Η επιτακτική ανάγκη για πραγματική εθνική Ηγεσία
Ο «Ελληνας» Ομπάμα
Tης Κατερίνας Σώκου
Ο νεαρός σερβιτόρος ήταν σαν να έχει αστέρια στα μάτια, τόσο έλαμπε όταν περιέγραφε τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα: Πόσο απλός και ανθρώπινος ήταν, πόσο χρόνο αφιέρωσε για να ευχαριστήσει διά χειραψίας όλο το προσωπικό της εκδήλωσης στο προεδρικό μέγαρο. Το σφιχτό πρόγραμμα του προέδρου Ομπάμα δεν του έδωσε τη δυνατότητα να έχει τέτοια ενσταντανέ δημοσίως. Λόγοι ασφαλείας απέτρεψαν την επίσκεψη σε κέντρα φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων, ή ακόμη και μία πιο χαλαρή βόλτα στην Αθήνα.
Κατά την επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ στην Ελλάδα δεν υπήρχαν πλήθη και σημαιάκια στον δρόμο για να τον υποδεχθούν. Οι Ελληνες έχουν δει πολλούς ξένους ηγέτες στη χώρα τους τα τελευταία χρόνια, οπότε ούτε εντυπωσιάζονται πλέον από τους υψηλούς επισκέπτες, ούτε είναι σε διάθεση εορταστική. Και σίγουρα υπάρχει ακόμη μία επιφυλακτικότητα για τον ρόλο των ΗΠΑ ως παγκόσμιας υπερδύναμης. Καθώς μάλιστα η επίσκεψη συνέπεσε χρονικά με τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου, υπήρξαν και διαδηλώσεις και κάποια περιορισμένα επεισόδια. Ωστόσο, ακόμη και το BBC σχολίαζε ότι αυτά είναι περισσότερο… εθιμοτυπικά.
Με αυτά τα δεδομένα, η θετική υποδοχή της ελληνικής κοινής γνώμης στον πρόεδρο των ΗΠΑ ήταν ίσως η μεγαλύτερη έκπληξη του ταξιδιού του στην Αθήνα. Η καχυποψία όσων πίστευαν ότι ήρθε να ζητήσει μεγαλύτερη παρουσία βάσεων στην Ελλάδα δεν επιβεβαιώθηκε – αφήστε που, τουλάχιστον με βάση προηγούμενες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας, αυτό μόνο ταμπού δεν είναι για την κυβέρνηση, και σε κάθε περίπτωση η ενίσχυση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας στο ΝΑΤΟ σημαίνει και γενικότερη ισχυροποίηση.
Περισσότερο νόημα είχε η κριτική ως προς την αποτελεσματικότητα της επίσκεψης: αν υπάρχει κάτι σαφές που πήρε η ελληνική κυβέρνηση από αυτήν, και δη στο θέμα του χρέους που η ίδια είχε σηκώσει τόσο ψηλά. Οι Αμερικανοί θεωρούν ότι έδωσαν όση στήριξη μπορούσαν να προσφέρουν –τουλάχιστον δημοσίως– ενόψει των διαπραγματεύσεων για την ελάφρυνση του χρέους. Αλλά πρέπει να έχει γίνει πλέον σαφές ότι η λύση για την Ελλάδα δεν θα έρθει ως διά μαγείας, με μία και μόνη απόφαση που θα το «κουρέψει», αλλά θα είναι αργή και σταδιακή, σε συνδυασμό με την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και την έξοδο στις αγορές – και βέβαια, με την παράλληλη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
Αυτά ίσως να είναι ψιλά γράμματα για κάποιους. Η απογοήτευση των πολιτών μπορεί να οδηγήσει σε γενική απαξίωση, όχι μόνο ενός ξένου πολιτικού, του είδους «τι να μας πει και αυτός, ήρθε για να δει την Ακρόπολη», αλλά κυρίως της ίδιας της πολιτικής. Και εδώ έγκειται η μεγαλύτερη αξία της επίσκεψης του προέδρου Ομπάμα: Στην ομιλία που έδωσε στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ο Αμερικανός πρόεδρος μας θύμισε τον ρόλο του πολίτη στη δημοκρατία. Αναφέρθηκε στον Επιτάφιο του Περικλή, και έχτισε πάνω στην ιστορική παράδοση μιλώντας απλά και κατανοητά για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατία σήμερα. Το κοινό, στο οποίο εκτός από τους επίσημους προσκεκλημένους βρίσκονταν επίσης φοιτητές, μαθητές και κοπέλες με μαντίλες, τον διέκοπτε για να χειροκροτήσει κάθε τόσο και λιγάκι.
Τον πρόεδρο των ΗΠΑ μπορεί κανείς να τον επικρίνει για την αποτελεσματικότητα των πολιτικών του, αλλά όχι για την έλλειψη οράματος. Ως δεινός ρήτορας, μάλιστα, μας θύμισε και την αξία του ηγέτη, που μπορεί να καθοδηγήσει και να εμπνεύσει τους πολίτες. Ο πρόεδρος Ομπάμα δεν είναι ο δικός μας ηγέτης, αλλά η επίσκεψή του στην Αθήνα μας έδειξε πόσο διψάμε για τον Ελληνα Ομπάμα. Κι επειδή χθες αποχαιρετίσαμε τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, έναν πολιτικό μας που τον δεύτερο χρόνο της κρίσης αντιμετωπίστηκε με κυνισμό όταν έγραφε σε αυτή την εφημερίδα για την ανάγκη συνεργασίας των κομμάτων, είναι καιρός να επιβραβεύσουμε, ως πολίτες, όσους πολιτικούς έχουν το ήθος να βάζουν το συμφέρον της χώρας πάνω από το δικό τους…
