Του ειδικού συνεργάτη*
Σε ρόλο κλειδί εξακολουθεί να διατηρεί ο Γιώργος Παπανδρέου τον πάλαι ποτέ φίλο και συνεργάτη του για “ειδικές αποστολές” από τα χρόνια που ήταν ακόμα επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ως υπουργός των Εξωτερικών, τον γνωστό άγνωστο και μυστηριώδη Alex Rondo στον οποίο με εκτενή αποκαλυπτικά δημοσιεύματα μας έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν για το ρόλο και τις “αποστολές” που έχει φέρει (ή όχι) εις πέρας με εντολή του. Ο σκιώδης ρόλος του που ξεκάθαρα ενολχεί τον αρμόδιο υπουργό Δ. Δρούτσα εν αγνοία του οποίου πολλές φορές εκτελεί “ειδικές αποστολές” με εντολή του έλληνα πρωθυπουργού. Το πρόσωπο του μυστηριώδη διπλωμάτη αναδεικνύεται και πάλι μέσα την διεξαγωγή μυστικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθηνών και Σκοπίων για το ζήτημα της ονομασίας που αναφέρεται σε εκτενές ρεπορτάζ η σκοπιανή εφημερίδα Dnevnik. Μάλιστα η σκοπιανή εφημερίδα προχωρά ένα βήμα πιο πέρα -παραπέμποντας σε δημοσίευμα της πολύ καλής συναδέλφου, με εγκυρότητα στα ρεπορτάζ της, Αγγελικής Σπανού στην εφημερίδα «Μακεδονία»-αποκαλύπτοντας και τα ονόματα των μυστικών διαπραγματευτών μεταξύ αυτών του φιγουράρει του “εκλεκτού” Alex Rondos. H Σκοπιανή εφημερίδα επικαλούμενη ασφαλείς πληροφορίες του δημοσιεύματος της «Μακεδονίας», αναφέρει ότι οι διαπραγματεύσεις, στις οποίες εξετάζονται τρία ονόματα (“Republika Severna Makedonija” (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας), “Republic of Vardar Macedonia” (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη) και “Gorna Makedonija” (Άνω Μακεδονία) διεξάγονται με όρους άκρας μυστικότητας και από εξωυπηρεσιακούς παράγοντες που δεν ανήκουν, οργανικά, στο υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς ωστόσο να αναφέρονται ονόματα, παρά μόνο αρχικά αυτών που συμμετέχουν στις μυστικές διαπραγματεύσεις. Το θέμα των μυστικών διαπραγματεύσεων φαίνεται να απασχολεί μόνο τα Σκοπιανά ΜΜΕ τα οποία σχεδόν καθημερινά το τροφοδοτούν με πληροφορίες άρθρα και αναλύσεις σχετικές. Αναλύσεις σε κάθε μια από τις οποίες όλο και κάτι νέο προκύπτει. Αντιθέτως στην Αθήνα, τα ελληνικά ΜΜΕ έχουν βάλει το ζήτημα στο συρτάρι “παγώνοντας” κάθε πληροφορία και κάθε ρεπορτάζ συναδέλφων που φτάνει στα γραφεία διευθυντών και αρχισυντακτών… Άλλο ένα δείγμα και μια απόδειξη των πλήρως ελεγχόμενων “μεγάλων παραδοσιακών και γνωστών” Ελληνικών καθεστωτικών ΜΜΕ…τα οποία -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων δεν μεταδίδουν τίποτα απολύτως σε ότι αφορά τα εθνικά ζητήματα της χώρας την πρόοδο, στην στασιμότητα ή ακόμα χειρότερα το βάλτωμα στο οποίο έχουν περιέλθει όλα στο σύνολο τους τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν την εθνική κυριαρχία της χώρας…
“Η ελληνική πλευρά εκπροσωπείται, κυρίως, από έναν άτυπο σύμβουλο του πρωθυπουργού (Α.Ρ.), ο οποίος αξιοποιεί ως μεσολαβητή προς την πλευρά των Σκοπίων έναν υπερδραστήριο Έλληνα (Μ.Μ.) που ζει στα Σκόπια και βιοπορίζεται με αδιευκρίνιστο τρόπο, ενώ η κυβέρνηση Γκρούεφσκι εκφράζεται μέσω δύο αδελφών που εργάζονται ο ένας στις μυστικές υπηρεσίες και ο άλλος στην υπηρεσία τελωνείων (V. και S. M.)”.
Σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της σκοπιανής Dnevnik, με αναφορά στο πρωτοσέλιδο της, δίνει de factο τα ονόματα όσων συμμετέχουν στις μυστικές διαπραγματεύσεις, των δύο πλευρών. Από ελληνικής πλευράς δίνονται τα ονόματα του επιχειρηματία που δραστηριοποιείται στο γειτονικό κρατίδιο, Εμμανουήλ Μαλέλη-Manol, πρώην διευθυντή του διυλιστηρίου ΟΚΤΑ, και του Άλεξ Ρόντου, του στενού συνεργάτη του Έλληνα Πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, ενώ από την σκοπιανή πλευρά τις συνομιλίες διεξάγουν οι αδελφοί Miyalkov, ο Alex και ο Vladimir επικεφαλής των σκοπιανών υπηρεσιών πληροφοριών και διευθυντής της υπηρεσίας τελωνείων.
Με δεδομένο ότι τα αρχικά που αναφέρονται στο δημοσίευμα της «Μακεδονίας» είναι τα ανωτέρω πρόσωπα, δίνοντας πλήρως τα ονόματά τους το σκοπιανό ρεπορτάζ δίνει την επίσημη θέση και των δύο πλευρών, που απορρίπτουν τους ισχυρισμούς περί μυστικών διαπραγματεύσεων, υπογραμμίζοντας ότι αν υπήρχαν μυστικές διαπραγματεύσεις ίσως και να υπήρχε πρόοδος στο ζήτημα.
Στέκεται όμως στην εμπλοκή του επιχειρηματία Εμμανουήλ Μαλέλη, χαρακτηρίζοντάς τον ως αμφιλεγόμενο πρόσωπο, παραθέτοντας πληροφορίες για μια-δυο συναντήσεις του με εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και προβάλλοντας την προ δεκαετίας «απόλυσή του από την ελληνική πρεσβεία στα Σκόπια» με το ερώτημα κατά πόσο η ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα ο έλληνας πρωθυπουργός μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στον συγκεκριμένο. Αναφορές ανθρώπων που έχουν στενές σχέσεις με τον Μαλέλη, πάντα σύμφωνα με το δημοσίευμα της σκοπιανής εφημερίδας, λένε ότι ο Έλληνας επιχειρηματίας που ζει στη Θεσσαλονίκη, αλλά συχνά επισκέπτεται τα Σκόπια με τη σύζυγό του, η οποία είναι σκοπιανής καταγωγής, μπορεί να έχει ένα ρόλο στην μεταφορά πληροφοριών για τις απόψεις σχετικά με το ζήτημα της ονομασίας. Η θέση, ωστόσο, του έλληνα επιχειρηματία είναι ξεκάθαρη. Σε δηλώσεις τους προς την σκοπιανή εφημερίδα αναφέρει ότι δεν ασχολείται με την πολιτική και ότι δεν γνωρίζει τους αδελφούς Miyalkov.
Πάντως για το πρώην πρωθυπουργό των Σκοπίων Βλαντο Μπούτσκοφσκι, ο Μαλέλης μπορεί να ενεργεί ως αγγελιοφόρος, μεταφέροντας μηνύματα από την Αθήνα στα Σκόπια και το αντίστροφο. Μάλιστα επισημαίνει ότι η μυστικές διαπραγματεύσεις, εάν οδηγούν προς την επίλυση της διαφοράς, δεν είναι κάτι κακό.
ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΠΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”
Της Αγγελικής Σπανού
“Republika Severna Makedonija” (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας), “Republic of Vardar Macedonia” (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη) και “Gorna Makedonija” (Άνω Μακεδονία) είναι τα τρία ονόματα, τα οποία -σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες- βρίσκονται στο τραπέζι των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθήνας – Σκοπίων.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι συνομιλίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και είναι θέμα ωρίμανσης της πολιτικής συγκυρίας αν θα σηκωθεί ή όχι η κουρτίνα. Με δεδομένη την προεκλογική κατάσταση στην ΠΓΔΜ και την πολιτική ρευστότητα που φέρνει εδώ η οικονομική κρίση, δεν φαίνεται πιθανόν ότι θα βρεθεί σύντομα έδαφος για κορύφωση της διαδικασίας, η οποία ωστόσο έχει πλήρως εξελιχθεί σε συνθήκες απόλυτης εχεμύθειας.
Σύμφωνα με πολλές ενδείξεις, ο προσδιορισμός της γλώσσας καταλήγει στο “makedonski jarik (μακεδονική γλώσσα), ενώ για τον προσδιορισμό της υπηκοότητας επιλέγεται η οδός της εποικοδομητικής ασάφειας (citizens of the Republic…/πολίτες της Δημοκρατίας…).
Οι σοβαρές αυτές διαπραγματεύσεις διεξάγονται με όρους άκρας μυστικότητας και από εξωυπηρεσιακούς παράγοντες που δεν ανήκουν, οργανικά, στο υπουργείο Εξωτερικών. Η ελληνική πλευρά εκπροσωπείται, κυρίως, από έναν άτυπο σύμβουλο του πρωθυπουργού (Α.Ρ.), ο οποίος αξιοποιεί ως μεσολαβητή προς την πλευρά των Σκοπίων έναν υπερδραστήριο Έλληνα (Μ.Μ.) που ζει στα Σκόπια και βιοπορίζεται με αδιευκρίνιστο τρόπο, ενώ η κυβέρνηση Γκρούεφσκι εκφράζεται μέσω δύο αδελφών που εργάζονται ο ένας στις μυστικές υπηρεσίες και ο άλλος στην υπηρεσία τελωνείων (V. και S. M.).
Τη σκηνοθεσία αυτής της διπλωματικής ταινίας μυστηρίου ελέγχει ο κ. Τόμας Κάουντριμαν, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών) και παλιός μας γνώριμος από τη θητεία του στην αμερικανική πρεσβεία της Αθήνας.
Η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται έντονα για την επίλυση του προβλήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ, γιατί θεωρεί ότι έτσι θα ενισχυθεί η σταθερότητα των Σκοπίων, θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και θα ενισχυθεί η δυναμική προσέγγισης προς τις ευρωπαϊκές δομές. Είναι βέβαιο ότι στο τελευταίο του ταξίδι στην αμερικανική πρωτεύουσα ο κ. Γκρούεφσκι δέχθηκε αφόρητες πιέσεις από την αμερικανική πλευρά να κάνει το βήμα μπροστά και ίσως είναι αυτός ο κυριότερος λόγος για τον οποίο στη συνέχεια πέταξε την μπάλα στην εξέδρα, δρομολογώντας πρόωρες κάλπες.
Υψηλόβαθμοι παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας έχουν εκφράσει σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες τους την αισιοδοξία ότι μπορεί να αρθεί το αδιέξοδο στο σκοπιανό μετά τις εκλογές στη γειτονική χώρα (οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στο τέλος της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού) και πριν να πέσει η αυλαία στη Χάγη με την τελική απόφαση επί της προσφυγής των Σκοπίων που εγκαλούν την Ελλάδα για δήθεν παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας λόγω της απόφασης στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι για μη ένταξη της ΠΓΔΜ.
Ωστόσο, ο Ν. Γκρούεφσκι έχει αποδείξει ότι είναι απολύτως απρόβλεπτος και έχει αιφνιδιάσει κατ’ επανάληψη ακόμη και ένθερμους συμμάχους της χώρας του με παλινωδίες, αλλαγή στάσης την τελευταία στιγμή και άτακτες υποχωρήσεις από τις αρχικές του θέσεις.
Με την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που καλείται να κρίνει εάν η Ελλάδα παραβίασε ή όχι την Ενδιάμεση Συμφωνία ασκώντας το δικαίωμα του βέτο (στο ΝΑΤΟ, για την ένταξη των Σκοπίων) έκλεισε ο βασικός κύκλος της δικαστικής διαδικασίας. Από την πλευρά της ΠΓΔΜ παρουσιάστηκαν δηλώσεις ελλήνων πολιτικών (με πρώτη εκείνη του τέως πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή) που αναφέρονταν ρητά σε βέτο, όπως επίσης σχετικά σχόλια των κομμάτων της αντιπολίτευσης και δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο.
Η ελληνική εκδοχή: Δεν κρίνεται στη Χάγη η ονομασία
Η απάντηση της ελληνικής πλευράς στην προσφυγή των Σκοπίων στη Χάγη ήταν ότι οι αποφάσεις στο εσωτερικό της Συμμαχίας λαμβάνονται με ομοφωνία, όπως αποδεικνύεται από δημόσιες τοποθετήσεις νατοϊκών αξιωματούχων, ακόμη και του ίδιου του γενικού του γραμματέα. Επίσης, από την ελληνική πλευρά τονίστηκε ότι τα Σκόπια έχουν κατακρεουργήσει την Ενδιάμεση Συμφωνία, παραβιάζοντας με την αλυτρωτική τους πολιτική τις βασικές δεσμεύσεις για σειρά ετών. Ήταν απολύτως ενδεικτική, άλλωστε, η αποκάλυψη από αντιπολιτευόμενο κανάλι (Α1) της ΠΓΔΜ ότι κρατικό πανεπιστήμιο χρησιμοποιεί τον Ήλιο της Βεργίνας στα πτυχία που χορηγεί.
Η Αθήνα δεν εκφράζει ούτε αισιοδοξία ούτε απαισιοδοξία για την έκβαση της διαδικασίας, ενώ αρμόδιοι παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας υποστηρίζουν ότι, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, δεν πρόκειται να επηρεαστούν οι διαπραγματεύσεις για το όνομα ούτε η πορεία των ευρωσκοπιανών σχέσεων. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι τυχόν αρνητική απόφαση θα προκαλούσε εθνικό σοκ, γιατί δυο γενιές Ελλήνων έχουν εκπαιδευτεί να αναζητούν τη διπλωματική ευτυχία στην έδρα του Διεθνούς Δικαστηρίου και η κατάρρευση αυτής της προσδοκίας θα είχε σκληρές συνέπειες.
Η υφαλοκρηπίδα
Ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας, μιλώντας στην τουρκική εφημερίδα “Χουριέτ”, αποκάλυψε ότι μετά τις τουρκικές εκλογές (12 Ιουνίου) αναμένονται εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, θέτοντας ευθέως το δίλημμα “ή λύση ή Χάγη” και αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι οι διερευνητικές επαφές για το Αιγαίο δεν θα συνεχιστούν επ’ αόριστον. Με άλλα λόγια, θα συμφωνηθεί ένα χρονοδιάγραμμα και είτε θα υπάρξει διευθέτηση σε διμερές επίπεδο είτε θα συνταχθεί συνυποσχετικό για παραπομπή της διαφοράς σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη. Αν μέχρι χθες το δεύτερο σενάριο ήταν το μόνο ρεαλιστικό, σήμερα δεν είναι αυτονόητο ότι το πρώτο διατυπώνεται απλώς για την οικονομία της συζήτησης.
