Ομιλία του Πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά στα εγκαίνια της νέας μόνιμης έκθεσης συλλογών του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, παρουσία του Πρωθυπουργού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας κ. Li Keqiang

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας,

Λέει ο Κομφούκιος κάπου «Το να έχεις φίλους, που να έρχονται από πολύ μακριά και μοιράζεσαι μαζί τους τη γνώση, είναι ευτυχία».

Σας καλωσορίζω στην Κρήτη, ως έναν αληθινό φίλο που έρχεται από πολύ μακριά.

Παρά τη γεωγραφική απόσταση που χωρίζει τις δυο χώρες μας, η φιλοσοφική γνώση που μοιραζόμαστε, χάρη στους δυο αρχαίους πολιτισμούς μας- τον κινεζικό, τον αρχαιότερο της Ανατολής, και τον ελληνικό, τον αρχαιότερο της Δύσης- αυτή η κοινή γνώση μας φέρνει πράγματι πολύ κοντά.

Σας υποδέχομαι, λοιπόν, σήμερα στο Μουσείο Ηρακλείου, ως τον πρώτο επίσημο επισκέπτη του.

Το εγκαινιάζετε εσείς, επειδή ο κινεζικός λαός μοιράζεται μαζί μας, διαχρονικές αξίες. Αξίες που αντανακλώνται στην παιδεία μας, στο σεβασμό στους προγόνους μας, στην τιμή της οικογενειακής μας εστίας, στη χαρά της ζωής, στη ζωτική σημασία της φύσης- για την οποία η σύζυγος σας έχει γράψει και βιβλίο- καθώς όλα αυτά αποτυπώνονται στα εξαίσια καλλιτεχνικά δημιουργήματα των  Πολιτισμών  μας.

Ο Μινωικός πολιτισμός, κ. Πρωθυπουργέ, που γευτήκατε πριν λίγο, αποτελεί λαμπρό κεφάλαιο στη διαχρονία του ελληνικού πολιτισμού.

Ο μεγάλος Κινέζος στρατιωτικός και συγγραφέας Σουν Τσου- όπως τον λέμε στη Δύση, ή Σουν Βου όπως είναι πιο γνωστός στην Ανατολή- ήταν ένας από τους πρώτους, μαζί με το δικό μας Θουκυδίδη, που αναγνώριζε τη σημασία της γεωγραφικής θέσης στη στρατηγική.

Από αυτήν την άποψη, η Κρήτη έχει το πλεονέκτημα, να αποτελεί το μόνο «σταυροδρόμι» της Μεσογείου. Το κομβικό σημείο, όπου συναντώνται τρεις ήπειροι. Ήδη στα τέλη της 4ης χιλιετίας, από το Αιγαίο στη Μεσόγειο και από εκεί στις ακτές της Ιωνίας, στην Εγγύς  Ανατολή ως την Αίγυπτο, αναπτύσσεται μεγάλη εμπορική δραστηριότητα. Κι αυτό χάρη στη θαυμαστή ναυτοσύνη των κατοίκων της. Κι έτσι, τροφοδοτείται δυναμικά η οικονομική Ανάπτυξη της Κρήτης, εξασφαλίζοντας πολύτιμες γνώσεις και τεχνογνωσία που οι εφευρετικοί Μινωίτες αξιοποιούσαν δημιουργικά.

Η Κρήτη, κ. Πρωθυπουργέ, έχει τόση έκταση, που μπορεί να υποστηρίζει τη διατροφική της επάρκεια, ώστε ξέγνοιαστα ο πληθυσμός της να επιδίδεται στα έργα του Πολιτισμού, τα οποία επικοινωνούσαν τότε σε όλον τον γνωστό κόσμο. Παράλληλα συνέλεγαν πληροφορίες και αποδέχονταν καινοτομίες, που τους ανέδειξαν στους πρώτους θαλασσοκράτορες.

Στα μέτρα της εποχής εκείνης, η Μινωική Κρήτη ήταν μια Αυτοκρατορία! Είναι ο κόμβος των θαλάσσιων δρόμων στους οποίους διακινούνταν όχι μόνον τα υλικά αγαθά αλλά και τα τεχνουργήματα των Μινωιτών, που η καλλιτεχνική δημιουργία ήταν συνυφασμένη με την καθημερινότητα των κατοίκων της.

Κύριε Πρωθυπουργέ, με δυνατές ρίζες, όπως διδάσκει ο Κομφούκιος, αλλά και ο δικός μας Αριστοτέλης, αναπτύσσεται η παράδοση στη θάλασσα. Είναι αυτή η παράδοση που τρέφει και ζωογονεί την Κρήτη, αλλά καθορίζει και νέες πολιτισμικές συναντήσεις σε ολόκληρο το Αρχιπέλαγος του Αιγαίου:

Νέες τεχνικές, πιο πολύπλοκα εργαλεία για την επεξεργασία του χρυσού, του χαλκού, του άργυρου, του ελεφαντοστού και των ημιπολύτιμων λίθων. Είναι αυτά τα ευρήματα, που θαυμάσαμε πριν από λίγο, στις βιτρίνες του Μουσείου. Και τι πιστοποιούν; Πιστοποιούν την εκρηκτική τότε ανάπτυξη της μεταλλοτεχνίας, ενώ η κεραμική εμφανίζει διαρκώς νέα πρότυπα, ευφάνταστες μορφές διακόσμησης και βρίσκει το απόγειό της  στον εσωτερικό διάκοσμο των ανακτόρων, που βλέπουμε άλλωστε και τριγύρω μας.

Αλλά ακόμα και ο χώρος της μυθολογίας αναδεικνύει την Μινωική Κρήτη και ως επίκεντρο τεχνολογικών ανακαλύψεων της Δεύτερης χιλιετίας: Με τον Τάλω, το μηχανικό δημιούργημα που υπερασπιζόταν τις ακτές της Κρήτης και, φυσικά, με τα φτερά του Ίκαρου, του πρώτου μυθικού ανθρώπου που πέταξε στον αέρα και που βρήκε το θάνατο ως τίμημα της ματαιοδοξίας του. 

Στην αίθουσα που βρισκόμαστε, φίλε κ. Πρωθυπουργέ, βλέπουμε γύρω μας τοιχογραφίες, που είναι αψευδείς μάρτυρες της μαγικής γοητείας που ασκούσε ο θαλάσσιος και ο φυτικός κόσμος στους Μινωίτες ζωγράφους. Είναι ο τρόπος ζωής που τους δίδασκε όχι μόνον την αρμονική συμβίωση με το σύνολο των έμβιων όντων, αλλά είναι κι ένας τρόπος ζωής που τους δίδασκε το μέτρο και την κλίμακα. Που είναι η φιλοσοφική και αισθητική διάσταση, αυτό που κι εσείς κι εμείς θεωρούμε μεγάλη αρετή και ονομάζουμε Αρμονία…

 

Σήμερα, κ. Πρωθυπουργέ, στο νησί εκτελούνται 61 μεγάλα πολιτιστικά έργα. Ως το τέλος του 2015 θα έχουν αλλάξει τον πολιτιστικό χάρτη της πανέμορφης Κρήτης. Δαπανώνται περισσότερα από εκατό εκατομμύρια ευρώ, από κρατικούς και Ευρωπαϊκούς πόρους, που δίνουν θέσεις εργασίας και αποτελούν πεδίο τεχνογνωσίας για το ανθρώπινο δυναμικό του νησιού μας.

Από αυτήν την επένδυση και σε συνδυασμό με την εξαιρετική ξενοδοχειακή υποδομή της Κρήτης, προσδοκούμε πολλαπλά οφέλη. Γιατί πιστεύουμε ότι ο πολιτισμός, το φυσικό περιβάλλον και η προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών στον επισκέπτη, είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει στην Ελλάδα το οικονομικό θαύμα που όλοι οι Έλληνες θέλουμε.

Να πω και πάλι κάτι από την Κίνα: ο Σουν Τσου μας δίδαξε ότι στρατηγική δεν είναι απλά ένας σχεδιασμός εφαρμογής προαποφασισμένων αποφάσεων, ενεργειών, αλλά απαιτεί την γρήγορη ανταπόκριση σε συνθήκες που μεταβάλλονται.Αυτόν τον κανόνα ακολουθούμε κι εμείς, πιστεύοντας ότι η δυναμική της χώρας μας και η πρόοδος της εξασφαλίζεται από το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιοτης, την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, στις αρχές, την πίστη στις αξίες μας.

Ένα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων, κατά τον Λάο Τσε, αρχίζει με το πρώτο βήμα.Μαζί, κ. Πρωθυπουργέ, έχουμε κάνει πολλά βήματα. Διανύσαμε αρκετή απόσταση όπου χτίσαμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη και θεμελιώνουμε την αποδοτική οικονομική συνεργασία.

Πιστεύω ότι το κοινό μας ταξίδι που ήδη έχει αρχίσει, αξίζει να κρατήσει πολύ και πάει μακριά, προς όφελος των λαών μας. Προσβλέπουμε σε αυτή τη συνεργασία, που θα συμβάλει στην Ανάπτυξη της Ελλάδας, αλλά και που θα θυμίζει στην Κίνα, ότι η μακρινή σας Ελλάδα είναι μια χώρα φίλη, με επιρροή και ακτινοβολία σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά  και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Σας το είπα και χθες μπροστά στο βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών: οι φίλοι γκρεμίζουν εμπόδια και χτίζουν γέφυρες!

Το ίδιο επαναλαμβάνω και τώρα από την πανέμορφη Κρήτη, που υπήρξε πάντα και παραμένει στους αιώνες, στρατηγικό σημείο συνάντησης ηπείρων, εμπορικών δρόμων, λαών και πολιτισμών.

Εδώ ανατράφηκε ο Δίας, ο πατέρας των Θεών στην ελληνική μυθολογία. Από δω αντίκρισε ο Δίας την Ευρώπη, την πανέμορφη κόρη του βασιλιά της Φοινίκης και την απήγαγε μεταμορφωμένος σε λευκό Ταύρο. Την έφερε πίσω στην Κρήτη και καρπός αυτού του έρωτα ήταν ο ίδιος ο βασιλιάς Μίνωας.

Εδώ ανδραγάθησε και ο Θησέας, ο ήρωας που ένωσε διαφορετικούς δήμους και θεμελίωσε την Αθήνα.

Εδώ είναι το σημείο όπου διασταυρώνονται τα όρια τριών ηπείρων: της Ευρώπης προς βορράν και στα δυτικά, της Ασίας στα ανατολικά και της Αφρικής στα νότια.

Και θέλω να ξέρετε, κ. Πρωθυπουργέ, και είμαι βέβαιος ότι το γνωρίζετε, εδώ η Κρήτη, είναι ένας ιερός τόπος που βάφτηκε πολλές φορές με ελληνικό αίμα, σε αμέτρητους αγώνες, μέσα στους αιώνες που περάσανε, για την Ελευθερία των Ελλήνων!

Δεν θα μπορούσαμε, λοιπόν, να βρούμε πιο κατάλληλο σημείο, από εδώ από την Κρήτη, για να διατρανώσουμε αυτή την ιστορική φιλία ανάμεσα στους λαούς μας.

Και πάλι σας ευχαριστώ πάρα πολύ που βρίσκεστε ανάμεσα μας.

Θα ήθελα, κ. Πρωθυπουργέ, εκ μέρος όλων μας, πέρα και πάνω από κυβερνήσεις, κόμματα, φιλίες, μια που είστε ο πρώτος και επίσημος επισκέπτης- ο πρώτος στην Ιστορία, πλέον, καταγραφήκατε επισκέπτης του Μουσείου μας εδώ στο Ηράκλειο- να σας δώσω το υπ’ αριθμόν ένα εισιτήριο, το οποίο βγήκε σήμερα με τη δική σας τιμητική για όλους μας επίσκεψη.