του Δαμιανού Βασιλειάδη, ιδρυτικού και ηγετικού στελέχους του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ
Ξαναχτυπά ο «αριστερός» κ. Γιώργος Παναγιωτακόπουλος.[1] Πραγματικά είναι να θαυμάζει κανείς είτε το θράσος του, να θέλει να παραμυθιάσει ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που ελπίζουν, είτε να δημιουργήσουν άλλοθι για την εγκληματική τους παραμονή σ’ ένα μεταλλαγμένο, νεοφιλελεύθερο, νεοταξικό, αντιλαϊκό και άκρως καταστροφικό ΠΑΣΟΚ, είτε δεν καταλαβαίνουν πια λόγω πώρωσης τίποτε από το περίγυρό τους, ζώντας σε έναν κόσμο εκτός τόπου και χρόνου.
Και στις δύο περιπτώσεις ο κ. Παναγιωτακόπουλος και οι «αριστεροί του σύντροφοι» και άλλοι που συντάσσονται στην ίδια λογική ή βρίσκουν καταφύγιο σε όμορους πολιτικούς χώρους, είναι επικίνδυνοι, γιατί σε μερικούς αφελείς μπορεί να δημιουργούν ψευδαισθήσεις, ότι μπορούν να εξαπατήσουν και τον εαυτό τους και εμάς με την «αριστερή τους» φλυαρία.
Είναι δυνατόν να μη καταλαβαίνουν ότι με την παραμονή τους στο ΠΑΣΟΚ μετέχουν στο έγκλημα που περιγράφουν για τους άλλους, για να αποσείσουν τις δικές τους ευθύνες από πάνω τους;
Επιτέλους και η βλακεία και η υποκρισία έχει τα όρια της.
Γράφει σε ένα σημείο στην ανοιχτή του επιστολή, για την «αριστερή ρητορική», χωρίς να νιώθει ότι αυτό και τα υπόλοιπα που γράφει, αφορά τον ίδιο και τους «συντρόφους του», γιατί οι πράξεις μετρούν και όχι τα λόγια, τα παχιά και τα μεγάλα. Γνωστή είναι η παροιμία: «Ο Μανώλης με τα λόγια, χτίζει ανώγια και κατώγια»:
«Σήμερα ένα μέρος των υπεύθυνων της κρίσης προσπαθεί να διασωθεί καταφεύγοντας στην αριστερή ρητορική, έχοντας όμως λειτουργήσει με την πιο σκληρή νεοφιλελεύθερη πρακτική, συνομολογώντας πολιτικές που ταυτίστηκαν με την πλήρη αποτυχία»
Δεν θα απαντήσω στην ανοιχτή επιστολή του ο ίδιος, αλλά με τα λόγια του πρώην αρχηγού του Ανδρέα Παπανδρέου, που χαρακτήρισε ανθρώπους σαν τον Παναγιωτακόπουλο και λοιπούς (είναι πολλοί, δεν είναι λίγοι) σε ένα άρθρο του με τίτλο: «Οι συμβιβασμένοι και προσεταιρισμένοι». Απλώς έκανα στο άρθρο αυτό μερικές προσθήκες τότε. Η επικαιρότητά του είναι διαχρονική, παρ’ όλο που γράφτηκε το 2004
Διαβάστε το, αν θέλετε για να δείτε το ποιόν αυτών των ανθρώπων.
Είναι μνημείο για το παρόν και το μέλλον
Το παραθέτω στο τέλος της επιστολής του κ. Παναγιωτακόπουλου. Είναι πολύ διδακτικό και αποκαλυπτικό για τις περιπτώσεις των πάσης φύσης Παναγιωτακόπουλων, που υπάρχουν και θα προκύπτουν και στο μέλλον.
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Μέλους Π.Σ. ΠΑ.ΣΟ.Κ
Προς τα Μέλη & τα Στελέχη
της Αριστερής Πρωτοβουλίας
Αθήνα, 13 Φεβρουαρίου 2012
Συντρόφισσες και σύντροφοι, Μέλη και Στελέχη της Αριστερής Πρωτοβουλίας, σήμερα που η πατρίδα μας βρίσκεται στην πιο δύσκολη περίοδο νοιώθω την ανάγκη να απευθυνθώ σε όλους εσάς που μαζί μοιραστήκαμε εδώ και 10 χρόνια αγώνες και αγωνίες, νίκες και ήττες, επιτεύγματα και απογοητεύσεις.
Το 2000, την εποχή του εκσυγχρονισμού, η ανάγκη να εκφράσουμε την αντίθεσή μας στις προσπάθειες αλλοίωσης της φυσιογνωμίας του κινήματός μας και η αντίθεσή μας στην απεμπόληση ιδεών, αρχών και αξιών γέννησαν την Αριστερή Πρωτοβουλία, μια ιδεολογική τάση, ένα ρεύμα ιδεών με σταθερή αναφορά στις δημοκρατικές αξίες του κινήματος και στις παρακαταθήκες του ιδρυτή του, του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ξεκινήσαμε λίγοι και στην πορεία γίναμε πολλοί.
Συντρόφισσες και σύντροφοι από ολόκληρη την Ελλάδα, που στρατευτήκαμε στην υπόθεση περιφρούρησης των αρχών μας γιατί πιστεύαμε και πιστεύουμε ότι η δύναμη του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε αυτά που διαχρονικά υποστήριξε και όχι στην δυνατότητα να μεταλλάσσεται ανάλογα με τις συνθήκες και να προσαρμόζει τις αρχές του στις αναγκαιότητες της καθημερινής πολιτικής.
Οι πολιτικές προσαρμόζονται στις αρχές μας και όχι οι αρχές στις εκλογικές αναγκαιότητες
Ταυτόχρονα δώσαμε σε καθημερινή βάση τον αγώνα για την διασφάλιση της ενότητας της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης. Γιατί πιστεύουμε και πιστεύαμε σε ένα μεγάλο ΠΑΣΟΚ, ενιαίο και ενωμένο, πολιτικά ξεκάθαρο και οργανωτικά συγκροτημένο. Ένα κόμμα με διαδικασίες, με παραγωγή ιδεολογίας, με στελέχη στρατευμένα στον αγώνα για μια δυνατή και περήφανη Ελλάδα, για μια κοινωνία απελευθερωμένη από τις αρνητικές καταστάσεις των περασμένων δεκαετιών, για ένα λαό που θα μπορεί να ζει σε ένα πολιτικό περιβάλλον κοινωνικής δικαιοσύνης, ισονομίας και ελευθερίας για μια Ελλάδα που θα ανήκει στους Έλληνες.
Το 2004 βρεθήκαμε στο πλευρό του Γιώργου Παπανδρέου, προσδοκώντας την αλλαγή των αρνητικών πολιτικών δεδομένων που μας άφησε η εποχή του λεγόμενου «εκσυγχρονισμού», διατηρώντας πάντοτε τις απόψεις μας, παραμένοντας σταθεροί σε όσα υποστηρίξαμε.
Το 2007 επιλέξαμε να στηρίξουμε την υποψηφιότητα του Γιώργου Παπανδρέου για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ και δώσαμε μαζί του εκείνη τη μάχη κάτω από δύσκολες συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί από την εκλογική ήττα.
Κάποιοι θέλησαν να μας χαρακτηρίσουν είτε σαν «βαθύ» είτε σαν «αναχρονιστικό» ΠΑΣΟΚ. Βλέπετε ενοχλούσε πολλούς το γεγονός ότι υπήρχε μια συγκροτημένη δύναμη στο κίνημα που παρέμενε σταθερή σε αρχές και οράματα, που πολλοί νεοφώτιστοι πολιτικοί αστέρες στο χώρο προσπάθησαν να τις προσαρμόσουν στους δικούς τους πολιτικούς σχεδιασμούς. Αντέξαμε και δώσαμε τη μάχη μας.
Δώσαμε τη μάχη στις εκλογές του 2009 μαζί με όλο το ΠΑΣΟΚ. Η νίκη δεν μας βρήκε στον προθάλαμο της Κυβερνητικής διαχείρισης. Ούτε στο στενό περιβάλλον των ανθρώπων που ανέλαβαν να διαχειριστούν τις τύχες της χώρας. Δεν το επιδιώξαμε γιατί δεν μας ενδιέφεραν ποτέ οι θέσεις αλλά οι πολιτικές. Γιατί ποτέ μας δεν βάλαμε τις αρχές μας υπό διαπραγμάτευση. Γιατί ποτέ οι «καρέκλες» δεν μας ξεγέλασαν.
Δυστυχώς πολύ γρήγορα οι φόβοι μας για τις εξελίξεις αποδείχθηκαν πραγματικοί. Λάθος πρόσωπα υλοποίησαν λάθος πολιτικές, έξω και πέρα από την ιδεολογία μας, οδηγώντας σε καταστροφικούς δρόμους τη χώρα και σε απόγνωση τους πολίτες της.
Εκφράσαμε ανοιχτά και δυνατά τη διαφωνία μας με τις πολιτικές του Μνημονίου. Προειδοποιήσαμε ότι οδηγούμαστε σε λάθος δρόμο με ανυπολόγιστες συνέπειες. Ζητήσαμε αλλαγή πολιτικής και αλλαγή της ηγετικής ομάδας στην Κυβέρνηση.
Την ίδια στιγμή που θερμοί υποστηρικτές των μνημονιακών πολιτικών έδιναν όλες τους τις δυνάμεις για να υπερασπιστούν το αδιέξοδο.
Οι ίδιοι, που σήμερα εμφανίζονται σαν αντιμνημονιακοί, κάνοντας την δική τους μικροπολιτική επανάσταση, λες και δεν υπάρχει μνήμη σε αυτή τη χώρα, λες και δεν ήταν αυτοί που στήριξαν με κάθε τρόπο και από κάθε λογής κυβερνητική θέση την καταστροφική πορεία που επισφραγίστηκε χθες με την ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης που οδηγεί τη χώρα σε ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση, σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση, σε ακόμη μεγαλύτερη ανεργία και το λαό μας χωρίς καμία προοπτική, χωρίς καμία ελπίδα, σε ακόμα μεγαλύτερη φτώχεια.
Η πολιτική ηττήθηκε από τις αγορές. Η πορεία της χώρας υπονομεύτηκε από την συγκεκαλυμμένη δράση κάθε λογής κατεστημένου αλλά και την αδυναμία του πολιτικού προσωπικού της χώρας να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων.
Η σημερινή κατάληξη ήρθε ως φυσιολογικό αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων απόψεων ανθρώπων κατώτερων των περιστάσεων. Το ΠΑΣΟΚ παραδόθηκε στις άγριες ορέξεις εκπροσώπων συμφερόντων που βρέθηκαν στην ηγετική του ομάδα. Το ΠΑΣΟΚ οδηγήθηκε στην απαξίωση, στην οργανωτική και πολιτική ανυποληψία.
Σήμερα ένα μέρος των υπεύθυνων της κρίσης προσπαθεί να διασωθεί καταφεύγοντας στην αριστερή ρητορική, έχοντας όμως λειτουργήσει με την πιο σκληρή νεοφιλελεύθερη πρακτική, συνομολογώντας πολιτικές που ταυτίστηκαν με την πλήρη αποτυχία.
Ένα άλλο κομμάτι συναθροίζεται και δίνει εξετάσεις νομιμότητας στην τρόικα ευελπιστώντας να γίνει αρεστό στην Ευρώπη και στο ΔΝΤ. Νοιάζονται μόνο για την προσωπική τους εξέλιξη και αναζητούν ρόλους εξουσίας, αδιαφορώντας για το λαό και τα αποτελέσματα που οι πολιτικές και οι πρακτικές τους έχουν στην πατρίδα.
Οι ευνοημένοι του συστήματος εξουσίας του Γιώργου Παπανδρέου, μασκαρεύοντας το παρελθόν τους, τρέχουν να πιάσουν πρώτη θέση στη «νέα εποχή». Τους λυπάμαι, όμως τους κατανοώ γιατί έτσι έμαθαν να πολιτεύονται.
Δεν ταυτιζόμαστε με κανέναν δεν παζαρεύουμε τίποτα μ’ αυτούς.
Έχουμε καθήκον και υποχρέωση να παραμείνουμε πιστοί στις αρχές και τις αξίες της Δημοκρατικής Παράταξης.
Έχουμε καθήκον να αντισταθούμε στην διάλυση του ΠΑΣΟΚ. Έχουμε καθήκον να δώσουμε τη μάχη για να ξανασυναντήσουμε το ΠΑΣΟΚ των αρχών και των οραμάτων μας και να υπερασπιστούμε την ιστορία του και την τεράστια προσφορά στον τόπο.
Και αυτό θα κάνουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Επικοινωνώ μαζί σας γιατί αντιλαμβάνομαι τους προβληματισμούς σας, την αγανάκτησή σας, τα ερωτηματικά σας όλο αυτό το τελευταίο διάστημα.
Καταλαβαίνω την αγωνία σας, καταλαβαίνω την οργή σας, καταλαβαίνω το θυμό σας, νοιώθω την απογοήτευσή σας, αλλά και το φόβο για το που οδηγούνε τη χώρα και την παράταξη οι οπαδοί της νεοφιλελεύθερης μετάλλαξης αλλά και όσοι προσπαθώντας να περισώσουν το «εγώ» τους αρνούνται τον ίδιο τους τον εαυτό.
Δεν θα παραδώσουμε το ΠΑΣΟΚ στη χλεύη της κοινωνίας.
Δεν θα το κάνουμε έρμαιο στα χέρια των φιλόδοξων νεοφιλελευθέρων πολιτικών που τρύπωσαν αυτά τα χρόνια μέσα του.
Δεν θα παίξουμε το παιχνίδι τους. Δεν θα συμμαχήσουμε με όσους αυτόκλητους «σωτήρες» μας οδηγούν μαθηματικά στην καταστροφή και το ξεπούλημα της χώρας.
Δεν θα διαπραγματευτούμε τα πιστεύω μας.
Για εμάς το μόνο που υπάρχει είναι:
Αγώνας για να ξανασυναντήσουμε το ΠΑΣΟΚ της Εθνικής Ανεξαρτησίας, της Λαϊκής Κυριαρχίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης.
Αγώνας για να ανατρέψουμε τους συσχετισμούς του συμβιβασμού, της υποταγής και της συντηρητικής μετάλλαξης στο κίνημα μας.
Αγώνας για τη χώρα, για τον λαό, για τους προδομένους ψηφοφόρους μας.
Αγώνας για το ΠΑΣΟΚ της προοπτικής, της μοναδικής πολιτικής δύναμης που μπορεί να μας βγάλει από τα σημερινά αδιέξοδα.
Αγώνας για μια κοινωνία ανθρωπιάς, αλληλεγγύης, ισότητας και ισονομίας. Για μια κοινωνία σοσιαλιστική.
Με συντροφικούς χαιρετισμούς
Γιώργος Παναγιωτακόπουλος
Φαινόμενα παρακμής: Οι συμβιβασμένοι και προσεταιρισμένοι
Ανάλυση του Δαμιανού Βασιλειάδη, εκπαιδευτικού, συγγραφέα
Αθήνα, 12.1.2012
«Ο άνθρωπος είναι ευμετάβλητο ζώο, ιδίως όταν βρίσκει λογικοφανείς δικαιολογίες για τις μεταβολές του»
Μιχαήλ Ψελλός
Στην Ελλάδα του σήμερα, όπου η διαπλοκή έχει διαβρώσει θεσμούς και ανθρώπους, το πολιτικό ήθος και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια έχουν γίνει αγαθά υπό εξαφάνιση. Η συναλλαγή, η εξαγορά συνειδήσεων, ο ευτελισμός οραμάτων, ιδεών και αρχών, η διαφθορά και η σήψη είναι μερικά από τα φαινόμενα που αναδείχτηκαν σε υπερθετικό βαθμό με την πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου και της λεγόμενης “μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, που λέγεται ΠΑΣΟΚ. Ένα πρωτοφανές σε διάσταση φαινόμενο, που το θεωρούσαμε πριν “αγαθό της επάρατης δεξιάς” και τώρα αποτελεί “κοινό αγαθό” και “της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης”
Είναι πραγματικά απίστευτο και όμως αληθινό. Τέτοια αλλοτρίωση και εκφυλισμός της Ελληνικής κοινωνίας δεν υπήρξε ποτέ σε τέτοια έκταση, γιατί στο παρελθόν η Αριστερά ή η «μεγάλη δημοκρατική και προοδευτική παράταξη», όντας πριν στο περιθώριο του συστήματος, διατηρούσε τα οράματα και τις αξίες της, ενσωματωμένη όμως στο σύστημα έχασε στην πλειοψηφία της τον εαυτό της και την αξιοπρέπειά της, έγινε με μια λέξη χειρότερη και από την λεγόμενη δεξιά.
Μέσα σ’ αυτό το νοσηρό πολιτικό και κοινωνικό κλίμα, όπου τα κριτήρια για τις ανθρώπινες και πανανθρώπινες αξίες έχασαν το νόημά τους, διαστρεβλώθηκαν, ευτελίστηκαν ή εξαφανίστηκαν, αναπτύχθηκαν συμπεριφορές πολιτικών προσώπων (για να αναφερθούμε σ’ αυτούς), που χαρακτηρίζονται από συμβιβασμό και πολλές φορές και συναλλαγή.
Τελικά φτάνεις στο σημείο να αναρωτηθείς: Μα έμεινε επιτέλους σ’ αυτόν τον τόπο τίποτε όρθιο ή όλα αλώθηκαν από το χρήμα και την δίψα για εξουσία.
Είμαστε υποχρεωμένοι να αναλύσουμε σε βάθος αυτό το εκφυλιστικό φαινόμενο που παρουσιάζεται – κι εδώ είναι η πραγματική “ύβρις”- σαν φαινόμενο προοδευτικό, αριστερό, δημοκρατικό και με το επίχρισμα του χρέους και του καθήκοντος απέναντι στη “μεγάλη δημοκρατική παράταξη” και την ενότητα της, στην οποία όλοι ομνύουν υποκριτικά. Αυτή η απύθμενη διαστροφή και κυνική προκλητικότητα στη νοημοσύνη του Έλληνα, γιατί αλλιώς πως να τι χαρακτηρίσουμε, παρουσιάζεται με το φωτοστέφανο του “προοδευτικού”.
Ποια είναι όμως η αληθινή πραγματικότητα, πως εξηγείται μια τέτοια συμπεριφορά και πως πρέπει να χαρακτηρίσουμε τέτοια φαινόμενα, που καλλιέργησε το ΠΑΣΟΚ; Δεν ήταν μόνο ο Ανδρέας Παπανδρέου. Είχε και συνεργούς. Είναι ένα ερώτημα που χρειάζεται την απάντησή του. Και δε μιλάμε φυσικά για εξαιρέσεις
Αυτού του είδους τους ανθρώπους τους ονομάζουμε “συμβιβασμένους ή προσεταιρισμένους”. Γι’ αυτούς αποφάνθηκε ο βυσαντινός λόγιος Μιχαήλ Ψελλός με την εξής φράση: «Ο άνθρωπος είναι ευμετάβλητο ζώο, ιδίως όταν βρίσκει λογικοφανείς δικαιολογίες για τις μεταβολές του».
Πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι απέβαλαν κάθε ηθικό φραγμό και άλλαξαν την συμπεριφορά τους ή εξαγοράστηκαν με χρήμα και θέση από το σύστημα, το καπιταλιστικό σύστημα, και ονομάζονται προσεταιρισμένοι.
Είναι ενδιαφέρον να αναλύσουμε το φαινόμενο αυτό, για να γίνει στο μέτρο του δυνατό, παράδειγμα προς αποφυγήν.
Θα επικαλεστούμε προς τον σκοπό αυτό την αυθεντική άποψη του Ανδρέα Παπανδρέου, που ήταν άριστος γνώστης της διαδικασίας προσεταιρισμού, την οποία και o ίδιος συστηματικά εφάρμοσε.
Να τι λέει ο Ανδρέας Παπανδρέου σ’ ένα άρθρο του στην εφημερίδα του ΠΑΣΟΚ εξόρμηση, προσδιορίζοντας το φαινόμενο.
Παραθέτω μερικά αποσπάσματα που έχουν τεράστια σημασία και για την σημερινή επικαιρότητα.[2]: “Η διάβρωση είναι βέβαια το κλειδί. Αποβλέπει στην επισήμανση προσώπων που παίζουν ή – με την κατάλληλη προώθηση θα παίξουν – σημαντικό ρόλο σε θέσεις – κλειδιά της πολιτικής ζωής του τόπου και ακόλουθα ο προσεταιρισμός τους και η κατάλληλη εκπαίδευση τους με στόχο την ένταξή τους (συνειδητά ή όχι) στους μηχανισμούς ελέγχου. Η Ελλάδα έχει πολύ πικρή πείρα, γιατί είναι ίσως η πρώτη χώρα της μεταπολεμικής περιόδου που διαβρώθηκε συστηματικά από τις υπηρεσίες των ΗΠΑ στα πλαίσια του Δόγματος Τρούμαν…Η διάβρωση της πολιτικής ζωής του τόπου μας είναι πραγματικά μνημειώδης. Ακόμη και σήμερα λέγεται απ’ τον απλό Έλληνα πολίτη πως ‘κανείς δεν γίνεται πρωθυπουργός στην χώρα μας χωρίς την σύμφωνη γνώμη του πρέσβυ των ΗΠΑ…Βέβαια θα ήταν λάθος να νομισθεί ότι οι ‘προσεταιρισμένοι’ Έλληνες είναι πράκτορες. Αυτή είναι άλλη υπόθεση που δεν απαιτεί βαθύτερη ανάλυση παρά την αναμφίβολη πρακτική της σημασία. Οι ‘προσεταιρισμένοι’ Έλληνες έχουν ‘πεισθεί’ ότι το εθνικό μας συμφέρον ταυτίζεται με την πολιτική του μητροπολιτικού κέντρου – δηλαδή των ΗΠΑ ή του υποκατάστατού τους, της Δυτ. Γερμανίας και γενικότερα της Δυτικής Ευρώπης. Οποιαδήποτε άλλη τοποθέτηση της Ελλάδας ή δεν είναι νοητή γι’ αυτούς σαν ρεαλιστική εναλλακτική λύση ή αποτελεί εθνικά ύποπτη τοποθέτηση. Η δημιουργία ενός τέτοιου κλίματος, μιας τέτοιας κυρίαρχης ιδεολογίας, είναι απαραίτητος όρος για τη διάβρωση τόσο των πολιτικών φορέων της περιθωριακής χώρας όσο και των κρατικών λειτουργών της. Στην Ελλάδα ο εμφύλιος πόλεμος και ο απόηχος αυτού πρόσφερε το απαραίτητο υπόβαθρο για τη διαμόρφωση της ‘ραγιάδικης’ νοοτροπίας που χαρακτηρίζει την ηγέτιδα τάξη της χώρας μας και προλείανε το έδαφος για την αποτελεσματική διάβρωση πολιτικών φορέων και κρατικών λειτουργών… Με την ‘λήθη’ του παρελθόντος – όταν έρθει αυτή η ώρα – και με την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ – εφόσον πραγματοποιηθεί – η ‘εθνικοφροσύνη’ θα αντικατασταθεί σιγά-σιγά – από την ‘τεχνοκρατία’. Στα πλαίσια εισαγμένων προτύπων από το εξωτερικό και με τη διαμόρφωση ‘αντικειμενικών’ κριτηρίων τόσο για την επιλογή όσο και για την εκπαίδευση των κρατικών λειτουργών, θα προωθηθεί η στελέχωση του κράτους από ‘Ευρωπαϊστές’ Έλληνες που με τη νοοτροπία τους και τη μέθοδο δουλειάς που διδαχτήκανε, θα κρίνουν κάθε θέμα με βάση το συμφέρον του ευρύτερου χώρου στον οποίο ‘ανήκει’ η Ελλάδα, το συμφέρον δηλαδή της Δύσης κι όχι με κριτήρια ‘τοπικιστικά’, δηλαδή ελληνικά.”
Αυτά τα προφητικά έφη ο Ανδρέας Παπανδρέου. Έτσι όπως τα περιέγραψε, έτσι και εφαρμόστηκαν στην πράξη.
Οι εκσυγχρονιστές του ΠΑΣΟΚ εντάσσονται απόλυτα σ’ αυτό το πλαίσιο ανάλυσης που προσδιόρισε με τόση οξυδέρκεια ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ίσως θα πρέπει σήμερα να προσθέσουμε κοντά στον όρο “Ευρωπαϊστές” και τον όρο“Υπερατλαντιστές.”
Αυτή είναι η κατηγορία των “προσεταιρισμένων εκσυγχρονιστών”
Ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης, ο “συντηρητικός” Μάνος Χατζηδάκις είπε κάποτε την επαναστατική φράση: “Επαναστάτης είναι όποιος δεν συμβιβάζεται”. Και φυσικά δεν υπάρχουν σήμερα επαναστάτες με την κλασική έννοια. Όμως υπάρχουν άνθρωποι που αντιστέκονται και δεν υποκύπτουν σε συμβιβασμούς, έστω κι αν αποτελούν μειοψηφία. Και ουαί και αλίμονο σε μια κοινωνία που δεν έχει ηθικές αντιστάσεις, δεν κρατά αξίες, δεν διατηρεί ιδανικά και δεν πιστεύει σε οράματα.
Θεώρησα απαραίτητο να προστρέξω στην ετυμηγορία ανθρώπων, τους οποίους δύσκολα αμφισβητεί κανείς. Δεν μπορεί κανείς εύκολα να αγνοήσει τα επιχειρήματα ενός Ανδρέα Παπανδρέου
Θα κλείσω ωστόσο αυτή την παράθεση με την ποίηση. Ο λόγος είναι ότι οι ποιητές ανήκουν στην κατηγορία εκείνη, που έχουν τη δυνατότητα με τη “θεϊκή” τους έμπνευση να εκφράσουν με τον καθαρό λόγο και στο μέτρο του δυνατού την “απόλυτη” αλήθεια.
Αναφέρομαι σ’ έναν μέγα Έλληνα ποιητή που τέλεια χαρακτηρίζει την πράξη τέτοιων ανθρώπων και πολιτικών.
Παραθέτω δύο ποιήματα του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη που σε αφορούν του συμβιβασμένους ή προσεταιρισμένους.
ΑΣ ΦΡΟΝΤΙΖΑΝ
ΚΑΤΗΝΤΗΣΑ σχεδόν ανέστιος και πένης.
Αυτή η μοιραία πόλις, η αντιόχεια
όλα τα χρήματά μου τάφαγε:
αυτή η μοιραία με τον δαπανηρό της βία
Αλλά είμαι νέος και με υγείαν αρίστην.
Κάτοχος της ελληνικής θαυμάσιος
(ξέρω και παραξέρω Αριστοτέλη, Πλάτωνα.
τι ρήτορας, τι ποιητάς, τι ό,τι κι αν πείς).
Από στρατιωτικά έχω μιαν ιδέα,
κ’ έχω φιλίες με αρχηγούς των μισθοφόρων.
Είμαι μπασμένος κάμποσο και στα διοικητικά.
Στην Αλεξάνδρεια έμεινα έξη μήνες, πέρσι
κάπως γνωρίζω (κ’ είναι τούτο χρήσιμον) τα εκεί:
του Κακεργέτη βλέψεις, και παληανθρωπιές, και τα λοιπά.
Όθεν φρονώ πως είμαι στα γεμάτα
ενδεδειγμένος για να υπηρετήσω αυτήν την χώρα,
την προσφιλή πατρίδα μου Συρία.
Σ’ ό,τι δουλειά με βάλουν θα πασχίσω
να είμαι στην χώρα οφέλιμος. Αυτή είν’ η πρόθεσίς μου.
Άν πάλι μ’ εμποδίσουνε με τα συστήματά τους-
τους ξέρουμε τους προκομένους: να τα λέμε τώρα
αν μ’ εμποδίσουνε, τι φταίω εγώ
Θ’απευθυνθώ προς τον Ζαβίνα πρώτα
κι άν ο μωρός αυτός δεν μ’ εκτιμήσει,
θα πάγω στον αντίπαλό του, τον Γρυπό.
Κι άν ο ηλίθιος κι αυτός δεν με προσλάβει,
πηγαίνω παρευθύς στον Υρκανό
Θα με θελήσει πάντως ένας απ’ τους τρεις
Κ’ είν’ η συνείδησίς μου ήσυχη
για το αψήφιστο της εκλογής.
Βλάπτουν κ’ οι τρεις τους την Συρία το ίδιο
Αλλά, κατεστραμένος άνθρωπος, τι φταίω εγώ.
Ζητώ ο ταλαίπωρος να μπαλωθώ.
Ας φρόντιζαν οι κραταιοί
να δημιουργήσουν έναν τέταρτο καλό.
Μετά χαράς θα πήγαινα μ’ αυτόν
ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ
Κι αν δεν μπορείς να κάμνεις τη ζωή σου
Όπως τη θέλεις
Τούτο προσπάθησε τουλάχιστον,
Όσο μπορείς μην την εξευτελίζεις
Μες την πολλή συνάφεια του κόσμου,
Μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες
Μην την εξευτελίσεις πηγαίνοντάς την,
Γυρίζοντας συχνά κι εκθέτοντάς την,
Στων σχέσεων και των συναναστροφών,
Την καθημερινή ανοησία,
Ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
Ένα τελευταίο σχόλιο από μέρους μου για όλα τα προαναφερόμενα: Στο κάτω κάτω της γραφής θα πρέπει να ζει κανείς σ’ αυτόν τον κόσμο για μια « ανθρώπινη αξιοπρέπεια ».
[1] Λέω ξαναχτυπάει, γιατί έχει γράψει και ένα άλλο παρόμοιο γράμμα, στο οποίο απάντησα, ξεσκεπάζοντας και τότε, όπως και τώρα, την απύθμενη υποκρισία του.
[2] βλ. Ανδρέας Παπανδρέου, «Η εθνική ανεξαρτησία, βασικός στόχος», Εφημερίδα “Εξόρμηση”, 18.3.1977
