Γράφει ο Αθανάσιος Έλλις
Το σενάριο περί «εξαγωγής της κρίσης» συζητείται στην Αθήνα κάθε φορά που υπάρχει ένταση στο εσωτερικό της Τουρκίας.Παρά την εμφανή πρόοδο που έχει σημειωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αρκετά ακανθώδη ζητήματα είναι ανοιχτά και οι σχέσεις παραμένουν δύσκολες.
Δεν είναι μόνο η εισβολή στην Κύπρο και η επί σαράντα χρόνια κατοχή του ενός τρίτου της χώρας, αλλά υπήρξαν επανειλημμένες περιπτώσεις τις τελευταίες δεκαετίες όπου οι δύο χώρες έφθασαν στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης.
Προς το παρόν, δεν υπάρχουν εμφανείς ενδείξεις για δημιουργία σκηνικού έντασης με την Ελλάδα. Ομως, η συγκυρία κρύβει «παγίδες» και απαιτεί προσεκτικές κινήσεις από την Αθήνα. Ο Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνησή του έχουν σπεύσει να διαμηνύσουν ότι προσβλέπουν στη στήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας από την Ελλάδα κατά την άσκηση της εξάμηνης προεδρίας της Ε.Ε., που συμπίπτει χρονικά με την αναταραχή στη γειτονική χώρα. «Η ελληνική προεδρία είναι για εμάς ελπιδοφόρα. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. εδώ και πολύ καιρό, και έχουμε εκφράσει τις προσδοκίες μας σε αυτήν για το άνοιγμα περισσότερων κεφαλαίων και την επίσπευση της ενταξιακής διαδικασίας», τόνισε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Παράλληλα, εξέφρασε τη δυσφορία της Αγκυρας για την καθυστέρηση στην έναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, επιρρίπτοντας στην Αθήνα και τη Λευκωσία την ευθύνη, ενώ είναι γνωστές οι δημόσιες πιέσεις από τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν για την κατασκευή τεμένους στην Ελλάδα.
Υπό το πρίσμα των παραπάνω επισημάνσεων, σε περίπτωση αδιεξόδου στο εσωτερικό της Τουρκίας, το υφιστάμενο σκηνικό προσφέρεται για την «εξαγωγή της κρίσης» και προς την Ελλάδα, που εξακολουθεί να αποτελεί ιδεατό «στόχο». Εάν, δεν ανοίξουν άλλα κεφάλαια –κάτι όχι απίθανο, όσο η Τουρκία επιμένει να δηλώνει πως δεν υπάρχει Κύπρος παρότι πρόκειται για χώρα-μέλος της Ενωσης– θα μπορούσε ο κ. Ερντογάν να ισχυρισθεί πως η ελληνική προεδρία «πρόδωσε» τις προσδοκίες της Τουρκίας παρεμποδίζοντας την ευρωπαϊκή της προοπτική. Με ανάλογο σκεπτικό θα μπορούσε να καταγγείλει την ελληνική πλευρά για κατάρρευση των προσπαθειών στο Κυπριακό, παρότι η μη έναρξη διαπραγματεύσεων θα οφείλεται στα εμπόδια που θέτει ο Ντερβίς Ερογλου στη σύνταξη ενός κοινού ανακοινωθέντος, που θα προνοεί με σαφήνεια τη δημιουργία μιας λειτουργικής ομοσπονδιακής Κυπριακής Δημοκρατίας με ενιαία κυριαρχία.
Τέλος, αν στη διάρκεια των επόμενων μηνών δεν προχωρήσει η οικοδόμηση τεμένους στην Ελλάδα, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ο Ερντογάν, ο οποίος συγκρούεται με το θρησκευτικό κίνημα του Γκιουλέν, να επιχειρήσει τεχνητή σύγκρουση με την Αθήνα για την προστασία των μουσουλμάνων στην Ελλάδα.
Καθώς η Τουρκία εισέρχεται σε επικίνδυνη φάση, η Ελλάδα προσβλέπει στην ηπιότερη δυνατή εξέλιξη και καλείται να κινηθεί με τρόπο που δεν θα προσφέρει άλλοθι για ακραίες συμπεριφορές σε έναν πρωθυπουργό που, ευρισκόμενος υπό πίεση, ίσως αναζητήσει «διέξοδο εκτός συνόρων».
