Η άλλη όψη του διαλόγου: Ποιος ο στόχος του Λιάκου και του Φίλη για την Παιδεία

Του Γιώργου Καββαδία

Πίσω από τις πιο σαγηνευτικές λέξεις κρύβονται αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις. Στον κατ’ ευφημισμόν εθνικό διάλογο για την παιδεία κυριαρχεί η ιδέα της αυτονομίας των σχολείων.

Σε αυτήν την κατεύθυνση ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, Αντώνης Λιάκος, αναφέρθηκε και σε αλλαγές στο αναλυτικό πρόγραμμα: «Το αναλυτικό πρόγραμμα δεν είναι ανάγκη να είναι τόσο πολύ αναλυτικό.

Και να βάλουμε μια ζώνη που θα είναι τουλάχιστον το 1/3 του χρόνου των παιδιών, στην οποία θα υπάρχει μια ζώνη αυτονομίας, μια ζώνη συνεργασίας, διαθεματική ζώνη ή ζώνη έρευνας». Αυτές οι ιδέες ούτε νέες είναι ούτε ριζοσπαστικές. Από τη δεκαετία του 1990 η κυρίαρχη πολιτική επιδιώκει την ευθυγράμμιση της εκπαίδευσης στα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στόχος η διαμόρφωση του ευέλικτου, «αποκεντρωμένου» σχολείου της αγοράς, που οικοδομείται πάνω στα ερείπια του σημερινού δημόσιου σχολείου.

Βασικά στοιχεία αυτής της νεοφιλελεύθερης πρότασης είναι: α) Η επιλογή σχολείου από τους γονείς β) ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα σχολεία για να εξασφαλίσουν μαθητές και χρηματοδότηση γ) το άνοιγμα του σχολείου στις επιχειρήσεις και στην αγορά εργασίας, ώστε τόσο τα αναλυτικά προγράμματα όσο και η εργασία των εκπαιδευτικών να μην έχουν ως σκοπό να καλλιεργήσουν οι μαθητές κριτική σκέψη, αλλά να «πατρονάρονται» από δεξιότητες άμεσα χρηστικές στην αγορά εργασίας δ) αξιολόγηση των σχολείων με βάση την επίδοση των μαθητών σε περιφερειακές εξετάσεις. Πρόκειται για βασικές κατευθύνσεις της νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής πολιτικής διαφοροποίησης των σχολείων, όπως έχουν σχεδιαστεί από ΕΕ και ΟΟΣΑ και αναφέρονται στις προγραμματικές δηλώσεις πρώην υπουργών Παιδείας, της Α. Διαμαντοπούλου το 2009 και του Κ. Αρβανιτόπουλου το 2012.

Πίσω από όσα λέει ο Αντώνης Λιάκος αλλά και ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, όταν κάνουν λόγο για δυνατότητα της σχολικής μονάδας να διαμορφώνει το πρόγραμμά της, για αυτονομία, διαφοροποίηση, μείωση, αναδιάταξη της ύλης και του αναλυτικού προγράμματος, ξεπροβάλλει μια εκπαίδευση και ένα σχολείο αντίστοιχο με τις οικονομικές και κοινωνικοταξικές συνθήκες της περιοχής του, που θα διαφοροποιείται κατά περιφέρεια ανάλογα με τις επιδιώξεις της αγοράς και τις κατευθύνσεις των επιχειρήσεων.

Στόχος είναι η καθήλωση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση. Αν δεν μπορούν να ανταποκριθούν, τότε τα σχολεία θα υπολειτουργούν ή θα αναγκαστούν να δεχτούν τις «ευεργεσίες» των «χορηγών». Μακροπρόθεσμα τα αποτελέσματα θα είναι ο μαρασμός και το κλείσιμο πολλών σχολείων, αφού οι ποικιλώνυμοι «τοπικοί παράγοντες» θα ενδιαφέρονται για τη βιτρίνα τους, τα «καλά» σχολεία της περιοχής.

Εκπαιδευτικός – ερευνητής

Πηγή