H νίκη στο Αφρίν δεν πρόκειται να είναι τόσο ξεκάθαρη, όσο θεωρει η Άγκυρα, σύμφωνα με την αμερικανική εταιρεία αναλύσεων

Για πάνω από 50 ημέρες, ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ ρίχνει επιτέλους το μεγαλύτερο βάρος του στην επίθεση στο Αφρίν. Παρά την αργή έναρξη της επιχείρησης “κλάδος ελαίας», η Τουρκία έδειξε ότι ο στρατός της παραμένει μια αποτελεσματική και ισχυρή δύναμη, παρά την πρόσφατη αναταραχή στο εσωτερικό της χώρας, την ώρα που αγωνίζεται τα διώξει το YPGκαι τους τοπικούς συμμάχους του από την ορεινή περιοχή στα σύνορα της Τουρκίας. Οποιαδήποτε επιτυχία στις επιχειρήσεις στο Αφρίν θα ενθαρρύνει πιθανόν την Άγκυρα να αναλάβει περαιτέρω στρατιωτικές ενέργειες προκειμένου να εδραιώσει τη θέση της στην περιοχή, αποτρέποντας το YPGνα επεκτείνει την επιρροή του και την επικράτειά του – ακόμα κι αν αυτό θέσει την Τουρκία σε πορεία σύγκρουσης με άλλες χώρες που έχουν συμφέροντα στην περιοχή.

Βάζοντας την επιχείρηση σε σειρά

Η επιχείρηση «κλάδος ελαίας» αντιμετώπισε σημαντικές δυσκολίες στις αρχικές φάσεις της. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα η βροχή και η λάσπη, επιβράδυνε την πρόοδο του πεζικού, μειώνοντας παράλληλα την αποτελεσματικότητα της υποστήριξης από αέρος. Επιπλέον, οι Τούρκοι και οι σύμμαχοί τους αντάρτες είχαν δυσκολίες στο έδαφος, στα βουνά και τα δάση στη διάρκεια της εναρκτήριας προσπάθειας. Το YPGεπίσης εμπόδισε την τουρκική ανάπτυξη, υιοθετώντας αρχικά μια αμυντική στάση προς τα εμπρός, στέλνοντας πολλούς μαχητές στα σύνορα και πραγματοποιώντας σειρά ζωηρών αντεπιθέσεων, οι οποίες οδήγησαν στην υπαναχώρηση των Τούρκων και των συμμάχων τους. Επίσης, το YPGείχε προετοιμαστεί. Έχοντας επίγνωση των σχεδίων της Άγκυρας στην περιοχή, η οργάνωση ανέπτυξε πολυάριθμες αμυντικές οχυρώσεις κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία, αναμένοντας ενδεχόμενη επίθεση.

Ωστόσο, η μεγάλη διαφορά στην δύναμη πυρός έχει αλλάξει την ισορροπία υπέρ των Τούρκων και των συμμάχων τους. Το YPGστην αρχή της σύγκρουσης πήρε πολλούς πυραύλους από την συριακή κυβέρνηση, το Ιράν και αλλού από την ελεγχόμενη από τους Κούρδους βόρεια Συρία, αυτά τα όπλα όμως δεν επαρκούσαν για να αντιμετωπίσουν τα όπλα των επιτιθέμενων. Ως αποτέλεσμα, το YPGυπέστη μεγάλες απώλειες στην αρχική φάση της μάχης. Βοηθούμενοι από τη βελτίωση του καιρού, οι Τούρκοι και οι αντάρτες σύμμαχοί τους διπλασίασαν τις προσπάθειές τους να πάρουν τον έλεγχο στις μεγάλες ζώνες στα σύνορα, εξασφαλίζοντας βασικές συνοριακές πόλεις όπως τη Bulbul, τη Rajo, τη SheikhHadidκαι, τελικά, τη Sharranκαι τη Jinderes. Μετά από τις σημαντικές αυτές εξελίξεις, η Άγκυρα έχει μετατοπίσει την προσοχή της στην ανάπτυξη της στην κοιλάδα του Afrin. Χάρη στις κινήσεις τόσο από τα βορειοανατολικά όσο από τα νοτιοδυτικά, οι επιτιθέμενοι θα μπορούσαν να περικυκλώσουν το YPGστο κέντρο της πόλης Afrinμέσα σε λίγες μέρες, ανάλογα με την πορεία της μάχης.

Όπως προχωρά η τουρκική επιχείρηση «κλάδος Ελαίας», ο στρατός της χώρας απέδειξε τα σημαντικά πλεονεκτήματα της. Η Άγκυρα έχει καταβάλει σημαντική προσπάθεια από το τέλος της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» στις αρχές του 2017 προκειμένου να βελτιώσει τις μαχητικές ικανότητες των ανταρτών συμμάχων της στη Συρία, οι οποίοι εξακολουθούν να έχουν φανερές ατέλειες αναφορικά με την μαχητική ικανότητα και την πειθαρχία τους, τώρα όμως φαίνονται καλύτερα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι. Και σε μια προσπάθεια να κερδίσει τη στήριξη από τους ντόπιους Κούρδους στην εκστρατεία της, η Τουρκία έχει ενσωματώσει σημαντικό αριθμό Κούρδων μαχητών στις μονάδες των ανταρτών, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής ελίτ – από τα πρότυπα των ανταρτών της Συρίας – της Ταξιαρχίας των Κούρδων του τμήματος της Hamza.

Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει επίσης διαδραματίσει μέχρι στιγμής σημαντικό ρόλο στην επιχείρηση. Αν και οι αρχές έχουν απομακρύνει αρκετούς πιλότους μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, οι αεροπορικές δυνάμεις της χώρας διατηρούν αρκετούς χειριστές για την παροχή της απαιτούμενης αεροπορικής στήριξης στην εισβολή στο Αφρίν. Αυτοί που κάνουν τον στρατιωτικό σχεδιασμό της Τουρκίας αύξησαν επίσης τις αεροπορικές επιδρομές με βαρύ οπλισμό και πυραύλους από τις αντίστοιχες μονάδες. Το YPG, μια κυρίως ελαφριά δύναμη πεζικού με ελάχιστο βαρύ οπλισμό, βρίσκεται σε πολύ μειονεκτική θέση έναντι της (τουρκικής) δύναμης πυρός, και έχει υποφέρει αντίστοιχα.

Η Τουρκία έχει αναπτύξει επίσης μερικές από τις πλέον ελίτ μονάδες της για την επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένου μεγάλου αριθμού δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν εμπειρία στις μάχες με το PKKστη Νοτιοανατολική Ανατολία από το 2015. Οι ειδικές δυνάμεις ενώθηκαν με τις συριακές μονάδες ανταρτών προς ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους, ζητώντας αεροπορικές επιδρομές, την ώρα που οι διοικητές έχουν επίσης αναπτύξει ειδικές μονάδες κομάντο και ορεσίβιων μαχητών για να ηγηθούν μερικών από τις πιο δύσκολες επιθέσεις στην ορεινή περιοχή του Αφρίν.

Πιθανή ώθηση

Παρά το πλεονέκτημα της Τουρκίας έναντι των αντιπάλων της, είναι πολύ νωρίς να δηλώσει νικήτρια στην επιχείρηση «Κλάδος Ελαίας». Απομένουν πολλές δύσκολες μάχες, ιδίως εναντίον των υπερασπιστών του YPGστα βουνά, καθώς και μονάδων που προετοιμάζονται για πόλεμο στις πόλεις ενάντια στους επιτιθέμενους. Ωστόσο, η Άγκυρα προσβλέπει ήδη σε νέες μάχες εναντίον του YPGκαι των συμμάχων του στην περιοχή.

Παρά τις ενδείξεις από την Άγκυρα ότι σκοπεύει να απομακρύνει το YPGαπό το Manbij, είναι εξαιρετικά απίθανο η Τουρκία να ξεκινήσει μια άμεση επίθεση εναντίον της αραβικής πόλης λόγω της παρουσίας των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή. Αντ ‘αυτού, Άγκυρα και Ουάσιγκτον θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμβιβασμό στον οποίο το YPGθα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την περιοχή. Στον απόηχο της επιχείρησης «Κλάδος Ελαίας», η Τουρκία είναι πιθανό να ενισχύσει την παρουσία της στην επαρχία Idlibκαι να ενισχύσει εκεί τους σύριους αντάρτες συμμάχους της ενάντια στην οργάνωση HayatTahriral-Sham- διάδοχη της Jabhatal-Nusra-, κινούμενη προς μια ενδεχόμενη επιχείρηση με στόχο το PKKκαι τους μαχητές Yazidiπου στηρίζει (και οι δύο ομάδες έχουν στείλει ενισχύσεις στο Αφρίν για αντίσταση στους Τούρκους) στην περιοχή Sinjarτου Ιράκ.

Αλλά είτε στη Συρία είτε στο Ιράκ, μια Τουρκία με υψηλό το ηθικό είναι πιθανό να δεχθεί μεγαλύτερη πίεση από άλλες περιφερειακές δυνάμεις που ανησυχούν για τις φιλοδοξίες της. Καθώς οι Τούρκοι και οι σύμμαχοί τους επιτίθενται στον Αφρίν, ο πόλεμος μεταξύ Άγκυρας και Τεχεράνης έχει εντατικοποιηθεί και η σύγκρουση πιθανότατα θα είναι –μόνο- άγρια, όσο η Τουρκία περισσότερο πιέζει σε Συρία και Ιράκ. Η Σαουδική Αραβία ανησυχεί επίσης για τους τουρκικούς στόχους, γεγονός που οδήγησε στη διερεύνηση της δυνατότητας για μεγαλύτερη συνεργασία με την οργάνωση-ομπρέλα του YPG, τις δημοκρατικές δυνάμεις της Συρίας, λόγω της απώλειας ισχύος των πρώην συμμάχων ανταρτών της, Jaishal-Islam. Κατά συνέπεια, η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε σύντομα να έρθει σε σύγκρουση με τις τουρκικές φιλοδοξίες και στη Συρία.

Το YPG έχει δεσμευθεί να πολεμήσει με κάθε τρόπο για την υπεράσπιση του Αφρίν, αλλά τα πλεονεκτήματα των Τούρκων και των συμμάχων τους – είτε ως προς την εκπαίδευση, τους αριθμούς, την τεχνολογία ή την εμπειρία – υποδηλώνουν ότι η εισβολή θα καταφέρει τελικά να εκτοπίσει τους υπερασπιστές από τη βορειοδυτική πόλη της Συρίας.

Η Τουρκία σχεδιάζει ήδη τις επόμενες κινήσεις της στη Συρία, αλλά η πιθανή επιτυχία της επιχείρησης «Κλάδος Ελαίας» ενδέχεται να μην ξεκαθαρίσει τα πράγματα στο βαθμό που ελπίζουν οι τουρκικές αρχές. Αντίθετα, φαίνεται ότι η επιχείρηση θα μπορούσε μόνο να βοηθήσει τους περιφερειακούς αντιπάλους να δημιουργήσουν περαιτέρω εμπόδια προκειμένου να εμποδίσουν την περιφερειακή στρατηγική της Άγκυρας.