Το «χαρτί» της Τουρκίας και των ενεργειακών της αποθεμάτων παίζει ενεργά η Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να απεξαρτηθεί όσον το δυνατόν ταχύτερα από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Προς το σκοπό αυτό κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τις εξελίξεις στον ενεργειακό κλάδο στο χαρτοφυλάκιό της, μεταβαίνει για πρώτη φορά στα χρονικά στην Αγκυρα για συνομιλίες, στις 17 Ιανουαρίου, με τον υπουργό Ενέργειας της γείτονος, Τανέρ Γιλντίζ.
Η σπουδή της Ε.Ε. είναι να βρει κοινό τόπο με την Αγκυρα στον ενεργειακό τομέα, σε σημείο όμως που παραβλέπεται η άκρως αρνητική «έκθεση προόδου» για την Τουρκία αναφορικά με την πορεία ένταξής της στην Ε.Ε., έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη Νοεμβρίου.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται και τα «παιχνίδια εξουσίας» που εκτυλίσσονται με επίκεντρο την Ελλάδα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και στα οποία εμμέσως ή αμέσως εμπλέκονται και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ιδιαιτέρως κρίσιμο θεωρείται το ακριβώς επόμενο διάστημα. Και αυτό διότι έως τον Ιούνιο το αργότερο θα πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, υποχρέωση που απορρέει από την υπογραφή του μνημονίου.
Για το θέμα αυτό ασκούνται πιέσεις στην Αθήνα, με τη Γερμανία σε ρόλο «διαμεσολαβητή», ώστε να αποτραπεί ο ενεργός ρόλος της Μόσχας, παρά το γεγονός ότι η Ρωσία που διεκδικεί την κρατική επιχείρηση φυσικού αερίου παρουσιάζει άκρως δελεαστικές προτάσεις.
Παράλληλα, μέσα στον Ιούνιο η κοινοπραξία στο Αζερμπαϊτζάν που διαχειρίζεται το κοίτασμα Shah Deniz, το οποίο αναμένεται να καλύψει σημαντικό μέρος, στο μέλλον, των αναγκών της ευρωπαϊκής αγοράς σε φυσικό αέριο, θα λάβει την οριστική απόφαση για το ποιος αγωγός -ο ΤΑΡ – Trans-Anatolian Pipeline ή ο Nabucco West- θα «αναλάβει» να φέρει εις πέρας το έργο αυτό.
Η Ελλάδα εργάζεται σταθερά, προσφέροντας πλήρη πολιτική στήριξη, προκειμένου να επιλεγεί ο ΤΑΡ, γιατί μέσω του εν λόγω αγωγού η Αθήνα θα επιδιώξει να αναβαθμίσει τον γεωστρατηγικό της ρόλο, αλλά και τον θεσμικό της ρόλο, ως χώρα της Ε.Ε. που αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου «ενεργειακού» σχήματος.
Οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. που θα επισκεφθούν την Άγκυρα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιχειρήσουν να εξασφαλίσουν τη δέσμευση της Τουρκίας για τη διασύνδεση του αγωγού ΤΑΝΑΡ – Trans-Anatolian Pipeline που προωθεί η Άγκυρα από κοινού με το Αζερμπαϊτζάν με το ευρωπαϊκό δίκτυο.
Το ζήτημα είναι εάν θα συνδεθεί ο ΤΑΝΑΡ με τον ΤΑΡ, οπότε η Ελλάδα θα «παίξει» στο ενεργειακό παιχνίδι του «νότιου διαδρόμου» ή εάν θα προχωρήσει τελικά ο έτερος, βορειότερος αγωγός, ο Nabucco West, οπότε η Ελλάδα θα χάσει αυτή την πολύτιμη ευκαιρία και θα αναβαθμιστεί ο ρόλος της Βουλγαρίας.
Αξιώσεις Αγκυρας
Την ίδια ώρα για πρώτη φορά, δίνοντας τροφή στην Αγκυρα για την έναρξη νέου γύρου «αξιώσεων» έναντι της ελληνικής πλευράς, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριλαμβάνει τα πιθανά κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ανατολικής Μεσογείου σε επίσημο έγγραφό της και συγκεκριμένα στην έκθεσή της για τον Ενεργειακό Οδικό Χάρτη με ορίζοντα το 2050, το προσχέδιο της οποίας έχει γίνει γνωστό.
Στο κείμενο αυτό επισημαίνεται πως θα πρέπει να υπάρξει μια σαφής τοποθέτηση των Βρυξελλών για το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Η μη οριοθέτηση ΑΟΖ ωστόσο δεν αποτελεί εμπόδιο στην περίπτωση της Αλβανίας αναφορικά με τη χάραξη του αγωγού ΤΑΡ, όπως δεν έχει λειτουργήσει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ανασταλτικά για την ολοκλήρωση των σεισμικών ερευνών που διεξάγονται στο Ιόνιο από τη νορβηγική εταιρεία PGS.Η Αγκυρα σε κάθε κίνηση που γίνεται τόσο από την ελληνική όσο και από την κυπριακή πλευρά ανταπαντά πάραυτα.
Η πρόθεσή της να προχωρήσει από κοινού με το Κατάρ στην κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στον κόλπο Ξηρού, στην περιοχή της Ανατολικής Θράκης, βόρεια της χερσονήσου της Καλλίπολης, στα Δαρδανέλια, μαρτυρά πως δεν πρόκειται να αφήσει αναξιοποίητη καμία επενδυτική πρόταση που μπορεί να της δώσει ρόλο «ρυθμιστή» και «ελεγκτή» των ενεργειακών οδών προς την Ευρώπη.
Υπενθυμίζεται πως όλο το τελευταίο διάστημα συζητείται η κατασκευή ανάλογου έργου στην Κύπρο για την εμπορική αξιοποίηση του κυπριακού και ενδεχομένως και του ισραηλινού φυσικού αερίου, ενώ στην περιοχή της βόρειας Ελλάδας στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης έχει πάρει άδεια για τη δημιουργία πλωτού σταθμού παραλαβής και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου η εταιρεία GASTRADE Α.Ε., συμφερόντων του ομίλου Κοπελούζου.
