Tου Κωστα Kαλλιτση
Η σύνοδος κορυφής της 21ης Ιουλίου με τις αποφάσεις της:
Eγγυήθηκε ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, χάρη στη μεγάλη επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους.
Εγγυήθηκε, επίσης, τη σταθερότητα του πιστωτικού συστήματος, με ρευστότητα και κεφάλαια.
Επιχείρησε, τέλος, να καταστήσει βιώσιμο το χρέος, με την εθελοντική Συμμετοχή Ιδιωτών (PSI).
Προς δικαίωση των αντιρρήσεων του κ. Τρισέ, το PSI δεν πήγε καλά. Από τις τέσσερις εναλλακτικές δυνατότητες συμμετοχής, οι ιδιώτες επέλεξαν τη λιγότερο συμφέρουσα για την Ελλάδα. Ετσι, βρέθηκε η αφορμή για να αρχίσει η αμφισβήτηση των αποφάσεων της συνόδου.
Διατυπώθηκαν, λοιπόν, δύο προτάσεις.
Μία από τον Ν. Σαρκοζί, που εισηγείται τη γενναία επαναγορά ελληνικού χρέους σε τρέχουσες χαμηλές τιμές, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το EFSF ή το ΔΝΤ. Λόγος γίνεται για τα 260 από τα 370 δισ. ευρώ του χρέους, αυτά που κατέχουν ιδιώτες. Παράδειγμα, αν με 50 ευρώ αγοράζονταν ομόλογα με ονομαστική αξία 100, τότε τα 260 δισ. θα μειώνονταν σε 130. Επειδή, όμως, με τις αγορές θα ανέβαιναν οι τιμές, υπολογίζεται ότι η μείωση θα ήταν μικρότερη και το συνολικό χρέος θα έπεφτε στο 120% του ΑΕΠ, περίπου.
Η δεύτερη διατυπώθηκε από τον ισχυρό παίκτη. Η Αγκ. Μέρκελ εισηγείται ελεγχόμενη πτώχευση της Ελλάδας. Είτε (μη εθελοντική) Συμμετοχή Ιδιωτών ονομαστεί είτε «κούρεμα» 50% (ή περισσότερο), πρόκειται για πτώχευση με κοινή απόφαση της Κομισιόν, του ΔΝΤ και της μετά Τρισέ Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Με «κούρεμα» 50%, το χρέος θα περικοπεί 130 δισ. (αφού εξαιρούνται τα 110 δισ. που έχουν ευρωπαϊκοί θεσμοί και ΔΝΤ) και θα μειωθεί στα 240 δισ. ευρώ. Η πρόταση προβλέπει, επίσης, ότι η τρόικα εγγυάται την κεφαλαιακή ενίσχυση του ελληνικού πιστωτικού συστήματος καθώς και την εξυπηρέτηση του χρέους μέχρι να ξαναβγούμε στις αγορές.
Πού οδηγεί η γερμανική πρόταση;
Πρώτο, στην ενεργοποίηση των CDS. Οσοι στοιχημάτιζαν στην πτώχευση της Ελλάδα θα κερδίσουν το στοίχημα – σε βάρος, κυρίως, των αμερικανικών τραπεζών.
Δεύτερο, σε νέες ενισχύσεις σε ευρωπαϊκές τράπεζες.
Τρίτο, σοβαρότερο, διακινδυνεύει τη γενίκευση της κρίσης, αν προκληθεί ανησυχία στις αγορές ότι το ελληνικό παράδειγμα θα ακολουθήσουν και άλλα κράτη και γενικευθούν οι επιθέσεις στα ομόλογα – ίσως και στα ομόλογα του ευρωπαϊκού πυρήνα.
Ειδικά για την Ελλάδα, συνεπάγεται μείωση του χρέους αλλά με αθέτηση των υποχρεώσεών μας προς τους δανειστές μας – η οποία θα μας συνοδεύει για πολλά χρόνια.
Δεύτερο, ενέχει υψηλό ρίσκο, εφόσον δεν υπάρξει σαφής εγγύηση ότι ενδεχόμενη συμφωνία θα τηρηθεί στο ακέραιο από όλα τα μέρη, χωρίς να συμβεί κάποιο «ατύχημα» – τύπου «PSI».
Τρίτο, επιβάλλει την πάση θυσία επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2012, ώστε να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο.
Τέταρτο, θα συνοδεύεται από την αμεσότερη και ανελαστική επιτήρηση της τρόικας στη δημοσιονομική προσαρμογή και ειδικά στις μεταρρυθμίσεις, ενδεχομένως με περαιτέρω εκχώρηση κυριαρχίας. Σε αυτήν την περίπτωση, η Βουλή θα κληθεί να εγκρίνει ενδεχόμενη συμφωνία, με αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών. Το πολιτικό σύστημα θα υποστεί ισχυρές αναταράξεις.
Οι όποιες αποφάσεις για την Ελλάδα θα ληφθούν στην κρίσιμη σύνοδο της 18ης Οκτωβρίου. Η έκβασή της δεν εξαρτάται μόνο ή κύρια από εμάς. Από την Αθήνα όμως εξαρτάται αν θα πάει στη σύνοδο ενισχυμένη με αποδείξεις εθνικής συνεννόησης, συνεργασίας και γενικής επιστράτευσης δυνάμεων, σε όλα τα επίπεδα. Ή χωρίς αυτές.
