Η αναθεώρηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση προκλήσεων
Η ΕΕ χρειάζεται να επικαιροποιήσει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) προκειμένου να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις νέες προτεραιότητες και προκλήσεις, όπως η μαζική μετανάστευση, η εσωτερική ασφάλεια και η ανεργία των νέων. Αυτό υποστήριξαν με ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές την Τετάρτη 6 Ιουλίου. Το κείμενο διατυπώνει πολιτικές συστάσεις για την επικείμενη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση του ΠΔΠ για την περίοδο 2014-2020.
Το ψήφισμα των συν-εισηγητών Jan Olbrycht (ΕΛΚ, Πολωνία) και Isabelle Thomas (Σοσιαλιστές, Γαλλία), εγκρίθηκε με 451 ψήφους υπέρ, 193 κατά και 65 αποχές.
Νέο αποθεματικό ταμείο για την αντιμετώπιση των κρίσεων
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι κανονισμός του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) προβλέπει τη δυνατότητα αναθεώρησής του σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων. Επισημαίνουν ότι η αναθεώρηση πρέπει να επιτρέψει και τον επανακαθορισμό των προτεραιοτήτων, και υπογραμμίζουν το μέγεθος των κρίσεων που έπληξαν την ΕΕ, από τη στιγμή που εγκρίθηκε το τρέχον ΠΔΠ το 2013, συμπεριλαμβανομένης της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης, των τρομοκρατικών επιθέσεων, της κρίσης στη γεωργία και των υψηλών ποσοστών ανεργίας, ιδίως μεταξύ των νέων.
Για να βελτιωθεί η ευελιξία του προϋπολογισμού, προτείνουν τη δημιουργία ενός μόνιμου αποθεματικού ταμείου εντός του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση των κρίσεων. Αυτό θα βοηθήσει στο να αποφευχθούν λύσεις ad hoc, όπως η δημιουργία έκτακτων ταμείων. Ο μηχανισμός αυτός θα πρέπει να λειτουργεί ως ένα ειδικό μέσο πέρα και πάνω από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ, αρχής γενομένης μετά το 2020.
Ευελιξία και απλούστευση του συστήματος εφαρμογής
Το ΠΔΠ θα πρέπει να καταστεί πιο ευέλικτο, για να είναι σε θέση η ΕΕ να ανταποκρίνεται άμεσα στις κρίσεις που προκύπτουν, επισημαίνουν οι ευρωβουλευτές. Ζητούν ακόμη να υπάρξει απλούστευση του συστήματος εφαρμογής και καλούν την Επιτροπή να εντοπίσει κατά την τρέχουσα αναθεώρηση τα προβλήματα που υπάρχουν και να καταθέσει σαφείς προτάσεις για την αποτελεσματική χρήση των πόρων.
Η έλλειψη πόρων έχει αναγκάσει την ΕΕ να συστήσει ad hoc ειδικά ταμεία, που χρηματοδοτούνται από κοινού από τα κράτη μέλη, τον προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης. Τέτοια ταμεία είναι π.χ. το Περιφερειακό Ταμείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κρίση στη Συρία, το Ευρωπαϊκό καταπιστευματικό Ταμείο εκτάκτου ανάγκης για την Αφρική και ο μηχανισμός για τη Διευκόλυνση για τους πρόσφυγες στην Τουρκία.
Ο πολλαπλασιασμός, ωστόσο, των ταμείων αυτών, εν απουσία μιας συνολικής δημοσιονομικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των κρίσεων, δημιουργεί προβλήματα λογοδοσίας και δημοκρατικού ελέγχου στην ΕΕ, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές. Επιπλέον, τα κράτη μέλη έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να δώσουν τις συμφωνηθείσες εισφορές τους στα ταμεία αυτά, υπονομεύοντας με αυτόν τον τρόπο τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητά τους.
Καθυστερήσεις στις πληρωμές
Οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν στο ψήφισμα τους ότι οι πληρωμές αποτελούν συνέπεια των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί και ζητούν η ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΔΠ να αποτελέσει ευκαιρία για να αποφευχθούν στο μέλλον οι καθυστερήσεις στις πληρωμές.
Επόμενα βήματα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να παρουσιάσει την αναθεώρηση του ΠΔΠ μέχρι το τέλος του 2016. Μόλις γίνει αυτό, οι αλλαγές που θα συμφωνηθούν χρειάζεται να εφαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση και να περιληφθούν στον προϋπολογισμό του 2017. Επιπλέον, τα βασικά στοιχεία του επόμενου ΠΔΠ (μετά το 2020) θα πρέπει ήδη να συζητηθούν στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης.
