Του Μπαμπη Παπαδημητριου

Είναι να αναρωτιέται κανείς ποιος, μεταξύ Βρυξελλών, Ουάσιγκτον και Αθηνών, κάνει τα περισσότερα και, δυστυχώς, τα «ακριβότερα» λάθη. Λανθασμένοι ήταν οι υπολογισμοί που είχαν γίνει πέρυσι. Με αποτέλεσμα να εκτεθεί η χώρα με τα περίφημα greek statistics. Και όμως τους είχε αποδεχθεί η Eurostat. Και ας είχε κάποιος, πονηρότερος, κρύψει την άνοιξη την εκτίμηση ότι το ελληνικό έλλειμμα πάει για διψήφιο νούμερο, σε έκθεση της Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε εκείνη την εποχή.

Φαντασθείτε ότι ο προϋπολογισμός του 2009 υπολόγιζε το έλλειμμα σε μόλις 8,8 δισ. Οτι η Επιτροπή είχε δεχτεί Πρόγραμμα Σταθερότητας, στα μέσα του έτους, με το έλλειμμα στα 12,7 δισ. Ομως, μετά την αποκάλυψη της μαύρης τρύπας, η Εισηγητική Εκθεση για τον προϋπολογισμό του 2010 έγραψε έλλειμμα 2009 στα 29,3 δισ. ευρώ. Ούτε εκεί σταματήσαμε. Στο προσχέδιο για τον προϋπολογισμό 2011, το ίδιο έλλειμμα υπολογίζεται στα 30,9 δισ. Από αύριο, μετά και το τελευταίο ευρωπαϊκό μαγείρεμα, η Eurostat θα ανακοινώσει ακόμη μεγαλύτερο έλλειμμα.

Επειδή μάλιστα θα το πουν ξεχωριστά για την Ελλάδα, θα προκληθεί ζημιά. Μεγαλύτερη όμως θα είναι η ζημιά από το ύψος του νέους χρέους, που θα αποκαλυφθεί με την ίδια αυριανή ανακοίνωση. Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσα δισεκατομμύρια από χρέη, ζημιές, κρατικές εγγυήσεις, κακοδιαχείριση, σπατάλη και χρωστούμενα θα φορτωθεί η πλάτη του φορολογουμένου. Η αναθεώρηση κρατικών ελλειμμάτων παρελθόντων ετών θα δημιουργήσει νέο άγος και νέες απογοητεύσεις στις διεθνείς αγορές ομολόγων, αφού από αύριο θα αποδειχθεί ότι πρέπει να επιστρέψουμε ακόμη μεγαλύτερο χρέος από εκείνο που είχε γραφτεί στο Μνημόνιο.

Στην ατελείωτη σειρά των λανθασμένων υπολογισμών εντάσσονται όμως και εκείνοι που έγιναν για τον προϋπολογισμό που ψήφισε η Βουλή τον Δεκέμβριο 2009. Η ανακρίβεια είχε, όπως πάντοτε, πολιτικά κίνητρα. Η νέα, τότε, κυβέρνηση ήθελε να μας πείσει ότι θα τα πάρει, με απλές κινήσεις, από τους (κακούς) πλουσίους, θα πατάξει με αποφασιστικότητα την (κακή) φοροδιαφυγή και θα απαλλάξει από τον κίνδυνο νέων βαρών τους (καλούς) μικρομεσαίους φορολογουμένους. Ελεγαν ψέματα ή ήσαν ανίκανοι να κατανοήσουν τη φρικτή πραγματικότητα των αριθμών. Κρίνετε μόνοι σας!

Τους ίδιους όμως λανθασμένους αριθμούς, λίγες εβδομάδες αργότερα, τον Ιανουάριο, αποδέχτηκε η Κομισιόν, προκειμένου να δώσει την έγκρισή της στο αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Εκείνα τα λάθη τα πλήρωσε ιδιαίτερα ακριβά η χώρα και οι φορολογούμενοι, καθώς οι αγορές είχαν ήδη αρχίσει να προσεγγίζουν με μεγαλύτερη προσοχή και καχυποψία τις εξελίξεις. Τα μέτρα που υποχρεώθηκε να πάρει η κυβέρνηση τον Μάρτιο επιβεβαίωσαν τις ανησυχίες. Πληρώσαμε και ξαναπληρώσαμε ακριβά την αδυναμία μας να πείσουμε ότι τα μέτρα που είχαν μέχρι τότε ληφθεί ήταν αρκετά. Το καταλάβαμε όταν, τελικά, τον Απρίλιο χρειάστηκε να ζητήσουμε τα δανεικά της σωτηρίας μας.

Η συμφωνία έγινε απευθείας πλέον από τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Υπογράφοντας βεβαίως με το καθένα εξ αυτών διακρατική συμφωνία καλής εφαρμογής των όρων αποπληρωμής των ξεχωριστών δανείων που μας δίνει η καθεμιά. Υπ’ αυτήν την έννοια καμία αναδιαπραγμάτευση κάποιων τμημάτων του Μνημονίου δεν είναι εφικτή. Και όμως, είτε από την πλευρά του Αντώνη Σαμαρά είτε διάφοροι καλοθελητές του Γιώργου Παπανδρέου μιλούν για το Μνημόνιο λησμονώντας ότι αποτελεί τον ομφάλιο λώρο που παροχετεύει ζωή στη χώρα, για όσο διάστημα θα χρειαστεί να μείνουμε υπό προστασία.

Μια δήθεν «μερική αναδιαπραγμάτευση» όρων του Μνημονίου θα οδηγούσε σε κατάργηση των κατ’ αναλογία νομοθετικών ρυθμίσεων που έχει κάνει κάθε ένας μας εταίρος. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι θα δέχονταν, στις σημερινές συνθήκες, τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν νέους όρους. Αυτό που όλοι θέλουν είναι η Ελλάδα να παύσει να αποτελεί πρόβλημα για την Ευρωζώνη και, επομένως, για τους ιδίους. Γι’ αυτόν τον λόγο, όλα παίζονται το 2011.

Πράγματι, η επιτυχία του Προγράμματος Προσαρμογής θα κριθεί στους αμέσως επόμενους μήνες. Μόνον αν ο προϋπολογισμός που θα παρουσιαστεί την επόμενη Πέμπτη στο Κοινοβούλιο περιλαμβάνει κατάλληλα και πειστικά μέτρα θα μπορούμε να νιώσουμε την ανακούφιση που προσφέρει κάθε σχέδιο σωτηρίας, έστω και αν έρχεται την τελευταία στιγμή. Με την έννοια αυτή, ακόμη και η αμφισβήτηση του Μνημονίου από τη Νέα Δημοκρατία και την Αριστερά επιβεβαιώνει την ανάγκη να κάνουμε ένα βήμα εμπρός.

Ο επόμενος προϋπολογισμός οφείλει να πάει πέραν όσων έχουν εγγραφεί στο Μνημόνιο. Αν ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου επιλέξει να μαλάξει τα νούμερά του, ώστε να κρύψει μέρος της αλήθειας, θα βρεθεί χειρότερα από τη μέχρι σήμερα απόκλιση των κρατικών εσόδων παγιδευμένος. Το τεράστιο χρέος χρειάζεται τεράστιους τόκους. Μόνη λύση είναι η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος ήδη από φέτος και όχι από του χρόνου, όπως υπολογίζει το Μνημόνιο. Κανένα κράτος, κανένας λαός δεν αντέχει να πληρώνει το 8% του εθνικού προϊόντος για τόκους!