Η Κρίση στην Ορθόδοξη Εκκλησία προδιαγράφει ένα σκοτεινό και άδηλο μέλλον
Πού βαδίζουν οι χριστιανικές εκκλησίες πέντε αιώνες μετά τη μεταρρύθμιση του Λούθηρου;
Γράφει ο Αλέξανδρος Στεφανόπουλος
Αν ο Μαρτίνος Λούθηρος, είχε την δυνατότητα να γνωρίζει ή να «δει» το μέλλον της Ευρώπης, και όσα στο όνομα του κινήματος της θρησκευτικής «διαμαρτυρίας» του, εναντίον της κοσμικότητας της Πίστης των Καθολικών και της κρατικής υπόστασης του Πάπα και του Βατικανού δημιουργήθηκαν από τους (ανάξιους) συνεχιστές του, πρωτίστως βεβαίως από τους συμπατριώτες του Γερμανούς, αλλά και όσους ασπάστηκαν τις περίφημες 95 θέσεις του, ίσως να το ξανασκεφτόταν. Και τούτο διότι, όλο αυτό το κίνημα -και το αντικίνημα που στην συνέχεια δημιουργήθηκε- είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός βαθιά υποκριτικού, σχεδόν απάνθρωπου, και φαρισαϊκού τύπου χριστιανισμό. Ένα σκληρό χριστιανισμό καλυμένο με σκληρό πλέγμα απαγορεύσεων! Απαγορεύσεις επί πλέον, εκείνων της Ρωμαιοκαθολικής εξουσίας του Πάππα στις οποίες ο Λούθηρος εναντιώθηκε! Απαγορεύσεις και ενοχές αλλά και νέα -ξένα προς την μια και μόνη Αλήθεια- δόγματα, πάνω και πέραν της Μιας και Μόνης Ύψιστης εντολής του Χριστού, που είναι η Αγάπη και όσα Αυτή επιφέρει ως απόρρια της αληθούς Κατά Χριστόν Ζωής.
Η Αγάπη στον Προτεσταντισμό χάθηκε μέσα στη σκληρότητα. Είναι σχεδόν βέβαιον- με τη ζωή και τα βαθιά θρησκευτικά βιώματα που είχε ζήσει στην Μονή των Αυγουστιανιανών- πως ο Λούθηρος, δεν θα αποτολμούσε να κάνει αυτή την «προσωπική» του επανάσταση εναντίον του Πάππα και της επί των Καθολικών, εξουσίας του, με στόχο όχι απλώς να ξεχωρίσει από το «κοπάδι» των μετανοημένων, αλλά να επιστρέψει στην αλήθεια του Ευαγγελίου. Παραβλέποντας ωστόσο τη συνέχεια της Αποστολικής Διαδοχής και των ιερών παραδόσεων που εν συνεχεία δόθηκαν στους μαθητές των Αποστόλων μετά την Αποστολική Σύνοδο (το 49 μ.Χ.) και τις μετέπειτα Συνόδους των Πατέρων της -Ορθόδοξης- Εκκλησίας, έως και της 9ης Οικουμενικής Συνόδου και των συνεχειών Αυτών (των Συνόδων).
Και το κυριότερο; Αν ο Λούθηρος είχε γνωρίσει και βιώσει -γιατί η Ορθοδοξία είναι πρωτίστως βίωμα Ζωής- τη μία και μόνη γνήσια ανόθευτη Ορθοδοξία, ούτε λόγους «εναντίωσης» θα έβρισκε για να διαχωρίσει την θέση του από τον Πάππα και έτσι να ξεχωρίσει από την καθοδηγούμενη «μάζα» των καθολικιστών, ούτε θα χρειαζόταν να αποκηρύξει με τις «θέσεις» του για τα συγχωροχάρτια της Καθολικής «Εκκλησίας»! Φτάνοντας στο άλλο άκρο: του σκληρού ηθικισμού, που δημιούργησε το κίνημα του και εν συνεχεία ο Προτεσταντισμός και οι διαμαρτυρόμενοι οπαδοί του κινήματός του. Τη μυσταγωγία που αναζητούσε, θα μπορούσε να τη βιώσει μέσα στην Ορθοδοξία. Πολύ απλά. Πολύ ξεκάθαρα. Απλά. Λιτά και απέριττα.
Όσο για την περιβόητη «μεταρρύθμιση» που κολακεύονται οι οπαδοί του πως έφερε αυτό το ακόμα σκληρότερο και από αυτό ακόμα το πουργατόριο (καθαρτήριο) της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, μάλλον ως βαθιά οπισθοδρόμηση μπορεί να θεωρηθεί πλέον, βοηθούντος του χρόνου και της ιστορικής απόστασης, παρά αναγέννηση, αν δει κανείς στο διάβα των αιώνων τι δημιούργησε και τις επέφερε ως αποτέλεσμα των «μεταρυθμίσεων» και της δήθεν «αναγέννησης» της Ευρώπης. Πολέμους, βία και καταστροφή και σκληρή απικοιοκρατία στις μη χριστιανικές (κυρίως Μουσουλμανικές και Αφρικανικές) χώρες. Αλλά και υποταγή -πάντα στο όνομα αυτών των σκληρών όπως αποδείχθηκε εν συνεχεία θέσεων του Λούθηρου- σε ένα σκληρό ηθικισμό ενδεδυμένο με απόλυτη υποκρισία αλλά και ωμή σκληρότητα. Σκληρότητα που γέννησε ο προσηλυτισμός και η θρησκευτική βία και όλα τα άλλα σχίσματα και αποσχίσεις του Λουθηρανισμού. Έφερε Μισσαλοδοξία. Υποκρισία και φαρισαϊμό! Μίσος.
Αυτή την Ευρώπη δημιούργησε όλο αυτό το κίνημα των Λουθηρανιστών Γερμανών πολλές φορές. Στον 21ο αιώνα ζούμε άλλη μια τέτοια έκδηλη περίοδο εξ αιτίας του σκληρού ηθικισμού της προτεσταντικής υποκρισίας που μετατρέπει το Πρόσωπο του Ανθρώπου, από Ζωντανή Εικόνα του Θεού, σε αριθμό! Αριθμό που οφείλει να υπακούει μόνον σε μια σκληρή πραγματικότητα. Στις ημέρες μας λέγεται και δημοσιονομική προσαρμογή. Άλλοτε λεγόταν υπακοή στο θέλημα του Θεού. Αντιθέτως με τον Προτεσταντισμό και όλες τις παραφυάδες που εν συνεχεία δημιουργήθηκαν η Ρωμαιοκαθολική «Εκκλησία», στο τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα, η οποία εμπράκτως με τον Πάππα Ιωάννη Παύλο, κατάργησε στην πράξη αρκετές από τις ακρότητες της Ρωμαιοκαθολικής εξουσίας (Αλάθητο, Αυτοκρατορική Εξουσία του Πάππα και άλλα πολλά που θα γίνουν αντικείμενο της επόμενης Βατικανής Συνόδου το επόμενο διάστημα), πλησιάζοντας περισσότερο στην Ορθόδοξη Πίστη, και τώρα μάλιστα με τον Πάππα Φραγκίσκο, έρχεται και πραγματώνει όλα αυτά τα «νέα» στοιχεία της μεγάλης Αποστολικού χαρακτήρα πορείας του Πάππα Ιωάννη – Παύλου. Έρχεται πιο κοντά στην Ορθοδοξία δια της Ορθοπραξίας. Φυσικά υπάρχουν πολλά και μεγάλα αγκάθια μεταξύ των δύο. Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων. Ασυζητητί. Ωστόσο με την απλότητα και πολλά άλλα που δεν είναι της παρούσης να αναλυθούν, έκανε πολλά βήματα προς την Ορθοδοξία.
Αλλά κυρίως αυτό που βλέπουμε δια της δυνάμεως του παραδείγματος που ενσαρκώνει ο Επίσκοπος Ρώμης (άλλως Πάππας) Φραγκίσκος, είναι αυτή δηλαδή η απλή απέριτη, λιτή, προσωπική και καθαρά βιωματική σχέση του (κάθε) Ανθρώπου με τον δικό του Προσωπικό Θεό! Όπως αιώνες τώρα συμβαίνει και βιώνεται μέσα στην Ορθοδοξία! Άλλοτε «μυστικά» και αέναα στους κόλπους της ζωντανής Ορθοδοξίας, των ιερών παραδόσεων και των Ιερών Κανόνων, που θεσπίστηκαν από τους Πατέρες της Εκκλησίας δια των Συνόδων -αρκετούς εκ των οποίων κρατά και η Ρωμαιοκαθολική θρησκευτική εξουσία (ακόμα)- και άλλοτε πάλι μέσα από τη συνέχεια της Αποστολικής Ιεράς Παράδοσης που ζει μέσα από την Ορθοδοξία εντός της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.
Και αντί η Ορθοδοξία αυτή τη μεγάλη επιχειρούμενη αλλαγή και μέγιστη «προσέγγιση» της Ρωμαιοκαθολικής «Εκκλησίας» να την αρπάξει ως «μεγάλη ευκαιρία» για να πλησιάσει Εκείνη- η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία- την αλήθεια, (όπως την παρέδωσε ο Ιησούς στους μαθητές του καθ’ όλη τη διάρκεια της 3ετούς δημόσιας δράσης του επισφραγίζοντας την με τον Μυστικό Δείπνο, την Σταύρωση, την Ανάσταση και εν τέλει την Ανάληψή του, και επιστροφή του εις τους Ουρανούς για να καθίσει και πάλι με όλο του το Μεγαλείο ως Θεός, δίπλα στον Παλαιό των ημερών, έχοντας πια εξυψώσει δια της θείας και Ιερής Ενανθρωπήσεως του τον Άνθρωπο, δίνοντας του παράλληλα την ευκαιρία της επιλογής Σωτηρίας του. Μέσα, από μια Νέα Συμφωνία – μεταξύ Θεού και Ανθρώπου- την Νέα (Καινή) Διαθήκη και όχι πια μέσα από μια σκληρή και πειθαναγκαστική σχέση -μεταξύ Θεού και Ανθρώπου- όπως ρητώς ορίζει ο Μωσαϊκός Νόμος και η Ιουδαϊκή Θρησκεία}, η Ορθοδοξία, στην προσπάθεια της να κάνει και εκείνη ένα βήμα συγκαταβατικότητας πλησιάζοντας και Εκείνη-δια της άρσης των αναθεμάτων το 1964- την Ρωμαιοκαθολική Εξουσία, δυστυχώς μοιάζει να παραπατά. Να χάνει τον προσανατολισμό της…
Οι θρησκευτικοί σχηματισμοί -άλλως εκκλησίες οι άλλες χριστιανικές Ομολογίες- έπαιξαν απόλυτα αποφασιστικά καθοριστικό ρόλο στη δισχιλιετή πορεία του Ανθρώπου μετά τη Γέννηση του Θεανθρώπου… Ωστόσο, αν η Ορθοδοξία μπορεί να επικαλείται Αυτή τη Μία και Μόνη απαρασάλευτη και ανόθευτη Αλήθεια που έφτασε ως τις ημέρες μας -και δια των Αποστολικών και εν συνεχεία Συνόδων των Πατέρων της Εκκλησίας μας – μπορεί να το κάνει ακριβώς γιατί ουδέποτε μετακινήθηκε ούτε για ένα γιώτα (ι) – από τα Δόγματα και τις Αλήθειες της Πίστεως της. Αυτά μέχρι -τουλάχιστον στις απαρχές του 20ού αιώνα. Μετά, δια των ενεργειών της Πρωτόθρονης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, και εν συνεχεία και άλλων( Ορθοδόξων Εκκλησιών όως η Ελλαδική) που επακολούθησαν στην αρχή με την αλλαγή του ημερολογίου και εν συνεχεία με άλλες «δράσεις», ενέργειες ή και Πατριαρχικές αποφάσεις και εγκυκλίους της, ενώ οι προθέσεις ήταν καλές και άγιες, εν τούτοις άρχισε, να «εκφεύγει» ολίγον ή (κατά αλλους ) αρκετά, των προταγμάτων, των όρων και προϋποθέσεων που -καλώς όρισαν με τις αποφάσεις τους οι Πατέρες της Ορθ. Εκκλησίας- δια των Ιερών Κανόνων όρισαν με εννέα -συνολικά συν των εθνικό-τοπικών -Συνόδων Της.
Η όλη πορεία των Προσυνοδικών διασκέψεων και της πολύχρονης προετοιμασίας της Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου, έμοιαζε σα να θέλει να βάζει η ίδια στον εαυτό της «εμπόδια» προς την Ορθή επανένωση και επιστροφή στην Ορθοδοξία κα την Κανονικότητα της Αλήθειας των λοιπών Χριστιανικών Ομολογιών, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωμαιοκαθολικής (κοσμικού χαρακτήρος) Εξουσίας.
Έμοιαζε να σπέρνει μόνη της «αγκάθια» σε αυτό τον δρόμο της καταλλαγής και της συναίνεσης, που αν και με λανθάνουσα μορφή έστω, αλλά «άνοιξαν» το 1964 ο Πατριάρχης Αθηναγόρας και ο Πάππας Παύλος ΣΤ’.
Αναμφίβολα η Ορθοδοξία, με την σύγκληση ύστερα από 114 χρόνια σκληρής και συνεχούς προετοιμασίας για μια Μεγάλη (πράγματι όπως όλοι ευχόμασταν και θα θέλαμε) Πανορθόδοξου χαρακτήρα Συνόδου, -και αντ’ αυτής συνεκλήθη εν τέλει εν μέσω αναταραχών, εντάσεων, εγκλήσεων και αντεγκλήσεων, η Σύνοδος των Δέκα, αντί των 14 – Ορθοδόξων Εκκλησιών- έχει περιέλθει σε μια εσωτερική περιδήνιση. Εσωστρέφεια αντί εξωστρέφειας. Σε μια κρίση που αν «ξεφύγει» -και προς στιγμήν μοιάζει να υπάρχει ένθεν της Πόλης και κακείθεν της Μόσχας, αυτοσυγκράτηση- θα έχει και γεωπολιτικές συνέπειες. Αναπόφευκτα και μοιραία.
Παρά το γεγονός, πως πολλοί ανέμεναν τον 21ο αιώνα ως τον αιώνα της Ορθοδοξίας και όντως αρκετοί έτσι πίστεψαν, λόγω πολλών συνιστωσών παράλληλα με την πτώση του Κουμουνισμού και του υπαρκτού Σοσιαλισμού, πως ο 21ος αιώνας θα ήταν (όντως;) ο αιώνας της Ορθοδοξίας, εν τούτοις τα πρώτα τούτα χρόνια του 21ου αιώνα που βιώνουμε, και με δεδομένο τη σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης, μοιάζουν να φέρνουν-για την Ορθοδοξία πάντα μιλώ- ένα σκοτεινό και άδηλο μέλλον. Ένα θολό και αόρατο μέλλον όχι πια για την περιλάλητη ένωση των Εκκλησιών, αλλά για αυτή την Καθολική Ενότητα των 14 Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ας ευχηθούμε να επικρατήσει σύνεση. Διάκριση. Νηφαλιότητα. Ψυχραιμία. Ενότητα. Αδελφοσύνη. Αγάπη. Ειδάλλως εκεί έξω κάποιος «άλλος Λούθηρος» μοιάζει να καραδοκεί…
