Ένα κείμενο που τουλάχιστον προσβάλει την νοημοσύνη όλων των Ελλήνων δημοσιεύθηκε μόλις χθες στο blog του ΔΝΤ. Με τίτλο η Λογική και η Δικαιοσύνη στο Ελληνικό Πρόγραμμα Στήριξης, ο κ. Oliver Blanchard προσπαθεί να πείσει, αλλά δεν μπορεί. Όλο το άρθρο εδώ.
Μετάφραση αλά Κωτσαρίκος (με δικές μας σημειώσεις):
Η Λογική και η Δικαιοσύνη στο Ελληνικό Πρόγραμμα Στήριξης
Για να επιστρέψει σε οικονομική υγεία, η Ελλάδα χρειάζεται δύο πράγματα. Πρώτον, χαμηλότερο χρέος. Δεύτερον, βελτίωση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας. Το νέο πρόγραμμα απευθύνεται και στα δύο αυτά.
Μειώνοντας το χρέος
Ορισμένες χώρες έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν κάτω από μεγάλα βάρη δημόσιου χρέους. Αυτοί που πέτυχαν, το έκαναν μέσω υψηλών ρυθμών ανάπτυξης. Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας, είχε καταστεί σαφές ότι η υψηλή ανάπτυξη, πόσο μάλλον διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης – δεν επρόκειτο να έρθει αρκετά σύντομα. Το χρέος θα έπρεπε να αναδιαρθρωθεί.
Η διαδικασία ήταν μακρά και ακατάστατη…. Κατά τη διαδικασία αυτή, οι ξένοι πιστωτές διέσυραν την Ελλάδα ως κακιά και πλούσια σε τράπεζες, που θα έπρεπε να είναι πρόθυμη να δεχθεί το πλήγμα. Αλλά στο τέλος, οι τράπεζες ανήκουν σε ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους έχουν αποταμιεύσει τη συνταξιοδότησή τους και τελικά είδαν την αξία των τραπεζικών μετοχών τους να μειώνονται σε αξία. (τι λες ρε αθεόφοβε Oliver!!!!!!!!)
Τελικά με το PSI – η μεγαλύτερη συμφωνία που έχει ποτέ υπογραφεί για υποτίμηση του δημόσιου χρέους – μειώθηκε το βάρος του χρέους κάθε άνδρα, γυναίκας και παιδιού στην Ελλάδα περίπου € 10.000 κατά μέσο όρο, μια αρκετά μεγάλη συμβολή από την πλευρά των ξένων αποταμιευτών. (συγκεντρώσου αδελφέ Oliver – δεν είναι δυνατόν να λες αυτά τα πράγματα σε έναν λαό που πεινάει!)
Η Ελλάδα πρέπει πλέον από την πλευρά της, (με σταθερή πολιτική δέσμευση) να εφαρμόσει το δύσκολο αλλά αναγκαίο σύνολο των δημοσιονομικών, οικονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί ως μέρος του προγράμματος που υποστηρίζεται από τους εταίρους στην Ελλάδα στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Είναι μια τεράστια πρόκληση, καμία αμφιβολία. Αλλά είναι επίσης μια ευκαιρία να επωφεληθεί από τον οικονομικό χώρο που άνοιξε από ιδιωτικούς και επίσημους πιστωτές. Η Ελλάδα θα το αξιοποιήσει;
Διορθώνοντας τα οικονομικά του δημοσίου
Πρώτον, πρέπει να μειωθεί περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα. Διαφορετικά, αυτό θα αναιρεί απλώς την πρόοδο που μόλις έκανε για το χρέος. Η δημοσιονομική προσπάθεια που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής είναι πραγματικά εντυπωσιακή, με το πρωτογενές έλλειμμα να κατεβαίνει από το 10 τοις εκατό σε λιγότερο από 3 τοις εκατό. Η μείωση και η αναδιάταξη του χρέους θα βοηθήσουν στη μείωση της πληρωμής τόκων, αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό από μόνο του να κλείσει την τρύπα στα δημόσια οικονομικά.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να τρέχει με πρωτογενές έλλειμμα, και σύντομα θα χρειαστεί να λειτουργήσει με πρωτογενές πλεόνασμα. Απλούστατα, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Μεγάλο μέρος των δαπανών θα πρέπει να κοπούν. Και, από την πλευρά της φορολογίας, λόγω των σκληρών μέτρων που πρέπει να ληφθούν, ένα μεγάλο μέρος της εστίασης του προγράμματος είναι στη δικαιοσύνη, για να διασφαλίσουμε ότι οι πλουσιότεροι άνθρωποι θα πληρώσουν πραγματικά το μερίδιο που τους αναλογεί. (να με συγχωρείς κ. Oliver αλλά τώρα που το σκεφτήκατε αυτό είναι λίγο αργά. Αν αυτή είναι η δικαιοσύνη που αναφέρεις στο τίτλο του άρθρου, λυπάμαι…. Αν έχεις τα κότσια μίλα για προοδευτική φορολογία, όχι αναλογική. Αυτό είναι δικαιοσύνη.)
Μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών
Ομοίως, ή ίσως πιο σημαντικό, η Ελλάδα πρέπει να μειώσει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της. Για δύο διαφορετικούς λόγους. Πρώτον, καμία χώρα δεν μπορεί να έχει ένα μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και να δανείζεται από τον υπόλοιπο κόσμο για πάντα. Δεύτερον, με δεδομένο ότι η δημοσιονομική λιτότητα μειώνει την εγχώρια ζήτηση, ο μόνος τρόπος για να επιστρέψει στην ανάπτυξη είναι να στηρίζεται περισσότερο στην εξωτερική ζήτηση ώστε να μειωθεί το έλλειμμα των τρεχουσών συναλλαγών.
Και η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει ένα πολύ μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, κοντά στο 10 τοις εκατό του ΑΕΠ, παρά τo χαμηλό επίπεδο της παραγωγής. Για να μειωθεί το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, δεν υπάρχει κανένα μυστικό: η χώρα πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική, να πουλά περισσότερα στο εξωτερικό, και να αγοράζει λιγότερο από το εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα εξάγει μόνο το 14 τοις εκατό των προϊόντων που παράγει.
Πόσο πρέπει η Ελλάδα να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της; Είναι δύσκολο να είμαστε σίγουροι, αλλά η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ή μια πραγματική υποτίμηση περίπου 20 τοις εκατό, φαίνεται να απαιτείται.
Στρατηγική για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας
Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει κάποιος πιο ανταγωνιστικός: είτε γίνετε πολύ πιο παραγωγικός, είτε να μειώσει τους μισθούς και το μη μισθολογικό κόστος. Ο πρώτος τρόπος είναι πολύ πιο ελκυστικός. Αλλά δεν υπάρχει μαγικό ραβδί. Ενώ πολλοί τομείς στην Ελλάδα παρουσιάζουν ένα μεγάλο χάσμα της παραγωγικότητας, οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται συνεπάγονται αλλαγές στους ελέγχους και τη συμπεριφορά, και καμία από αυτές δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε με την ελληνική κυβέρνηση να προσπαθεί σκληρά για να εντοπιστεί πού και πώς μπορεί να επιτευχθεί πρόοδος. Ο κατάλογος είναι μακρύς, αλλά η εφαρμογή είναι δύσκολη, το αποτέλεσμα αβέβαιο και, εν πάση περιπτώσει, δεν θα ολοκληρωθεί σύντομα.
Αυτό σημαίνει διατήρηση των μειώσεων των μισθών, τουλάχιστον μέχρι να υπάρξει αύξηση της παραγωγικότητας. Στις χώρες με ευέλικτες συναλλαγματικές ισοτιμίες, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της υποτίμησης του νομίσματος. Σε μια χώρα που είναι μέρος μιας κοινής νομισματικής ζώνης, θα πρέπει να επιτευχθεί με τη μείωση των ονομαστικών μισθών και των τιμών. (ΕΙΠΕΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΤΩΡΑ OLIVER!!!! ΤΑ ΠΑΝΤΑ!!!!!) Στην Ελλάδα, οι μισθοί αυξήθηκαν ταχύτερα από την αύξηση της παραγωγικότητας για πολλά χρόνια, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος- η οποία αποτελεί βασικό μέτρο της ανταγωνιστικότητας αυξήθηκε κατά πάνω από 35 τοις εκατό κατά τη διάρκεια 2000-10, σε σύγκριση με μόλις το 20 τοις εκατό στη ζώνη του ευρώ. Αυτό πρέπει να αναιρεθεί. (Προτείνεις να βγούμε από την ευρωζώνη?)
Ο καλύτερος τρόπος να προχωρήσουμε θα ήταν μια διαπραγμάτευση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων για τη μείωση των μισθών και των τιμών, και να αποφευχθεί μια μακρά και οδυνηρή διαδικασία προσαρμογής. Αυτό δεν συνέβη. Το πρόγραμμα προσπαθεί να επιταχύνει τη διαδικασία, ενώ παράλληλα να προστατεύσει τους πλέον ευάλωτους. Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι η προσαρμογή πρέπει να πραγματοποιηθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αλλιώς η ανταγωνιστικότητα δεν θα βελτιωθεί, η ζήτηση δεν θα αυξηθεί, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών θα συνεχίσει να υπάρχει, ενώ η ανεργία θα παραμείνει πολύ υψηλή. Όσο πιο γρήγορα το κάνει, το λιγότερος πόνος θα υπάρξει. (πραγματικά δεν έχω λόγια κ. Oliver! τόσα χρόνια περάσανε και δεν βάλατε μυαλό! τα ίδια σε όλες τις χώρες, τα ίδια μέτρα και τα ίδια αποτελέσματα!)
Δεν υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις
Υπήρχαν λιγότερο επώδυνες εναλλακτικές λύσεις; Δεν πιστεύω ότι υπήρξαν, ή ότι υπάρχουν. (με την κουλτούρα και τις σπουδές που έχετε, σίγουρα δεν υπάρχουν!)
Για παράδειγμα, η ιδέα η οποία μερικές φορές πλανάται ότι δηλαδή, τα μεγάλα έργα υποδομών θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση των δημοσιονομικών και τρεχούμενων λογαριασμών, είναι πολύ ευφάνταστη. (!!!!!!!!!!!!!!!!!) Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι κυρίως ένα πρόβλημα της υλικής υποδομής. Τα έργα που χρηματοδοτούνται από κρατικούς πόρους, θα κάνουν ελάχιστα για να επηρεάσουν την ανάπτυξη σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα κάνει το δημοσιονομικό έλλειμμα, ακόμη χειρότερο, και το μόνο που θα κάνουν είναι να καθυστερήσουν την αναπόφευκτη προσαρμογή. (!!!!!!!!!!!!!ΔΕΝ ΕΧΩ ΛΟΓΙΑ!!!!!!!!!!!!)
Τι γίνεται με την έξοδο από την Ευρωζώνη; Η έξοδος από το ευρώ ακολουθείται από μια απότομη υποτίμηση και θα μπορούσε να επιτύχει πιο γρήγορα τη σχετική μείωση των μισθών και των τιμών που η Ελλάδα χρειάζεται. (Σημείωση: η μείωση των τιμών και των μισθών δεν θα αποφευχθεί, θα συμβεί απλά πιο γρήγορα). Πράγματι, εάν η Ελλάδα είχε το δικό της νόμισμα, αυτή η παράμετρος σίγουρα θα ήταν μέρος του προγράμματος. Αλλά η Ελλάδα είναι μέρος της ευρωζώνης. Και, πέρα από τις μεγάλες δαπάνες που θα έχει επειδή πλέον δεν θα ανήκει στην Ευρωζώνη, η απορύθμιση από μια άτακτη έξοδο και η κατάρρευση του νομισματικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος, με τις νομικές μάχες για την ορθή μετατροπή των τιμών των συμβάσεων – θα ήταν πολύ, πολύ μεγάλο. (Δεν θέλω να πω πολλά γιατί είναι Σαρακοστή. Όλα αυτά που λες αδελφέ μου Oliver δεν έχουν επιβεβαιωθεί από πουθενά. Επιπλέον το γεγονός ότι βάζεις πιο πάνω τα νομικίστικα της μετατροπής, από τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται, που πεινάνε, που αυτοκτονούν καθημερινά, κάνει το άρθρο σου πιο εμετικό από ότι στην αρχή πίστευα.)
Μεγάλη άνοδο
Εν τέλει: Θα λειτουργήσει το Πρόγραμμα Στήριξης; (καλά , ακόμα αναρωτιέστε;) Η Ελλάδα θα πρέπει να ανεβεί ένα βουνό τουλάχιστον τόσο υψηλό όπως εκείνο που μόλις ανέβηκε και η επιτυχία θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο στην συνεχή και ισχυρή εφαρμογή της κυβέρνησης. Σε όλα τα επιμέρους προγράμματα θα συμβούν απρόσμενα γεγονότα και το πρόγραμμα αναμφίβολα θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί. Όπως δήλωσε και η Christine Lagarde”Οι κίνδυνοι παραμένουν εξαιρετικά υψηλοί”.
Όλα αυτά είναι αλήθεια. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι το πρόγραμμα ασχολείται καθαρά με τα δύο σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, όχι μόνο το υψηλό χρέος, αλλά και την χαμηλή ανταγωνιστικότητα. Και αυτό είναι δίκαιο, το να ζητούνται δηλαδή κοινές θυσίες, όχι μόνο εντός της Ελλάδας, αλλά και μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της.
Αυτό είναι το άρθρο, και εις άλλα με υγεία!
ΚΟΤΣΑΡΙΚΟΣ
