕ.
Μόνο έπαινοι
Σε ό,τι αφορά το θέμα των Σκοπίων, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να κλείσει ακόμα και σήμερα στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε., πριν από τη σύνοδο κορυφής.
Οι «27» θα επαινέσουν την ΠΓΔΜ για την πρόοδο που έχει επιτελέσει στα ευρωπαϊκά, αλλά δεν θα ορίσουν τώρα την ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεών της. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η Αθήνα δεν θα αναγκαστεί τώρα να επαναλάβει την κίνηση του Βουκουρεστίου, αφήνοντας την τελική κίνηση για «αργότερα», αφού στο μεσοδιάστημα επιχειρηθεί η λύση της εκκρεμότητας της ονομασίας της ΠΓΔΜ.
Κόντρα για Ντόρα
Το θέμα των Σκοπίων, όμως, έγινε χθες αντικείμενο «αψιμαχίας» μεταξύ κυβέρνησης και Ν.Δ., όταν βγήκε στη δημοσιότητα (στο χθεσινό «Εθνος») απόρρητο τηλεγράφημα από το Παρίσι, τον Σεπτέμβριο του 2008, με θέμα τη συνάντηση Μπακογιάννη-Μιλόσοσκι στη γαλλική πρωτεύουσα, λίγο καιρό πριν από την πρόταση Νίμιτς, που άφηνε εκτός διαπραγμάτευσης το θέμα της γλώσσας και της ταυτότητας των Σκοπίων.
Σύμφωνα με το τηλεγράφημα, η κ. Μπακογιάννη περιορίστηκε στο θέμα της ονομασίας και το εύρος χρήσης αυτής, χωρίς να επιμείνει στη «χρήση έναντι όλων» και στην απαραίτητη αναθεώρηση του Συντάγματος της ΠΓΔΜ.
Η Ν.Δ. δεν μπήκε στην ουσία του θέματος, επιμένοντας ότι «καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αποδεχτεί την ύπαρξη» δήθεν μακεδονικού έθνους, γλώσσας και ταυτότητας «με μοναδική ελληνική θέση “τη μια ονομασία έναντι όλων”».
Η κ. Μπακογιάννη κατηγόρησε την κυβέρνηση για «μυστική διπλωματία» και ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η αλήθεια, την οποία κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και να υποτιμήσει, είναι ότι σήμερα η ελληνική εξωτερική πολιτική μπορεί να υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα απέναντι στα Σκόπια με αποτελεσματικό τρόπο, γιατί από το 2007 χαράχθηκε από τη Νέα Δημοκρατία μια καθαρή πολιτική για το θέμα της ονομασίας, που στηρίζεται σε μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων».
«Κόκκινη γραμμή»
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής απάντησε μεταξύ άλλων: «Οι θέσεις της Ελλάδας στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είναι καθαρές και γνωστές σε όλους. Είναι η γνωστή εθνική κόκκινη γραμμή. Το ΠΑΣΟΚ ήταν που ως αντιπολίτευση χάραξε αυτή την κόκκινη γραμμή, μιας ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων (erga omnes). Εμείς τη διαμορφώσαμε και η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων συντάχθηκε μαζί μας στη Βουλή των Ελλήνων. Αυτό είναι το σημαντικό και σε αυτό πρέπει να επικεντρώνουμε την προσοχή μας. Στο ότι σήμερα, ενωμένοι οι Ελληνες, καταφέραμε να έχουμε μία ξεκάθαρη εθνική γραμμή».*
