Αποσοβήθηκε, όπως φαίνεται η κρίση στις σχέσείς μεταξύ της Κυβέρνησης και της Εκκλησίας της Ελλάδος, σχετικά με το ζήτημα των Θρησκευτικών.
Το νέο μάθημα θα βρεθεί στα σχολεία την επόμενη χρονιά, υπό καθεστώς “πιλοτικής εφαρμογής”. Όπως συμφωνήθηκε και στη συνάντηση μετάξυ του Πρωθυπουργού και του Αρχιεπισκόπου -παρουσία του Πάνου Καμμένου, το περιεχόμενο του μαθήματος των Θρησκευτικών, αφορά την Πολιτεία, η οποία βέβαια λαμβάνει πάντοτε σοβαρά υπόψιν τη γνώμη της Εκκλησίας.
Ταυτόχρονα διατηρείται δίαυλος επικοιωνίας και με τον Υπουργό παιδείας καθώς τόσο ο ίδιος, όσο και ο Αρχιεπίσκοπος παρουσιάζονται διαλακτικότεροι, απ’ ότι είχε αρχικά φανεί. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Ιερώνυμου, πως ο Νίκος Φίλης “γνωρίζει απ ‘έξω ολόκληρα τροπάρια, καθώς και το Πάτερ Ημών”. Από την πλευρά του ο Υπουργός Παιδείας δεν παρέλειψε να εκφράσει την πικρία του για τις επιθέσεις του Μητροπολίτη Kαλαβρύτων εναντίον του, καθώς και την στάση της Ιεράς Συνόδοου, η οποία – όπως δήλωσε ο κος Φίλης- “αποφεύγει να τις καταδικάσει.
Διαβάστε το αναλυτικό ρεπορτάζ από τη HuffingtonPost
“Θρησκευτικά: Και όμως «πέρασε» του… Τσίπρα
«Φέτος τα προγράμματα, στα οποία έχει καταλήξει το Ινστιτούτο (Εκπαιδευτικής Πολιτικής), στο οποίο συμμετείχαν διακεκριμένοι θεολόγοι -και έγινε πολύ σοβαρή, κατά την άποψή μου, δουλειά- θα πάνε στα σχολεία. Είναι δοκιμαστική η φετινή χρονιά. Εάν δεν αρκούσε η μία συνεδρία με την παρουσία της επιτροπής της Εκκλησίας, θα υπάρξουν και άλλες. Θα ακούσουμε τις απόψεις. Ούτως ή άλλως, στο τέλος της χρονιάς θα αξιολογηθεί το μάθημα. Πιστεύω ότι θα έχουν τη δυνατότητα οι επιστήμονες του ΙΕΠ, να καταγράψουν και να ενσωματώσουν τις παρατηρήσεις -γόνιμες παρατηρήσεις, ουσιαστικές παρατηρήσεις- και από την πλευρά της Εκκλησίας. Σύγγραμμα θα έρθει την επόμενη χρονιά».
Αυτά είναι τα λόγια με τα οποία ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έκλεισε την περασμένη εβδομάδα την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για την εκπαίδευση. Ήταν το σημείο στο οποίο, όπως ο ίδιος διαπίστωσε, υπήρχε ευρύτερη συμφωνία των κομμάτων (και της ΝΔ): η αλλαγή στο περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών.
Αυτά τα τρία σημεία ήταν που προέκυψαν από την συνάντηση Τσίπρα – Ιερώνυμου παρουσία των υπουργών Παιδείας Νίκου Φίλη και Άμυνας Πάνου Καμμένου.
-αλλάζει το περιεχόμενο του μαθήματος
-αξιολογείται στο τέλος της «δοκιμαστικής» χρονιάς
-συγγράφεται νέο βιβλίο μετά από διάλογο στον οποίο θα συμμετέχει και η Εκκλησία
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι» και ότι δεν επιθυμεί να διχάσει. Ωστόσο κατέστησε σαφές ότι η Πολιτεία αποφασίζει, αλλά βέβαια μετά από διάλογο με την Εκκλησία.
Η εκκλησιαστική περιουσία και το Σύνταγμα
Στη δίωρη συνάντηση ειπώθηκαν πολλά για τα Θρησκευτικά και το πώς πρέπει να διδάσκονται. Αλλά δεν ειπώθηκαν μόνο αυτά. Η Εκκλησία ενδιαφέρεται πολύ για τις δυνατότητες αξιοποίησης της περιουσίας της που διαθέτει σε μονές, μητροπόλεις και ιδρύματα. Η αξιοποίησή της είναι εκ των ων ουκ άνευ στην περίπτωση που στην αναθεώρηση του Συντάγματος περάσει απόφαση για χωρισμό κράτους – Εκκλησίας (ακόμη και αν η μισθοδοσία του κλήρου παραμείνει στις υποχρεώσεις του κράτους, όπως λέει μία από τις εναλλακτικές προτάσεις που έχουν ακουστεί).
Υπενθυμίζεται ότι στο Μαξίμου προ εβδομάδων είχε υπάρξει και άλλη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αρχιεπίσκοπο στην οποία συμμετείχε ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης προκειμένου να ρυθμιστούν θέματα αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας… Στη συνάντηση εκείνη ο υπουργός Παιδείας είχε αναλάβει τρεις συγκεκριμένες δεσμεύσεις έναντι της Εκκλησίας τις οποίες επισημαίνει ότι ο ίδιος τις έχει τηρήσει.
«Ξέρεις το Πάτερ Ημών απέξω»
Η συζήτηση ανάμεσα στον Ν. Φίλη και τον Ιερώνυμο ήταν ανοιχτή και ειλικρινής και αυτό βοήθησε να ξεπεραστούν προβλήματα. Είναι ενδεικτικό του κλίματος το σχόλιο του Αρχιεπισκόπου πως γνωρίζει ότι ο υπουργός ξέρει και προσευχές και το Πάτερ Ημών απέξω.
Ο Ν. Φίλης είπε ότι μιλά καθαρά, παραδέχεται το λάθος του όταν το κάνει και εξήγησε ότι οι δηλώσεις του δεν αφορούσαν το σύνολο της Εκκλησίας. Εξέφρασε πικρία γιατί η Ιερά Σύνοδος αποφεύγει να αποδοκιμάσει τις «αντιχριστιανικές» επιθέσεις του Αμβρόσιου εναντίον του.
Από την άλλη πλευρά επισημάνθηκε ότι οι δηλώσεις του υπουργού αναζωπύρωσαν τα πάθη και πρόσθεσαν προβλήματα. Και γι’ αυτό ο Αρχιεπίσκοπος δήλωσε μετά την συνάντηση ότι «ήρθηκαν οι παρεξηγήσεις» ώστε να δώσει το μήνυμα ότι η κρίση προσπεράστηκε και από τις δύο πλευρές.
Φίλης: Θέλουμε σχέσεις συνεργασίας με την Εκκλησία, όπως προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους
«Οι σχέσεις που θέλουμε να έχουμε με την Εκκλησία είναι οι σχέσεις που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους, σχέσεις συνεργασίας, σχέσεις οι οποίες αποβλέπουν στη βελτίωση της χώρας μας, στο να βγει η Ελλάδα από την κρίση» ανέφερε ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης ο οποίος, λίγο νωρίτερα, κλήθηκε να απαντήσει σε ερώτηση του βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Δημήτρη Κρεμαστινού για τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών.
«Υπάρχει μια προσπάθεια καταλλαγής στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας και η χθεσινή συνάντηση που είχαμε με την αντιπροσωπεία της ιεραρχίας με επικεφαλής τον Μακαριώτατο, βοήθησε σε αυτή την κατεύθυνση, να εξηγηθούν ζητήματα και να αρθούν παρεξηγήσεις» ανέφερε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Το πρώτο ζήτημα στο οποίο συμφωνήσαμε και συμφωνούμε είναι ότι την ευθύνη για την εκπαίδευση στη χώρα μας την έχει το κράτος με τα αρμόδια όργανά του. Βεβαίως, η Εκκλησία μπορεί να διατυπώνει τις απόψεις της και οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη τον διάλογο που αναπτύσσεται ευρύτερα γύρω από ζητήματα όπως είναι το μάθημα των θρησκευτικών. Αυτό κάναμε επί μεγάλο διάστημα. Ίσως να μην έφτανε για την Εκκλησία αυτός ο διάλογος. Ποτέ δεν τελειώνει ο διάλογος».
«Θα εφαρμοστούν φέτος τα προγράμματα που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Πολιτείας, θα εφαρμοστούν με υλικό που έχει διανεμηθεί ήδη με τα περυσινά βιβλία, τα οποία αποτελούν πηγές για το μάθημα» είπε ο κ. Φίλης, ο οποίος, ωστόσο, επισήμανε ότι και αυτά τα βιβλία είχαν συναντήσει την ισχυρή αντίδραση της εκκλησίας, όταν πρωτοεκδόθηκαν αλλά διδάχθηκαν επί σειρά ετών, διότι η απόφαση για την εκπαίδευση είναι θέμα του κράτους με σεβασμό στις απόψεις της Εκκλησίας.
Είπε ακόμη ότι, όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα, θα γίνει η αξιολόγηση φέτος των νέων προγραμμάτων και πριν γραφτεί το νέο βιβλίο θα υπάρξει διάλογος με τους εκπαιδευτικούς και με εκκλησιαστικούς φορείς γύρω από τα ζητήματα της εφαρμογής των νέων προγραμμάτων σπουδών. «Πρόθεση της Πολιτείας δεν είναι να δημιουργεί αντιδικίες, δεν είναι να αμφισβητεί τους διακριτούς ρόλους των διαφόρων θεσμών, ιδιαίτερα των κορυφαίων θεσμών όπως είναι η Εκκλησία και η Πολιτεία», είπε και πρόσθεσε ότι το μείζον είναι η βελτίωση της εκπαίδευσης. Σημειώσε: «Πιστεύω ότι αν αφήσουμε στιγμές που δεν βοηθούν, σε αυτή τη συνεννόηση μπορούμε να προχωρήσουμε και να γνωρίζουμε ότι θα είναι προς όφελος των παιδιών και συνολικά προς όφελος της εκπαίδευσης […]. Σεβόμαστε το θρησκευτικό συναίσθημα των πολιτών και αναγνωρίζουμε τον σύνθετο ρόλο της θρησκείας στη ζωή και στις μεταφυσικές ανησυχίες των πολιτών». Σημείωσε ότι αυτά είναι ζητήματα κατοχυρωμένα από το Σύνταγμα και επίσης ότι η κυβέρνηση και άλλες κυβερνήσεις με την πολιτική τους αποδεικνύουν ότι τα σέβονται.
Ειδικά για τη θρησκευτική διαπαιδαγώγηση-εκπαίδευση, είπε ότι το Σύνταγμα δεν ομιλεί για χριστιανική, πολύ περισσότερο ορθόδοξη, διαπαιδαγώγηση ως αποστολή του σχολείου. Μιλάει γενικά για την εθνική και θρησκευτική αγωγή, των παιδιών ως αποστολή του σχολείου, τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι αυτό σημαίνει πως το σχολείο προετοιμάζει, όχι πιστούς αλλά πολίτες. «Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Και μερικές φορές στον δημόσιο διάλογο ηθελημένα ή αθέλητα παραποιείται αυτή η ρητή συνταγματική διάταξη σχετικά με τους σκοπούς της εκπαίδευσης» τόνισε.
Ο υπουργός Παιδείας είπε ακόμη ότι το υπουργείο θέλει να αναμορφώσει το μάθημα των θρησκευτικών, υπάρχουν συγκεκριμένα προγράμματα, με σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί, να το αναμορφώσει προκειμένου να είναι ένα μάθημα γνώσης όλων των θρησκειών, με ιδιαίτερη βεβαίως έμφαση στον ορθόδοξο πολιτισμό που αποτελεί ένα στοιχείο καθοριστικό για τη διαμόρφωση για τη διαμόρφωση της νεοελληνικής συνείδησης.
«Υπάρχουν δεσμεύσεις της Πολιτείας νομικές, εσωτερικές και διεθνείς, που αφορούν την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων στη χώρα μας. Αυτές ακολουθούμε. Τονίζω πρόκειται για θρησκευτικές μειονότητες. Εκτός αν κάποιος θέλει να αποδώσει άλλο χαρακτηρισμό, στις υφιστάμενες στην Ελλάδα μειονότητες… Με αυτή την έννοια, όταν αναγνωρίζουμε και δίνουμε μάχη, ως ελληνικό κράτος, ότι οι μειονότητες οι συγκεκριμένες, οι μουσουλμάνοι για παράδειγμα στη χώρα μας, είναι θρησκευτικές μειονότητες, είμαστε υποχρεωμένοι να σεβαστούμε την άποψη που έχουν οι συγκεκριμένες μειονότητες για τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, και αυτή η διδασκαλία δεν είναι υποχρεωτική, είναι προαιρετική» είπε ο υπουργός Παιδείας.
«Οι σχέσεις που θέλουμε να έχουμε με την Εκκλησία είναι οι σχέσεις που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους, σχέσεις συνεργασίας, σχέσεις οι οποίες αποβλέπουν στη βελτίωση της χώρας μας, στο να βγει η χώρα μας από την κρίση και εκεί ο καθένας κρίνεται από τη στάση του. Η πρόσφατη συμπεριφορά της Εκκλησίας, στην περίοδο της κρίσης με το αναπτυγμένο φιλανθρωπικό της έργο είναι ένα σημαντικό στοιχείο που βοηθάει στην κατεύθυνση της συνεργασίας επ ωφελεία του λαού» σημείωσε ο υπουργός Παιδείας.
