«Λύση μόνο αν αποδεχθείτε δύο κράτη»

Τη συμφωνημένη διχοτόμηση θεωρεί ως την πλέον βιώσιμη επιλογή για την Κύπρο ο «πρωθυπουργός» των κατεχομένων Ντερβίς Ερογλου, ο οποίος δεν κρύβει την προτίμησή του σε μια τέτοια εξέλιξη, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην κυπριακή έκδοση της «Κ». Απαραίτητη προϋπόθεση για λύση του Κυπριακού θεωρεί την αναγνώριση τουρκοκυπριακού κράτους. Παράλληλα, επιρρίπτει την ευθύνη για την καθυστέρηση προόδου στις διαπραγματεύσεις αποκλειστικά στους Ελληνοκύπριους, ενώ δηλώνει ότι, εφόσον κερδίσει τις εκλογές, θα συνεχίσει τη διαπραγμάτευση, χωρίς όμως να δεσμεύεται από την προεργασία που έχει γίνει, αφού, όπως λέει, δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα.

– Οι δημοσκοπήσεις σας δείχνουν ως το φαβορί για τις εκλογές του Απριλίου. Εχετε πει ότι είστε υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών αλλά και ότι έχετε βασικές διαφορές με τον κ. Ταλάτ. Εάν δηλαδή εκλεγείτε θα συνεχίσετε τις διαπραγματεύσεις πάνω στην ίδια βάση που συζητούν αυτή την στιγμή οι Δημήτρης Χριστόφιας και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ;

– Τι εννοείτε; Οτι οι Χριστόφιας και Ταλάτ έχουν συμφωνήσει και θα χαλάσω εγώ αυτή την συμφωνία;

– Από ό,τι δηλώνεται δημόσια υπάρχει συμφωνημένη βάση πάνω στην οποία ξεκίνησαν πριν από ενάμιση χρόνο οι διαπραγματεύσεις.

– Η βάση δεν αλλάζει. Αυτό που αλλάζει είναι τα αποτελέσματα που θα προκύψουν μέσα από τη διαδικασία.

– Οταν μιλάτε για βάση, τι ακριβώς εννοείτε;

– Υπάρχουν κριτήρια που έχουν τεθεί από τα Ηνωμένα Εθνη, αλλά παράλληλα υπάρχουν και τα κριτήρια που θέτουμε ως Τουρκοκύπριοι για να προασπίσουμε τα συμφέροντα και τα δικαιώματά μας. Η βάση προκύπτει από ένα μείγμα ανάμεσα στα δύο. Οπως η ελληνοκυπριακή πλευρά ζητά κάποια πράγματα, έτσι και η τουρκοκυπριακή.

– Αυτό το μείγμα που μόλις τώρα αναφέρατε θα οδηγεί τις διαπραγματεύσεις σε λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας;

– Δεν έχει σημασία η ονομασία της λύσης. Αυτό που έχει σημασία είναι και οι δύο λαοί να πουν το αναγκαίο «ναι» στη συμφωνία που θα προκύψει.

– Πώς όμως βλέπετε αυτό το «ναι»; Ναι, σε μία Ομοσπονδία; Ναι, σε μία συνομοσπονδία ή ναι σε δύο χωριστά κράτη;

– Πρώτα απ’ όλα πρέπει να συμφωνηθεί και γίνει παραδεκτό ότι είμαστε κράτος. Πως ό,τι δηλαδή υπάρχει στον Νότο, υπάρχει και στον Βορρά. Οτι όπως οι Ελληνοκύπριοι έτσι και εμείς οι Τουρκοκύπριοι, είμαστε ένας χωριστός λαός. Πρέπει να γίνει αποδεκτό ότι τώρα υπάρχουν δύο δημοκρατίες στο νησί.

– Δηλαδή τι επιθυμείτε; Ενα κράτος ή δύο χωριστά;

– Εάν θα πω «ναι» σε μία λύση, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να διαλυθεί και να δημιουργηθεί μία νέα Δημοκρατία. Αλλά η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδέχεται την παρθενογένεση. Πώς περιμένουν στην ελληνοκυπριακή πλευρά να καταλήξουμε σε ένα νέο συνεταιρισμό όταν δηλώνουν ότι στο πλαίσιο της λύσης θα υπάρχει συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας;

– Μεταξύ των τριών επιλογών, δηλαδή της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, της παραμονής της κατάστασης ως έχει και της συμφωνημένης διχοτόμησης, ποια προκρίνετε;

– Η συμφωνημένη διχοτόμηση είναι η καλύτερη λύση, διότι είναι η πλέον βιώσιμη. Η διχοτόμηση είναι πιο κοντά λόγω του «όχι» που είπαν οι Ελληνοκύπριοι στο Σχέδιο Ανάν και επειδή η Ε.Ε. αθέτησε τις υποσχέσεις που έδωσε στην «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου». Επίσης λόγω και του γεγονότος ότι οι Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και Δημήτρης Χριστόφιας, που θέλουν, όπως λένε, την ειρήνη, δεν καταφέρνουν να το λύσουν εδώ και 15 μήνες.

Είμαστε ίσοι λαοί

– Ξέρετε ότι οι θέσεις που εκφράζετε βρίσκουν αντίθετη ολόκληρη την ελληνοκυπριακή πλευρά. Πώς ευελπιστείτε ότι μέσα από αυτές τις θέσεις θα καταλήξετε σε έναν συνεταιρισμό;

– Οπως ο Δημήτρης Χριστόφιας πρώτα από όλα σκέφτεται τα συμφέροντα του δικού του λαού έτσι και εγώ σκέφτομαι τα συμφέροντα του δικού μου λαού. Η συμφωνία που θα καταλήξουμε δεν θα είναι κομμένη στα μέτρα των Ελληνοκυπρίων. Αν δεν γίνει αποδεκτό το ότι είμαστε ίσοι λαοί, αυτό θα σημαίνει ότι είμαστε μειονότητα. Και εγώ δεν μπορώ να αφήσω τον λαό μου να αποδεχθεί κάτι τέτοιο.

– Δεν σας καλύπτει η συμφωνία των Χριστόφια – Ταλάτ για την πολιτική ισότητα; Για ένα κράτος δηλαδή με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα;

– Εγώ μιλώ για ισότητα επί της κυριαρχίας στο πλαίσιο μιας λύσης του κυπριακού προβλήματος. Οι λέξεις διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και πολιτική ισότητα δεν σημαίνουν τίποτα εάν δεν συμπληρωθούν με όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες στο πλαίσιο μιας λύσης. Τι θα γίνει δηλαδή στο πλαίσιο μίας τέτοιας λύσης με τις εγγυήσεις; Θα γίνουν οι άνθρωποι και πάλι πρόσφυγες; Αυτά έχουν σημασία για μένα.

– Θεωρείτε ότι μέχρι στιγμής ο Μεχμέτ Αλί Ταλατ έχει προβεί σε παραχωρήσεις που είναι εναντίον των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων;

– Αυτό που ξέρω είναι πως οι Ελληνοκύπριοι δεν έχουν αποδεχθεί καμία από τις προτάσεις που έκανε μέχρι τώρα ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Στο περιουσιακό δεν συμφώνησαν αλλά ούτε και σε τίποτε άλλο σημαντικό συμφώνησαν. Εγώ μόνο μία φορά είχα πιστέψει πως θα είχαμε συμφωνία στην Κύπρο και είπα «ναι» στο κείμενο του Πέρεζ ντε Γκουεγιάρ. Παρόλα αυτά, είπε «όχι» ο Σπύρος Κυπριανού. Επαναλαμβάνω πως για να υπάρξει λύση πρέπει οι Ελληνοκύπριοι να αποδεχθούν ότι είμαστε ίσοι λαοί.

Αντικατάσταση Ταλάτ

– Εάν εκλεγείτε θα αντικαταστήσετε τον κ. Ταλάτ από διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής κοινότητας;

– Φυσικά. Αλλά θα προσπαθήσω να χρησιμοποιήσω τις εμπειρίες του κ. Ταλάτ στις διαπραγματεύσεις και βεβαίως κάποια άτομα από τη διαπραγματευτική του ομάδα.

– Τι θα κάνετε με όλα όσα συζήτησαν ήδη οι κ. Χριστόφιας και Ταλάτ. Θα τα διαγράψετε και θα καταθέσετε νέες προτάσεις ή θα συνεχίσετε πάνω στην εργασία που ήδη έχει γίνει από τους δύο;

– Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν από εκεί που έμειναν και αυτό γιατί μέχρι τώρα δεν υπάρχει τίποτα που να έχει γίνει αποδεκτό και από τις δύο πλευρές. Να θυμίσω ότι ο κ. Ταλάτ όταν ήταν στην αντιπολίτευση έλεγε πως θα έλυνε το Κυπριακό μέσα σε τρεις μήνες. Ωστόσο ακόμη τίποτα δεν έχει γίνει.

– Δηλαδή δεν πιστεύετε πως το υλικό που έχει συγκεντρωθεί μπορεί να τύχει αξιοποίησης;

– Το θέμα έχει πάλι να κάνει με την στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς η οποία μέχρις στιγμής δεν έχει αποδεχθεί καμία από τις προτάσεις που έκανε ο κ. Ταλάτ. Από την ώρα που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει συμφωνία σε σημαντικά θέματα θα συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση χωρίς η μία πλευρά να επιβάλλεται στην άλλη. Εάν δεν υπάρξει λύση, τότε δύο χωριστά κράτη θα συνεχίσουν την πορεία τους από εκεί και πέρα.

Οι εγγυήσεις είναι απαραίτητες

– Μπήκαμε ήδη στις κόκκινες γραμμές και των δύο πλευρών. Τι γίνεται με τους Τούρκους που βρίσκονται στη δική σας πλευρά;

– Ο κ. Χριστόφιας αποδέχθηκε ήδη 50 χιλιάδες. Για να αποδεχτώ λύση πρέπει όλοι όσοι έχουν την ταυτότητα της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου» να παραμείνουν στο νησί.

– Πόσοι είναι αυτοί;

– Δεν γνωρίζω τον αριθμό. Εξ’ όσων όμως ξέρω και στη δική σας πλευρά υπάρχουν σχεδόν 300.000 ξένοι, είτε από την Ελλάδα είτε από άλλες χώρες.

– Κεφάλαιο εγγυήσεων. Θεωρείτε ότι στο πλαίσιο της λύσης θα είναι ακόμη απαραίτητες γι’ αυτόν τον τόπο;

– Ναι. Τις χρειαζόμαστε τώρα, θα τις χρειαστούμε και για τη λύση. Μπορούμε όμως να συζητήσουμε τον αριθμό των στρατιωτών που θα παραμείνουν.

– Σας ενοχλεί που ο κ. Χριστόφιας εκφράζεται υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και όχι μαζί σας;

– Δεν εκτιμώ το γεγονός ότι ο πρόεδρος ενός δημοκρατικού κράτους προσπαθεί να παρέμβει στις εκλογές που θα γίνουν σύντομα σε ένα άλλο δημοκρατικό κράτος.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ