Διεργασίες, άλλες υπόγειες και άλλες εμφανείς, βρίσκονται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Η αιματηρή έφοδος των Ισραηλινών στον στολίσκο με την ανθρωπιστική βοήθεια προς τους αποκλεισμένους της Γάζας και η διπλωματική αντιπαράθεση Ισραήλ- Τουρκίας ήταν η αφορμή για να ανοίξει μια συζήτηση με πολλά ερωτήματα:
Ερώτημα πρώτο: Υποκινήθηκε το επεισόδιο από την Τουρκία και αν ναι, γιατί;
Ερώτημα δεύτερο: Γιατί το Ισραήλ αντέδρασε με τέτοια σφοδρότητα;
Ερώτημα τρίτο: Ποια είναι η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών στο επεισόδιο αυτό; Οι απαντήσεις είναι αλληλένδετες. Υπάρχουν ορισμένα αναμφισβήτητα γεγονότα. Η Τουρκία του Ερντογάν λειτουργεί με το σκεπτικό της περιφερειακής υπερδύναμης. Υπάρχει μια μεταλλαγή σε σχέση με την κεμαλική Τουρκία, καθώς το ισλαμικό στοιχείο είναι ενισχυμένο. Χάρη σε αυτό, η Αγκυρα προσπαθεί, εκμεταλλευόμενη το Παλαιστινιακό, να εμφανιστεί ως ηγέτιδα του μουσουλμανικού κόσμου. Ωστόσο τα μουσουλμανικά κράτη δεν έχουν ακόμη ξεπεράσει την καχυποψία τους έναντι του οθωμανικού παρελθόντος. Παράλληλα η Αγκυρα πιστεύει ότι, λόγω του μετριοπαθούς ισλαμικού μοντέλου που υιοθετεί, θα έχει την ανοχή της Ουάσιγκτον στις ενέργειές της και ίσως αντικαταστήσει το Ισραήλ στα μάτια των ΗΠΑ.
Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ δέχτηκε ισχυρό πλήγμα στη διεθνή εικόνα του μετά τους εννέα νεκρούς στα ανοιχτά της Γάζας. Εμφανίστηκε να αδιαφορεί πλήρως για το Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ωστόσο το Τελ Αβίβ κάνει εντελώς διαφορετικούς υπολογισμούς. Για το ίδιο, μετρούν περισσότερο ο έλεγχος της Γάζας και η πίεση επί της Χαμάς παρά οι λεκτικές αντιπαραθέσεις με την Τουρκία. Παράλληλα το Ισραήλ επιτυγχάνει με τον τρόπο αυτόν την έστω σιωπηρή συμπαράταξη με μετριοπαθή αραβικά καθεστώτα όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, που απεχθάνονται τη Χαμάς, αλλά και με τη Φατάχ. Η εσωτερική διχόνοια των Αράβων ευνοεί τους ισραηλινούς σχεδιασμούς.
Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ εμφανίστηκαν σχεδόν άφωνες κατά την κρίση. Περιορίστηκαν στο αίτημα για ανεξάρτητη έρευνα του μακελειού. Οι Αμερικανοί έχουν ξεκάθαρες στοχεύσεις, αν και πρέπει να κινηθούν προσεκτικά. Πρώτον, όσοι περίμεναν αντιπαράθεση με το Ισραήλ, μάλλον δεν έχουν κοιτάξει το ημερολόγιο. Με ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο το προσεχές φθινόπωρο, δύσκολα ο πρόεδρος Ομπάμα θα αδιαφορούσε για το εβραϊκό λόμπι.
Παράλληλα όμως, ένα πλήγμα στην εικόνα της κυβέρνησης Νετανιάχου ίσως ήταν ευπρόσδεκτο. Ισως έτσι αυτή να γινόταν πιο ευεπίφορη σε πιέσεις τόσο στο Παλαιστινιακό όσο και στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Οι Αμερικανοί προωθούν κυρώσεις κατά της Τεχεράνης και όχι χρήση βίας, που θα ήθελαν οι Ισραηλινοί. Με τις κυρώσεις όμως οι ΗΠΑ δείχνουν και στην Αγκυρα ότι η απόπειρά της (μαζί με τη Βραζιλία) να μεσολαβήσει προς το Ιράν δεν αναιρεί τον δικό τους κορυφαίο ρόλο.
Μπερδευτήκατε; Μην ανησυχείτε. Η μεσανατολική σαπουνόπερα θα έχει ακόμη πολλά επεισόδια.
ΒΗΜΑ
