Γιατί ο πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε την προσφυγή στις κάλπες

Του Βασίλη Κυρατζόπουλου

Στις 18/4/2018 ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Recep Tayyip Erdoğan(RTE, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) μετά τις συναντήσεις που είχε με τον Devlet Bahçeli(Ντεβλέτ Βαχτσελί), αρχηγό του συγκυβερνώντος Εθνικιστικού Κόμματος MHP(Milliyetçi Hareket Partisi,Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος) και τον Πρωθυπουργό Binali Yıldırım (Μπιναλί Γιλντιρίμ) θα ανακοινώσει ότι η χώρα θα προβεί σε πρόωρες εκλογές, που θα διεξαχθούν στις 24/6/2018[1]. Αν και ως βασικό αίτιο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, όπως ανακοινώθηκε από τον RTE,ήταν οι πολεμικές επιχειρήσεις που διεξάγονται σε Συρία και Ιράκ, πολλά ΜΜΕ της Ελλάδας επικεντρώθηκαν σ’ άλλα θέματα (οικονομία, εσωτερική αντιπολίτευση, κ.ά.). Εμείς στο παρόν κείμενο θα επικεντρωθούμε στο αίτιο που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος της ΤΔ.

Η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή (Yüksek Seçim Kurulu,YSK) ανάρτησε άμεσα στην ιστοσελίδα της το ημερολόγιο των διαδικασιών[2], όπως προβλέπεται από το αναθεωρημένο στις 16/4/2017 Σύνταγμα.

Ο RTEθα είναι υποψήφιος για την Προεδρία με το φαινομενικά μετριοπαθές Ισλαμικό κόμμα AKP(Adalet ve Kalkınma Partisi, Κόμμα Δικαιοσύνης και Προόδου). Παράλληλα αρχίζει να περιπαίζει τους διωκόμενους στις υποθέσεις Ergenekon και Balyoz[3].

Όπως είχαμε προβλέψει[4], με την ίδρυση στις 25/10/2017 του νέου Εθνικιστικού κόμματος İYİ (İYİ Parti, Το Καλό Κόμμα) διασπάται το Εθνικιστικό Κίνημα. Στο νέο κόμμα ηγείται η εκ Θεσσαλονίκης καταγόμενη Meral Akşener (Μεράλ Ακσενέρ), η οποία είναι και υποψήφια για την Προεδρία. Το İYİ εμφανίζεται ως υπερασπιστής των Κεμαλικών αρχών, του κοσμικού κράτους, της Τουρκικής Λαϊκής Κυριαρχίας και της αύξησης του εθνικού πλούτου της χώρας[5].

Στις 4/5/2017 όπως ανακοινώθηκε από το Κεμαλικό κόμμα CHP (Cumhuriyet Halk Partisi, Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα), υποψήφιος για την Προεδρία θα είναι ο Muharrem İnce (Μουχαρρέμ Ιντζέ), που επίσης η καταγωγή του πατέρα του είναι από Θεσσαλονίκη…

Έτσι διαπιστώνουμε ότι μετά την επίσκεψη του RTEστην Θράκη[6], η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων για την Προεδρία της ΤΔ έχουν έναν ιδιαίτερο συναισθηματικό δεσμό με την Μακεδονία…

Όμως γιατί η διάσπαση του συνασπισμού AKP – MHP τόσο νωρίς; Πολιτικά ορθό θα ήταν μέχρι τελευταία στιγμή να εμφανίζονταν ενωμένοι!

Afrin

Η περιφέρεια Afrin (Αφρίν), που διοικητικά υπάγεται στο Χαλέπι (Βέροια, ως τέως Ελληνιστική πόλη) στην πραγματικότητα ήταν κωμόπολη της Αντιοχείας. Στις 7/7/1939 η Αντιόχεια (ως πόλη της ΤΔ, Antakya) και ο λιμένας Αλεξανδρέττα (ως πόλη της ΤΔ, İskenderun)θα παραχωρηθούν στην ΤΔ από την Γαλλική Διοίκηση, υπό την κηδεμονία της οποίας τελούσαν Συρία και Λίβανος[7]. Έτσι η πρωτεύουσα της περιφέρειας θα μεταφερθεί στο Afrin. Όταν η “Αραβική Άνοιξη” θα εμφανιστεί στην Συρία [8], η περιοχή στην αρχή θα περιέλθει στον έλεγχο της JabhatAl-Nusra (23/1/2012). Μετά την συνθηκολόγηση της αριστερής Κουρδικής Οργάνωσης της Συρίας PYD(Partiya Yekîtiya Demokrat,Κόμμα Ένωσης Δημοκρατών)με το καθεστώς Bashar Hafez al-Assad, το καλοκαίρι του 2012 ο έλεγχος της περιοχής θα περιέλθει στο στρατιωτικό σκέλος του PYD, YPG (Yekîneyên Parastina Ge– Λαϊκή Αμυντική Μονάδα) σε συνεργασία με το PKK (Partiya Karkerên Kurdistanê, Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν). Η Κουρδική διοίκηση στις 29/1/2014 θα ανακοινώσει την defactoαυτονομία της περιφέρειας. Η νέα διοίκηση που προσπαθεί να διατηρήσει την πολυπολιτισμική μορφή της περιφέρειας, εξαγγέλλει την θέσπιση πιο προοδευτικών από το Ba’athσοσιαλιστικών θεσμών. Έτσι η περιφέρεια καθ’ όλη την διάρκεια των πολεμικών συρράξεων σε Συρία – Ιράκ, θα μείνει σχεδόν ανέπαφη!

Εδώ τίθενται τα ερωτήματα: πώς και γιατί οι ισχυρές χώρες [Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο (ΗνΒ)] που διέθεταν ισχυρές ένοπλες δυνάμεις στην περιοχή και δήλωναν ότι μάχονται υπέρ της ειρήνης και της δημοκρατίας στην περιοχή, επέτρεψαν την Τουρκική εισβολή στις 19 -20/1/2018; Περισσότερο δε, γιατί δεν εμποδίστηκε η λαφυραγωγία και η εθνοκάθαρση που τέλεσαν τα μέλη του Ελεύθερου Συριακού Στρατού[9] ως συμμαχικές δυνάμεις της ΤΔ;

Από πλευράς ΤΔ υπήρχαν πολλοί λόγοι για να καταστραφεί η ανέπαφη περιφέρεια της Συρίας, όπως:

  • Δίπλα στα σύνορά της δημιουργούνταν ένα αυτόνομο Κουρδικό Κράτος που συγκυβερνούσαν δύο τρομοκρατικά για την ΤΔ Κουρδικά Κόμματα.
  • Εμφανίζονταν ότι μία καλά οργανωμένη Κουρδική πολιτοφυλακή ήταν σε θέση να κρατήσει μακριά από το χώρο ελέγχου της, ισχυρές ένοπλες ομάδες. Το γεγονός ενθάρρυνε ολόκληρο τον Κουρδικό πληθυσμό της Μέσης Ανατολής (ΜΑ).
  • Τα πρότυπα των Κοινωνιστών ήταν σε θέση να κρατήσουν σε συνοχή μία πολυπολιτισμική κοινωνία της ΜΑ, παρά το Μετριοπαθές Ισλάμ[10].
  • Με την κατάκτηση των περιφερειών Afrin και al-Bab, ο RTE αποδεικνύει ότι είναι ο διεκπεραιωτής του Εθνικού Όρκου της τελευταίας Βουλής του Οσμανικού Κράτους και της πρώτης Βουλής της Άγκυρας[11]. Έτσι ο RTE ισχυροποιεί την θέση του σε μερίδα Κεμαλιστών, Εθνικιστών και βασίζεται στις ψήφους τους για να επανεκλεγεί Πρόεδρος της ΤΔ.
  • Με την κατάκτηση των περιφερειών Afrin και al-Bab, ελπίζουν στην αναδιάρθρωση των δεικτών της Παγκόσμιας Τράπεζας (ΠΤ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), ούτως ώστε να αυξηθεί η πιστωτική ικανότητα της ΤΔ, που το εξωτερικό της χρέος στις 30/4/2018 ανέρχεται στα 453,2 δις $ (53,3% του ΑΕΠ)[12]. Το κυριότερο δε, το 2018 πρέπει να προβεί σε αποπληρωμή 107 δις $ εξωτερικού χρέους και με προστιθέμενες τις εσωτερικές ανάγκες, αναζητά 210 δις $ δανεισμού[13].
  • Το ανοιχτό μέτωπο ΡΚΚ εσωτερικά της Τουρκίας. Βέβαια όσο κρατά η θερμή αναμέτρηση Κούρδων με ΤΔ, κανείς επενδυτής δεν επενδύει σε Ανατολική και Νοτιοανατολική περιφέρεια της ΤΔ.

Το “Κουρδικό” και ο RTE

Από την μία ο RTE για την επίλυση των οικονομικών και άλλων προβλημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει δεν θα άφηνε να χρονίζει το “Κουρδικό”. Από την άλλη όμως, οι μέχρι πρόσφατα συνεργαζόμενοι στην Κυβέρνηση Εθνικιστές, ζητούν πίσω το αίμα των 10.000 και πλέον μελών των Ενόπλων Δυνάμεων της ΤΔ, που χάθηκαν στις μάχες με τους Κούρδους από το 1986 και μετά. Έτσι η κυβέρνηση συνασπισμού AKP -MHPδεν θα μπορούσε να προβεί σε συμφωνία με τους Κούρδους, εκτός της πλήρους υποταγής αυτών, που είναι αδιανόητη λόγω του χαρακτήρα των Κούρδων. Οι δε Κούρδοι μετά την απώλεια των Afrin και al-Bab έχουν απομακρυνθεί από θάλασσα και για να επιβιώσει το υπό κηδεμονία ή ελεύθερο κράτος τους, πρέπει να συμβιβαστούν με έναν από τους ιστορικούς εχθρούς τους (Ιράν, Ιράκ, Συρία, Τουρκία)[14].

Βέβαια από νεοφιλελεύθερης άποψης η επικερδέστερη για τους Κούρδους χώρα συμβιβασμού, εμφανίζεται η ΤΔ, με την οποία όμως έχουν διεξαχθεί και οι σκληρότεροι αιμοσταγείς αγώνες. Όσον αφορά όμως την παραγωγή, τα ισχυρότερα παραγωγικά Κουρδικά κέντρα εδρεύουν στην ΤΔ, ο μεγαλύτερος Κουρδικός πληθυσμός κατοικεί στην ΤΔ, και τα περισσότερα Κουρδικά κεφάλαια ανήκουν σε Κούρδους με Τουρκική υπηκοότητα.

Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε δύο ιστορικά δεδομένα, που σχετίζονται και με την ιστορία του Ελληνισμού της Ανατολίας:

  • Στην 16/μελή Συντονιστική Επιτροπή που συστήθηκε στην Συνδιάσκεψη της Σεβάστειας (4-11/9/1919), συμμετείχαν 4 άτομα Κουρδικής καταγωγής, 2 εξ αυτών ήταν φύλαρχοι. Τα 16 μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής αναλαμβάνουν την διοίκηση της Ανατολίας μέχρι στις 23/4/1920, όταν λειτουργεί για πρώτη φορά η Τουρκική Βουλή της Άγκυρας
  • Στις 20/10/1919, στην Amasya (Αμάσεια) συσκέπτεται αντιπροσωπεία της Οσμανικής Βουλής με μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής. Οι συνομιλίες λήγουν στις 22/10/1919 με την υπογραφή 5 πρωτοκόλλων, εκ των οποίων τα δύο ήταν μυστικά και το περιεχόμενό τους δεν ανακοινώθηκε ποτέ! Στις συσκέψεις ο Κεμάλ εμφανίζεται να αποδέχεται την δημιουργία Κουρδικού κράτους, το οποίο θα εκτείνονταν μεταξύ Αγγλοκρατούμενης Αραβίας και Οσμανικής Ανατολίας (δηλαδή τμήμα της Άνω και Μέσης Μεσοποταμίας). Παράλληλα απορρίπτονται κάθε είδους απαιτήσεις για την ανεξαρτησία του νομού Aydın (Αϊδινίου).

Στην Λοζάνη η Τουρκική Επιτροπή δηλώνει ότι αντιπροσωπεύει και τους Κούρδους ως Μουσουλμανική οντότητα της ΤΔ. Η μη τήρηση των υποσχέσεων από πλευράς του Κεμάλ θα προκαλέσει δεκάδες εξεγέρσεις μέχρι το 1936 (με θρησκευτική ή/και εθνικιστική χροιά) και χιλιάδες νεκρούς και δεκάδες χιλιάδες εξόριστους Κούρδους.

           Οι Λύσεις

Μετά την επιτυχία του RTE στη διάσπαση των εθνικιστών, σειρά έχει η συμφιλίωση με τους Κούρδους. Πώς όμως; Με τους φυλακισμένους ηγέτες του ΡΚΚ Abdullah Öcalan (Αμπντουλλάχ Οτζαλάν) και του HDP Selahattin Demirtaş (Σελαχεττίν Ντεμίρτας)[15], που αμφότεροι είναι αριστερών πεποιθήσεων. Είναι γεγονός ότι αμφότεροι ελέγχουν περίπου 7 εκ. “δαγκωτούς ψήφους”[16], στους οποίους βραχυπρόθεσμα στοχεύει ο RTE. Ειδικά, όπως ομολόγησε ο RTE, στοχεύει στις ψήφους της Κωνσταντινούπολης.

Μεσοπρόθεσμα όμως η λύση βρίσκεται στην συμφωνία Barzanî – RTE, που τους φέρνει πιο κοντά η θρησκευτική τους ταυτότητα, αφού αμφότεροι ανήκουν στο θρησκευτικό τάγμα των Nakşibendi. Να μην ξεχνάμε ότι η πρώτη ειρηνευτική επαφή με Κούρδους είχε διεκπεραιωθεί μεταξύ του τέως προέδρου της ΤΔ και Nakşibendi, Halil Turgut Özalμε τουςBarzanî. Το γεγονός αυτό άνοιξε τον δρόμο εκδίωξης του Abdullah Öcalanαπό την κοιλάδα Beqaa.

Η νέα συμφωνία,Barzanî – RTE θα προσφέρει στην Κουρδο-Τουρκική συμμαχία χιλιάδες Κούρδους έμπειρους πολεμιστές[17], που συμμετείχαν στον εκμηδενισμό της ISIS στο Ιράκ. Η εν λόγω συμμαχία θα στηριχτεί και από ΗΠΑ – ΗνΒ, διότι:

  • Θα αποφευχθεί όποιος νέος εμφύλιος στο Ιράκ μεταξύ Αράβων και Κούρδων.
  • Θα ξεκινήσει η κανονική παραγωγή στις πετρελαιοπηγές σε Μοσούλη και Κιρκούκ, που ελέγχονται από εταιρείες των ΗΠΑ – ΗνΒ.
  • Θα ικανοποιηθεί η ιστορική απαίτηση της ΤΔ σ’ ότι αφορά ποσοστά από την παραγωγή σε Κιρκούκ και Μοσούλη.
  • Θα αρχίσει να λειτουργεί κανονικά ο πετρελαιαγωγός Μοσούλη – Ceyhan.

Μακροπρόθεσμα εάν όλες οι Κουρδικές περιοχές τεθούν υπό την κηδεμονία της ΤΔ (σχέδιο ΗΠΑ από δεκαετία 1960. Κοίτα σημ. 13) θα ανοιχθούν νέοι ορίζοντες για τους επενδυτές, αφού σήμερα η ΤΔ εμφανίζεται ως κορεσμένη περιοχή για νέες επενδύσεις.

Το μυστικό υλοποίησης βασίζεται στην έννοια “Μετριοπαθές Ισλάμ” και στις αλλαγές του Συντάγματος που θα εφαρμοστούν άμεσα με την πρώτη σύσκεψη της νέας Βουλής που θα προκύψει από τις εκλογές. Όσο παράλογο και αν φαίνεται ο RTE θα κινηθεί πιο άνετα εάν αυτός εκλεγεί πρόεδρος με μεγάλη διαφορά και το ΑΚΡ δεν αποκτήσει την σχετική πλειοψηφία στη Βουλή, οπότε και θα βρεθεί σε αναζήτηση συνασπισμών κομμάτων. Τότε  θα εμφανιστεί ως καταλύτης το HDP…

Κλείνοντας

Ο RTE κρατά την εξουσία, πείθοντας:

  • Το Βαθύ Κράτος, ότι είναι ο πρώτος ηγέτης που υλοποιεί τον Εθνικό Όρκο της Οσμανικής και της Βουλής της ΤΔ.
  • Το Παράλληλο Κράτος, εξολοθρεύοντας τις σέχτες που πήγαν να δημιουργηθούν στο κόλπο του AKP και στο Τάγμα Işık (Ισίκ) του Gülen (Γκιουλέν), με την πρόφαση ότι είναι μέλη του “διωκόμενου Gülen”.
  • Τους Τούρκους επενδυτές, ανοίγοντάς τους συνεχώς νέες αγορές με εξωτερικά δάνεια που τους εξασφαλίζει η ΤΔ.
  • Τους εργαζόμενους, δίνοντας τους συνεχώς νέες παροχές, όμως μικρότερες από το ποσοστό διολίσθησης της Τουρκικής Λίρας στις διεθνείς αγορές.

Και όταν “κάτι δεν πάει καλά” ανοίγει νέα θερμά μέτωπα, όπως για υλοποίηση του Εθνικού Όρκου ή διαφύλαξη Τουρκικών ζωτικών συμφερόντων. Για αμφότερες δικαιολογίες κατάλληλος στόχος είναι η Ελλάδα …