open Europe

Το ΔΝΤ παρουσίασε την τελευταία αναθεώρηση του ελληνικού προγράμματος διάσωσης την περασμένη εβδομάδα. Όπως ίσως αναμενόταν, ήταν λίγο πιο επικριτική από την εκδοχή της Κομισιόν και της ΕΚΤ που ανακοινώθηκε πριν από κάποιες ημέρες.

Όπως επίσης θα μπορούσαμε να περιμένουμε, ο Τύπος έχει επικεντρωθεί στο γεγονός ότι η έκθεση αποκαλύπτει ένα χρηματοδοτικό κενό για την Ελλάδα μεταξύ 2014-2016 (υψηλότερο από αυτό που εκτιμά η ευρωζώνη). Η έκθεση επίσης καλεί την ευρωζώνη να εξετάσει περαιτέρω ανακούφιση χρέους για την Ελλάδα. Καμία από αυτές τις αποκαλύψεις δεν είναι καινούρια, ενώ και οι δύο έχουν συμπεριληφθεί στην έκθεση της Τρόικας που διέρρευσε εβδομάδες πριν.

Υπάρχουν μερικά άλλα ενδιαφέροντα σημεία της έκθεσης των 207 σελίδων, μεταξύ των οποίων και ορισμένων συγκεκριμένων προβλέψεων για τα ποσοστά του ελληνικού χρέους. Αυτά τα ποσά είναι πάνω-κάτω ό,τι προβλέπαμε το Μάρτιο του 2012, όταν εκτιμούσαμε ότι μέχρι το 2015 περίπου το 76% του ελληνικού χρέους θα κρατείται από το ΔΝΤ και την ευρωζώνη (δεν είναι σαφές πώς κατηγοριοποιούνται στα στοιχεία του ΔΝΤ η συμμετοχή τόσο της ΕΚΤ όσο και των εθνικών κεντρικών τραπεζών στο ελληνικό χρέος [περίπου 40 δισ. ευρώ]. Εάν εμπίπτουν στον ιδιωτικό τομέα, τότε η συμμετοχή των επίσημων πιστωτών μπορεί στην πραγματικότητα να είναι μεγαλύτερη).

Σε κάθε περίπτωση, αυτά τα ποσά οδηγούν στο πραγματικό ερώτημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και η ευρωζώνη (μετά από τις γερμανικές εκλογές) που είναι εάν θα απομειωθεί το χρέος που κατέχει ο «επίσημος τομέας» ή όχι (γνωστό ως OSI). Θα υπάρξει πιθανώς μια ώθηση για να διευρυνθούν τα δάνεια περαιτέρω και να μειωθεί το επιτόκιό τους, αλλά, όπως αναδεικνύει το χρηματοδοτικό κενό, υπάρχουν άμεσα προβλήματα ρευστότητας και φερεγγυότητας που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Άλλα ενδιαφέροντα σημεία της έκθεσης περιλαμβάνουν:

Την προειδοποίηση του ΔΝΤ για περαιτέρω κοινωνική αναταραχή: «Το ρίσκο της πολιτικής αστάθειας παραμένει οξύ, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της υψηλής ανεργίας και της συνεχιζόμενης κοινωνικής δυσπραγίας. Περαιτέρω φιλόδοξη δημοσιονομική προσαρμογή είναι απαραίτητη ώστε να μειωθεί σταθερά τα χρέος του δημόσιου τομέα, κάτι το οποίο επιδεινώνει την πιθανότητα κοινωνικής έντασης και πολιτικής αντίστασης».

Η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων φαίνεται να είναι μακριά του στόχου, με μόλις 1,4 δισ. ευρώ από τα 4,5 δισ. ευρώ που είναι ο στόχος, να έχουν αποπληρωθεί. Ωστόσο, δημοσιεύματα αναφέρουν ότι αυτό το ποσό έχει τώρα αυξηθεί στα 4 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα ελληνικά στοιχεία.

Η Ελλάδα μόλις που καταφέρνει να εξασφαλίσει την βοήθεια του ΔΝΤ, με το τελευταίο να δηλώνει: «ΤΟ πρόγραμμα συνεχίζει να πληροί τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για εξαιρετική πρόσβαση αλλά με ελάχιστο ή καθόλου περιθώριο». Η εξήγηση περιλαμβάνει μερικές εντάσεις στο μέτωπο της βιωσιμότητας του χρέους, με το Ταμείο να ισχυρίζεται ότι «το ρίσκο της διεθνούς συστημικής διάδοσης σε περίπτωση μιας μόνιμης διακοπής του προγράμματος, παραμένει σε υψηλά επίπεδα και δικαιολογεί την εξαιρετική πρόσβαση». Αυτό εγείρει ένα ενδιαφέρον ερώτημα, του εάν, με το ΟΜΤ και τη συζήτηση για την ευρωζώνη να βρίσκονται σε σημείο καμπής, οι επιδράσεις είναι τόσο σημαντικές για να δικαιολογούν μια τέτοια ενέργεια του ΔΝΤ;

Τα σχόλια ου Paulo Nogueira Batista, του Λατινοαμερικάνου εκπροσώπου στο δ.σ. του ΔΝΤ, ο οποίος «επέκρινε» τις ιδιαίτερα αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, και άφησε να εννοηθεί ότι το πρόγραμμα ήταν λάθος. Έκτοτε έχει υπαναχωρήσει από τα σχόλιά του, ενώ η βραζιλιάνικη κυβέρνηση έχει δηλώσει την υποστήριξή της για το πρόγραμμα διάσωσης. Παρόλα αυτά, το ξέσπασμα είναι μια επίκαιρη υπενθύμιση των συνεχιζόμενων διαφωνιών στο παρασκήνιο του ΔΝΤ, μεταξύ των ΗΠΑ/Ευρώπης και των αναδυόμενων χωρών.