Του Jonas Parello-Plesner

«Θέλω τα λεφτά μου πίσω» ήταν το σύνθημα της Margaret Thatcher κατά τη διάρκεια των εσωτερικών διαπραγματεύσεων της ΕΕ στη διάρκεια της θητείας της ως πρωθυπουργού. Και οι σημερινοί κάτοχοι των εξωτερικών χρεών της ΕΕ θα μπορούσαν σύντομα να απαιτούν το ίδιο πράγμα. Η Ρώσια, ο κύριος εξωτερικός μέτοχος που επηρεάστηκε από την πρόσφατη κατάρρευση του κυπριακού τραπεζικού τομέα, έχει ήδη μιλήσει σκληρά για τη διάσωση από την ΕΕ ως «απαλλοτρίωση».

Η κυπριακή λύση έχει αναγκάσει τους Κινέζους επενδυτές να διατηρούν ένα ακόμη πιο άγρυπνο μάτι στην κρίση του ευρώ, ιδιαίτερα υπό το φως των ζημιών που υπέστησαν οι κάτοχοι εξωτερικού χρέους. Μιλώντας για τη διάσωση, ο πρεσβευτής της Κίνας στην ΕΕ εξέφρασε την ελπίδα ότι «τέτοιου είδους πρακτικές δεν θα χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικά σενάρια». Στα τέλη του 2012, η δεύτερη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της Κίνας, η Ping An, άσκησε αγωγή κατά του Βελγίου σε ένα διεθνές δικαστήριο διαιτησίας επικαλούμενη ζημιές από μια επένδυσή της στη Fortis, μια τράπεζα, όταν αυτή λύθηκε και κρατικοποιήθηκε από το Βέλγιο, το 2008. Μια νίκη για την Ping An, έστω και εάν είναι πολλά χρόνια στα σκαριά, θα μπορούσε να σημάνει ένα ευρύτερο κατηγορητήριο για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη αντιμετωπίζει τους κατόχους εξωτερικού χρέους της.

Τα λεφτά της Κίνας δεν φάνηκαν να κινδυνεύουν στη διάρκεια της κυπριακής διάσωσης, αν και η Κίνα, κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, φλέρταρε επίσης, ανεπιτυχώς όπως φαίνεται, με την Κύπρο για εισφορές: τον Ιούνιο του περασμένου έτους, λίγο πριν η Κύπρος αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Κύπρος, ακολούθησε τον Κύπριο υπουργό Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, σε μια επίσκεψη στην Κίνα.

Ωστόσο, εκτός από την Κύπρο, η Κίνα έχει ακόμη μια σημαντική συμμετοχή στο δημόσιο χρέος της Κύπρου. Η Κύπρος δεν έγινε ο «κόκκινος ιππότης» της Ευρώπης αγοράζοντας μαζικά κρατικό χρέος, όπως ήλπιζαν μερικοί Ευρωπαίοι στην αρχή της κρίσης το 2011, αλλά συνέχισε να εκφράζει εμπιστοσύνη στο ενιαίο νόμισμα. Στη συνεδρίαση του G20 τον Ιούνιο του 2012, η Κίνα ανακοίνωσε ότι θα συνεισέφερε με 43 εκατ. δολάρια μέσω του ΔΝΤ, τα οποία θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν για τις ευρωπαϊκές ανάγκες χρέους (προτιμώμενη επιλογή της Κίνας). Οι κινεζικές εταιρείες και οι κρατικοί οργανισμοί (όπως η China Investment Corporation, η οποία χρησιμοποιεί ανακυκλωμένα συναλλαγματικά αποθέματα), έχουν επίσης συνεχίσει να βρίσκουν ευκαιρίες για την αγορά ευρωπαϊκών εταιρειών όπως η Thames Water, η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, και το αεροδρόμιο του Heathrow. Οι κινεζικές επενδύσεις στην Ευρώπη το 2012 σημείωσαν άλλο ένα υψηλό ρεκόρ, φθάνοντας τα 10 δις. δολάρια.

Οι τελευταίες «ενημερωμένες» εκτιμήσεις, τοποθετούν τη συμμετοχή της Κίνας σε ευρώ στο περίπου 25% των κινεζικών συναλλαγματικών αποθεμάτων. Αυτό τοποθετεί την αξία των συμμετοχών σε άνω των 800 δις. δολαρίων, με τα συναλλαγματικά αποθέματα να διαμορφώνονται περί τα 3,4 τρις. δολάρια. Αυτό είναι ένα αξιοσημείωτο ποσό, ιδιαίτερα καθώς η εναλλακτική στο ευρώ είναι τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, που μοιάζουν λιγότερο ασφαλή με τη συνεχή ποσοτική χαλάρωση. Ο Yu Yongding έχει ονομάσει εύστοχα την κατάσταση αυτή ως την κινεζική asset crisis. Η Κίνα έχει παγιδευτεί ταυτόχρονα σε κρίση του δολαρίου και σε μια (κάπως μικρότερη) κρίση του ευρώ.

Ωστόσο στην πραγματικότητα, μια εξίσου μεγάλη κινεζική ανησυχία μπορεί να αφορά την κρίση του ευρώ. Ο Κινέζος πρεσβευτής στην ΕΕ απλώς ανέφερε ότι «παρακολουθεί στενά την τραπεζική κρίση», αλλά ότι είναι «πολύ ανήσυχος για τις εμπορικές τριβές και εμπόδια» που συγκρατούν τα κινεζικά προϊόντα από τις ευρωπαϊκές αγορές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επί του παρόντος ανασυντάσσει τα αμυντικά εμπορικά της μέτρα, και λαμβάνει μέτρα κατά των κινεζικών προϊόντων. Ακόμη εκκρεμεί η μεγαλύτερη υπόθεση κατά των κινεζικών παραγωγών ηλιακών πανελ. Άλλη μία υπόθεση κατά των κινεζικών τηλεπικοινωνιακών κολοσσών, Huawei και ΖΤΕ, βρίσκεται στα σκαριά. Αν και η κρίση του ευρώ έχει ήδη πλήξει τις κινεζικές εξαγωγές στην Ευρώπη, η Κίνα χρειάζεται ακόμη να διατηρήσει τις εξαγωγές στην ΕΕ για να προστατέψει την ανάπτυξή της, όσο το δυνατό περισσότερο.

Η Κίνα από μόνη της βρίσκεται στη μέση μιας δύσκολης διαδικασίας μεταμόρφωσης, όπου η εσωτερική κατανάλωση δεν είναι ακόμη έτοιμη να αντικαταστήσει τις δημόσιες επενδύσεις και τις εξαγωγές ως μοχλό της ανάπτυξης. Από την πλευρά της ΕΕ, η Κίνα χρειάζεται να αποδείξει ότι το ελεύθερο εμπόριο είναι «αμφίδρομο». Η Κίνα δεν μπορεί να αποκτήσει πλήρη πρόσβαση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ ενώ παραμένουν κλειστά τμήματα της οικονομίας της.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στο East Asia Forum

Μπορείτε να διαβάσετε το κείμενο εδώ

Πηγή:www.capital.gr