Πλήρη άρνηση της Αθήνας να συνδράμει το έργο της συνάντησε μέχρι στιγμής η Επιτροπή για τον Φάκελο της Κύπρου που συγκρότησε η κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων για να διερευνήσει την τραγωδία του 1974. Η επιτροπή, της οποίας προεδρεύει ο Κύπριος σοσιαλιστής Βουλευτής Μαρίνος Σιζόπουλος απευθύνθηκε επανειλημμένως, δια του Προέδρου της Κυπριακής Βουλής, σε διαδοχικούς Προέδρους της ελληνικής Βουλής (Ψαρούδα-Μπενάκη, Σιούφα, Πετσάλνικο) και στα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, ζητώντας τη συνδρομή τους, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το αίτημα επανέφεραν στο ανώτερο επίπεδο και ο προηγούμενος και ο νυν Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Παπαδόπουλος και Χριστόφιας προς τους κ.κ. Καραμανλή και Παπανδρέου, πάλι χωρίς αποτέλεσμα. Η Αθήνα δεν αρνείται ακριβώς, αλλά δεν πράττει και τίποτα για να ικανοποιήσει το κυπριακό αίτημα.
Πολλοί στη Λευκωσία εικάζουν ότι ο πραγματικός λόγος της ελλαδικής άρνησης είναι ότι κάποιοι στην Αθήνα, και υπό τη σημερινή και υπό την προηγούμενη κυβέρνηση, θα προτιμούσαν να μην αποκαλυφθεί ποτέ πλήρως και πάντως επισήμως, το μέγεθος της αμερικανικής εμπλοκής στα γεγονότα του 1974, ο ρόλος της αμερικανικής κυβέρνησης και των υπηρεσιών της στην ανατροπή του Μακαρίου, την τουρκική εισβολή που ακολούθησε και την απόφαση των αρχηγών των τριών επιτελείων να μην υπακούσουν τον Ιωαννίδη και να μην αντιδράσουν στην εισβολή, ενεργώντας ως όργανα της πρεσβείας των ΗΠΑ και της CIA, και όχι ως Έλληνες αξιωματικοί.
Βεβαίως, το πράγμα είναι κάπως αστείο, γιατί όχι μόνο έχει ουσιαστικά αποδειχθεί ο πρωταγωνιστικός ρόλος των ΗΠΑ, αλλά και γιατί αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν ζητήσει συγγνώμη! Πρόσφατα π.χ., η εφημερίδα “Ελευθεροτυπία” δημοσίευσε έναν τόμο με ορισμένες από τις βασικότερες καταθέσεις των πρωταγωνιστών που επίσης τα επιβεβαιώνουν, σε επιμέλεια Βίκτωρα Νέτα, ενώ οι Κύπριοι δημοσιογράφοι και ερευνητές Κώστας Βενιζέλος και Μιχάλης Ιγνατίου έχουν κατά καιρούς παρουσιάσει έγγραφα που κατατείνουν στην ίδια κατεύθυνση. Για τους φιλοαμερικανούς όμως των Αθηνών και της Λευκωσίας, η προσπάθεια κάλυψης των ΗΠΑ, έστω και άχρηστη στην πραγματικότητα για τη διαμόρφωση της ελληνικής ιστορικής συνείδησης, παραμένει επαρκώς χρήσιμη για να δείχνουν οι ίδιοι τον φιλοαμερικανισμό τους.
Ανεξαρτήτως πάντως της ελλαδικής άρνησης, η κυπριακή Επιτροπή έχει ήδη συγκεντρώσει επαρκή στοιχεία που τεκμηριώνουν την ύπαρξη σχεδίων για την ανατροπή του Μακαρίου ήδη από το 1965 και αναμένεται ότι θα φωτίσουν περαιτέρω και σημαντικά την ιστορική έρευνα, υπογραμμίζουν κύκλοι που έχουν γνώση των εργασιών της. Η άρνηση του Γεώργιου Παπανδρέου να αποδεχθεί το σχέδιο Ατσεσον ήταν η άμεση αιτία της ανατροπής του και δρομολόγησε την πορεία προς τη δικτατορία. Αλλά και η συνειδητοποίηση από τον δικτάτορα Παπαδόπουλο των αμερικανικών προθέσεων, που τον οδήγησε σε διακοπή της συνεργασίας με την ΕΟΚΑ Β’, καθώς και η άρνησή του να επιτρέψει τον εφοδιασμό του Ισραήλ κατά τον πόλεμο του 1973, έστρεψε τις αμερικανικές υπηρεσίες και τα ισραηλινά συμφέροντα εναντίον του, ευνοώντας την ανατροπή του από τον Ιωαννίδη.
Πιέσεις και επικρίσεις από όλες τις πλευρές, εσωτερικά και εξωτερικά, δέχεται τώρα ο Κύπριος Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας. Ο μόνος που του λέει καλά λόγια και τον στηρίζει είναι ο ‘Ελληνας Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, που επανέλαβε την υποστήριξή του κατά την τελευταία του επίσκεψη στην Κύπρο, με αφορμή το ταξίδι του στο Ισράηλ.

Η μόνη ελπίδα του κ. Χριστόφια να “ανασάνει” κάπως πολιτικά είναι τώρα η επίσκεψη στην Κύπρο του Ρώσου Προέδρου Ντιμίτρι Μεντβιέντιεφ που έχει προγραμματισθεί για τον Οκτώβριο.

Στο εσωτερικό, όλα τα κόμματα ασκούν σφοδρή κριτική στον κ. Χριστόφια, ενώ και το δικό του, το ΑΚΕΛ, βλέπει με δέος στις δημοσκοπήσεις τη μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού να διαφωνεί κατηγορηματικά τόσο με την πολιτική του Προέδρου τόσο στο κυπριακό, όσο και με τον χειρισμό των εσωτερικών ζητημάτων.

Η Βρετανία, στη συμμαχία με την οποία βάσισε τη στρατηγική του ο Πρόεδρος της Κύπρου, υποστηρίζει από την πλευρά της με φανατισμό τα τουρκικά συμφέροντα και ιδίως την ένταξη της ‘Αγκυρας στην ΕΕ. Οι ίδιες οι διακοινοτικές συνομιλίες καθεαυτές συνεχίζονται μεν, οι προτάσεις όμως που καταθέτει ο νέος Τουρκοκύπριος ηγέτης, ο κ. ‘Eρογλου, είναι η μια πιο εξωφρενική από την άλλη. Στο περιουσιακό π.χ., αν εφαρμοσθούν όσα προτείνει η τουρκοκυπριακή πλευρά, είναι ζήτημα αν θα επιστραφεί το 15% των διαρπαγεισών ελληνοκυπριακών περιουσιών, ενώ από την αποζημίωση που θα πάρουν οι υπόλοιποι, θα πρέπει να αφαιρεθούν τα ποσά που τους κατέλαβε η Κυπριακή Δημοκρατία. Με άλλα λόγια, και εφόσον ισχύσουν αυτά, η βοήθεια του κυπριακού κράτους προς τους πρόσφυγες, θα έχει χρησιμεύσει ως … επιδότηση της αρπαγής των ελληνοτουρκικών περιουσιών από τους Τούρκους!

Μερικοί παράγοντες της αντιπολίτευσης πάντως χαρακτηρίζουν ως απολύτως φυσιολογικές τις προτάσεις ¨Ερογλου. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει όριο στις υποχωρήσεις, λένε, είναι πολύ ορθολογικό και για την ¨Αγκυρα και για την τουρκοκυπριακή διοίκηση να τεντώνει επ¨άπειρον το σκοινί των απαιτήσεών της.

Ο κ. Χριστόφιας απευθύνθηκε με επιστολή, που δημοσιεύθηκε ολόκληρη στον Πολίτη της Λευκωσίας, προς τους Ευρωπαίους ομολόγους του της ΕΕ, ζητώντας τους να τον βοηθήσουν να εφαρμόσει τις τελευταίες, διαδικαστικές προτάσεις του. Σε ολόκληρη την μακροσκελή αυτή επιστολή δεν υπάρχει ούτε μια φράση που να συνιστά κριτική στην τουρκική στάση ή μια τοποθέτηση αρχής που να συνιστά επιχείρημα υπέρ των ελληνικών θέσεων. Προφανώς, σημειώνουν διπλωμάτες στην κυπριακή πρωτεύουσα, η Λευκωσία θεωρεί ότι η ακραία υποχωρητικότητα συνιστά τη μόνη ενδεδειγμένη τακτική, μέχρι τώρα όμως τα παραγόμενα αποτελέσματα δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν την επιλογή.

¨Οσο για την Τουρκία δεν παρέλειψε τις τελευταίες μέρες να στείλει το Πίρι Ρέις για έρευνες εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ίσως για να μην μένει “παραπονεμένη” η Κυπριακή Δημοκρατία ότι παραβιάζονται μόνο τα δικαιώματα της Ελληνικής. Πάντως, αυτή τη φορά η Λευκωσία δεν προέβη στο παραμικρό διάβημα. Αντίθετα, διαμαρτυρήθηκε η Αθήνα, όταν το Πίρι Ρέις, ενώ είχε κατεύθυνση για Πάφο, άλλαξε ξαφνικά πορεία και κατευθύνθηκε προς τη Ρόδο, όπου γευμάτιζαν οι κ.κ. Νταβούτογλου και Δρούτσας!!! Μερικές φορές, με τα ελληνοτουρκικά και κυπροτουρκικά, διερωτάται κανείς αν πρέπει να βάλει τα γέλια ή τα κλάματα!


“Κόσμος του Επενδυτή”, 13.8.2010