Οι δόσεις του δανείου εξαρτώνται από τις εκθέσεις της τρόικας και τις αποφάσεις του Εurogroup

Σε αχαρτογράφητα νερά κινείται η ευρωζώνη και η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) όσον αφορά τη χορήγηση της οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα και τη δημιουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης των χωρών της ευρωζώνης. Η διάχυση της κρίσης των κρατικών ομολόγων στις περιφερειακές χώρες της ζώνης του ευρώ περιπλέκει την κατάσταση και δημιουργεί απρόβλεπτα ζητήματα, τα οποία καλούνται να λύσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, υπό την πίεση των αγορών. Αυτό κατέστη εμφανές την περασμένη εβδομάδα ύστερα από την πρόταση του αυστριακού υπουργού Οικονομικών Γιόζεφ Πρελ να μετατεθεί η πληρωμή της τρέχουσας δόσης του δανείου της τρόικας προς την Ελλάδα, ύψους 9 δισ. ευρώ, ώσπου η Αθήνα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, η οποία προκάλεσε αναστάτωση και ώθησε μια ακόμη φορά τα spreads στα ύψη.

«Ενδεχόμενη διακοπή της χρηματοδότησης θα οδηγούσε την Ελλάδα κατευθείαν στη χρεοκοπία» επισημαίνουν κορυφαίες τραπεζικές πηγές, οι οποίες προσθέτουν ότι «με το επιτόκιο δανεισμού του Δημοσίου για τα 10ετή ομόλογα να παραμένει στα επίπεδα του 11,5%οι αγορές προεξοφλούν ότι η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να βάλει δημοσιονομική τάξη και δεν θα αποφύγει τη χρεοκοπία». Οι ανησυχίες αυτές ενισχύθηκαν μετά τις πρόσφατες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για αναδιαπραγμάτευση όρων του μνημονίου, την πρόταση της κυβέρνησης προς τους εταίρους μας για παράταση του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής και τη συζήτηση για επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ. 

Σύμφωνα με πηγές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) η διακοπή χρηματοδότησης από το πακέτο στήριξης μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Είτε συνολικά, από όλες τις χώρες της ευρωζώνης ύστερα από απόφαση του Εurogroup, είτε μεμονωμένα ύστερα από απόφαση του Κοινοβουλίου κάποιας χώρας. Και στις δύο περιπτώσεις όμως θα πρέπει να εισηγούνται σχετικά οι ελεγκτές της τρόικας. Οπως εξηγούν οι ίδιες πηγές «οι δόσεις της βοήθειας καταβάλλονται τμηματικά ύστερα από την ολοκλήρωση των τακτικών ελέγχων που πραγματοποιεί η τρόικα προκειμένου να διαπιστωθεί αν η Ελλάδα τηρεί αυτά που προβλέπονται στο μνημόνιο. Σε περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα δεν υλοποιεί τις δεσμεύσεις της και οι ελεγκτές εισηγούνται αρνητικά στο Εurogroup, τότε οι ευρωπαίοι εταίροι μπορεί να αποφασίσουν τη διακοπή της βοήθειας»
Οι ίδιες πηγές ωστόσο επισημαίνουν ότι σε περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα αποκλί νει από τα συμφωνηθέντα στο μνημόνιο και το Εurogroup αποφασίσει για καθαρά πολιτικούς λόγους να συνεχίσει την παροχή βοήθειας, τότε μια χώρα-μέλος μπορεί να αρνηθεί την καταβολή της συμμετοχής της ύστερα από σχετική απόφαση του κοινοβουλίου της. Με άλλα λόγια τονίζουν ότι «ουδείς αυστριακός μπορεί ή άλλος υπουργός να αποφασίσει τη διακοπή της χρηματοδότησης χωρίς να υπάρχει αθέτηση των όρων του μνημονίου από την Ελλάδα, σχετική εισήγηση από την τρόικα και απόφαση του Κοινοβουλίου της χώρας». Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι η άρνηση της Σλοβακίας να καταβάλει τα 800 εκατ. ευρώ που της αναλογούσαν. Βεβαίως, η απόφαση αυτή πέρασε στα ψιλά καθώς το ποσό δεν είναι μεγάλο και έτσι κατανεμήθηκε στις υπόλοιπες χώρες χωρίς ιδιαίτερες διαμαρτυρίες και υπό τον φόβο των αγορών. Με την εξάπλωση, όμως, της κρίσης τα πράγματα περιπλέκονται. Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές γίνονται συζητήσεις στα υψηλά κλιμάκια της ΕΕ για το τι μέλλει γενέσθαι με το μερίδιο της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας σε περίπτωση κατά την οποία αυτές ενταχθούν στον μηχανισμό στήριξης. Και η Γερμανία φέρεται ήδη να αντιδρά στο ενδεχόμενο να υποστεί και αυτήν την επιβάρυνση καθώς, κατ΄ αναλογίαν, θα κληθεί να δώσει τα περισσότερα. 
Οσον αφορά το ζήτημα επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ. ευρώ πηγές της ΕΚΤ αναφέρουν ότι «το ζήτημα δεν είναι της παρούσης» και πως σε κάθε περίπτωση δεν θα χρειαστεί πρόσθετο μνημόνιο. «Η αποπληρωμή του δανείου» αναφέρουν «αρχίζει το 2013, όταν στην ουσία το μνημόνιο λήγει. Ο,τι λοιπόν ισχύει για την αποπληρωμή σήμερα, μπορεί να ισχύσει και σε περίπτωση επιμήκυνσης» σημειώνουν.

ΒΗΜΑ