Χωρίς ακόμα να υπάρχει σαφής εικόνα του τι συμβαίνει στην Άγκυρα (αλλά και στις 81 περιφέρειες της Τουρκίας-δεδομένου ότι οι εικόνες που προβάλλονται ελέγχονται από την πλευρά Ερντογάν), η κατάσταση στην Τουρκία δείχνει φαινομενικά να ελέγχεται από τις δυνάμεις του ταγίπ Ερντογάν. Έχουν συλληφθεί πάνω από 1500 στρατιωτικοί όλων των βαθμίδων, και οι νεκροί πλησιάζουν τους 100. 

Χθες βράδυ, πραξικοπηματίες του στρατού επιχείρησαν να καταλάβουν την εξουσία στην Τουρκία με καταδιωκτικά αεροπλάνα και άρματα μάχης, προκαλώντας τη βίαιη απάντηση της Άγκυρας και την εσπευσμένη επιστροφή από τις διακοπές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που φαίνεται πως ελέγχει την κατάσταση.

Οι συγκρούσεις, κατά τις οποίες σκηνές βίας πρωτοφανείς εδώ και δεκαετίες σημειώθηκαν στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, στοίχισαν ανθρώπινες ζωές, μεταξύ των οποίων πολλοί άμαχοι, όπως αρχικά ανακοίνωσε τούρκος αξιωματούχος.

Αφού ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ διαβεβαίωσε πως όλα είναι «σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο», ο Tούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα πριν από τα χαράματα ότι «υπάρχουν στην Τουρκία μια κυβέρνηση κι ένας πρόεδρος εκλεγμένοι από τον λαό» και πως «αν θέλει ο Θεός, θα ξεπεράσουμε αυτή τη δοκιμασία».

Ο Ερντογάν, ο οποίος έφθασε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης προερχόμενος από το Μαρμαρίς και τον υποδέχθηκε ένα συμπαγές πλήθος υποστηρικτών του, αψήφησε τους πραξικοπηματίες προβλέποντας την αποτυχία της εξέγερσης και διαβεβαιώνοντας ότι θα συνεχίσει να εκτελεί τα καθήκοντά του «μέχρι το τέλος».

«Αυτοί που κατέβηκαν με άρματα μάχης θα συλληφθούν επειδή αυτά τα άρματα μάχης δεν τους ανήκουν», πρόσθεσε ο πρόεδρος, οι οπαδοί του οποίου απάντησαν μαζικά στο κάλεσμά του να βγουν στους δρόμους της Άγκυρας, της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης για να αντιταχθούν στο πραξικόπημα.

Ο Ερντογάν συνεχάρη τους Τούρκους επειδή βγήκαν «κατά εκατομμύρια» στους δρόμους, ιδιαίτερα στην εμβληματική πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης.

Η κατάσταση σ’ αυτή τη χώρα των 80 εκατομμυρίων κατοίκων και μέλος του ΝΑΤΟ απείχε πάντως ακόμη πολύ από το να έχει εξομαλυνθει γύρω στις 07:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), περίπου οκτώ ώρες μετά την εκδήλωση της απόπειρας πραξικοπήματος.

Ένα αεροπλάνο έριξε νωρίς σήμερα το πρωί μια βόμβα κοντά στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα και καταδιωκτικά αεροπλάνα F-16 βομβάρδισαν άρματα μάχης των στασιαστών κοντά στο προεδρικό μέγαρο, ανακοίνωσε η προεδρία.

Νωρίς το πρωί, περίπου εξήντα στασιαστές στρατιώτες, που είχαν καταλάβει τη νύκτα μια από τις κρεμαστές γέφυρες πάνω από τον Βόσπορο, παραδόθηκαν στις δυνάμεις ασφαλείας στην Κωνσταντινούπολη, σε απ’ ευθείας τηλεοπτική μετάδοση.

Σποραδικοί πυροβολισμοί εξακολουθούσαν να ακούγονται νωρίς σήμερα το πρωί σε πολλές συνοικίες της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης, επειτα από μια νύκτα βίας και εκρήξεων που οφείλονταν, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, σε αεροπορικούς βομβαρδισμούς.

Ο πρωθυπουργος Γιλντιρίμ έδωσε διαταγή στον στρατό να καταρρίπτει τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα που βρίσκονται στα χέριατων πραξικοπηματιών, σύμφωνα με έναν τούρκο αξιωματούχο. Ανακοίνωσε πως διόρισε έναν νέο προσωρινό αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων.

Κατά την άφιξη του στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν κατήγγειλε την «προδοσία» των πραξικοπηματιών στρατιωτών,τους οποίους κατηγόρησε ότι συνδέονται με τον ορκισμένο εχθρό του, τον Φετουλάχ Γκιουλέν, έναν ιεροκήρυκα εξόριστο εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ.

«Αρνούμαι κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες», απάντησε αυτός ο τελευταίος σε ανακοινωσή του από τις ΗΠΑ, όπου διαμένει. «Υπέφερα από πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα τα 50 τελευταία χρόνια και βρίσκω συνεπώς ιδιαίτερα προσβλητικό το να κατηγορούμαι ότι έχω οποιαδήποτε σχέση μ’ αυτή την απόπειρα».

Όσο για τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων, που σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης ήταν κρατούμενος των πραξικοπηματιών στο γενικό επιτελείο του στην Άγκυρα, ο Ερντογάν δήλωσε πως δεν γνωρίζει πού βρίσκεται. Πριν από λίγο πάντως ανακοινώθηκε πως ο στρατηγός Χουλουσί Ακάρ είχε τεθεί υπό κράτηση από τους πραξικοπηματίες, διασώθηκε και μεταφέρθηκε σε ασφαλές μέρος.

Ο Ερντογάν υποστήριξε ακόμη πως το ξενοδοχείο στο οποίο περνούσε τις διακοπές του στο Μαρμαρίς, θέρετρο στη νοτιοδυτική Τουρκία, βομβαρδίσθηκε μετά την αναχώρησή του.

Επιστροφή στην ομαλότητα;

Ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ έκανε λόγο για μια «βλακώδη» και «καταδικασμένη σε αποτυχία» απόπειρα πραξικοπήματος.

Το κοινοβούλιο, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκαν άρματα μάχης, βομβαρδίσθηκε στην Άγκυρα, όπου τουλάχιστον 17 αστυνομικοί σκοτώθηκαν, μετέδωσε το Ανατολή.

Στην Κωνσταντινούπολη, στρατιώτες άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους, προκαλώντας δεκάδες τραυματίες, διαπίστωσε φωτογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου. Αεροπλάνα F-16 κατέρριψαν επίσης ένα ελικόπτερο των πραξικοπηματιών, σύμφωνα με την τουρκική τηλεόραση.

Περίπου δύο ώρες μετά την ανακοίνωση του πραξικοπήματος, ο πρόεδρος Ερντογάν είχε προβλέψει την αποτυχία του μιλώντας με ανέκφραστη φωνή στην τηλεόραση από ένα αδιευκρίνιστο μέρος με κινητό μέσω FaceTime.

Η δημόσια τουρκική τηλεόραση είχε μεταδώσει λίγο πριν από τα μεσάνυχτα ένα ανακοινωθέν των «τουρκικών ενόπλων δυνάμεων» που έκανε λόγο για κήρυξη στρατιωτικού νόμου και απαγόρευση της κυκλοφορίας σ’ όλη τη χώρα.

Οι πραξικοπηματίες δικαιολόγησαν την «πλήρη κατάληψη της εξουσίας σ’ όλη τη χώρα» εκ μέρους τους επικαλούμενοι την ανάγκη «να διασφαλιστούν και να αποκατασταθούν η συνταγματική τάξη, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες και να υπερισχύσει ο ανώτατος νόμος της χώρας».

Ο πρωθυπουργός προειδοποίησε τους πραξικοπηματίες ότι θα πληρώσουν «το υψηλότερο τίμημα».

Οι γέφυρες πάνω από τον Βόσπορο έκλεισαν και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Στην Κωνσταντινούπολη, οι μεγάλες αρτηρίες, κυρίως αυτές που οδηγούν στην πλατεία Ταξίμ, αποκλείσθηκαν από τις δυνάμεις της τάξης και η παρουσία της αστυνομίας ήταν μαζική.

Πολλοί κάτοικοι έσπευσαν στα καταστήματα για να αγοράσουν φιάλες νερού και τρόφιμα και στα μηχανήματα αυτόματων τραπεζικών συναλλαγών για να σηκώσουν μετρητά.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ζήτησε να υποστηριχθεί η «δημοκρατικά εκλεγμένη» τουρκική κυβέρνηση, «να επιδειχθεί αυτοσυγκράτηση και να αποφευχθεί η βία ή ένα αιματοκύλισμα».

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε επίσης «αυτοσυγκράτηση» και «σεβασμό των δημοκρατικών θεσμών». Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ζήτησε να αποφευχθεί «κάθε φονική σύγκρουση».

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν δήλωε οτι «έχει κρίσιμη σημασία να αποκατασταθούν η πολιτική εξουσία και η συνταγματική τάξη γρήγορα και ειρηνικά».

Ερντογάν: Το τέλος θα είναι αίσιο

Δηλώσεις στο αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης έκανε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν, επιστρέφοντας από τη Μαρμαρίδα όπου βρισκόταν. Ανακοίνωσε πως αμέσως μετά την αναχώρησή του από τη Μαρμαρίδα, οι πραξικοπηματίες βομβάρδισαν την περιοχή που βρισκόταν.

Ο Ερντογάν έκανε λόγο για «μία μειοψηφία που δυστυχώς έβαλε εναντίον της ενότητας της χώρας» και τόνισε πως «πρόκειται για κίνηση προδοσίας και αυτοί που πρόδωσαν την πατρίδα θα τιμωρηθούν πληρώνοντάς το πολύ ακριβά».

Ο Ερντογάν είπε πως η απόπειρα πραξικοπήματος «θα σταθεί αφορμή για να καθαρίσουμε τις ένοπλες δυνάμεις».

Ο Τούρκος Πρόεδρος είπε ότι «αυτή τη στιγμή πάνω από το αεροδρόμιο πετούν F-16. Για ποιο λόγο αγοράσαμε αυτά τα αεροσκάφη; Για να υπερασπιστούμε τη χώρα εναντίον των εχθρών. Αυτοί όμως πετούν τώρα με τα αεροσκάφη αυτά και εμποδίζουν τους ταξιδιώτες να προσγειωθούν, και απειλούν τον Πρόεδρο της χώρας».

Ο Ερντογάν είπε πως οι πραξικοπηματίες έχουν συλλάβει τον γενικό γραμματέα της προεδρίας της δημοκρατίας. Τόνισε πως έχει αρχίσει η διαδικασία σύλληψης αξιωματικών.

«Υπάρχει εκλεγμένη κυβέρνηση και εκλεγμένος Πρόεδρος. Είμαστε επί του καθήκοντος» είπε ο Ερντογάν, για να συμπληρώσει: «Το τέλος θα είναι αίσιο».

Ολόκληρη η δήλωση Ερντογάν: 

“Αγαπητοί πολίτες, όπως ξέρετε σήμερα είχαμε τρομερή κινητικότητα των Ενόπλων δυνάμεων της χώρας, με σκοπό αυτή η μικρή μειοψηφία στις ένοπλες δυνάμεις να αμαυρώσει την ιστορία της χώρας, καθώς δεν αποδέχεται την ενότητα μέσα στη χώρα μας.

Στη 40χρονη ιστορία των ενόπλων δυνάμεών μας, έχει φορέσει διάφορες μάσκες. Αυτή η κίνηση ήταν κίνηση προδοσίας, που θα πληρώσουν πολύ ακριβά και πρώτα από όλα από τον λαό. Σε ένα καθεστώς, που έχει έρθει στη θέση που βρίσκεται με την ψήφο του λαού, δεν μπορούν με πραξικοπήματα, να εκτοπίσουν το κόμμα, στο οποίο έχουμε επιβάλει όλες τις δημοκρατικές Αρχές και έχουμε σκοπό,πάντα με τη βοήθεια του Θεού, να καθαρίσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας, από τέτοιου είδους στοιχεία.

Αυτή τη στιγμή έχουμε στον στρατό εκκαθάριση από τέτοια στοιχεία κι επειδή ξέρουν τι τους περιμένει έκαναν αυτό το βήμα, μέσα στην απελπισία τους. Βέβαια, δεν έχουν καταλάβει ότι δεν έχουν να κάνουν με την παλιά Τουρκία, αλλά με μία Τουρκία οργανωμένη. Απόψε είχαμε μία τρομοκρατική ενέργεια, η οποία όμως προφανώς δεν θα έμενε χωρίς την απάντηση που έπρεπε να πάρουν. Εμείς τα f-16 γιατί τα έχουμε παρει; Τα πηραμε για να εξασφαλίζουμε την ασφαλεια της χώρας μας κι αυτά έφτασαν σήμερα να απειλούν τον πρόεδρο της δημοκρατίας. Δυστυχώς βομβάρδισαν διάφορα μέρη και σημεια ανά τη χώρα.

Κάνω έκκληση σε όλους τους αρχηγούς, από όλα τα τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεων, να κρατήσετε μία στάση που δεν θα έχει καμία σχέση με αυτή τη μειοψηφία στον στρατό. Με τον ίδιο τρόπο απευθύνομαι σε όλους τους φαντάρους. Αυτή τη στιγμή σας  κάνω την έκκληση και σας ενημερώνω ότι δεν πρόκειται να δεχτούμε ποτέ, ότι θα σηκώσετε όπλο ενάντια στους γονείς, τους φίλους, τα αδέλφια σας. Αν το κάνετε, οι κυρώσεις θα είναι πολύ αυστηρές. Ήδη, έχουν συλληφθεί πολύ φαντάροι.  Οι Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να έχουν καθαρό χαρακτήρα. Θα το τελειώσουμε αυτό το ζήτημα που έχει ξεκινήσει μεσα στον στρατό, απομακρύνοντας όλα τα στοιχεία που υπονομεύουν τις Αρχές της χώρας μας και χτυπάνε τον λαό, με τα όπλα του ίδιου του κράτους

Μπορώ να πω με βεβαιότητα, ότι συνεχίζονται οι ενέργειες που χρειάζονται αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή γενικά στην Τουρκία εκατομμύρια άνθρωποι είναι στους δρόμους. Γιατί; Το έχουμε πει και το ξαναλέμε, θα είμαστε πάντα μαζί, ενωμένοι κι όλοι μαζί θα έχουμε σαν πιο σημαντικό τη χώρα μας την ίδια, την Τουρκία μας. Και κάτι ακόμη, όλοι αυτοί που είδατε με τα τανκς στους δρόμους, θα γυρίσουν όπως έφυγαν. Γιατί αυτά τα τανκς ανήκουν στον λαό, ανήκουν στο έθνος. Να είστε λίγο υπομονετικοί κι όλοι θα βγούν στην επιφάνεια. Εγώ είμαι με τον λαό μου, είμαι με τους πολίτες μου”.

Γκιουλέν: Αρνούμαι κατηγορηματικά τις κατηγορίες

Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ορκισμένος εχθρός του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταδίκασε “με τους πιο κατηγορηματικούς όρους”, από τις ΗΠΑ όπου κατοικεί, την απόπειρα πραξικοπήματος που πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία από στασιαστές στρατιώτες. Είναι ο άνθρωπος που “φωτογραφήθηκε” σαν υπαίτιος για την κίνηση αποστασίας, από τον ίδιο τον Ερντογάν.

“Υπέφερα από πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα τα 50 τελευταία χρόνια και βρίσκω συνεπώς ιδιαίτερα προσβλητικο το να κατηγορούμαι ότι έχω οποιαδήποτε σχέση μ’ αυτή την απόπειρα. Αρνούμαι κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες”, ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Γκιουλέν ο οποίος ζει μόνιμα στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, όντας αυτοεξόριστος.

“Καταδικάζω με τους πιο κατηγορηματικούς όρους την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία”, τόνισε ο 75χρονος Γκιουλέν. “Η άνοδος μιας κυβέρνησης στην εξουσία δεν πρέπει να γίνεται παρά μόνο έπειτα από μια ελεύθερη και δίκαιη εκλογική διαδικασία”, αναφέρει ακόμη στην ανακοίνωσή του.

Γιατί οι στρατιωτικοί επιχείρησαν το πραξικόπημα κατά του Ερντογάν