Της Δήμητρας Καδδά

Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις κάλπες θα κληθεί να διαχειριστεί 10 καθοριστικά για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας μέτωπα.  Ο χρόνος είναι… μηδενικός ειδικά για το ΥΠΟΙΚ που θα βρεθεί για μία ακόμη φορά στο επίκεντρο των εξελίξεων.

Τις πρώτες “εξετάσεις” θα πρέπει να περάσει η κυβέρνηση στην σύνοδο του  EWG της προσεχούς Πέμπτης σχεδιάζοντας παράλληλα τους  4 “προϋπολογισμούς” που θα πρέπει να ετοιμάσει έως τις 15 Οκτωβρίου περιλαμβάνοντας  νέα μέτρα 7 δις ευρώ έως το 2019. Παράλληλα θα πρέπει να επιταχύνει τον αγώνα εύρεσης κρατικών εσόδων για να αντιμετωπίσει μία υστέρηση 4,15 δις ευρώ στο 8μηνο.

Θα πρέπει και να καλύψει το χαμένο χρόνο στην εφαρμογή του μνημονίου κάνοντας πράξη τα 19 προαπαιτούμενα που εκκρεμούν, τους 25 περίπου στόχους του Σεπτεμβρίου και τους  50 περίπου στόχους του Οκτωβρίου για να ξεκινήσει η 1η  αξιολόγηση που θα πρέπει να οδηγήσει με την σειρά της στην αποσαφήνιση της συμμετοχής του ΔΝΤ και στις παρεμβάσεις στο χρέος. Και παράλληλα θα πρέπει να διαχειριστεί άμεσα το  μεγάλο αγκάθι του μεταναστευτικού στην γεωπολιτική, την κοινωνική αλλά και την οικονομική του διάσταση.

1.       Προϋπολογισμοί και Μεσοπρόθεσμο 7 δις ευρώ τον Οκτώβριο. Με αρχή το EWG της Πέμπτης το νέο οικονομικό επιτελείο καλείται να επιτύχει έναν μαραθώνιο… προϋπολογισμών.  Έως την 1η Οκτωβρίου πρέπει να γίνει η αποστολή των δημοσιονομικών στοιχείων στην ΕΕ. Ο λόγος για απολογιστικά στοιχεία για την πορεία ελλείμματος και χρέους αλλά και για τους νέους στόχους του 2015. Τα στοιχεία θα αποτελέσουν το πρόπλασμα των 2 προϋπολογισμών της 5ης Οκτωβρίου (τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό 2015 και το προσχέδιο προϋπολογισμού 2016 που πρέπει την ίδια ημέρα να κατατεθούν στην Βουλή, βάση συνταγματικής υποχρέωσης). Λίγο αργότερα,  στις 15 Οκτωβρίου πρέπει  να κατατεθεί στη Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2016-2019 των 7 δις ευρώ..

2.       Ράλι εσόδων. Η  “τρύπα” των 4,15 δισ. ευρώ στα έσοδα κρατικού στο 8μηνο επιχειρείται να μειωθεί μέσω ελέγχων ώστε να περιοριστεί και η “ανάγκη”  για νέα μέτρα. Ωστόσο υπάρχει πλειάδα “εκκρεμοτήτων” στους ώμους της νέας κυβέρνησης για  τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, το επίδομα θέρμανσης, την νέα κλίμακα, τους φόρους υπέρ τρίτων και πολλά άλλα πεδία.

3.        Αιτήσεις πληρωμών κοινοτικών κονδυλίων. Υπηρεσιακά συνεχίστηκε όλες τις προηγούμενες ημέρες η συλλογή έργων για να γίνουν αιτήσεις πληρωμών και να έρθουν κονδύλια του ΕΣΠΑ. Οι  αιτήσεις θα γίνουν από την Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου έως τις 5 Οκτωβρίου με τον πολύ δύσκολο  στόχο των 2,05 δισ. ευρώ. Ωστόσο, πρέπει μεταξύ άλλων να “ξεκαθαριστούν” τα έργα για τα οποία δεν θα γίνουν αιτήσεις και εδώ είναι η μεγάλη δυσκολία γιατί κάποια θα “περισσέψουν” λόγω υπερδεσμεύσεων (9,3 δισ. ευρώ μαζί με τον αναπτυξιακό νόμο) αλλά και  λόγω της αυξημένης πλέον στο 100% συγχρηματοδότησης. Επίσης πρέπει να φτάσουν και τα 500 εκατ. ευρώ από το πακέτο 2 δις ευρώ της αυξημένης προχρηματοδότησης που συμφωνήθηκε το καλοκαίρι αλλά ακόμη δεν έχει επισήμως εγκριθεί από τα όργανα της ΕΕ.

4.       Τα 19 προαπαιτούμενα. Από την συμφωνία του Αυγούστου εκκρεμούν  ενέργειες για την καταβολή των 3 δισ. ευρώ που απομένουν και δεν είναι καν σαφές σε πόσες υποδόσεις θα έρθουν και με ποια μέτρα θα συνδεθούν. Στο “καλάθι” των εκκρεμοτήτων περιλαμβάνονται πάρα πολύ δύσκολα ζητήματα όπως η “απελευθέρωση” των πλειστηριασμών  φυσικών προσώπων, τα φορολογικά μέτρα για  την εξίσωση του φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο και  η πλήρης εφαρμογή της ασφαλιστικής νομοθεσίας του 2010 (σ.σ. πάγωσαν προεκλογικά οι σχετικές εγκύκλιοι για τον υπολογισμό κυρίων συντάξεων  και την ενοποίηση επικουρικών ταμείων).

5.       Οι  25 στόχοι του Σεπτεμβρίου. Λόγω των εκλογών δεν έχουν προχωρήσει και τα μέτρα που  αναφέρονται ρητά στο  εξαιρετικά εμπροσθοβαρές μνημόνιο.  Σε αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ πολλών άλλων  η καταγραφή και η εκκαθάριση των εκκρεμών οφειλών 7 δισ. ευρώ, η τεχνική βοήθεια, αλλά και η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στον ΕΟΠΥΥ   

6.       Οι 50 στόχοι του Οκτωβρίου. Ομοίως,  τεράστιος είναι ο όγκος των παρεμβάσεων που πρέπει να γίνουν έως το τέλος Οκτωβρίου. Η σημασία τους αυξάνεται στο σενάριο χρονοκαθυστέρησης της αξιολόγησης καθώς θα πρέπει να ληφθούν  υπόψη.  Η πλέον αιματηρή είναι  η πλήρης μεταρρύθμιση κύριων και επικουρικών συντάξεων για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού.  Περιλαμβάνει αντισταθμιστικά μέτρα για τις αποφάσεις του ΣτΕ, το νομοσχέδιο για την μείωση μισθών/προσωπικού στο δημόσιο και την ολοκλήρωση του  αυτόνομου φορέα εσόδων.

7.       Η Εκκίνηση της  1ης αξιολόγησης.  Είναι ίσως η πλέον κρίσιμη στο καιρό των μνημονίων  αφού αποτελεί πρόκριμα  για την διαπραγμάτευση περί χρέους. Περιλαμβάνει την επίλυση εκκρεμοτήτων όπως  η κατανομή των υπολοίπων δόσεων του πακέτου των 85,5 δισ. ευρώ, το περιεχόμενο του νέου Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων αλλά και τα “επαναδιαπραγματεύσιμα” πεδία όπως το εργασιακό.

8.       Μεταναστευτικό. Με  πρώτο σταθμό την Σύνοδο Κορυφής της Τετάρτης η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να ξεκινήσει  έναν διπλωματικό μαραθώνιο που έχει και άμεσες οικονομικές προεκτάσεις: τη ταχύτερη δυνατή εκταμίευση  του ελληνικού action plan για τη μετανάστευση, την περίοδο 2015-2020 αξίας 470 εκατ. ευρώ.  Η αρμόδια διαχειριστική αρχή – Ταμείο Ασύλου και Εσωτερικής Ασφάλειας Υπηρεσίας Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Ασύλου, Υποδοχής και Ένταξης (ΥΔΕΠΑΥΕ) – ξεκίνησε στις 14/9 την λειτουργία της και πιστοποιήθηκε ώστε να λάβει την προκαταβολή 30 εκατ. ευρώ…

9.       Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών. Έως το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται να ολοκληρωθεί η αποτίμηση  των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών και να προχωρήσει η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης. Περιλαμβάνει τη λήψη δύσκολων αποφάσεων ( όπως η έλευση επιτηρητών του ESM στα ΔΣ των τραπεζών) αλλά και προϋποθέτει ομαλή πορεία υλοποίησης του μνημονίου για να  καταστούν διαθέσιμα τα – αναγκαία – 15 δισ. ευρώ που απομένουν προς έγκριση (σ.σ. προς το παρόν διαθέσιμα είναι 10 δισ. ευρώ).

10 .Συμμετοχή ΔΝΤ και χρέος.   Το ΔΝΤ δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει την θέση του για την συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Και αυτό δεν πρόκειται να γίνει πριν ολοκληρωθούν μία σειρά από γεγονότα περιλαμβανομένης  της 1ηςαξιολόγησης αλλά και της κοινής συμφωνίας για το χρέος και τις τράπεζες. Αυτό προϋποθέτει την σύνταξη ξεχωριστού μνημονίου με το ΔΝΤ (MEFP) το οποίο θα πρέπει να “κουμπώσει” με το ευρωπαϊκό και αντιστοίχως η χρηματοδοτική συμφωνία- σύμβαση θα απομειώσει ισόποσα το ποσό του ESM.σημειώνεται ότι προς το παρόν κατανομή των 85,5 δισ. ευρώ του δανείου υπάρχει μόνο και για τον μήνα Οκτώβριο…