Παρέμβαση της Κωνσταντίνας Κούνεβα κατά την κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων και Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα: «Αιτίες, επιπτώσεις και αποκατάσταση των οικονομικών ανισοτήτων στην Ε.Ε.»

«Υπάρχει η τάση να αντιμετωπίζουμε την ανισότητα να τα ως αποτυχία της κάθε χώρας και της κοινωνίας της, να αντιμετωπίζουμε τη φτώχεια ως αποτυχία του ίδιου του φτωχού, ή την ανεργία ως προσωπική αδυναμία  του ανέργου… Η αλήθεια είναι ότι η ανισότητα δεν είναι αποτυχία των φτωχότερων, αλλά αποτυχία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τόνισε η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα, παρεμβαίνοντας εκ μέρους της GUE/NGL στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Οικονομικών και Απασχόλησης Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η κοινή συνεδρίαση είχε χαρακτήρα δημόσιας ακρόασης πάνω στο θέμα «Αιτίες, επιπτώσεις και αποκατάσταση των οικονομικών ανισοτήτων στην Ε.Ε.». Στο πλαίσιό της είχαν κληθεί, μίλησαν και απάντησαν σε ερωτήματα των ευρωβουλευτών οι MarkPearson, αναπληρωτής διευθυντής του ΟΟΣΑ για την Απασχόληση, την Εργασία και τις Κοινωνικές Υποθέσεις, Kate Pickett, καθηγήτρια επιδημιολογίας στο πανεπιστήμιο του Yorkκαι Marc De Vos, καθηγητής του πανεπιστημίου του Ghentγια την ευρωπαϊκή και διεθνή απασχόληση και εργατική νομοθεσία. Ανάμεσα στις αξιοσημείωτες παρατηρήσεις των τριών ομιλητών ξεχωρίζουν και οι εξής:

–      Ο MarkPearson, του ΟΟΣΑ επισήμανε ως γενικό στοιχείο τη διεύρυνση της ανισότητας ανάμεσα στο 10% πλουσιότερο και το 10% φτωχότερο τμήμα του πληθυσμού σήμερα σε σχέση με τα μέσα της δεκαετίας του ’80. Μια σημαντική αλλαγή επίσης σε σχέση με τη ίδια δεκαετία είναι ότι οι οικογένειες με παιδιά και οι νέοι είναι πολύ πιο εκτεθειμένοι σήμερα στον κίνδυνο φτώχειας σε σχέση με τους ηλικιωμένους. Ακόμη, ο κ. Pearson, επισήμανε ότι όλα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την αλήθεια ότι όσο αυξάνεται η ανισότητα σε μια χώρα τόσο μειώνεται η ανάπτυξή της.

–       Η επιδημιολόγος KatePickettτόνισε τον σοβαρό αντίκτυπο των πολιτικών της λιτότητας στη σωματική και ψυχική υγεία ιδιαίτερα των παιδιών, ενώ ανέφερε συγκεκριμένα ευρήματα σημαντικής αύξησης της θνησιμότητας μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων στη Μεγάλη Βρετανία, ευρήματα τα οποία έχουν παρουσιαστεί και σε διεθνές επιστημονικό συνέδριο.

–      Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Ghent Marc De Vos υπογράμμισε ως νέο στοιχείο αφενός τη μείωση των ανισοτήτων ανάμεσα στις χώρες της Δύσης και της Ανατολής, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση την Κίνα που μειώνει τις διαφορές της από τις χώρες της Δύσης χάρη στην εισοδηματική άνοδο της νέας μεσαίας τάξης της, και αφετέρου την αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων ανάμεσα στις χώρες της ίδιας της Δύσης.

Μετά τις τοποθετήσεις των εισηγητών της δημόσιας ακρόασης πήρε τον λόγο ένας ευρωβουλευτής εκ μέρους κάθε πολιτικής ομάδας του Ευρωκοινοβουλίου. Μιλώντας εκ μέρους της GUE/NGLη Κωνσταντίνα Κούνεβαεπεσήμανε ως βασικό παράγοντα των ανισοτήτων που διαπερνούν την Ε.Ε. τη μεταφορά πλούτου από τις φτωχότερες στις πλουσιότερες χώρες που συντελείται μέσω των εμπορικών πλεονασμάτων των δεύτερων. Χωρίς την αντιμετώπιση αυτής της ανισορροπίας είναι αδύνατο να διασωθεί η συνοχή της Ε.Ε., είπε η Κ. Κούνεβα.

Ολόκληρη η παρέμβαση της Κ. Κούνεβα έχει ως εξής:

«Υπάρχουν πολλοί τρόποι να μετρήσει κανείς την ανισότητα που επικρατεί στην Ευρώπη. Κάποιοι, όμως, έχουμε το θλιβερό προνόμιο να  επιβεβαιώνουμε τις στατιστικές και με τα ίδια μας τα μάτια. Ως ευρωβουλευτής, κινούμαι ανάμεσα σε μια από τις πιο πλούσιες χώρες της Ευρώπης που είναι το Βέλγιο, στην πιο φτωχή που είναι η Βουλγαρία όπου γεννήθηκα, και σε αυτή που έχει χτυπηθεί πιο πολύ από την κρίση και τη λιτότητα, την Ελλάδα, όπου έχω εκλεγεί ως ευρωβουλευτής.

Φυσικά όταν μιλάμε για ανισότητες οι διαφορές είναι δραματικές. Βουλγαρία και Ρουμανία έχουν τη χαμηλότερη αμοιβή εργατοώρας, έως και 2 ευρώ, όταν στη Δανία είναι 35 ευρώ και ο μέσος όρος στην Ε.Ε. φτάνει σχεδόν 20 ευρώ.Oκατώτατος μισθός στη Βουλγαρία είναι 180 ευρώ, όταν στο Λουξεμβούργο φτάνει τα 1.900 και  στο Βέλγιο τα 1.500 ευρώ. Όμως γιατί;

Γιατί η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ενήλικου πληθυσμού, το 40%, σε κίνδυνο φτώχειας, όταν στη Τσεχία είναι  15% και ο μέσος όρος στην Ε.Ε  το 19%;

Γιατί η Ελλάδα έχει πενταπλάσιο ποσοστό ανεργίας από τη Γερμανία; Γιατί ο κατώτατος μισθός στο Λουξεμβούργο είναι 20 φορές πάνω από τον κατώτατο μισθό στη Βουλγαρία;

Γιατί η Ελλάδα, έχει έναν από τους χειρότερους  δείκτες γονιμότητας; Γιατί είναι μόλις 1,30 ο αριθμός παιδιών που αντιστοιχεί ανά γυναίκα σε ηλικία  αναπαραγωγής, σε σύγκριση  με χώρες που έχουν μικρότερο πληθυσμό, όπως η Σουηδία, η Δανία, η Αυστρία και η Ιρλανδία,  αλλά με  καλύτερο δείκτη γονιμότητας;

Γιατί; Γιατί συμβαίνει αυτό; Υπάρχει μια τάση αυτά τα φαινόμενα, ανισότητας να τα αντιμετωπίζουμε ως αποτυχία της κάθε χώρας και της κοινωνίας της, να αντιμετωπίζουμε τη φτώχεια ως αποτυχία του ίδιου του φτωχού, ή την ανεργία ως προσωπική αδυναμία  του ανέργου. Αυτές τις απόψεις τις ακούμε μερικές φορές ακόμη και από εκπροσώπους της ευρωπαϊκής ηγεσίας.

Λέγεται συχνά από την Κομισιόν ότι για την κατάσταση της φτώχειας ή της υψηλής ανεργίας σε ορισμένες χώρες φταίει το ότι δεν κάνουν μεταρρυθμίσεις. Είναι ένας πολύ επικίνδυνος μύθος που δίνει τροφή σε εθνικιστικές και ακροδεξιές αντιλήψεις. Το βλέπουμε τώρα στην περίπτωση της Βρετανίας. Η εκστρατεία υπέρ του Brexitστηρίζεται στον μύθο ότι πρέπει να σταματήσει η Βρετανία και ο ευρωπαϊκός Βορράς να πληρώνει τους τεμπέληδες του Νότου.

Η αλήθεια είναι ότι η ανισότητα δεν είναι αποτυχία των φτωχότερων, αλλά αποτυχία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Αντί για σύγκλιση έχουμε απόκλιση και αύξηση των ανισοτήτων. Το καλύτερο παράδειγμα είναι η Ελλάδα, που μέσα στα έξι χρόνια των μνημονίων χειροτέρεψε η κατάστασή της σε όλους τους δείκτες της ανισότητας και της φτώχειας.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Η ευρωπαϊκή οικονομία ως σύνολο λειτουργεί ως μηχανισμός μεταφοράς πλούτου από την περιφέρεια στο κέντρο, από τον φτωχότερο Νότο στον πλουσιότερο Βορρά, μέσα από τα τεράστια εμπορικά πλεονάσματα 5-6 χωρών. Αυτή είναι η κυριότερη ανισορροπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση που κανείς δεν τολμάει να αντιμετωπίσει για να μη θιγεί ο εθνικός εγωισμός των ισχυρότερων και πλουσιότερων χωρών.

Κι όμως, αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτή την ανισορροπία σε λίγα χρόνια όχι μόνο θα μετράμε ακόμη πιο εκρηκτικές ανισότητες, αλλά θα είναι αδύνατο να κρατήσουμε μια ελάχιστη συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση».