Ευρωπαϊκό «καμπανάκι» για την τουρκική βίζα

 

Η Κομισιόν επισπεύδει την απόφαση για την απελευθέρωση της τουρκικής βίζας τοποθετώντας τη συζήτηση στις 4 Μαΐου. Στο μεταξύ η Άγκυρα πιέζει απειλώντας ακόμη και με τη διακοπή εφαρμογής της συμφωνίας για το προσφυγικό.

Ο ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος μοιάζει να επιπλέει με αυτοπεποίθηση στα ταραγμένα πολιτικά νερά. Ασυγκίνητος από τις εκβιαστικές πιέσεις της Άγκυρας θέλει να επισπεύσει τη λήψη αποφάσεων αναφορικά με το θέμα της απελευθέρωσης της τουρκικής βίζας, τοποθετώντας τις σχετικές συζητήσεις σε δύο εβδομάδες. Στις 4 Μαΐου, λοιπόν, αναμένεται η έκθεση της ΕΕ αναφορικά με την πρόοδο στο πεδίο των συνομιλιών. Στη συνέχεια τη σκυτάλη θα πάρουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ και έπειτα θα ακολουθήσει σχετική διαδικασία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πολλές προϋποθέσεις

H Koμισιόν καταρχήν βλέπει τα πράγματα με αισιοδοξία. Εάν η Τουρκία πληροί μέχρι τις αρχές Μαΐου όλες τις συμφωνηθείσες προϋποθέσεις, τότε θα δοθεί στη δημοσιότητα σχετική νομοθετική πρόταση, ανέφερε χθες ο Δ. Αβραμόπουλος, εκτιμώντας ότι η Τουρκία θα ανταποκριθεί. Ειδικότερα, πρόκειται για 72 προϋποθέσεις, εκ των οποίων άλλες έχουν τεχνικό και λεπτομερειακό χαρακτήρας ενώ άλλες έχουν καθαρή πολιτική σημασία. Έτσι η Τουρκία πρέπει να εισάγει βιομετρικά διαβατήρια, να συνάψει ειδική συμφωνία επανεισδοχής με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, να συνεργάζεται με την Europol, να εντείνει τις προσπάθειες για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς και να διασφαλίσει την τήρηση των αρχών που απορρέουν από το κράτος δικαίου. Επιπλέον, υπάρχουν ρήτρες περί προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς επίσης και ειδική μνεία για την προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων που επαναπροωθούνται στην Τουρκία.

Πριν από μόλις λίγες εβδομάδες εκπρόσωπος της Κομισιόν είχε διαμηνύσει ότι η Τουρκία εκπληρώνει προς το παρόν τις απαιτήσεις αυτές κατά το ήμισυ. Εν τω μεταξύ ο επίτροπος Αβραμόπουλος δεν θέλησε να πει συγκεκριμένα πόσα προαπαιτούμενα δεν πληρούνται, δήλωσε ωστόσο χαρακτηριστικά: «κάθε λεπτό πλέον μετράει, αλλά δεν θα αναφέρω συγκεκριμένους αριθμούς».

Η Άγκυρα πιέζει

Πρόσφατα ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου είχε πει ευθαρσώς από το βήμα της Ευρωβουλής ότι εάν η ΕΕ δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις στο πεδίο του προσφυγικού αλλά και τις δεσμεύσεις αναφορικά με έναν οδικό χάρτη για την απελευθέρωση της βίζας, τότε δεν μπορεί κανείς να περιμένει ότι και η Τουρκία θα είναι συνεπείς προς τις δικές της υποχρεώσεις. Αυτό με λίγα λόγια θα σήμαινε ότι η Τουρκία θα σταματούσε να δέχεται πρόσφυγες από την Ελλάδα τινάζοντας στον αέρα την συμφωνία του Μαρτίου. Από την πλευρά του ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποίησε ακόμη πιο σκληρή γλώσσα ασκώντας κριτική στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και λέγοντας ότι οι ευρωπαϊκές επικρίσεις κατά της Τουρκίας ως προς την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι «προκλητικές», τη στιγμή που η ΕΕ χρειάζεται τη χώρα αυτή περισσότερο από ποτέ.

Από την πλευρά πάντως των ευρωβουλευτών οι τόνοι έναντι της Τουρκίας είναι οξυμμένοι. Σύμφωνα με τον Μάρκους Φέρμπερ, ευρωβουλευτή των Χριστιανοκοινωνιστών, οι συζητήσεις για το καθεστώς της τουρκικής βίζας συναρτώνται άμεσα με τις 72 προϋποθέσεις που έχουν τεθεί στην Τουρκία. «Δεν θα γίνουν πολιτικές εκπτώσεις στην Ευρωβουλή για την Τουρκία», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ανησυχίες εκφράζονται επίσης και από πολλούς υπουργούς Εσωτερικών κρατών -μελών όπως της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Αυστρίας. Οι χώρες αυτές τάσσονται υπέρ της εισαγωγής μιας διάταξης έκτακτης ανάγκης στη συμφωνία με την Τουρκία, η οποία στην ουσία θα λειτουργεί ως ρήτρα αναστολής της ισχύος της συμφωνίας σε περίπτωση που η Τουρκία δεν ανταποκρίνεται στις συμβατικές της υποχρεώσεις. Με άλλα λόγια προτείνουν ένα καθεστώς απελευθέρωσης της βίζας υπό όρους.

Μπάρμπαρα Βέζελ / Δήμητρα Κυρανούδη-Deutche Welle