Η συμβολή των Μικρασιατών στην Επανάσταση του 1821 – Ντοκουμέντα
Η γεωγραφική απόσταση δεν ήταν αρκετή για να κρατήσει τους Έλληνες της Μικράς Ασίας μακριά από τη μητέρα πατρίδα όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821. Με κάθε μέσο έσπευσαν να βοηθήσουν μια και η ελληνική τους συνείδηση δεν επέτρεπε να κάνουν κάτι διαφορετικό. Εξάλλου τα αδέλφια τους χρειάζονταν βοήθεια.
Δυστυχώς όμως, όπως είπε στο pontos-news.gr η Αρχοντία Παπαδοπούλου, ιστορικός, συγγραφέας και πρόεδρος της Ένωσης Μαγνησίας Μικράς Ασίας, το νέο ελληνικό κράτος δεν τους φρόντισε όπως έπρεπε όταν τελείωσε ο Αγώνας.
Στοιχεία που συγκέντρωσε μετά από πολυετή έρευνα στα αρχεία αγωνιστών της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας για 400 Φιλικούς, και τα οποία περιλαμβάνονται στο βιβλίο της Η Συμβολή των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής στην Παλλιγγενεσία του 1821 (εκδόσεις Λεξίτυπον), αποδεικνύουν ότι οι Μικρασιάτες που έμειναν εδώ όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκαν ως ήρωες αλλά περιθωριοποιήθηκαν κιόλας.
«Είναι συγκλονιστικό θέμα. Όταν έρχεσαι σε επαφή με αυτά τα άψυχα έγγραφα, που κάθε άλλο παρά άψυχα είναι, ακούς τις κραυγές αγωνίας αυτών των ανθρώπων, όπως και των υπόλοιπων Ελλήνων που κατάγονταν από διάφορες περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδος, οι οποίοι φώναζαν για μια πενιχρότατη σύνταξη ή μια προικοδότηση, όπως έλεγαν, για να μπορέσουν να ζήσουν και να μην πεθάνουν στην… ψάθα, όπως έλεγαν χαρακτηριστικά. Αυτοί οι άνθρωποι έμειναν άνεργοι ή άεργοι ή έχασαν τις καλλιέργειές τους γιατί έδωσαν τη νιότη τους, τη ζωή τους στον αγώνα. Μεταφέρονταν από το ένα μέρος στο άλλο για να πολεμήσουν!» μας είπε η Αρχοντία Παπαδοπούλου.
«Φαντάζεστε τι γινόταν εκεί από τους Οθωμανούς; Έχουμε κατασχέσεις, λεηλασίες και δημεύσεις των περιουσιών τους, φυλακίσεις αλλά και θανατώσεις των συγγενών τους. Να μην ξεχνάμε ότι ήταν Οθωμανοί υπήκοοι όπως όλοι οι Έλληνες και άρα θεωρούνταν αντάρτες εναντίον του σουλτάνου.
Τα αντίποινα ήταν τρομερά. Στην Κωνσταντινούπολη, πρώτο θύμα υπήρξε και ο Πατριάρχης Γρηγόριος. Αντίποινα έκαναν και στη Σμύρνη και στο Αϊβαλί· στις 2 Ιουνίου 1821 σχεδόν το ξεθεμελίωσαν. Το Αϊβαλί κατοικείτο από Έλληνες, υπήρχαν μόνο τρεις Τούρκοι εκεί».
Τα παιδιά δεν μαθαίνουν για αυτούς
Η ιστορία αυτή δεν διδάσκεται στα σχολεία, λέει η πρόεδρος της Ένωσης Μαγνησίας Μικράς Ασίας. «Δεν υπάρχει βιβλίο στο δημοτικό, το γυμνάσιο ή το λύκειο που να αναφέρεται στη συμμετοχή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας στην Παλιγγενεσία του 1821. Βέβαια στα απομνημονεύματα αγωνιστών, του Παπαφλέσσα, του Αναγνωσταρά και άλλων γίνονται αναφορές. Φαίνεται ότι ήρθαν στην Ελλάδα και προμηθεύτηκαν από τους αδελφούς, όπως τους λένε, οπλισμό. Γέμιζαν τα πλοία με μπαρούτι, με τυφέκια, χρήματα για να ενισχύσουν τον αγώνα».
Μόνο στο Αϊβαλί υπήρχαν 400 Φιλικοί. Η Σμύρνη και τα Βουρλά ήταν γεμάτα από Φιλικούς. Το ίδιο και οι πόλεις στον Πόντο.
«Είναι ένα θέμα που θα έπρεπε να είχε εξεταστεί εξονυχιστικά. Αυτοί οι άνθρωποι δεινοπάθησαν για αυτήν την κοινή ελευθερία, από τότε».
Και τι «κέρδισαν»;
Όταν το 1830 απελευθερώθηκε τμήμα της Ελλάδας, εκτός έμεινε η Μικρά Ασία. «Οι εν λόγω Μικρασιάτες είχαν δημιουργήσει και κάποιες κοινότητες εδώ και όταν ζήτησαν να τους στείλουν παραστάτες για τις εθνοσυνελεύσεις τους, τούς απαγορεύτηκε. Εκτιμώ ότι ακολουθήθηκε αυτή η πολιτική έτσι για να μην οξυνθούν τα πνεύματα με την ακόμα οθωμανική Τουρκία. Όμως αυτός ο λαός είχε ματώσει» είπε στο pontos-news.gr. Oι άνθρωποι αυτοί, σύμφωνα με την Αρχοντία Παπαδοπούλου, δεν είχαν πού να μείνουν. Στις εθνοσυνελεύσεις είχαν αποφασίσει να δώσουν στους Σμυρναίους ένα κομμάτι γης στα Ίσθμια, κοντά στην Περαχώρα.
Η περιοχή λεγόταν μάλιστα Νέα Σμύρνη. Ωστόσο η απόφαση ποτέ δεν υλοποιήθηκε και η γη μοιράστηκε στους ντόπιους.
«Αρκετοί από τους Μικρασιάτες που αγωνίστηκαν εδώ επέστρεψαν στην Μικρά Ασία μετά το τέλος της Επανάστασης, με τις μεταρρυθμίσεις όπως το Χάτι Χουμαγιούν, που έκανε ο σουλτάνος λόγω των πιέσεων των Δυτικών και βάσει των οποίων τους δόθηκε αμνηστία. Εκεί αγόρασαν εκ νέου τα δημεφθέντα περιουσιακά στοιχεία τους.»
Τα τεκμήρια για τη συγγραφή του βιβλίου είναι οι αιτήσεις τους. Κάποιες ισοδυναμούν με κραυγές που ακούγονται μέχρι σήμερα…
