Το ΔΗΣΑΚΕΛ κτυπάει ρέστα…

Τα βασικά συστατικά στοιχεία του ομόσπονδου κράτους, με τον τρόπο που τα εκλαμβάνει ο ΔΗΣΥ, ανέλυσε χθες ο Πρόεδρος του κόμματος Νίκος Αναστασιάδης, μέσω αρθρογραφίας που απέστειλε στον Τύπο. Ο κ. Αναστασιάδης υποστηρίζει πως «η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο κεντρικό κράτος, αντί της ενίσχυσης της οντότητας, θα πολλαπλασιάζει τους κινδύνους τριβών, αδιεξόδων και παράλυσης, ενώ θα θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη λειτουργία και βιωσιμότητα του κράτους». Ως εκ τούτου, εισηγείται όπως οι εκτεταμένες εξουσίες σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης εκχωρηθούν στις συνιστώσες πολιτείες.

Η φιλοσοφία αυτή του ΔΗΣΥ διαφέρει από τη γενικότερη αντίληψη που ευδοκιμεί ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα (όσα, τουλάχιστον, αποδέχονται τη λογική της διζωνικής) ότι θα πρέπει η πλειοψηφία των εξουσιών να συγκεντρώνεται στην κεντρική κυβέρνηση, η οποία με τη σειρά της θα παραχωρεί συγκεκριμένες αρμοδιότητες στα κρατίδια.

Αν και σε κάποιο βαθμό φαίνεται να συγκλίνει με την προσέγγιση της τουρκικής πλευράς, που επιθυμεί το κεντρικό κράτος να έχει μίνιμουμ αρμοδιότητες, ωστόσο διακρίνεται από αυτήν, καθώς οι εξουσίες που επιλέγει να αποκεντρώνει ο ΔΗΣΥ περιορίζονται σε ζητήματα εσωτερικής διακυβέρνησης (π.χ. ιατρική περίθαλψη), εν αντιθέσει με τον Έρογλου, που ουσιαστικά βαδίζει προς την κατεύθυνση της διπλής κυριαρχίας.

Παρά ταύτα, τονίζει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, χρειάζεται περισσότερη μελέτη και μια σειρά υπαλλακτικών προτάσεων, ως προς τις μορφές διακυβέρνησης του κεντρικού κράτους, έτσι ώστε να καμφθούν ή και να εξαλειφθούν ανησυχίες που εκφράζονται μεταξύ πολιτικών ηγεσιών αλλά και του λαού, μέσα και στις δύο κοινότητες. «Υπερσυγκεντρωτισμός εξουσιών στο κεντρικό κράτος ή και υπερεξουσίες στον επικεφαλής της κυβερνήσεως θα αποτελέσουν, κατά την άποψή μας, αιτία είτε απόρριψης μιας ενδεχόμενης λύσης ή της ταχείας κατάρρευσης του κράτους, με ολέθριες συνέπειες», υποστηρίζει ο κ. Αναστασιάδης.

«Η πεποίθησή μας είναι πως καθίσταται όσο ποτέ άλλοτε αναγκαία η ετοιμασία ενός συνολικού πλαισίου προτάσεων για λύση του Κυπριακού, που να συγκεντρώνει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση, εάν όχι και την ομοφωνία του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων», ανέφερε ο κ. Αναστασιάδης. Ένα τέτοιο πλαίσιο, πρόσθεσε, δεν συμβάλλει μόνο στη μέγιστη δυνατή ενότητα των πολιτικών δυνάμεων, αλλά θα διασφαλίσει την πρωτοβουλία των κινήσεων στο ενδεχόμενο επιβεβαίωσης των ανησυχιών του κόμματός του, για ένα νέο αδιέξοδο.

Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, ανάμεσα στις εντολές τις υποεπιτροπής θα είναι και η προετοιμασία υπαλλακτικών προτάσεων στα διάφορα κεφάλαια. Είπε πως «είναι η άποψή μας πως έμφαση πρέπει να δοθεί στις πρόνοιες που θα διασφαλίζουν τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σ’ ένα ομόσπονδο κράτος. Σ’ ένα κράτος που μέσα από τις ενδεικτικές και όχι εξαντλητικές αναφερόμενες αρμοδιότητες και εξουσίες θα διασφαλίζει τα ακόλουθα»:

Σε αυτό το πλαίσιο, όπως το περιγράφει ο συναγερμικός Πρόεδρος, όλα συμφύρονται, αρχής γενομένης από τις ομόφωνες προτάσεις της 31ης Ιανουαρίου 1989 μέχρι τις κατά καιρούς «όποιες» (!) αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου, του ΕΔΑΔ, ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ, η Συμφωνία της 8ης Ιουλίου και, φυσικά, τα γεωστρατηγικά δεδομένα, που δημιουργούνται μετά την ανακάλυψη φυσικού αερίου και τα δεδομένα που διαμορφώνονται στον ευρωπαϊκό και διεθνή χώρο.

Ποιοι θα μελετήσουν αυτόν τον πρωτοφανή ορμαθό δεδομένων και θα συντάξουν το πλαίσιο λύσης; Μια υποεπιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου με τη συνεπικουρία νομικών, συνταγματολόγων και άλλων εμπειρογνωμόνων.

Ας προσεχθούν μερικές πονηρές… λεπτομέρειες των εισηγήσεων Αναστασιάδη. Πρώτον, επιμένει στην ενότητα του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων. Και ο λαός; Πού είναι η ενότητα μεταξύ λαού και η ενότητα λαού και πολιτικών δυνάμεων; Δηλαδή, να εννοήσουμε ότι αν οι πολιτικές δυνάμεις ομοφωνήσουν, θα επιβάλουν στον λαό όσα συμφώνησαν; Δεύτερον, ο Ν. Αναστασιάδης επαναφέρει τη γνωστή θέση του για ασθενή κεντρική κυβέρνηση διότι, λέγει, η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο κεντρικό κράτος πολλαπλασιάζει τους κινδύνους τριβών, αδιεξόδων και παράλυσης.

Μα, αυτή είναι θέση των Τούρκων! Τρίτον, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ επιμένει όπως εκτεταμένες εξουσίες σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης μπορούν να εκχωρηθούν στις «πολιτείες». Μα, αυτό που εισηγείται είναι καθαρή συνομοσπονδία! Είναι θέση την οποία με σθένος υπερασπίζονται οι Τούρκοι. Εκχώρηση εκτεταμένων εξουσιών στις «πολιτείες» σημαίνει ότι αυτές μπορεί να εγκαθιδρύουν διπλωματικές σχέσεις και να υπογράφουν συμφωνίες με άλλα κράτη, όπως, π.χ. συμβαίνει με το δυσλειτουργικό σύστημα του Βελγίου;

Ουσιαστικά, το πλαίσιο που προτείνει ο ΔΗΣΥ συγκρούεται με τις θέσεις των άλλων κομμάτων, που υποστηρίζουν ισχυρή κεντρική κυβέρνηση και ασθενέστερα συνιστώντα κρατίδια. Ο Ν. Αναστασιάδης δεν απορρίπτει τη διζωνική (αφού δέχεται τη συμφωνία της 8ης Ιουλίου 2006). Όμως, μεταξύ πολλών ασαφειών στο κείμενό του, δεν απαντά: Τι θα γίνει με το κατάλοιπο εξουσίας; Πού θα ανήκει; Τι θα γίνει με τα εγγυητικά-επεμβατικά δικαιώματα των λεγόμενων εγγυητριών Δυνάμεων;

Σε συνέντευξή του στο ΡΙΚ (25.11.2010), αποδέχθηκε όπως η Τουρκία και η Ελλάδα, για μια μεταβατική περίοδο πέντε χρόνων, διατηρήσουν εγγυητικά δικαιώματα για το τ/κ και το ε/κ «συνιστώντα κρατίδια». Στο κείμενό του μιλά για «πολιτείες». Εγκατέλειψε την Αναν-ική ορολογία των «συνιστώντων κρατιδίων»; Η ασφάλεια της Κύπρου, πώς θα επιτευχθεί; Μέσω πολυμερούς (τουρκική θέση) ή διεθνούς (ελληνική θέση) διάσκεψης, με τη συμμετοχή και της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Επειδή ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ εμφανώς δεν επιθυμεί κατάρρευση του μελλοντικού ομόσπονδου κράτους, ας ξεκινήσουν από την αρχή: Να προσδιοριστεί τι είδους ομόσπονδο κράτος θέλουμε, αν η τουρκογενής διζωνική, που όλοι σχεδόν υποστηρίζουν ή ανέχονται, οδηγεί σε ένα βιώσιμο και λειτουργικό ομόσπονδο κράτος, και αν η διζωνική είναι όντως ομοσπονδία. Και το σπουδαιότερο: Ας μελετήσουν το «Πλαίσιο αρχών για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού με γνώμονα το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο», που το 2005 συνέταξε Διεθνές Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων και κατατέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.