ΙΣΛΑΜΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Γράφει ο Αλέξανδρος Τάρκας
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες αιφνιδίασαν την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, αν και εκδηλώθηκαν μόνο λίγους μήνες μετά το σοκ των αιματηρών γεγονότων στο Παρίσι και εν μέσω των συζητήσεων για τους πολλαπλούς κινδύνους από τις παράνομες μεταναστευτικές ροές.
Κύριος λόγος του αιφνιδιασμού δεν είναι άλλος από τη μη εξοικείωση του πληθυσμού με τους κινδύνους που προέρχονται από την ισλαμική τρομοκρατία και με την απλή διαπίστωση ότι ο κόσμος έχει αλλάξει. Ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος έκανε σωρεία λαθών (με κορυφαίο τη διάλυση των δομών του κράτους του Ιράκ μετά την κατάληψη της Βαγδάτης), αλλά είπε και την ωμή αλήθεια: «Πολεμάμε τους τρομοκράτες στο Αφγανιστάν, για να μη χρειαστεί να τους πολεμήσουμε στους δρόμους των πόλεών μας». Οσο κι αν η διατύπωση ήταν ίσως πολιτικάντικη και υπεραπλουστευμένη, ανταποκρίθηκε ακριβώς στον κόσμο που άλλαζε. Για τον λόγο αυτό η ουσία της πολιτικής των Ρεπουμπλικάνων έως το 2008 συνεχίστηκε από το 2009 έως σήμερα από τον δημοκρατικό Μπαράκ Ομπάμα. Οι αμερικανικές μεγαλουπόλεις απηλλάγησαν, εν μέρει, από το άγχος της τρομοκρατίας λόγω της άμεσης αντιμετώπισης πολλών απειλών, της εφαρμογής αυστηρότερης νομοθεσίας, της αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών ασφαλείας και της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού.
Αντίθετα η Ευρώπη, αν και -αρχικά- κινήθηκε ταχύτατα με την ίδρυση συμβουλίων εθνικής ασφαλείας (που βρίσκονται σχεδόν σε διαρκή συνεδρίαση και με δυνατότητες άμεσης δράσης) και με σειρά άλλων μέτρων, πλησιάζει στα όρια εξάντλησης της παρούσας πολιτικής της. Βασικός λόγος αποτυχίας (ή δυνάμει αποτυχίας) της αντιτρομοκρατικής πολιτικής της Ε.Ε. και πολλών εθνικών κυβερνήσεων είναι η αδυναμία αποτελεσματικής διακρατικής συνεργασίας με ανταλλαγή πληροφοριών και με την οργάνωση τουλάχιστον συντονισμένων (αφού δεν γίνεται κοινών) επιχειρήσεων. Η κατάσταση επιβαρύνεται από το γεγονός ότι πολλοί τζιχαντιστές είναι κάτοχοι ευρωπαϊκών διαβατηρίων (άρα απαλλαγμένοι από πολλούς συνοριακούς ελέγχους), καθώς και από την αδιαφορία των πολιτών που επικεντρώνονται στα οικονομικά και τα άλλα προβλήματά τους, χωρίς να απασχολούνται με θέματα διεθνούς πολιτικής ή εσωτερικής δημόσιας τάξης. Τα ίδια χαρακτηριστικά έχει, στο έπακρο, και η ελληνική κοινή γνώμη, νομίζοντας ότι το θέμα δεν θα την απασχολήσει ποτέ, επειδή η χώρα διαθέτει συμπάθειες στον αραβικό κόσμο και αποτελεί σημείο διέλευσης και όχι εγκατάστασης ή δράσης ακραίων ισλαμιστών. Σε κάποιον βαθμό αυτά ισχύουν, αλλά δεν υπάρχει εγγύηση μη μεταβολής της κατάστασης και μη απειλής κατά Ελλήνων.
Υπό την πίεση των γεγονότων των Βρυξελλών, η ελληνική κυβέρνηση (και ενδεχομένως η Βουλή, αν απαιτηθεί νομοθετική ρύθμιση για ορισμένα θέματα) θα βρεθεί σύντομα ενώπιον της ανάγκης προσαρμογής σε νέες ευρωπαϊκές πολιτικές, οι οποίες συζητήθηκαν πριν και μετά το Συμβούλιο Υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της Ε.Ε. της περασμένης εβδομάδας. Οι δρομολογούμενες αλλαγές αποδίδουν έμφαση:
Πρώτον, στην οριστική υιοθέτηση του λεγόμενου «ευρωπαϊκού PNR» (ανταλλαγή πλήρων στοιχείων επιβατών) σε συνέχεια του, προ ετών, «αμερικανικού PNR» για τις υπερατλαντικές πτήσεις, αν και πολλοί επιμένουν να εξαρτούν το μέτρο από την ταυτόχρονη εφαρμογή ενός «πακέτου προστασίας προσωπικών δεδομένων» και συνεχίζονται οι αντιδράσεις από τη Σοσιαλιστική Ομάδα και τους Φιλελευθέρους στην Ευρωβουλή.
Δεύτερον, στη διαρθρωμένη (διαρκή, με σαφείς διαδικασίες και όχι κατά περίπτωση) ανταλλαγή πληροφοριών με βάση τις τράπεζες δεδομένων λιμένων, αερολιμένων και ναυτιλιακών και αεροπορικών μεταφορών, και με σύνδεσή τους με το κέντρο πληροφοριών της Σένγκεν και της Interpol.
Τρίτον, στην εφαρμογή του νέου συστήματος των λεγόμενων «έξυπνων συνόρων», το οποίο, βάσει προτάσεων της Κομισιόν, θα περιλαμβάνει την (ακόμη αδιευκρίνιστης μορφής) παρακολούθηση των κινήσεων πολιτών μέσω των συνόρων, ενώ ξεκινούν συζητήσεις και με παρόχους internet για το μπλοκάρισμα ιστοσελίδων που αναπαράγουν το μίσος και τη ριζοσπαστικοποίηση.
Πρόκειται για μέτρα στα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντοτε αντίθετος, αλλά, όπως και στην οικονομία, θα κληθεί να τα εφαρμόσει επειγόντως.
Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.
Πηγή
