Στους 14 μήνες που μεσολάβησαν από την έναρξη του κύματος των εξεγέρσεων στον αραβικό κόσμο μέχρι σήμερα, η παλαιστινιακή ηγεσία βρέθηκε ξαφνικά ορφανή. Οντας πολιτικά διαιρεμένη και αντιλαμβανόμενη ότι η διεθνής υποστήριξη στο πρόσωπό της έχει πλέον εξασθενήσει την ώρα που οι διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ τελούν υπό καθεστώς κατάρρευσης, η Παλαιστινιακή Αρχή αισθάνεται περιθωριοποιημένη, μπερδεμένη και κυρίως ανησυχεί ότι ο λαός της θα στραφεί στη βία.

«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε, πέραν της κατοχής, είναι αυτός της περιθωριοποίησης», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, Σαλάμ Φαγιάντ, σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Πρόκειται, φυσικά, για μια απευθείας συνέπεια της Αραβικής Ανοιξης, καθώς τα άλλα έθνη της περιοχής μας ασχολούνται πλέον με τα δικά τους εσωτερικά προβλήματα», συνέχισε ο ίδιος. «Η Αμερική βρίσκεται σε προεκλογική χρονιά και αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, ενώ η Ευρώπη έχει τα δικά της σοβαρά ζητήματα», πρόσθεσε. «Είμαστε στη γωνία».

Για δεκαετίες ολόκληρες, καθώς η εξουσία στα γειτονικά τους κράτη βρισκόταν στα χέρια αυταρχικών ηγετών, οι Παλαιστίνιοι βρίσκονταν στο επίκεντρο του πολιτικού σκηνικού στη Μέση Ανατολή και η μάχη τους ενάντια στην ισραηλινή κατοχή αντανακλούσε την αραβική προσμονή για ελευθερία και αξιοπρέπεια στην εποχή μετά την αποικιοκρατία. Οταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, ορκίστηκε στον Λευκό Οίκο, έθεσε την ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στη Δυτική Οχθη και στη Λωρίδα της Γάζας ως μια εκ των προτεραιοτήτων της εξωτερικής του πολιτικής. Οταν, ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον στις αρχές της εβδομάδας, το ιρανικό ζήτημα και όχι το παλαιστινιακό ήταν εκείνο που μονοπωλούσε την ατζέντα των συναντήσεών του.

Η κατάρρευση των αυταρχικών καθεστώτων επέτρεψε στους πολίτες να εκφραστούν ανοιχτά κατά του Ισραήλ. Αυτό έφερε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ), που διαπραγματευόταν με τους Ισραηλινούς. Ο μέσος Αραβας τάσσεται πλέον στο πλευρό των ισλαμιστών της Χαμάς. Παρ’ όλα αυτά, η Χαμάς αντιμετωπίζει και αυτή σημαντικές δυσκολίες, καθώς μόλις πρόσφατα υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το αρχηγείο της στη Δαμασκό, ενώ η βοήθεια που δέχεται από το Ιράν έχει περιοριστεί αισθητά. Πριν από έξι μήνες, η κατάσταση ήταν διαφορετική, με την Παλαιστινιακή Αρχή να εξασφαλίζει την ένταξη στην UNESCO και τη Χαμάς να επιτυγχάνει την ανταλλαγή του Ισραηλινού δεκανέα Γκιλάντ Σαλίτ με εκατοντάδες κρατουμένους.

Ο γνωστός για την αναποφασιστικότητά του Παλαιστίνιος πρόεδρος, Μαχμούντ Αμπάς, φέρεται να προετοιμάζει εδώ και εβδομάδες ένα μακροσκελές κείμενο με το οποίο θα εξηγεί σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους τους λόγους για τους οποίους αποχωρεί από την ειρηνευτική διαδικασία, υπό τη σημερινή τουλάχιστον μορφή της. Οι Δυτικοί, ωστόσο, μολονότι κατανοούν τον εκνευρισμό των Παλαιστινίων για την εποικιστική ανάπτυξη στη Δυτική Οχθη, μοιάζουν να πιστεύουν πως ο πρόεδρος Αμπάς αισθάνεται πολιτικά αδύναμος για έναν συμβιβασμό με το Ισραήλ. «Γνωρίζει ότι το πολιτικό τίμημα της διαπραγμάτευσης με τον Νετανιάχου θα είναι μεγάλο», σχολίασε Δυτικός διπλωμάτης. «Αυτή τη στιγμή, οι λαοί της περιοχής θεωρούν ότι ή θα διαδηλώνεις εναντίον κάποιου αυταρχικού ηγέτη ή θα είσαι εκείνος σε βάρος του οποίου διοργανώνονται οι διαδηλώσεις», πρόσθεσε. «Ο Αμπάς επέλεξε ότι είναι προτιμότερο για τον ίδιο να διαδηλώνει».