Οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας της πληροφορίας αντιμετωπίζουν κινεζικά εμπόδια

Από τον Sean Miner, Peterson Institute-Συνεργασία με τον Τύπο της Κυριακής

Ο συνδυασμός των αποκαλύψεων του Edward Σνόουντεν, παράλληλα με τις περιπτώσεις κυβερνο-κατασκοπείας καθώς και τις τάσεις προστατευτισμού της τεχνολογίας της πληροφορίας (IT) της Κίνας λειτούργησαν ως θύελλα για τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας. Οι κινεζικές έρευνες και οι κυρώσεις προς τις ξένες εταιρείες ΙΤ που ξεκίνησαν ένα χρόνο πριν, έχουν σημειώσει αύξηση τους τελευταίους μήνες. Μετά την απαγγελία των κατηγοριών εκ μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης σε 5 αξιωματούχους του PLA για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο στις 19 του Μαΐου του 2014, οι Financial Times ανέφεραν ότι δόθηκαν οδηγίες στις κρατικές επιχειρήσεις στην Κίνα να μην προσλαμβάνουν αμερικανικές εταιρείες συμβούλων, όπως η McKinsey και η Boston Consulting Group, με το επιχείρημα ότι τις κατασκοπεύουν για λογαριασμό της κυβέρνησης των ΗΠΑ, την ώρα που και άλλες μεγάλες αμερικανικές εταιρείες προστέθηκαν στην λίστα των κινέζων, όπως η Microsoft, η Apple και η Oracle.

Από την στιγμή που απαγγέλθηκαν οι κατηγορίες τον Μάιο, η Κίναζήτησε από τις κρατικές εταιρίες την απαγόρευση των Windows 8 της Microsoft. Και στις 27 Ιουλίου, η Microsoft αποκάλυψε ότι εκπρόσωποι από την Κρατική Διοίκηση Βιομηχανίας και Εμπορίου έκαναν ταυτόχρονες επισκέψεις στα γραφεία της Microsoft σε 4 πόλεις στην Κίνα για -προφανώς- αντιμονοπωλιακή έρευνα. Επικαλούμενες την ανησυχία για την εθνική ασφάλεια, οι κινεζικές τράπεζες κλήθηκαν να αφαιρέσουν τους  servers της IBM και το λογισμικό της Oracle και να το αντικαταστήσουν με κινεζικό. Τα IPhone της Apple επικρίθηκαν από το κινεζικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CCTV, υποστηρίζοντας ότι εφαρμογή των iPhone που παρακολουθεί τη θέση του χρήστη απειλεί την εθνική ασφάλεια. Η Apple, από την μεριά της, αρνείται ότι υπάρχει κίνδυνος, επισημαίνοντας ότι η συγκεκριμένη λειτουργία/εφαρμογή εντοπισμού μπορεί να απενεργοποιηθεί. Άλλωστε, εμπειρογνώμονας παρατηρεί ότι οη εφαρμογή αυτή είναι σε σε πολλά smartphones. Τον Ιούνιο του 2014, η κρατική εφημερίδα People'sDaily, έκανε λόγο για "αυστηρή τιμωρία" των αμερικανικών εταιρειών ΙΤ, προσθέτοντας την Google, το Facebook, τη Yahoo και την Cisco στην "ένοχη" λίστα, παραπέμποντας και πάλι στις αποκαλύψεις Snowden.

Τον Φεβρουάριο του2014, άρχισαν οι έρευνες για την Qualcomm και την InterDigital, αλλά για έναν διαφορετικό λόγο: επειδή χρέωναν υψηλά δικαιώματα για άδειες ευρεσιτεχνίας, παρά το γεγονός ότι οι τιμές τους έδειχναν να συμβαδίζουν με την πρακτική της αγοράς. Η έρευνα για την InterDigitalανεστάλη, αφούη εταιρεία συμφώνησε να αλλάξει την τιμολογιακή της δομή, ενώ η έρευνα για την Qualcomm φαίνεται ότι πιθανότατα θα τελειώσει με την επιβολή προστίμου από Εθνική Επιτροπή Αναπτυξιακών Μεταρρυθμίσεων (NDRC), έναν από τους φορείς που θέτει σε εφαρμογή την αντι-μονοπωλιακή νομοθεσία. Δημοσιεύματα της 24ης Ιουλίου 2014, αναφέρουν ότι η NDRC θεωρεί ότι η Qualcomm είναι μονοπώλιο, με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Steven Mollenkopf να δηλώνει ότι «είναι πιθανές κάποιες απώλειες."

Πέρααπό αυτά τα άμεσα προβλήματα που ανέκυψαν, οι ντιρεκτίβες της κινεζικής κυβέρνησης προαναγγέλλουν  μεγαλύτερα εμπόδια για τις αμερικανικές εταιρίες. Ημέρες μετά τις απαγγελίες των κατηγοριών από το PLA, το κρατικό Γραφείο Πληροφοριών του Διαδικτύου ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει νέες μεθόδους, προκειμένου να διαπιστώνει αν ξένες εταιρείες ΙΤ θέτουν κινδύνους για την εθνική ασφάλεια της Κίνας.

Επιπλέον, η Κίνασυνεχίζει να χαρακτηρίζει το cloud computing (σ.σ. μεγάλα κέντρα δεδομένων)ως μια τηλεπικοινωνιακή υπηρεσία προστιθέμενης αξίας, πράγμα που σημαίνει ότι οι serversπρέπει ναέχουν έδρα στην Κίνα, και οι ξένες εταιρίες πρέπει να συνεργάζονται με τις τοπικές προκειμένου να εισέλθουν στην αγορά. Η Microsoft, η IBM, η Amazon και η SAP έχουν συμπράξει με τις εγχώριες εταιρίες για την παροχή των υπηρεσιών cloud computing, μεταφέροντας παράλληλα πολύτιμες τεχνικές πληροφορίες στους τοπικούς εταίρους τους.

Τα εμπόδιαπου αντιμετωπίζουν οι ξένες εταιρείες ΙΤ φαίνεται να έχουν εμπνευστεί από τις αποκαλύψεις Snowden, την εκστρατεία των ΗΠΑ εναντίον της κυβερνο-κατασκοπείας, και την επιθυμία της Κίνας να προστατεύσει τις κρατικές επιχειρήσεις και αντίστοιχα τις μεγάλες επιχειρήσεις. Επιπλέον, η Κίνα ενδεχομένως να αντεπιτίθεται στις αμερικανικές πολιτικές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την πλευρά τους,  έχουν μπλοκάρει τη NASA, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Εμπορίου να αγοράζει κινεζικό εξοπλισμό (πληροφορικής). Ωστόσο, η κλίμακα των αμερικανικών μέτρων προστασίας είναι πολύ μικρότερη από τα αντίστοιχα μέτρα της κινεζικής κλίμακας.

Αυτές οιπεριοριστικές ενέργειες αρχίσει να έχουν κόστος. Η Qualcomm πρόσφατα ανακοίνωσε ότι, λόγω της έρευνας της Εθνική Επιτροπή Αναπτυξιακών Μεταρρυθμίσεων (NDRC), μπορεί να χάσει φέτος τα έσοδα από τα τέλη έκδοσης αδειών για 250 εκατομμύρια smartphones και tablets που συναρμολογούνται στην Κίνα. Σχεδόν το ήμισυ των εσόδων της Qualcomm προέρχεται από την Κίνα. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2014, τα λειτουργικά έσοδα της IBM στην Κίνα ήταν μειωμένα κατά 21%, συγκριτικά με το τελευταίο τρίμηνο του 2013. Η Cisco φέρεται να έχει δει μια πτώση στην ζήτηση των κινέζων. Πριν από μερικά χρόνια, ο πρώην Διευθύνων Σύμβουλος τηςMicrosoft Steve Ballmer, δήλωσε ότι τα έσοδα από την Κίνα ήταν μόνο το 5% αυτών που κερδίζει η εταιρία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για φέτος δεν θα υπάρχει διαφορά, παρά την απαγόρευση στις κρατικές κινεζικές εταιρίες να αγοράζουν τα Windows 8. Αντίθετα, τα έσοδα της Apple από την Κίνα, θα αυξηθούν, παρά την διαμάχη για το iPhone.

Αντιμέτωπεςμε τα κινεζικά εμπόδια, οι επιλογές πολιτικής των ΗΠΑ είναι περιορισμένες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν τις διαπραγματεύσεις για τη διμερή συνθήκη επενδύσεων (BIT), προκειμένου να πιέσουν την Κίνα να μειώσει τα μέτρα της. Επίσης θαμπορούσαν να συνεχίσουν την πίεση για την ένταξη ενός σημαντικού αριθμού επαρχιακών κυβερνήσεων και κρατικών επιχειρήσεων στους όρους της συμφωνίας περί δημοσίων συμβάσεων.

Μια καλή επίθεση ίσως είναι η καλύτερη άμυνα για τις εταιρείες τεχνολογίας της πληροφορίας των ΗΠΑ. Τον Ιούνιο του 2014, η IBM κέρδισε μια σύμβαση για την κατασκευή συστημάτων λογισμικού για την κρατική Αρχή του αεροδρομίου της Σαγκάης για να βοηθήσει τη διαχείριση των ενεργειών, όπως τα πρωτόκολλα τροχοδρόμησης των αεροπλάνων, καθώς και του χρόνου αναμονής των επιβατών, βελτιώνοντας "δραματικά" την απόδοση της πτήσης. Ακολουθώντας το παράδειγμα της IBM, η πιο αποτελεσματική απάντηση για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις των ΗΠΑ είναι ίσως να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα: να είναι κορυφαίοι στην καινοτομία. Αν οι αμερικανικές επιχειρήσεις παραμείνουν ηγέτιδες στις βιομηχανίες τους, η Κίνα δεν θα είναι σε θέση να ζήσει χωρίς αυτές.