Της Carol Matlack
Οι ηγέτες της Ευρώπης αρχίζουν δειλά δειλά να κάνουν τις πρώτες δηλώσεις για οικονομική ανάκαμψη. «Η ανάπτυξη αναμένεται να πάρει τα πάνω της στο δεύτερο εξάμηνο του 2012 και να ‘ανεβάσει’ ταχύτητα το 2013», έγραψε σε μία στήλη των Financial Times στις 10 Δεκεμβρίου ο Olli Rehn, Επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις.
Ακούγεται ενθαρρυντικό -αλλά η «Ευρώπη Α.Ε.» δεν το χάβει. Από τις χαλυβουργίες έως και τις πωλήτριες σαμπουάν, οι επιχειρήσεις της περιοχής προετοιμάζονται για αυτό που προβλέπουν ότι θα είναι χρονιά στασιμότητας.
Στην τελευταία «παράσταση» απαισιοδοξίας, ο χαλυβουργικός κολοσσός ArcelorMittal ανακοίνωσε ότι προχωρά σε απομείωση της αξίας των ευρωπαϊκών μονάδων του κατά 4,3 δισ. δολάρια. Η ζήτηση χάλυβα στην περιοχή έχει ήδη συρρικνωθεί σε ποσοστό 29% από το 2007, ανέφερε η εταιρεία. «Αυτό το περιβάλλον ασθενέστερης ζήτησης αλλά και οι προσδοκίες ότι θα διατηρηθεί στον εγγύς και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, μάς οδήγησαν σε υποβάθμιση των εκτιμήσεων για τις ταμειακές ροές».
Με δημοσιονομικό γκρεμό ή χωρίς, οι ΗΠΑ φαίνονται πολύ πιο ελκυστικές στην ArcelorMittal από ό, τι η Ευρώπη. Η κατανάλωση χάλυβα στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 8% το τρέχον έτος, έναντι μείωσης 8% στην Ευρώπη, όπου η εταιρεία πραγματοποιεί το 50% των πωλήσεών της. Το ποσό της απομείωσης αντανακλά «την αρνητική εκτίμηση για το σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς χάλυβα», σημείωσαν οι αναλυτές της UBS Investment Research μετά την ανακοίνωση.
Το μήνυμα ήταν σχεδόν το ίδιο από τον γαλλικό όμιλο τροφίμων Danone στις 13 Δεκεμβρίου, όταν ανακοίνωσε τα σχέδιά του να περικόψει το κόστος στις ευρωπαϊκές του μονάδες κατά 262 εκατ. δολάρια σε διάστημα δύο ετών για να αντιμετωπίσει «μια ευρωπαϊκή επιβράδυνση που θα έχει διάρκεια». Εκτός από την «προσαρμογή του κόστους στις νέες αυτές συνθήκες», ανέφερε η εταιρεία, θα «αναμορφώσουμε την οργάνωση της διαχείρισης στην Ευρώπη, η οποία έχει σχεδιαστεί για ένα αναπτυξιακό περιβάλλον».
Τέτοιους είδους επιχειρηματικές αποφάσεις έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις συγκρατημένα αισιόδοξες προβλέψεις των κυβερνητικών αξιωματούχων τις τελευταίες εβδομάδες. Η εθνική στατιστική υπηρεσία της Γαλλίας, Insee προέβλεψε «μικρή ανάκαμψη» στη χώρα στο πρώτο εξάμηνο του 2013, ενώ η κεντρική τράπεζα της Ιταλίας «βλέπει» επιστροφή στην ανάπτυξη στο δεύτερο μισό του έτους. Η Ισπανία αναμένει ανάκαμψη το 2014.
Με μια πιο προσεκτική ματιά όμως, βλέπει κανείς ότι αυτές οι προβλέψεις δεν είναι λόγος για γιορτή. Η Insee για παράδειγμα, προβλέπει τριμηνιαίο ρυθμό ανάπτυξης στη Γαλλία μόλις 0,1% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013 έπειτα από συρρίκνωση 0,2% του ΑΕΠ το τρέχον τρίμηνο. Η υπηρεσία λέει επίσης ότι η ανεργία είναι πιθανό να φτάσει το 10,9% το επόμενο έτος, από το σημερινό 10,7%.
Οι επίσημες προβλέψεις για την ανάπτυξη της Ισπανίας έχουν ευρέως απορριφθεί ως υπερφιλόδοξες. 18 οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg αναμένουν ότι η ισπανική οικονομία θα συρρικνωθεί 1,5% το επόμενο έτος, δηλαδή το τριπλάσιο από ό,τι προβλέπει η κυβέρνηση της χώρας. Αν ο πρωθυπουργός Mariano Rajoy αναγκαστεί να ζητήσει ευρωπαϊκή διάσωση, τα πιθανά μέτρα λιτότητας που θα απαιτηθούν θα εντείνουν την ύφεση.
Δεν προκαλεί μεγάλη έκπληξη λοιπόν που η εταιρική Ευρώπη «παίζει» εκ του ασφαλούς. «Είμαστε υποψήφιοι για τουλάχιστον μια δεκαετία αργής οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη», δήλωσε ο Paul Polman, διευθύνων σύμβουλος του αγγλο-ολλανδικού κολοσσού καταναλωτικών αγαθών Unilever, σε συνέντευξη στο Bloomberg News στις 12 Δεκεμβρίου. «Εάν διοικείς μια επιχείρηση σαν τη δική μου και δεν κάνεις αυτή την υπόθεση, τότε κοροϊδεύεις τον εαυτό σου. Ελπίζω για το καλό της Ευρώπης να κάνω λάθος, αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, θα είμαστε σε καλύτερη θέση, αν θέσουμε αυτό ως αφετηρία μας».
