Πώς από βασικός υποστηρικτής της ιδέας του Grexit, πριν από δύο χρόνια, έρχεται στην Ελλάδα για να επιδοθεί σε μια εκστρατεία γοητείας της κοινής γνώμης.
Της Ξένιας Κουναλάκη
Οταν την προσεχή Πέμπτη θα φτάνει στην Αθήνα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τα χαμόγελα στην υποδοχή του θα περισσεύουν, πολλοί θα θυμηθούν αναπόφευκτα πως αυτή η σχέση ξεκίνησε πολύ διαφορετικά. Πριν από δύο χρόνια ήταν ο βασικός υποστηρικτής της ιδέας του Grexit στο Βερολίνο, με αποτέλεσμα ο κ. Σόιμπλε να έχει τύχει της πλέον σκληρής, ενίοτε χυδαίας, φραστικής μεταχείρισης από Ελληνες πολίτες και δημοσιογράφους.
Η ιδέα της αποπομπής της χώρας μας από την Ευρωζώνη είχε αρχίσει να κυκλοφορεί στους διαδρόμους τoυ υπουργείου, που βρίσκεται στην Wilhelmstrasse στον αριθμό 97, από τον Μάιο του 2011. Τότε ήταν που το Spiegel Online αποκάλυψε για πρώτη φορά την ύπαρξη ενός Plan B στα συρτάρια του επιτελείου του Σόιμπλε, την ώρα που ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου κατευθυνόταν στο Λουξεμβούργο για μια επείγουσα συνάντηση υπό την προεδρία του ΖανΚλοντ Γιουνκέρ. Στην ίδια εκείνη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης ο Σόιμπλε και ο Γιοργκ Ασμουσεν, πρώην υφυπουργός Οικονομικών και νυν στέλεχος της ΕKT. Εκείνη την εποχή Γερμανοί δημοσιογράφοι του περιοδικού επέμεναν ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν εμπίπτει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, όπως προσπαθούσαν πολλοί να πείσουν την ελληνική κοινή γνώμη, αλλά βρίσκεται στη φαρέτρα της Realpolitik του Βερολίνου.
Λίγους μήνες αργότερα το υποθετικό σενάριο ενός Grexit λίγο έλειψε να γίνει πραγματικότητα. Οπως πληροφορηθήκαμε αναδρομικά στις 15 Σεπτεμβρίου κι ενώ τον κ. Παπακωνσταντίνου είχε αντικαταστήσει ο Βαγγέλης Βενιζέλος, ολιγομελής αντιπροσωπεία μετέβη στο Βρότσλαβ της Πολωνίας για μια άτυπη συνεδρίαση του Eurogroup. Στο υπόγειο του ξενοδοχείου Μonopol, στο οποίο διέμενε η ελληνική αποστολή, πραγματοποιήθηκε μία δραματική συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν οι κ. Βενιζέλος, Σόιμπλε και Ασμουσεν, καθώς και ο Γιώργος Ζαννιάς, ο οποίος ήταν τότε πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων. Ο κ. Σόιμπλε πρότεινε ευθέως στον κ. Βενιζέλο τη λύση της εξόδου από το ευρώ κι είχε μάλιστα προβλέψει τον κίνδυνο ενός bank run, προτείνοντας όριο αναλήψεων ύψους 100 ευρώ.
Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι πρυτάνευσε η λογική. Στο διάστημα όμως που μεσολάβησε από τότε μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, ο κ. Σόιμπλε δεν σταμάτησε να σφυροκοπάει την Ελλάδα, με νουθεσίες, όπως ότι η Ελλάδα «πρέπει να κάνει τα μαθήματά της», «δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της», «μας στοιχίζει πολλά δισεκατομμύρια», μιλώντας σχεδόν καθημερινά.
Τι μεσολάβησε λοιπόν και αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα και να επιδοθεί σε εκστρατεία γοητείας προς την ελληνική κοινή γνώμη; Κατ’ αρχάς να θυμίσουμε ότι η χημεία μεταξύ του κ. Σόιμπλε με τον «φίλο Γιάννη» Στουρνάρα είναι άριστη, όπως διαβεβαιώνουν και Γερμανοί δημοσιογράφοι σε αντίθεση με την τοξική ατμόσφαιρα που επικρατούσε στις συναντήσεις του με τον κ. Βενιζέλο. Η βασικότερη αιτία όμως είναι οι γερμανικές εκλογές και η συνειδητοποίηση ότι η μεγαλύτερη αδυναμία της Γερμανίας είναι η δυσχέρειά της να αναλάβει τον ηγεμονικό της ρόλο στην Ευρώπη, χωρίς όμως να μετατραπεί σε αποδιοπομπαίο τράγο για όλο τον ευρωπαϊκό Νότο. Δίπλα λοιπόν σε πρωτοβουλίες όπως η πρόσφατη διάσκεψη για την ανεργία των νέων, θα πρέπει να τοποθετήσουμε και την επίσκεψη Σόιμπλε στην Αθήνα.
Στόχος είναι η παροχή στήριξης στην κυβέρνηση, αφού το Βερολίνο απεύχεται μια νέα κυβερνητική κρίση προτού διασφαλιστεί η επανεκλογή της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ. Ηδη αντιμετωπίζει εστίες αστάθειας στην Ιταλία, στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Ο κ. Σόιμπλε θα έρθει εδώ την Πέμπτη κρατώντας καρότο (σχέδιο για τη δανειοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω της γερμανικής KfW και δημιουργία αντίστοιχης επενδυτικής τράπεζας στην Ελλάδα) αλλά και μαστίγιο (πιέσεις για την υλοποίηση των προαπαιτούμενων), για να αποδείξει στους Γερμανούς βουλευτές που θα εγκρίνουν τις αποφάσεις του Eurogroup, ότι η Ελλάδα, αργά αλλά σταθερά, κάνει τα μαθήματά της.
