Του Κώστα Βενιζέλου

Όταν ζητούμε εκπτώσεις, οι τρίτοι δεν θα είναι βασιλικότεροι του βασιλέως.«Είναι εύκολο να αποδίδουμε μόνο στους ξένους την κακοδαιμονία. Η δική μας στάση συχνά καθορίζει και την στάση των άλλων».

Οταν εμείς ζητούμε εκπτώσεις από το κοινοτικό κεκτημένο, δεν μπορούν οι τρίτοι να είναι βασιλικότεροι του βασιλέως. Αυτό τονίζει ο επίτιμος Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Βάσος Λυσσαρίδης, σε συνέντευξή του στον «Φ», σημειώνοντας ότι «είναι εύκολο να αποδίδουμε μόνο στους ξένους την κακοδαιμονία». Η δική μας στάση συχνά καθορίζει και την στάση των άλλων, τονίζει. Περαιτέρω, ο Βάσος Λυσσαρίδης τονίζει ότι γίνονται επικίνδυνες εκτροπές υπενθυμίζοντας το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας, των εποίκων και ζητήματα βασικών ελευθεριών. Ο κ. Λυσσαρίδης αναφερόμενος σε κινήσεις που ενδεχομένως να γίνουν, είπε πως αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων πρέπει να συνοδεύεται με απο-αναγνώριση του παράνομου κατοχικού καθεστώτος, άλλως θα είναι διχοτομική αναγνώριση.

Εκφράζετε συνεχώς ανησυχίες για τη μορφή λύσης του Κυπριακού. Όμως ο Πρόεδρος διαβεβαιώνει ότι η λύση θα στηρίζεται στα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε. και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Αυτό που μετρά δεν είναι οι διακηρύξεις, αλλά η ακολουθούμενη πρακτική πορεία. Και ερωτώ. Η κατάργηση της δημοκρατίας (πλειοψηφία-μειοψηφία) συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο; Ο φυλετικός διαχωρισμός του πολίτη εναρμονίζεται με τις ευρωπαϊκές αρχές; Η καταπάτηση βασικών ελευθεριών (εγκατάσταση, ελευθερο-επικοινωνία, περιουσία) αποτελούν μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου; Η ύπαρξη ξένων στρατών και εγγυητών δεν ευρίσκεται σε σύγκρουση με τις ευρωπαϊκές αξίες και με κάθε έννοια ανεξαρτησίας; Η νομιμοποίηση του εποικισμού που αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας γίνεται δεκτή ως ευρωπαϊκή αξία; Η επάνοδος σε λύση στη βάση της φιλοσοφίας του σχεδίου Ανάν που απορρίφθηκε από τον λαό δεν συγκρούεται με την έννοια του σεβασμού της λαϊκής ετυμηγορίας;

Η έννοια του συνεταιρισμού δύο συνιστώντων κρατών για τη δημιουργία μιας ομόσπονδης κυβέρνησης δεν ισοδυναμεί με παρθενογένεση και συνεταιρισμό;

Υπενθυμίζω ότι το θέμα του συνεταιρισμού ελύθη το 1964 όταν οι Τουρκοκύπριοι με πίεση από την Τουρκία αποχώρησαν από τα πολιτειακά αξιώματα και τον κυβερνητικό μηχανισμό. Προβλήθηκε από τουρκικής πλευράς η άποψη ότι το καθεστώς Ζυρίχης-Λονδίνου ήταν συνεταιρικό και με τη διάλυσή του ο Μακάριος είναι Πρόεδρος των Ελληνοκυπρίων και ο Κουτσιούκ, τότε Τουρκοκύπριος Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος των Τουρκοκυπρίων. Όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και όλες οι χώρες απέρριψαν το τουρκικό αίτημα και απεφάνθησαν ότι στην Κύπρο υπήρχε μια και μόνη νόμιμη κυβέρνηση (του Μακαρίου και των επιγόνων), η οποία ήτο κυβέρνηση όλων των πολιτών -Ε/κ και Τ/κ- και όλης της κυπριακής επικράτειας.

Όμως το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας αποδέχεται λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Κατ΄ επανάληψη τόνισα ότι είναι σφάλμα να καθιστάμεθα αιχμάλωτοι ονοματολογιών και μάλιστα με μη καθολικώς αποδεκτή ερμηνεία. Εν πάση περιπτώσει αυτό το θέμα πίστευα ότι είχε λυθεί μετά την πολυήμερη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου και του ανακοινωθέντος. Καθορίσθηκε ότι γίνεται αποδεκτός ο όρος αν αυτό σημαίνει λύση που να διασφαλίζει την ενότητα του χώρου, του κράτους, της οικονομίας, των θεσμών, των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών, θα απαλλάττει από τους έποικους, τους εγγυητές και την ξένη στρατιωτική παρουσία. Θα είναι εναρμονισμένη με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Μια τέτοια λύση ο λαός την εγκρίνει. Ακολουθείται όμως πορεία προς αυτής της μορφής τη λύση; Φοβούμαι ότι γίνονται επικίνδυνες εκτροπές.

Όμως υπάρχει συμφωνία για συμμετοχή των Τ/κ στα πολιτειακά όργανα.

Άλλο συμμετοχή και άλλο συνεταιρισμός. Ούτε είναι δυνατό να καθιερωθούν δικαιώματα αρνησικυρίας επί όλων σχεδόν των θεμάτων. Αυτό οδηγεί σε αδιέξοδα και κρίσεις τις οποίες θα αξιοποιήσουν οι καραδοκούντες ξένοι. Απαιτούμε δημοκρατία όπως ισχύει στην Ε.Ε. και σε όλες τις χώρες του κόσμου με κατοχύρωση των δικαιωμάτων όλων των ομάδων, όλων των πολιτών.

Συνταχθήκατε ενάντια σε διεθνή διάσκεψη;

Όχι. Απορρίπτω τη συμμετοχή των κοινοτήτων σε μια τέτοια διάσκεψη. Σε διεθνείς διασκέψεις μετέχουν κυβερνήσεις. Το κλίμα όμως είναι αρνητικό. Γίνεται λόγος για απ’ ευθείας εμπόριο, υπάρχει η απόφαση των ευρωπαϊκών δικαστηρίων για τις περιουσίες.

Παράδειγμα η πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ.

Είναι εύκολο να αποδίδουμε μόνο στους ξένους την κακοδαιμονία. Η δική μας στάση συχνά καθορίζει και την στάση των άλλων. Αν εμείς συζητούμε εκπτώσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο οι ξένοι θα είναι βασιλικότεροι του βασιλέως; Αν όμως εμμένουμε σε αρχές που αποτελούν το υπόβαθρο του διεθνούς δικαίου και του ευρωπαϊκού κεκτημένου θα μας εκβιάζουν για αποδοχή εκτροπών; Ασφαλώς τα συμφέροντα καθορίζουν την πολιτική κάθε χώρας. Όμως εκτροπές από τη βάση ενός οικοδομήματος είναι δυνατό να αποβούν σε βάρος των συμφερόντων όλων των εταίρων. Όταν εμείς δεχθήκαμε έναρξη διαπραγματεύσεων Ε.Ε.- Τουρκίας χωρίς η Τουρκία να συμμορφωθεί προς τις υπάρχουσες υποχρεώσεις της άλλοι θα πρόβαλλαν το τραγελαφικό αυτών των εξελίξεων. Είναι γεγονός ότι για μερικές κατολισθήσεις είναι δύσκολη η επάνοδος στην ορθή πορεία.Και ήταν κατολίσθηση η ταύτιση Προέδρου και συνομιλητή της ε/κΚ πλευράς στις διαπραγματεύσεις και που έγινε από την προεδρία Βασιλείου. Ο Πρόεδρος είναι πρόεδρος όλων των Κυπρίων. Τώρα γίνεται ταύτισή του με τον Τ/κ συνομιλητή. Και έτσι έπονται πολλά. Ακόμα και επίσκεψη του Γ.Γ. του Ο.Η.Ε. στο γραφείο του «προέδρου» Ταλάτ.

Λέγεται ότι μερικές εκπτώσεις γίνονται για να διευκολυνθεί ο Ταλάτ στην επανεκλογή του.

Δεν θέλω να ισοπεδώνω. Όμως είναι αποδεκτό από όλους ότι τα νήματα κινεί η Τουρκία και όχι οι εκάστοτε Τουρκοκύπριοι εκπρόσωποι. Αν δε, προβληθεί ο Ταλάτ ως ο καλής πίστεως συνομιλητής που πράγματι επιδιώκει δίκαιη λύση, σε ποιον θα αποδοθεί το αδιέξοδο όταν και εφόσον υπάρξει; Θα απαιτηθεί έστω και τώρα συμμόρφωση της Τουρκίας στις υποχρεώσεις της ως υποψήφιας χώρας; Γίνεται από άλλους. Εμείς σιωπούμε. Και θα επαναλάβω. Αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων πρέπει να συνοδεύεται με απο-αναγνώριση του παράνομου κατοχικού καθεστώτος, άλλως θα είναι διχοτομική αναγνώριση. Ακόμα και για τo ΕΔΑΔ η απόφαση τονίζει το ανύπαρκτο της καλούμενης «Τ/Κ δημοκρατίας» και αποδίδει την ευθύνη στην κατοχική Τουρκία.

Πολιτική εναρμονισμένη με τη λαϊκή θέληση

Ποιος ο στόχος και η ημερήσια διάταξη της τριήμερης σύσκεψης του Εθνικού Συμβουλίου;

Να τοποθετηθούν όλοι με ειλικρίνεια και σαφήνεια πάνω σε όλες τις βασικές πτυχές του Κυπριακού. Να διαπιστωθούν οι τυχόν συγκλίσεις και οι διαφωνίες. Είναι η ακολουθούμενη επίσημη γραμμή εναρμονισμένη με τη λαϊκή θέληση που φαίνεται να απορρίπτει εκ περιτροπής προεδρία, νομιμοποίηση του εποικισμού και δυαρχία; Θα προσαρμοσθεί η επίσημη πολιτική; Θα ερωτηθεί ο λαός;

Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας έρχεται στην Κύπρο. Τι αναμένετε;

Ο Πρωθυπουργός και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, όπως και το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδας, κατ’ επανάληψη τονίζουν -ακόμα και στην πρώτη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Τουρκία- ότι το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής-κατοχής και απαιτούν τον τερματισμό της. Αυτό αποτελεί τη σωστή βάση γιατί το Κυπριακό δεν είναι διακοινοτική διαμάχη, αλλά θέμα εισβολής, εθνοκάθαρσης, κατοχής και εποικισμού. Ορθές οι δηλώσεις ότι η λύση πρέπει να είναι εναρμονισμένη με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Να αφεθούν οι Κύπριοι να εκφράσουν τη βούλησή τους. Εσωτερικός ουσιαστικός διάλογος μπορεί να υπάρξει μόνο με τερματισμό της κατοχής και της ασφυκτικής κηδεμονίας της Τουρκίας επί των Τουρκοκυπρίων.

Μα όλοι δηλώνουν στήριξη του Προέδρου στις συνομιλίες.

Όλοι μας θα τον στηρίξουμε αν σταθεί πάνω σ’ αυτή τη βάση. Τον θέλουμε ισχυρό έναντι των εκπροσώπων της Τουρκίας. Ισχυρό πάνω στη σωστή γραμμή.

Η εκ περιτροπής θα απορριφθεί συντριπτικά

Τυχόν πρόταση σε δημοψήφισμα για λύση που να αποδέχεται εκ περιτροπής προεδρία, και σταθμισμένη ψήφο, νομιμοποίηση του εποικισμού και δυαρχία, θα γίνει αποδεκτή από τον λαό;

Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μια τέτοια λύση θα απορριφθεί από τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού.

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ