Η Αθήνα μπορεί να ξαναγίνει παίκτης και να ενισχύσει τη Λευκωσία
Του Μάριου Ευρυβιάδη
Οι δύο υπουργοί μπορούν να ξεπεράσουν το παρελθόν τους και να κάνουν την υπέρ- βαση στο Κυπριακό, κυρίως, και να παρασύρουν τους ηγέτες τους; Επείγει ένας αναστοχασμός της όποιας στρατηγικής Αθήνας – Λευκωσίας στα ελληνοτουρκικά
Θα έχουμε την επανάληψη του σεναρίου με την επίσκεψη της κ. Μαρκουλλή στην Αθήνα; Επίφαση και όχι ουσία; Με τα χαζοχαμόγελα των αυλικών και κυρίως των πρέσβεων Αθηνών και Λευκωσίας που «οργάνωσαν» μια ακόμη επιτυχή επίσκεψη;
Το παρελθόν και η εμπειρία λένε ναι. Και το κείμενο αυτό ολοκληρώθηκε μεσοβδόμαδα, προτού καν αρχίσει η επίσκεψη της Κύπριας υπουργού στην Αθήνα. Δεν χρειάζεται δηλαδή να ολοκληρωθεί η επίσκεψη για να γνωρίζουμε τα αποτελέσματά της. Τουλάχιστον μέχρι τώρα.
Η αλήθεια είναι ότι η Ερατώ και ο Σταύρος είναι εντολοδόχοι ενός Προέδρου και ενός Πρωθυπουργού, με σουρεαλιστικές θέσεις στα ελληνοτουρκικά, των οποίων οι θητείες έχουν ημερομηνίες λήξης. Για τον κ. Χριστόφια γνωρίζουμε ότι η θητεία τερματίζεται σε 18 μήνες και η επανεκλογή του στον προεδρικό θώκο θεωρείται απίθανη.
Η αξιοπιστία του ως ηγέτη, αιωρείται γύρω από το μηδέν και όλοι γνωρίζουμε ότι χωρίς αξιοπιστία το νόμισμα κάθε πολιτικού είναι κάλπικο. Η αξιοπιστία του κ. Παπανδρέου είναι ακόμη λιγότερη από αυτήν του κ. Χριστόφια. Κανένας Μπούκις στο Λονδίνο δεν θα στοιχημάτιζε ότι θα είναι Πρωθυπουργός το 2012.
Ωστόσο, η Ερατώ και ο Σταύρος είναι νέοι άνθρωποι με επίγνωση του διεθνούς περιβάλλοντος και με πρακτικές εμπειρίες. Ο Σταύρος κατέχει καλά το διεθνές δίκαιο και τα ευρωπαϊκά θέματα. Η Ερατώ κατέχει τη διεθνή διπλωματία και κυρίως το πώς λειτουργεί το αμερικανικό σύστημα και η αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Μπορούν η Ερατώ και ο Σταύρος να ξεπεράσουν το παρελθόν τους και να κάνουν την υπέρβαση στο Κυπριακό, κυρίως, και να παρασύρουν τους ηγέτες τους; Επείγεται ένας αναστοχασμός της όποιας στρατηγικής Αθήνας – Λευκωσίας στα ελληνοτουρκικά. Εκτιμώ ότι ναι, μπορούν. Και μπορούν σε ένα κυρίαρχο ζήτημα. Αυτό της ασφάλειας όπου η Ελλάδα εμπλέκεται άμεσα και έχει καθοριστικό ρόλο και λόγο ως προς το μελλοντικό καθεστώς ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Μπορεί η Αθήνα να ξαναγίνει παίκτης, δηλαδή να διαμορφώσει το πολιτικό περιβάλλον, και να ενισχύσει έτσι δραματικά τη Λευκωσία.
Στο κυρίαρχο ζήτημα της ασφάλειας θα γίνω συγκεριμενος επαναλαμβάνοντας ωστόσο τον εαυτό μου για νιοστή φορά.
Αντίθετα με την Άγκυρα, η Αθήνα δεν διαδραματίζει απολύτως κανένα ρόλο στις λεγόμενες «κυπριακής ιδιοκτησίας» («τουρκικής ιδιοκτησίας» θα ήταν ορθότερη περιγραφή) διαπραγματεύσεις.
Κρατά όμως το κλειδί στο θέμα της ασφάλειας που αποτελεί την αρχή και το τέλος του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών.
Άγκυρα και Λονδίνο (και Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες – όλοι σχεδόν πλην Μόσχας) επιδιώκουν τη συνέχιση και ενίσχυση του αμαρτωλού καθεστώτος των εγγυήσεων του 1960. Δεν μπορούν ωστόσο να το επαναεφαρμόσουν χωρίς τη συναίνεση και συμμετοχή της Αθήνας. Ένα μελλοντικό σύστημα ασφάλειας χωρίς την Αθήνα δεν μπορεί να υπάρξει διότι δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί διεθνώς. Είναι τόσο απλό το ζήτημα αυτό που διερωτάται κανείς γιατί μέχρι τώρα δεν έχουν αναπτύξει μια στρατηγική γύρω του.
Έτσι και αλλιώς η Ελλάδα δεν νομιμοποιείται συνταγματικά, ως δημοκρατική και ελεύθερη χώρα και ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να παράσχει «εγγυήσεις» τύπου 1960 στην Κύπρο ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Μια δήλωση απαιτείται από την Αθήνα
Ο Σταύρος και η Ερατώ θα πρέπει να αναπτύξουν μια στρατηγική, με τακτικές κινήσεις, γύρω από το ζήτημα της ασφάλειας που μπορεί να αρχίσει με μια απλή αλλά επίσημη δήλωση από τον Σταύρο (κατόπιν συνεννόησης με την Ερατώ) ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να συναινέσει ούτε να συμμετάσχει σε ένα μελλοντικό καθεστώς αποικιακής μορφής στην Ανατολική Μεσόγειο. Τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν μόνα τους.
Πρέπει επιτέλους να τεθεί τέρμα στον κάθε Νταβούτογλου (Α.Κ.Α γιο του Δαυίδ) και στον κάθε Ερντογάν να μας «τρομοκρατούν» κατά το δοκούν με τον ισλαμοφασισμό τους και τα τερτίπια τους. Μια ευρηματική στρατηγική στον τομέα της ασφάλειας από την Ερατώ και τον Σταύρο θα τους αφαιρέσει την πρωτοβουλία, που καύχονται καθημερινά ότι έχουν, ενώ μια έξυπνη διπλωματία θα ακυρώσει κάθε προσπάθεια να ξανατοποθετηθεί η Κύπρος στη μέγκενη του νέο-αποικισμού που σήμερα εκφράζεται από το νέο-οθωμανικό ιμπεριαλισμό.
ΤΟ ΠΑΙΓΝΙΔΙ ΤΗΣ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ
Μόλις έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά σε θαυμάσια μετάφραση από τον συνάδελφό μου στο Πάντειο κ. Κολλιόπουλο η εξαιρετική αλλά και πολιτικά πρακτική μελέτη του Βruce Βueno de Μesquita, «Το Παιχνίδι της Πρόβλεψης: πώς θα διαμορφώσουμε και θα προβλέψουμε το μέλλον εφαρμόζοντας τη λογική του ιδιοτελούς συμφέροντος», από τις Εκδόσεις Ποιότητα, Αθήνα. Το συστήνω ανεπιφύλακτα στους Υπουργούς Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου. Είναι ευκολοδιάβαστο και διασκεδαστικό. Αν το μελετήσουν και αφομοιώσουν το μήνυμά του, ο κάθε Νταβούτογλου δεν θα φαντάζει πλέον (για όσους φαντάζει δηλαδή) δέκα μέτρα αλλά θα μετριέται στο κανονικό του ύψος, κάπου στο ενάμιση μέτρο και κάτι, όπως μας πληροφορεί το ευαγές ίδρυμα της Virginia, USΑ (για το ψυχοσωματικό πορτρέτο των υπηρεσιών περί Νταβούτογλου θα επανέλθω).
